حاکم، فرمانروا، این مفهوم از مادّۀ «م ل ک» ۱۱ بار آمده است.
چکیده: خدا فرمانروای برحق است و کسانی را لایق فرمانروایی میداند که در علم و توانایی برتری داشته باشند.
بلندمرتبه است خدا فرمانروای برحق (طه/۱۱۴؛ مومنون/۱۱۶). خدایی جز او نیست. پروردگار عرش کریم (مومنون/۱۱۶). اوست خدایی که جز او معبودی نیست. فرمانروای قدّوس، سلام، مومن، نگهبان، عزیز، جبّار و با کبریا است. خدا از آنچه با او شریک میگردانند، منزّه است (حشر/۲۳). او فرمانروای روز جزاست (حمد/۴). آنچه در آسمانها و زمین است، خدایی که فرمانروای قدّوس، ارجمند و حکیم است را تسبیح میگویند (جمعه/۱). بگو، پناه میبرم به پروردگارِ مردم. فرمانروای مردم. معبود مردم. از شر وسوسهگر پنهانی (ناس/۱-۴).
متّقین در باغها و نهرها در جایگاه صدق نزد فرمانروایی مقتدر هستند (قمر/۵۴-۵۵).
موسی به قوم خود گفت: نعمت خدا را بر خود یاد کنید آنگاه که در میان شما پیامبرانی قرار داد و شما را حاکمانی ساخت و آنچه را که به هیچ یک از جهانیان نداده بود به شما داد (مائده/۲۰).
بزرگان بنیاسرائیل پس از موسی به پیامبر خود گفتند: برای ما فرمانروایی بگمار تا در راه خدا بجنگیم. [پیامبر آنان] گفت: اگر جنگیدن بر شما مقرّر شود چه بسا پیکار نکنید (بقره/۲۴۶). پیامبر آنان گفت: خدا طالوت را بر شما حاکم قرار داده است. گفتند: چگونه او بر ما فرمانروایی داشته باشد، با آنکه ما به فرمانروایی از او سزاوارتر هستیم؟ به او مال گستردهای داده نشده است. [پیامبر آنان] گفت: به یقین خدا او را بر شما برگزید و در دانش و توانایی فزونی و فراخی بخشید. خداوند حکومتِ خود را به هر کس بخواهد میدهد. خدا گشایشگر داناست. پیامبر آنان گفت: نشانۀ فرمانرواییِ او این است که آن صندوقِ [عهد] به سوی شما میآید که در آن آرامش خاطری از جانب پروردگارتان و یادگاری از میراث خاندان موسی و هارون [در آن] است که فرشتگان آن را حمل میکنند (بقره/۲۴۷-۲۴۸).
[ملکۀ سبا] گفت: فرمانروایان چون به شهری درآیند، آن را تباه و عزیزان آن را خوار میکنند و اینگونه عمل میکنند(نمل/۳۴).
اطلاعات بیشتر: حکومت