چکیده: برخی سنگ‌ها می‌شکافند و از آن، آب بیرون می‌آید و برخی از آنها از بیم خدا، فرو می‌ریزند. انفاق همراه با منّت و آزار، همانند بارش باران بر سنگ سخت و صاف است. خود و خانواده خود را از آتشی که سوخت آن مردم و سنگ‌هاست، حفظ کنید. خدا به بی‌ایمانان به آخرت می‌فرماید: سنگ باشید یا آهن، برانگیخته می‌شوید. خدا با سنگ‌های نشان‌دار، قوم لوط و اصحاب فیل را عذاب کرد.

به‌راستی برخی سنگ‌ها چنان هستند که از آنها نهرها می‌جوشد و برخی از آنها می‌شکافند و آب از آنها بیرون می‌آید و برخی از آنها از بیم خدا فرو می‌ریزد (بقره/۷۴). ای کسانی که ایمان آورده‌اید، صدقه‌های خود را با منّت و آزار باطل نکنید. مانند کسی که مال خود را برای نمایاندن به مردم، انفاق می‌کند و به خدا و روز آخرت ایمان ندارد. پس مَثَل او همچون سنگ خارایی است که بر روی آن خاکی است و رگباری به آن برسد و آن [سنگ] را سخت و صاف بر جای بگذارد. آنها بر آن‌چه به دست آورده‌اند، دست نمی‌یابند (بقره/۲۶۴). ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خود و خانواده خود را از آتشی که هیزم آن مردم و سنگ‌هاست، حفظ کنید (تحریم/۶). اگر در آن‌چه بر بنده خود نازل کرده‌ایم شک دارید، سوره‌ای مانند آن بیاورید و شاهدان خود را غیر از خدا بخوانید، اگر راست می‌گویید پس اگر نکردید و هرگز نتوانید کرد، از آتشی که هیزم آن مردم و سنگ‌ها است، بپرهیزید که برای کافران آماده شده است (بقره/۲۳-۲۴).

[فرستادگان به ابراهیم] گفتند: ما به سوی قومی مجرم فرستاده شده‌ایم تا سنگ‌هایی از گل بر آنها فرو فرستیم که نزد پروردگارت برای اسرافکاران، نشاندار شده‌اند (ذاریات/۳۲-۳۴).

چون فرمان ما آمد، آن (شهر قوم لوط) را زیر و رو کردیم و سنگ‌هایی از سنگِ گلِ ‌فشرده‌شده، بر آنها باراندیم. [سنگ‌هایی] که نزد پروردگارت نشاندار بود و آن، از ستمکاران دور نیست (هود/۸۲-۸۳). آن شهر را زیرورو کردیم و بر آنها سنگ‌هایی از سنگِ گل فرو فرستادیم. به‌یقین در این، برای هوشمندان نشانه‌هایی است (حجر/۷۴-۷۵).

هنگامی که قوم موسی از او آب خواستند، به او وحی کردیم که با عصای خود، به این سنگ بزن. آن‌گاه از آن دوازده چشمه از آن جوشید (اعراف/۱۶۰). هنگامی که موسی برای قوم خود آب خواست، به او گفتیم: با عصایت به این سنگ بزن، آن‌گاه دوازده چشمه از آن  جوشید (بقره/۶۰). دل‌های شما (بنی‌اسرائیل) پس از آن (ماجرای گاو) سخت شد، مانند سنگ یا سخت‌تر. به‌راستی برخی سنگ‌ها چنان هستند که از آنها نهرها می‌جوشد و برخی از آنها چنان هستند که می‌شکافند و آب از آنها بیرون می‌آید و برخی از آنها از بیم خدا فرو می‌ریزد (بقره/۷۴).

به زودی خواهند گفت: [اصحاب کهف] سه نفر بودند و چهارمین آنها سگشان بود و می‌گویند: پنج نفر بودند و ششمین آنها سگشان بود. سنگی در تاریکی می‌افکنند. می‌گویند: هفت نفر بودند و هشتمین آنها سنگشان بود (کهف/۲۲).

[کافران] گفتند: پروردگارا، اگر این (قرآن) حق و از سوی توست پس بر ما از آسمان سنگی ببار یا برای ما عذابی دردناک بیاور (انفال/۳۲). [کسانی که به آخرت ایمان ندارند] گفتند: آیا وقتی ما استخوان‌هایی و خاک شدیم، به‌راستی با آفرینشی جدید برانگیخته می‌شویم؟ بگو، سنگ باشید یا آهن، یا مخلوقی از آن‌چه در دل‌های شما بزرگ می‌نماید، [باز هم برانگیخته می‌شوید] (اسراء/۴۹-۵۱).

آیا ندیدی، پروردگارت با اصحاب فیل چه کرد؟ آیا نیرنگ آنها را بی‌اثر نکرد و پرندگانی را گروه‌‌گروه بر آنها فرستاد که بر آنها سنگ‌هایی از سنگِ گل‌ می‌افکندند؟ پس آنها را مانند کاه جویده شده، قرار داد (فیل/۱-۵).

صخره، کوه

وَ إِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الأَنْهَارُ وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاء وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللّهِ (بقره/۷۴) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَ الأذَى كَالَّذِي يُنفِقُ مَالَهُ رِئَاء النَّاسِ وَ لاَ يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدًا لاَّ يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِّمَّا كَسَبُواْ (بقره/۲۶۴) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَ أَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجَارَةُ (تحریم/۶) وَ إِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ شُهَدَاءكُم مِّن دُونِ اللّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ* فَإِن لَّمْ تَفْعَلُواْ وَ لَن تَفْعَلُواْ فَاتَّقُواْ النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجَارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ (بقره/۲۳-۲۴)

قَالُوا (المرسلون لابراهیم)إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمٍ مُّجْرِمِينَ* لِنُرْسِلَ عَلَيْهِمْ حِجَارَةً مِّن طِينٍ*  مُسَوَّمَةً عِندَ رَبِّكَ لِلْمُسْرِفِينَ (ذاریات/۳۲-۳۴)

فَلَمَّا جَاء أَمْرُنَا جَعَلْنَا عَالِيَهَا (قریة لوط) سَافِلَهَا وَ أَمْطَرْنَا عَلَيْهَا حِجَارَةً مِّن سِجِّيلٍ مَّنضُودٍ* مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّكَ وَ مَا هِيَ مِنَ الظَّالِمِينَ بِبَعِيدٍ (هود/۸۲-۸۳) فَجَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا وَ أَمْطَرْنَا عَلَيْهِمْ حِجَارَةً مِّن سِجِّيلٍ* إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَاتٍ لِّلْمُتَوَسِّمِينَ (حجر/۷۴-۷۵)

وَ أَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِب بِّعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا (اعراف/۱۶۰) وَ إِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِب بِّعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا (بقره/۶۰) ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُم (بنی‌اسرائیل) مِّن بَعْدِ ذَلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الأَنْهَارُ وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاء وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللّهِ (بقره/۷۴)

سَيَقُولُونَ ثَلَاثَةٌ رَّابِعُهُمْ كَلْبُهُمْ وَيَقُولُونَ خَمْسَةٌ سَادِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًا بِالْغَيْبِ وَيَقُولُونَ سَبْعَةٌ وَثَامِنُهُمْ كَلْبُهُمْ (کهف/۲۲)

وَ إِذْ قَالُواْ (الکافرون)اللَّهُمَّ إِن كَانَ هَذَا (القرآن) هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِندِكَ فَأَمْطِرْ عَلَيْنَا حِجَارَةً مِّنَ السَّمَاءِ أَوِ ائْتِنَا بِعَذَابٍ أَلِيمٍ (انفال/۳۲) وَ قَالُواْ (الذین لایومنون بالاخرة) أَئِذَا كُنَّا عِظَامًا وَ رُفَاتًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقًا جَدِيدًا* قُل كُونُواْ حِجَارَةً أَوْ حَدِيدًا* أَوْ خَلْقًا مِّمَّا يَكْبُرُ فِي صُدُورِكُمْ (اسراء/۴۹-۵۱)

أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيلِ* أَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فِي تَضْلِيلٍ* وَ أَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرًا أَبَابِيلَ* تَرْمِيهِم بِحِجَارَةٍ مِّن سِجِّيلٍ* فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَّأْكُولٍ (فیل/۱-۵)