بداء

بَداء، ظهور و آشکار شدن امری، دگرگونی و تبدیل رأیی به رأی دیگر، این مدخل با آیاتی که این مفهوم را دارد، آمده است.

چکیده: بداء در اصطلاح عبارت است از آشکار شدن امری از سوی خدا برخلاف آن‌چه ظاهر بوده است که در واقع اولی را محو و دومی را اثبات می‌کند. خدا به هر دو حادثه آگاه است.

خدا آنچه را بخواهد محو می‌کند و آن‌چه را بخواهد تثبیت می‌کند و اصل کتاب نزد خداست (رعد/۳۹).

ابراهیم به پسر خود گفت: من در خواب می‌بینم که تو را سر می‌بُرم. بنگر که رأی تو چیست؟ گفت: ای پدر من، آن‌چه دستور یافته‌ای انجام بده به خواست خدا مرا از صابران خواهی یافت. پس وقتی هر دو [بر این کار] تسلیم شدند و پسر را پیشانی بر خاک افکند، او را ندا دادیم که ای ابراهیم، حقاً که خواب خود را تحقّق بخشیدی. خداوند او را به قربانی بزرگی باز خرید (صافّات/۱۰۲-۱۰۷). موسی به قوم خود گفت: به سرزمین مقدّسی که خدا برای شما مقرّر کرده، وارد شوید و به عقب بازنگردید که زیانکار می‌شوید. [آنان نافرمانی کردند و] خدا فرمود: این سرزمین تا چهل سال بر آنها ممنوع شد (مائده/۲۶،۲۱). چرا هیچ شهری نبود که ایمان بیاورد تا ایمان او سودش دهد؟ مگر قوم یونس که وقتی ایمان آوردند، عذاب خواری را در زندگی دنیا از آنها برداشتیم و تا مدّتی برخوردارشان کردیم (یونس/۹۸). صاحب ماهی را یاد کن آن‌گاه که خشمگین [از میان قوم خود] رفت و فکر کرد که خداوند هرگز بر او تنگ نمی‌گیرد [که ماهی او را بلعید] پس درون تاریکی‌ها ندا داد که معبودی جز تو نیست. منزّهی تو، به راستی من از ستمکاران بودم. پس خداوند دعای او را اجابت کرد و او را از اندوه نجات داد (انبیاء/۸۷-۸۸).

اطلاعات بیشتر: نسخ