فضل، خیر فراوان، این مفهوم با واژه «فضل» ۸۲ بار آمده است.
چکیده: خدا دارای فضل عظیم است. او بر جهانیان و مردم دارای فضل است، ولی بیشتر مردم سپاس نمیگزارند. خدا فضل خود را به هر کس بخواهد میدهد. شما را به آمرزش و فضلی از خود وعده میدهد. بهشت و آمرزش از فضل خدا است. فرستادن پیامبر برای شما از فضل خدا است. اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، هرگز هیچ کس از شما پاک نمیشد. از فضل او بجویید. کسانی را که وسیله ازدواج نمییابند، باید عفت ورزند تا خدا آنان را از فضل خود بینیاز کند. بیهمسران، خود را همسر دهید. اگر تنگدست هستند خدا از فضل خود آنان را بینیاز خواهد کرد. خدا کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند را از فضل خود بر آنها میافزاید و از فضل خود پاداش دهد. کسانی که به خدا ایمان آوردند و به او تمسّک جستند را به رحمت و فضلی از خود داخل میکند. هر کس از خدا و پیامبر اطاعت کند پس با پیامبران، راستان، شهیدان و شایستگان است. این فضلی از خدا است. کسانی را که در راه خدا کشته شدهاند، به آنچه خدا از فضل خود به آنان داده است، شاد هستند. بهراستی پروردگار تو بر مردم دارای فضل است، ولی بیشتر آنان سپاس نمیگزارند (نمل/۷۳). خدا کسی است که شب را برای شما قرار داد تا در آن بیارامید و روز را روشن [کرد.] بهراستی خدا بر مردم دارای فضل است ولی بیشتر مردم سپاس نمیگزارند (غافر/۶۱). به سوی آمرزشی از پروردگار خود و بهشتی که پهنای آن، چون پهنای آسمان و زمین است و برای کسانی آماده شده است که به خدا و فرستادگان او ایمان دارند، سبقت بگیرید. این فضل خدا است که به هر کس بخواهد میدهد. خدا دارای فضل عظیم است (حدید/۲۱). ای کسانی که ایمان آوردهاید، اگر از خدا پروا کنید، برای شما نیروی تشخیص حق از باطل قرار میدهد و بدیهای شما را از شما میپوشاند و شما را میآمرزد. خدا دارای فضل عظیم است (انفال/۲۹). به مومنان مژده بده که برای آنان از سوی خدا فضلی بزرگ خواهد بود (احزاب/۴۷). اگر خدا بعضی از مردم را با بعضی دیگر دفع نمیکرد، زمین تباه میشد ولی خدا بر جهانیان دارای فضل است (بقره/۲۵۱). شیطان به شما وعده فقر میدهد و شما را به فحشا امر میکند. خدا شما را به آمرزش و فضلی از خود، وعده میدهد. خدا وسعتبخش دانا است (بقره/۲۶۸). آنچه خدا با آن بعضی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است، آرزو نکنید. مردان از آنچه به دست آوردهاند، بهرهای دارند و زنان نیز از آنچه به دست آوردهاند، بهرهای دارند. از خدا از فضلش بخواهید. بدون تردید خدا به هر چیزی دانا است (نساء/۳۲). شب و روز را دو نشانه قرار دادیم. پس نشانه شب را محو کردیم و نشانه روز را روشنی بخش قرار دادیم تا فضلی از پروردگارتان بجویید و تا عدد سالها و حساب را بدانید و هر چیز را به تفصیل بیان کردهایم (اسراء/۱۲). از رحمت او است که شب و روز را برای شما قرار داد تا در آن (شب) آرام گیرید و تا از فضل او بجویید، باشد که سپاسگزار باشید (قصص/۷۳). از نشانههای او خواب شما در شب و روز و جستجوی شما از فضل او است. بهراستی در این برای مردمی که میشنوند، نشانهها است (روم/۲۳). او کسی است که دریا را رام کرد تا از آن گوشت تازه بخورید و از آن زیوری بیرون آورید که آن را میپوشید و در آن کشتیها را میبینی که شکافندگان [آب] هستند تا از فضل او بجویید، باشد که شما سپاسگزار باشید (نحل/۱۴). خدا کسی است که دریا را برای شما مسخّر کرد تا کشتیها در آن به فرمان او روان شوند و تا از فضل او بجویید و باشد که سپاسگزار باشید (جاثیه/۱۲). پروردگار شما کسی است که کشتی را در دریا برای شما میراند تا از فضل او بجویید. بهراستی او همواره بر شما مهربان است (اسراء/۶۶). دو دریا یکسان نیستند. این، شیرین و گوارا و نوشیدن آن، خوشگوار است و آن، شورِ تلخ است. از هر دو، گوشت تازه میخورید و زیوری که آن را میپوشید، [از آن] بیرون میآورید و کشتیها را در آن شکافنده میبینی تا از فضل او (خدا) بجویید و باشد که سپاسگزار باشید (فاطر/۱۲). از نشانههای او این است که بادها را مژدهدهنده میفرستد و تا از رحمت خود به شما بچشاند و تا کشتی به فرمان او روان شود و تا از فضل او بجویید و باشد که شما سپاسگزار باشید (روم/۴۶). هنگامی که در [روز جمعه] نماز گزارده شد پس در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا بجویید و خدا را بسیار یاد کنید، باشد که شما رستگار شوید (جمعه/۱۰). بر شما گناهی نیست که [در سفر حج] فضلی از پروردگارتان بجویید (بقره/۱۹۸). ای کسانی که ایمان آوردهاید، حرمت شعائر خدا، حرمت ماه حرام، قربانیهای بینشان و نشاندار و زائران بیتالحرام را که فضل و خشنودی پروردگار خود را میجویند، نشکنید (مائده/۲). بیهمسران، غلامان و کنیزان شایسته خود را همسر دهید. اگر تنگدست هستند، خدا از فضل خود آنان را بینیاز خواهد کرد. خدا وسعتبخش دانا است. کسانی که وسیله ازدواج نمییابند، باید عفت ورزند تا خدا آنان را از فضل خود بینیاز کند (نور/۳۲-۳۳). بیگمان کسانی که دوست دارند فحشا در میان کسانی که که ایمان آوردهاند شایع شود، برای آنان در دنیا و آخرت عذابی دردناک است. خدا میداند و شما نمیدانید. اگر فضل خدا و رحمت او بر شما نبود و اینکه خدا رئوفِ مهربان است، [هلاک میشدید]. ای کسانی که ایمان آوردهاید، از گامهای شیطان پیروی نکنید، هر کس از گامهای شیطان پیروی کند پس بهراستی او به فحشا و منکر امر میکند. اگر فضل و رحمت او بر شما نبود، هرگز هیچ کس از شما پاک نمیشد. ولی خدا هر کس را بخواهد پاک میکند (نور/۱۹-۲۱). کسانى که به همسران خود نسبت زنا مى دهند و جز خودشان شاهدانی ندارند، پس شهادت هر یک از آنان، چهار بار سوگند یادکردن به خدا است که او بهراستی از راستگویان است. [گواهى] پنجم این است که [شوهر بگوید:] لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد و عذاب از [زن] ساقط مى شود در صورتى که چهار بار به خدا سوگند یاد کند که [شوهر] او بدون تردید از دروغگویان است. [گواهى] پنجم آنکه خشم خدا بر او باد، اگر [شوهرش] از راستگویان باشد. اگر فضل خدا و رحمت او بر شما نبود و اینکه خدا توبهپذیر حکیم است، [هلاک میشدید] (نور/۶-۱۰). کسانی که به آنچه خدا از فضل خود به آنان داده بخل میورزند، هرگز نپندارند که بخل برای آنان بهتر است. بلکه آن برای آنان شرّ است. بهزودی آنچه به آن بخل میورزیدند، روز قیامت طوق گردن آنان میشود. میراث آسمانها و زمین از آن خدا است. خدا به آنچه انجام میدهید، آگاه است (آلعمران/۱۸۰). بهراستی خدا کسی را که متکبّرِ فخرفروش است، دوست ندارد. همان کسانی که بخل میورزند و مردم را به بخل امر میکنند و آنچه خدا از فضل خود به آنان داده است را پنهان میکنند. برای کافران عذابی خفّتآور آماده کردهایم (نساء/۳۶-۳۷). ای کسانی که ایمان آوردهاید، هر کس از شما از دین خود برگردد، خدا بهزودی گروهی را میآورد که آنان را دوست دارد و [آنان نیز] او را دوست دارند. با مومنان فروتن و بر کافران سختگیر هستند. در راه خدا جهاد میکنند و از سرزنش، هیچ سرزنشگری نمیترسند. این فضل خدا است که آن را به هر کس بخواهد میدهد. خدا گشایشگری دانا است (مائده/۵۴). کسانی که به خدا ایمان آوردند و به او تمسّک جستند، بهزودی آنان را در رحمت و فضلی از خود داخل میکند. آنان را به سوی خود به راهی راست هدایت میکند (نساء/۱۷۵). هر کس کفر ورزد، کفر او به زیان خودش است و هر کس کار شایسته کند، به سود خود آماده میکنند تا [خدا] کسانی را که ایمان آوردند و کارهای شایسته کردهاند، از فضل خود پاداش دهد. بهراستی او کافران را دوست ندارد (روم/۴۴-۴۵). هر کس از خدا و پیامبر اطاعت کند پس آنان با کسانی خواهند بود که خدا به آنان نعمت داده است از پیامبران، راستان، شهیدان و شایستگان. آنها نیکو رفیقانی هستند. این فضلی از خدا است. کافی است که خدا دانا باشد (نساء/۶۹-۷۰). کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، در باغهای بهشت هستند. نزد پروردگار خود هر چه بخواهند، دارند. این همان فضل بزرگ است (شوری/۲۲). مردانی که هیچ تجارت و خرید و فروشی آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زکات سرگرم نمیکند، از روزی میترسند که دلها و دیدهها در آن دگرگون میشود تا خدا آنان را به بهتر از آنچه انجام دادهاند، پاداش دهد و آنها را از فضل خود افزون کند (نور/۳۷-۳۸). [خدا] کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، اجابت میکند و از فضل خود بر آنها میافزاید و کافران عذابی سخت دارند (شوری/۲۶). کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، پس پاداش آنها را تمام میدهد و از فضل خود آنان را میافزاید (نساء/۱۷۳). بهراستی کسانی که کتاب خدا را تلاوت میکنند، نماز برپا داشتهاند و از آنچه روزی آنها کردهایم، پنهان و آشکار انفاق کردهاند، به تجارتی امید بستهاند که هرگز تباه نمیشود تا پاداش آنها را تمام بدهد و از فضل خود، آنها را بیفزاید. به یقین او آمرزنده قدرشناس است (فاطر/۲۹-۳۰). بهراستی متّقین در جایگاهی امن هستند. در بهشتها و چشمهساران. حریر نازک و حریر ضخیم میپوشند. روبهروی هم مینشینند. چنین است. زنان درشت چشم را به همسری آنان درمیآوریم. در آنجا هر میوهای که بخواهند، آسوده خاطر میطلبند. در آن (بهشت) مرگ را نمیچشند مگر همان مرگ نخستین را. آنان از عذاب دوزخ دور نگاه داشته میشوند. فضلی از جانب پروردگار تو است. این همان کامیابی عظیم است (دخان/۵۱-۵۷). کسانی را که در راه خدا کشته شدهاند، مرده نپندار. بلکه زنده هستند. نزد پروردگار خود روزی داده میشوند. به آنچه خدا از فضل خود به آنان داده است، شاد هستند و برای کسانی که به دنبالشان هستند به آنان ملحق نشدهاند، شادی میکنند که نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین میشوند. به نعمت و فضلی از خدا و اینکه خدا پاداش مومنان را تباه نمیکند، شادی میکنند (آلعمران/۱۶۹-۱۷۱). صاحبان فضل و توانگران از شما، نباید از دادن [مال] به خویشاوندان، مساکین و مهاجران، در راه خدا کوتاهی کنند. باید ببخشند و چشم بپوشند. آیا دوست ندارید خدا شما را بیامرزد؟ خدا آمرزنده مهربان است (نور/۲۲). اگر پیش از آنکه با زنان آمیزش کنید، آنان را طلاق دادید و برای آنان مهریهای معیّن کردهاید، پس نصف آنچه را تعیین نمودهاید، [به آنها بدهید] مگر اینکه آنان خود ببخشند یا کسی که پیوند ازدواج به دست او است، ببخشد. اگر گذشت کنید، به تقوا نزدیکتر است. در میان یکدیگر فضل را فراموش نکنید. بهراستی خدا به آنچه انجام میدهید، بینا است (بقره/۲۳۷). فضل- اقوام، [یوسف گفت:] من آیین پدران خود، ابراهیم، اسحاق و یعقوب را پیروی کردهام. ما را نرسد که هیچ چیزی را با خدا شریک گیریم. این از فضل خدا بر ما و بر مردم است ولی بیشتر مردم سپاس نمیگزارند (یوسف/۳۸). از شما (بنیاسرائیل) پیمانتان را گرفتیم و طور را بر فراز شما بلند کردیم و [گفتیم]: آنچه به شما دادهایم محکم بگیرید و آنچه در آن است را یاد کنید، باشد که تقوا پیشه کنید. شما بعد از آن روی برگرداندید. اگر فضل خدا و رحمت او بر شما نبود، بدون تردید از زیانکاران میشدید (بقره/۶۳-۶۴). [یهود] خود را به بد چیزی فروختند که به آنچه خدا نازل کرده بود، از روی ستم کفر ورزیدند که چرا خدا از فضل خود بر هر کس از بندگانش که بخواهد، نازل میکند پس به خشمی بر خشم دیگر گرفتار شدند. کافران عذابی خفّتآور دارند (بقره/۹۰). بهراستی از جانب خود به داوود، فضلی دادیم. [گفتیم:] ای کوهها و ای پرندگان، با او همآواز شوید و آهن را برای او نرم کردیم (سبأ/۱۰). سلیمان وارث داوود شد و گفت: ای مردم، به ما زبان پرندگان آموخته شده است و از هر چیزی به ما داده شده است. بیگمان این همان فضل آشکار است (نمل/۱۶). هنگامی که سلیمان آن (تخت) را نزد خود مستقر دید، گفت: این از فضل پروردگار من است تا من را بیازماید که آیا سپاس میگزارم یا ناسپاسی میکنم (نمل/۴۰). ای مردم، بهراستی برای شما از پروردگارتان پندی آمده است و شفایی برای آنچه در دلها است و برای مومنان هدایت و رحمتی است. بگو، پس باید به فضل و رحمت او شاد باشند که آن، از آنچه خود جمع میکنند، بهتر است (یونس/۵۷-۵۸). این کتاب (قرآن) را به کسانی از بندگان خود که برگزیدهایم به میراث دادیم پس برخی از آنان ستمکار به خود هستند، برخی میانهرو و برخی به اذن خدا در کارهای نیک پیشتازند. این همان فضل بزرگ است. بهشتهای همیشگی که در آن داخل میشوند. در آن جا با دستبندهایی از طلا و مروارید زیور مییابند. لباس آنان در آنجا حریر است و میگویند: سپاس خدایی را که اندوه را از ما برد. بهراستی پروردگار ما آمرزنده قدرشناس است. همان کسی که ما را از فضل خود، در این سرای ابدی جای داد. در آنجا نه رنجی به ما میرسد و نه خستگی (فاطر/۳۲-۳۵). او کسی است که در میان درسناخواندگان فرستادهای از آنان فرستاد که آیات او را بر آنان میخواند و پاکشان میگرداند و کتاب و حکمت به آنان میآموزد، در حالیکه از پیش، در گمراهی آشکاری بودند و گروه دیگری از آنان [را نیز] که هنوز به آنان نپیوستهاند. او شکستناپذیر حکیم است. این فضل خدا است. آن را به هرکس بخواهد میدهد. خدا دارای فضل عظیم است (جمعه/۲-۴). محمّد فرستاده خدا است و کسانی که با او هستند، بر کافران سختگیر و در میان خود مهربان هستند. آنان را در رکوع و سجود میبینی که فضل و خشنودی را از خدا میجویند (فتح/۲۹). بهراستی من برای شما از نزد او (خدا) بیمدهنده و بشارتدهنده هستم و این که از پروردگار خود آمرزش بخواهید سپس به سوی او توبه کنید تا شما را به بهرهای نیکو تا زمانی معیّن برخوردار کند و به هر صاحب فضلی، فضل خود را بدهد. اگر روی بگردانید پس بهراستی من بر شما از عذاب روزی بزرگ، بیمناک هستم (هود/۲-۳). اگر خدا به تو زیانی برساند پس برای آن برطرفکنندهای نیست و اگر برای تو خیری بخواهد پس برای فضل او هیچ بازگردانندهای نیست. آن را به هر کس از بندگان خود که بخواهد، میرساند. او آمرزنده مهربان است (یونس/۱۰۷). اگر میخواستیم بیگمان آنچه را بر تو وحی کردهایم، میبردیم. آنگاه درباره آن برای خود، در برابر ما کارسازی نخواهی یافت مگر به رحمتی از پروردگارت. بیگمان فضل او بر تو بزرگ است (اسراء/۸۶-۸۷). اگر فضل خدا و رحمت او بر تو نبود، طایفهای از آنان (خیانتکاران و حامیان آنها) قصد داشتند که تو را گمراه کنند ولی جز خودشان را گمراه نمیکنند و به تو هیچ زیانی نمیرسانند. خدا بر تو کتاب و حکمت نازل کرد و آنچه نمیدانستی، به تو تعلیم داد. فضل خدا بر تو عظیم است (نساء/۱۱۳). بگو، به من خبر دهید آنچه خدا از روزی برای شما نازل کرده و بعضی از آن را حرام و [بعضی را] حلال قرار میدهید. بگو، آیا خدا به شما اجازه داده یا بر خدا دروغ میبندید؟ کسانی که بر خدا دروغ میبندند، به روز قیامت چه گمان دارند؟ بهراستی خدا بر مردم دارای فضل است ولی بیشتر آنان سپاس نمیگزارند (یونس/۵۹-۶۰). آیا کسانی را که از بیم مرگ از دیار خود خارج شدند در حالیکه هزاران تن بودند، ندیدی؟ پس خدا به آنان فرمود: بمیرید سپس آنان را زنده کرد. بهراستی خدا بر مردم دارای فضل است ولی بیشتر مردم سپاس نمیگزارند (بقره/۲۴۳). بدانید که پیامبر خدا در میان شما است. اگر در بسیاری از امور از شما اطاعت میکرد، به سختی میافتادید ولی خدا ایمان را برای شما دوستداشتنی گردانید و آن را در دلهای شما بیاراست و کفر، نافرمانی و سرکشی را در نظر شما ناخوشایند گردانید. آنها رشدیافتگان هستند. [این] فضلی از خدا و نعمتی است. خدا دانای حکیم است (حجرات/۷-۸). ای کسانی که ایمان آوردهاید، از خدا پروا کنید و به پیامبر او ایمان آورید تا از رحمت خود دو بهره به شما بدهد و برای شما نوری قرار داد که با آن، راه سپارید و شما را بیامرزد. خدا آمرزنده مهربان است تا اهل کتاب بدانند که بر چیزی از فضل خدا توانا نیستند. بهراستی فضل، به دست خدا است. آن را به هر کس بخواهد میدهد. خدا دارای فضل عظیم است (حدید/۲۸-۲۹). هر چه از قرآن میّسر میشود، بخوانید. [خدا] میداند که برخی از شما بیمار هستید، برخی دیگر در زمین سفر میکنند و از فضل خدا میجویند و گروهی دیگر در راه خدا جنگ میکنند. پس هر چه میسّر میشود، از آن بخوانید، نماز برپا کنید، زکات بدهید و به خدا وام نیکو دهید، وامی نیکو (مزمّل/۲۰). ای کسانی که ایمان آوردهاید، جز این نیست که مشرکان نجس هستند پس نباید بعد از این سال به مسجدالحرام نزدیک شوند. اگر از تنگدستی بیم دارید خدا به زودی، اگر بخواهد شما را از فضل خود، بینیاز میکند. بهراستی خدا دانای حکیم است (توبه/۲۸). به راستی از میان شما کسی است که [برای رفتن به جهاد] سستی میکند پس اگر به شما مصیبتی برسد، میگوید: خدا به من نعمت داد که با آنان حاضر نبودم و اگر فضلی از خدا به شما برسد، چنانکه گویی بین شما و بین او دوستی نبوده است، میگوید: ای کاش من با آنان بودم و به کامیابی عظیمی میرسیدم (نساء/۷۲-۷۳). هنگامی که خبری از امن یا ترس به آنان برسد، آن را پخش میکنند در حالیکه اگر آن را به پیامبر و اولیای امر از خود، باز میگرداندند، بدون تردید کسانی از آنان که آن را استنباط میکردند، آن را میفهمیدند. اگر فضل خدا و رحمت او بر شما نبود، بدون تردید جز اندکی از شیطان، پیروی میکردید (نساء/۸۳). آنچه پیامبر به شما داد، آن را بگیرید و از آنچه شما را نهی کرد، بازایستید. از خدا پروا کنید. بیگمان خدا زودکیفر است. [آنچه خدا از ساکنان قریهها عاید پیامبر خود میگرداند] برای نیازمندانِ مهاجری است که از دیار و اموال خود رانده شدهاند در حالیکه فضل و خشنودی خدا را میجویند و خدا و پیامبر او را یاری میکنند. آنان همان صادقان هستند (حشر/۷-۸). بهراستی خدا [در احد] به وعده خود با شما وفا کرد. آنگاه که به اذن او، آنان (مشرکان) را تارومار میکردید تا آنگاه که سست شدید و در امر [جنگ] نزاع کردید بعد از آنکه چیزی را که دوست داشتید، به شما نشان داد، نافرمانی کردید. [گروهی] از شما دنیا را میخواهد و [گروهی] از شما آخرت را میخواهد سپس شما را از آنان بازداشت تا شما را بیازماید. بهراستی خدا از شما درگذشت. خدا نسبت به مومنان دارای فضل است (آلعمران/۱۵۲). کسانی که خدا و پیامبر را بعد از اینکه زخمها به آنان رسیده بود، اجابت کردند، برای کسانی از آنان که نیکی کرده و تقوا پیشه کردهاند، اجر عظیمی است. همان کسانی که مردم به آنان گفتند: بهراستی مردم (مشرکین) در برابر شما جمع شدهاند. از آنان بترسید پس بر ایمان آنان افزود و گفتند: خدا ما را بس است و نیکو کارسازی است پس با نعمت و فضلی از خدا، بدون آنکه بدی به آنان برسد، بازگشتند و خشنودی خدا را پیروی کردند. خدا دارای فضل عظیمی است (آلعمران/۱۷۲-۱۷۴). اگر فضل خدا و رحمت او در دنیا و آخرت بر شما نبود، بدون تردید به سبب آنچه در آن وارد شدید (ماجرای افک)، به شما عذابی عظیم میرسید (نور/۱۴). برخی از آنان در [تقسیم] صدقات بر تو خرده میگیرند … اگر آنان به آنچه خدا و پیامبرش به آنها دادهاند، خشنود میشدند و میگفتند: خدا برای ما بس است، بهزودی خدا و پیامبر او از فضل خود به ما میدهند، ما به سوی خدا رغبت داریم، [برای آنها بهتر بود] (توبه/۵۸-۵۹). [کافران و منافقان] به خدا سوگند میخورند که [چیزی] نگفتهاند در حالیکه سخن کفر گفتهاند و پس از اسلام آوردنشان، کفر ورزیدند و به چیزی همّت گماشتند که به آن نرسیدند و انتقام نگرفتند جز [بعد از آن که] خدا و پیامبر او آنان را از فضل خود، بینیاز کردند. اگر توبه کنند، برای آنان بهتر است و اگر روی گرداندند، خدا آنان را در دنیا و آخرت به عذاب دردناک عذاب میکند و در زمین ولیّ و یاوری نخواهند داشت. از آنان کسانی هستند که با خدا پیمان بستند که اگر از فضل خود به ما بدهد، بیگمان صدقه میدهیم و از شایستگان میشویم. پس چون از فضل خود به آنان داد به آن بخل ورزیدند. پشت کرده و رویگرداندند. پس به سبب آنچه با خدا خلاف وعده کردند و به سبب آنکه دروغ گفتند، نفاق را تا روزی که او را ملاقات کنند، در قلبهای آنان برجای نهاد (توبه/۷۴-۷۷). [کسانی که از کتاب نصیبی داده شدهاند]، به مردم برای آنچه خدا از فضل خود به آنها عطا کرده است، حسد میورزند. به یقین ما به خاندان ابراهیم، کتاب و حکمت دادیم و به آنان ملکى بزرگ دادیم (نساء/۵۴). کسانی که کفر ورزیدهاند از اهلکتاب و نه مشرکان، دوست ندارند که خیری از پروردگارتان بر شما نازل شود. خدا هر کس را بخواهد به رحمت خود اختصاص میدهد. خدا دارای فضل عظیم است (بقره/۱۰۵). دستهای از اهلکتاب گفتند: در آغاز روز به آنچه بر کسانی که ایمان آوردند، نازل شده است، ایمان بیاورید و پایان آن، کفر ورزید شاید آنان بازگردند. [گفتند:] جز به کسی که از دین شما پیروی کند، ایمان نیاورید. بگو، بهراستی هدایت، هدایت خدا است، [گفتند: مبادا] به کسی مثل آنچه به شما داده شده است، داده شود یا نزد پروردگارتان با شما محاجّه کنند. بگو، بهراستی فضل به دست خدا است. به هر کس بخواهد، آن را میدهد. خدا وسعتبخش دانا است. هر کس را بخواهد به رحمت خود اختصاص میدهد. خدا دارای فضل عظیم است (آلعمران/۷۲-۷۴). برتری |
الفضل
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُرُونَ (نمل/۷۳) اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ (غافر/۶۱) سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاء وَ الْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ (حدید/۲۱) يِا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إَن تَتَّقُواْ اللّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَانًا وَ يُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ است (انفال/۲۹) و َبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ بِأَنَّ لَهُم مِّنَ اللَّهِ فَضْلًا كَبِيرًا (احزاب/۴۷) وَ لَوْلاَ دَفْعُ اللّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَّفَسَدَتِ الأَرْضُ وَلَكِنَّ اللّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِينَ (بقره/۲۵۱)
الشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَ يَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاء وَ اللّهُ يَعِدُكُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَ فَضْلًا وَ اللّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (بقره/۲۶۸) وَ لاَ تَتَمَنَّوْاْ مَا فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ لِّلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبُواْ وَ لِلنِّسَاء نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبْنَ وَ اسْأَلُواْ اللّهَ مِن فَضْلِهِ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا (نساء/۳۲) وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ آيَتَيْنِ فَمَحَوْنَا آيَةَ اللَّيْلِ وَجَعَلْنَا آيَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُواْ فَضْلًا مِّن رَّبِّكُمْ وَ لِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ وَ كُلَّ شَيْءٍ فَصَّلْنَاهُ تَفْصِيلًا (اسراء/۱۲) وَ مِن رَّحْمَتِهِ جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (قصص/۷۳) وَ مِنْ آيَاتِهِ مَنَامُكُم بِاللَّيْلِ وَ النَّهَارِ وَ ابْتِغَاؤُكُم مِّن فَضْلِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ (روم/۲۳) وَ هُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُواْ مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَ تَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَ لِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (نحل/۱۴) اللَّهُ الَّذِي سخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيهِ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (جاثیه/۱۲) رَّبُّكُمُ الَّذِي يُزْجِي لَكُمُ الْفُلْكَ فِي الْبَحْرِ لِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ إِنَّهُ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا (اسراء/۶۶) وَ مَا يَسْتَوِي الْبَحْرَانِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَ هَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَ مِن كُلٍّ تَأْكُلُونَ لَحْمًا طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُونَ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَ تَرَى الْفُلْكَ فِيهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (فاطر/۱۲) وَ مِنْ آيَاتِهِ أَن يُرْسِلَ الرِّيَاحَ مُبَشِّرَاتٍ وَ لِيُذِيقَكُم مِّن رَّحْمَتِهِ وَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (روم/۴۶)
فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّهِ وَ اذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَّعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (جمعه/۱۰) لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ [فی الحج] أَن تَبْتَغُواْ فَضْلًا مِّن رَّبِّكُمْ (بقره/۱۹۸) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُحِلُّواْ شَعَآئِرَ اللّهِ وَ لاَ الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَ لاَ الْهَدْيَ وَ لاَ الْقَلآئِدَ وَ لا آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّن رَّبِّهِمْ وَ رِضْوَانًا (مائده/۲)
وَ أَنكِحُوا الْأَيَامَى مِنكُمْ وَ الصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَ إِمَائِكُمْ إِن يَكُونُوا فُقَرَاء يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ* وَ لْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّى يُغْنِيَهُمْ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ (نور/۳۲-۳۳)
إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ* وَ لَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَ أَنَّ اللَّه رَؤُوفٌ رَحِيمٌ* يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ وَ مَن يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاء وَ الْمُنكَرِ وَ لَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ مَا زَكَا مِنكُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَن يَشَاءُ (نور/۱۹-۲۱)
وَ الَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَ لَمْ يَكُن لَّهُمْ شُهَدَاء إِلَّا أَنفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ* وَ الْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ وَ يَدْرَأُ* عَنْهَا الْعَذَابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ* وَ الْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِن كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ* وَ لَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَ أَنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ (نور/۶-۱۰)
وَ لاَ يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَّهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَّهُمْ سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُواْ بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لِلّهِ مِيرَاثُ السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضِ وَ اللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ (آلعمران/۱۸۰) إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ مَن كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا* الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَ يَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَ يَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ وَ أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا (نساء/۳۶-۳۷)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ مَن يَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَ لاَ يَخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَ اللّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (مائده/۵۴) الَّذِينَ آمَنُواْ بِاللّهِ وَ اعْتَصَمُواْ بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِّنْهُ وَ فَضْلٍ وَ يَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُّسْتَقِيمًا (نساء/۱۷۵) مَن كَفَرَ فَعَلَيْهِ كُفْرُهُ وَ مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنفُسِهِمْ يَمْهَدُونَ* لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِن فَضْلِهِ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْكَافِرِينَ (روم/۴۴-۴۵) وَ مَن يُطِعِ اللّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُوْلَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَدَاء وَ الصَّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا* ذَلِكَ الْفَضْلُ مِنَ اللّهِ وَ كَفَى بِاللّهِ عَلِيمًا (نساء/۶۹-۷۰) الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِي رَوْضَاتِ الْجَنَّاتِ لَهُم مَّا يَشَاؤُونَ عِندَ رَبِّهِمْ ذَلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الكَبِيرُ (شوری/۲۲) رِجَالٌ لَّا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَ لَا بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقَامِ الصَّلَاةِ وَ إِيتَاء الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصَارُ* لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَ يَزِيدَهُم مِّن فَضْلِهِ (نور/۳۷-۳۸) وَ يَسْتَجِيبُ [الله] الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَ يَزِيدُهُم مِّن فَضْلِهِ وَ الْكَافِرُونَ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ (شوری/۲۶) فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزيدُهُم مِّن فَضْلِهِ (نساء/۱۷۳) إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَ أَنفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَّن تَبُورَ* لِيُوَفِّيَهُمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزِيدَهُم مِّن فَضْلِهِ إِنَّهُ غَفُورٌ شَكُورٌ (فاطر/۲۹-۳۰) إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٍ* فِي جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ* يَلْبَسُونَ مِن سُندُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ مُّتَقَابِلِينَ* كَذَلِكَ وَ زَوَّجْنَاهُم بِحُورٍ عِينٍ* يَدْعُونَ فِيهَا بِكُلِّ فَاكِهَةٍ آمِنِينَ* لَا يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولَى وَ وَقَاهُمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ* فَضْلًا مِّن رَّبِّكَ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (دخان/۵۱-۵۷) وَ لاَ تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاء عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ* فَرِحِينَ بِمَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ وَ يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُواْ بِهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلاَّ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لاَ هُمْ يَحْزَنُونَ* يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللّهِ وَ فَضْلٍ وَ أَنَّ اللّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ (آلعمران/۱۶۹-۱۷۱)
وَ لَا يَأْتَلِ أُوْلُوا الْفَضْلِ مِنكُمْ وَ السَّعَةِ أَن يُؤْتُوا أُوْلِي الْقُرْبَى وَ الْمَسَاكِينَ وَ الْمُهَاجِرِينَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (نور/۲۲) وَ إِن طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِن قَبْلِ أَن تَمَسُّوهُنَّ وَ قَدْ فَرَضْتُمْ لَهُنَّ فَرِيضَةً فَنِصْفُ مَا فَرَضْتُمْ إَلاَّ أَن يَعْفُونَ أَوْ يَعْفُوَ الَّذِي بِيَدِهِ عُقْدَةُ النِّكَاحِ وَ أَن تَعْفُواْ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَ لاَ تَنسَوُاْ الْفَضْلَ بَيْنَكُمْ إِنَّ اللّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (بقره/۲۳۷)
الفضل- الاقوام، [قال یوسف] وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبَآئِي إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ مَا كَانَ لَنَا أَن نُّشْرِكَ بِاللّهِ مِن شَيْءٍ ذَلِكَ مِن فَضْلِ اللّهِ عَلَيْنَا وَ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَشْكُرُونَ (یوسف/۳۸)
وَ إِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ (بنیاسرائیل) وَ رَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُواْ مَا آتَيْنَاكُم بِقُوَّةٍ وَ اذْكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ* ثُمَّ تَوَلَّيْتُم مِّن بَعْدِ ذَلِكَ فَلَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لَكُنتُم مِّنَ الْخَاسِرِينَ (بقره/۶۳-۶۴) [یهود] بِئْسَمَا اشْتَرَوْاْ بِهِ أَنفُسَهُمْ أَن يَكْفُرُواْ بِمَا أنَزَلَ اللّهُ بَغْيًا أَن يُنَزِّلُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ عَلَى مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ فَبَآؤُواْ بِغَضَبٍ عَلَى غَضَبٍ وَ لِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ مُّهِينٌ (بقره/۹۰)
وَ لَقَدْ آتَيْنَا دَاوُودَ مِنَّا فَضْلًا يَا جِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُ وَ الطَّيْرَ وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَدِيدَ (سبأ/۱۰) وَ وَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُودَ وَ قَالَ يَا أَيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّيْرِ وَ أُوتِينَا مِن كُلِّ شَيْءٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِينُ (نمل/۱۶) فَلَمَّا [سلیمان] رَآهُ (العرش) مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَذَا مِن فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَنِي أَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ (نمل/۴۰)
يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَ شِفَاء لِّمَا فِي الصُّدُورِ وَ هُدًى وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ* قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِكَ فَلْيَفْرَحُواْ هُوَ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ (یونس/۵۷-۵۸) أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهِ وَ مِنْهُم مُّقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سَابِقٌ بِالْخَيْرَاتِ بِإِذْنِ اللَّهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِيرُ* جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَهَا يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٍ وَ لُؤْلُؤًا وَ لِبَاسُهُمْ فِيهَا حَرِيرٌ* وَ قَالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٌ شَكُورٌ* الَّذِي أَحَلَّنَا دَارَ الْمُقَامَةِ مِن فَضْلِهِ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٌ وَ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا لُغُوبٌ (فاطر/۳۲-۳۵) هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ* وَ آخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ* ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ (جمعه/۲-۴) مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَ الَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاء بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَ رِضْوَانًا (فتح/۲۹) إِنَّنِي لَكُم مِّنْهُ نَذِيرٌ وَ بَشِيرٌ* وَ أَنِ اسْتَغْفِرُواْ رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُم مَّتَاعًا حَسَنًا إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى وَ يُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ وَ إِن تَوَلَّوْاْ فَإِنِّيَ أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ (هود/۲-۳) وَ إِن يَمْسَسْكَ اللّهُ بِضُرٍّ فَلاَ كَاشِفَ لَهُ إِلاَّ هُوَ وَ إِن يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلاَ رَآدَّ لِفَضْلِهِ يُصِيبُ بِهِ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ (یونس/۱۰۷) وَ لَئِن شِئْنَا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ ثُمَّ لاَ تَجِدُ لَكَ بِهِ عَلَيْنَا وَكِيلًا* إِلاَّ رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَ إِنَّ فَضْلَهُ كَانَ عَلَيْكَ كَبِيرًا (اسراء/۸۶-۸۷) وَ لَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكَ وَ رَحْمَتُهُ لَهَمَّت طَّآئِفَةٌ مُّنْهُمْ (الذین یختانون و مدافعهم) أَن يُضِلُّوكَ وَ مَا يُضِلُّونَ إِلاُّ أَنفُسَهُمْ وَ مَا يَضُرُّونَكَ مِن شَيْءٍ وَ أَنزَلَ اللّهُ عَلَيْكَ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ عَلَّمَكَ مَا لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ وَ كَانَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكَ عَظِيمًا (نساء/۱۱۳) قُلْ أَرَأَيْتُم مَّا أَنزَلَ اللّهُ لَكُم مِّن رِّزْقٍ فَجَعَلْتُم مِّنْهُ حَرَامًا وَ حَلاَلًا قُلْ آللّهُ أَذِنَ لَكُمْ أَمْ عَلَى اللّهِ تَفْتَرُونَ* وَ مَا ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لاَ يَشْكُرُونَ (یونس/۵۹-۶۰) أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ خَرَجُواْ مِن دِيَارِهِمْ وَ هُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقَالَ لَهُمُ اللّهُ مُوتُواْ ثُمَّ أَحْيَاهُمْ إِنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَشْكُرُونَ (بقره/۲۴۳)
وَ اعْلَمُوا أَنَّ فِيكُمْ رَسُولَ اللَّهِ لَوْ يُطِيعُكُمْ فِي كَثِيرٍ مِّنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ وَلَكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَ زَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ وَ كَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْيَانَ أُوْلَئِكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ* فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَ نِعْمَةً وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (حجرات/۷-۸) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِن رَّحْمَتِهِ وَ يَجْعَل لَّكُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ* لِئَلَّا يَعْلَمَ أَهْلُ الْكِتَابِ أَلَّا يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِّن فَضْلِ اللَّهِ وَ أَنَّ الْفَضْلَ بِيَدِ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ (حدید/۲۸-۲۹) فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ [الله] أَن سَيَكُونُ مِنكُم مَّرْضَى وَ آخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِن فَضْلِ اللَّهِ وَ آخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ وَ أَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَ آتُوا الزَّكَاةَ وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا (مزمّل/۲۰) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلاَ يَقْرَبُواْ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَذَا وَ إِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْنِيكُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ إِن شَاء إِنَّ اللّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (توبه/۲۸) وَ إِنَّ مِنكُمْ لَمَن لَّيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُن مَّعَهُمْ شَهِيدًا* وَ لَئِنْ أَصَابَكُمْ فَضْلٌ مِّنَ الله لَيَقُولَنَّ كَأَن لَّمْ تَكُن بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يَا لَيتَنِي كُنتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِيمًا (نساء/۷۲-۷۳) وَ إِذَا جَاءهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِ وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَ إِلَى أُوْلِي الأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَ لَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلاَّ قَلِيلًا (نساء/۸۳) وَ مَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ* لِلْفُقَرَاء الْمُهَاجِرِينَ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِن دِيارِهِمْ وَ أَمْوَالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَ رِضْوَانًا وَ يَنصُرُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُوْلَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ (حشر/۷-۸) وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُم (المشرکین) بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذَا فَشِلْتُمْ وَ تَنَازَعْتُمْ فِي الأَمْرِ وَ عَصَيْتُم مِّن بَعْدِ مَا أَرَاكُم مَّا تُحِبُّونَ مِنكُم مَّن يُرِيدُ الدُّنْيَا وَ مِنكُم مَّن يُرِيدُ الآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفَا عَنكُمْ وَ اللّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ (آلعمران/۱۵۲) الَّذِينَ اسْتَجَابُواْ لِلّهِ وَ الرَّسُولِ مِن بَعْدِ مَآ أَصَابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُواْ مِنْهُمْ وَ اتَّقَواْ أَجْرٌ عَظِيمٌ* الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُواْ لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَانًا وَ قَالُواْ حَسْبُنَا اللّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ* فَانقَلَبُواْ بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللّهِ وَ فَضْلٍ لَّمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اتَّبَعُواْ رِضْوَانَ اللّهِ وَ اللّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ (آلعمران/۱۷۲-۱۷۴) وَ لَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ (نور/۱۴) وَ مِنْهُم مَّن يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقَاتِ … وَ لَوْ أَنَّهُمْ رَضُوْاْ مَا آتَاهُمُ اللّهُ وَ رَسُولُهُ وَ قَالُواْ حَسْبُنَا اللّهُ سَيُؤْتِينَا اللّهُ مِن فَضْلِهِ وَ رَسُولُهُ إِنَّا إِلَى اللّهِ رَاغِبُونَ (توبه/۵۸-۵۹) يَحْلِفُونَ (الکافرون و المنافقون) بِاللّهِ مَا قَالُواْ وَ لَقَدْ قَالُواْ كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَ كَفَرُواْ بَعْدَ إِسْلاَمِهِمْ وَ هَمُّواْ بِمَا لَمْ يَنَالُواْ وَ مَا نَقَمُواْ إِلاَّ أَنْ أَغْنَاهُمُ اللّهُ وَ رَسُولُهُ مِن فَضْلِهِ فَإِن يَتُوبُواْ يَكُ خَيْرًا لَّهُمْ وَ إِن يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللّهُ عَذَابًا أَلِيمًا فِي الدُّنْيَا وَ الآخِرَةِ وَ مَا لَهُمْ فِي الأَرْضِ مِن وَلِيٍّ وَ لاَ نَصِيرٍ* وَ مِنْهُم مَّنْ عَاهَدَ اللّهَ لَئِنْ آتَانَا مِن فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ* فَلَمَّا آتَاهُم مِّن فَضْلِهِ بَخِلُواْ بِهِ وَ تَوَلَّواْ وَّ هُم مُّعْرِضُونَ* فَأَعْقَبَهُمْ نِفَاقًا فِي قُلُوبِهِمْ إِلَى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِمَا أَخْلَفُواْ اللّهَ مَا وَعَدُوهُ وَ بِمَا كَانُواْ يَكْذِبُونَ (توبه/۷۴-۷۷)
[الذين اوتوا نصيبا من الكتاب] يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَآ آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْنَاهُم مُّلْكًا عَظِيمًا (نساء/۵۴) مَّا يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَ لاَ الْمُشْرِكِينَ أَن يُنَزَّلَ عَلَيْكُم مِّنْ خَيْرٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَ اللّهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَن يَشَاءُ وَ اللّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ (بقره/۱۰۵) وَ قَالَت طَّآئِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ آمِنُواْ بِالَّذِيَ أُنزِلَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُواْ وَجْهَ النَّهَارِ وَ اكْفُرُواْ آخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ* وَ لاَ تُؤْمِنُواْ إِلاَّ لِمَن تَبِعَ دِينَكُمْ قُلْ إِنَّ الْهُدَى هُدَى اللّهِ أَن يُؤْتَى أَحَدٌ مِّثْلَ مَا أُوتِيتُمْ أَوْ يُحَآجُّوكُمْ عِندَ رَبِّكُمْ قُلْ إِنَّ الْفَضْلَ بِيَدِ اللّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَ اللّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ* يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَن يَشَاءُ وَ اللّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ (آلعمران/۷۲-۷۴) |