دانه، غلّات و حبوبات، این مفهوم با واژههای حَبَّ و مشتقّات آن ۱۲ بار و عدس ۱ بار آمده است.
چکیده: خدا از زمین دانهها را رویانید تا روزی بندگان باشد.
خدا شکافندة دانه و هسته است. زنده را از مرده بیرون میآورد و بیرون آورندة مرده از زنده است. این است خدای شما پس چگونه منحرف میشوید (انعام/۹۵)؟ از ابرهای متراکم آبی ریزان فرود آوردیم تا با آن دانه و گیاه را برویانیم (نبأ/۱۴-۱۵). ما آب را به صورت بارانی فرو ریختیم آنگاه زمین را با شکافتنی، شکافتیم پس در آن دانهها رویانیدیم و انگور، سبزی، زیتون، درخت خرما، باغهای پردرخت و میوه و علف. تا متاعی برای شما و چهارپایان شما باشد (عبس/۲۵-۲۷،۳۲). از آسمان آبی پربرکت فرستادیم پس با آن باغها و دانههای دروکردنی رویانیدیم … تا روزی بندگان باشد (ق/۹-۱۱). اوست که از آسمان آبی فرود آورد پس به وسیلة آن از هر گونه گیاه بیرون آوردیم و از آن جوانة سبزی خارج کردیم که از آن دانههای متراکمی بیرون میآوریم و … قطعاً در اینها برای مردمی که ایمان میآورند، نشانههایی است (انعام/۹۹). زمین مرده برای آنها نشانهای است که آن را زنده کردیم و دانهای از آن بیرون آوردیم که از آن میخورند (یس/۳۳). در زمین، میوهها و نخلها با خوشههای غلافدار، دانهای پوستدار و گیاهان خوشبو است. پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را انکار میکنید (الرّحمن/۱۱-۱۳)؟
هیچ دانهای در تاریکیهای زمین و هیچ تَر و خشکی نیست مگر اینکه در کتابی روشن است (انعام/۵۹).
مَثَل کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند، همانند دانهای است که هفت خوشه برویاند که در هر خوشه، صد دانه است. خدا برای هر کس بخواهد، [آن را] چند برابر میکند و خدا گشایشگر داناست (بقره/۲۶۱).
پادشاه گفت: من [در خواب] دیدم هفت گاو فربه، هفت گاو لاغر را میخورند و هفت خوشة سبز، [هفت خوشة] خشکیدة دیگر را. ای بزرگان قوم، اگر تعبیر خواب میدانید، دربارة خواب من به من نظر دهید (یوسف/۴۳). [همبند زندانی یوسف که آزاد شده بود]، گفت: ای یوسف، ای مرد راستگو، دربارة این خواب که هفت گاو لاغر، هفت گاو فربه را میخورند و هفت خوشة سبز [هفت خوشة] خشکیدة دیگر را، به ما نظر بده تا به سوی مردم برگردم تا آنها بدانند. [یوسف] گفت: هفت سال پی در پی میکارید پس هر چه درو کردید در خوشهاش نگه دارید جز اندکی را که میخورید. آنگاه پس از آن، هفت سال سخت میآید که آنچه را از پیش گذاشتهاید، میخورند جز اندکی که ذخیره میکنید (یوسف/۴۶-۴۸).
[شما بنیاسرائیل] گفتید: ای موسی، هرگز بر یک خوراک تاب نیاوریم. از خدای خود بخواه تا از آنچه زمین میرویاند، از سبزی، خیار، سیر، عدس و پیاز برای ما برویاند. موسی گفت: آیا به جای چیز بهتر، خواهان چیز پستتر هستید؟ پس به شهر فرود آیید که آنچه را خواستهاید، برای شماست (بقره/۶۱).
لقمان به فرزند خود گفت: اگر [عمل] تو هموزن دانة خردلی و در تخته سنگی یا در آسمانها یا در زمین باشد، خدا آن را میآورد. قطعاً خدا دقیق و آگاه است (لقمان/۱۶).
در روز رستاخیز اگر [عملی] هموزن دانة خردلی هم باشد، آن را میآوریم (انبیاء/۴۷).