اوامر و نواهی خدا، این مفهوم از مادّة «ك ل ف» ۷ بار و «ح م ل» ۷ بار و آیاتی که این مفهوم را دارد، آمده است.
چکیده: انسان مستعدّ تكليف است و تكاليف او برای آزمايش اوست. اين تكاليف دشوار نيست و خداوند هیچ‌کس را جز به اندازة توانایی او تکلیف نمی‌کند.
خدا امانت را بر آسمان‌ها، زمین و کوه‌ها عرضه کرد. آنها از برداشتن آن سرباز زدند و از آن هراسناک شدند و انسان آن را برداشت. بی‌گمان او ستمگری نادان بود (احزاب/۷۲). ما به هر یک از شما شریعت و راهی داده‌ایم. اگر خدا می‌خواست شما را امّتی یگانه قرار می‌داد ولی خواست تا شما را در آن‌چه به شما داده، بیازماید پس در کارهای خیر بر یکدیگر پیشی گیرید (مائده/۴۸).
خداوند هیچ‌کس را جز به اندازة توانایی او تکلیف نمی‌کند. هر کس آن‌چه از نیکی به دست آورده به سود او و آن‌چه از بدی به دست آورده به زیان اوست (بقره/۲۸۶). خداوند هیچ‌کس را جز به آن‌چه به او داده است، تکلیف نمی‌کند. خدا به زودی پس از دشواری آسانی فراهم می‌کند (طلاق/۷). او به هیچ‌کس جز به اندازة توان او تکلیف نمی‌کند و نزد خدا کتابی است که به حق سخن می‌گوید و به آنان ستم نخواهد رفت (مومنون/۶۲). آنان که ایمان آورده، کارهای شایسته کرده‌اند، به هیچ کس جز به اندازة توان او تکلیف نمی‌کنیم، آنان بهشتی‌اند و در آن جاودان هستند (اعراف/۴۲).
به مال یتیم جز به شیوه‌ای نیکوتر نزدیک نشوید تا به حدّ رشد خود برسد. پیمانه و ترازو را به عدالت ادا کنید. هیچ‌کس را جز به اندازة توانایی او تکلیف نمی‌کنیم. چون سخن می‌گویید با عدالت بگویید. هر چند خویشاوند شما باشد و به پیمان با خدا وفا کنید (انعام/۱۵۲). مادران، فرزندان خود را دو سال تمام شیر دهند. این برای کسی است که بخواهد دوران شیردهی را کامل کند. خوراک و پوشاک آنان به شایستگی بر عهدة پدر است. هیچ‌کس جز به اندازة توان او تکلیف نمی‌شود. هیچ مادری نباید به خاطر فرزند و هیچ پدری نیز نباید به خاطر فرزند خود زیان ببیند و بر عهدة وارث نیز مانند همین است. اگر [پدر و مادر] بخواهند با رضايت و مشورت يكديگر [قبل از دو سال] طفل را از شير بازگيرند گناهي بر شما نيست و اگر خواستيد براي فرزندانتان دايه بگيريد، گناهي بر آنها نيست. هر گاه آن‌چه را باید بدهید به شایستگی داده باشید، گناهی بر شما نیست (بقره/۲۳۳).
خدا به پیامبر می‌فرماید: در راه خدا پیکار کن. تو را جز به [وظیفة] خود مکلّف نکرده‌اند. مومنان را به جنگ تشویق کن. باشد که خدا آسیب کافران را از شما بازدارد (نساء/۸۴). مَثَل آنان که به تورات مكلّف شدند آن‌گاه آن را به کار نبستند، همچون مَثَل درازگوشی است که کتاب‌هایی بر پشت حمل می‌کند (جمعه/۵). آن فرستادة درس ناخوانده که [نام] او را نزد خود در تورات و انجیل نوشته می‌یابند … بارهای گران و بندهایی را که بر آنها بود از آنان برمی‌دارد (اعراف/۱۵۷).
پروردگارا، اگر فراموش کردیم یا به خطا رفتیم بر ما مگیر. پروردگارا، هیچ بار گرانی بر دوش ما مگذار. چنان که بر دوش پیشینیان ما نهادی. پروردگارا، آن‌چه را در توان ما نیست بر ما تحمیل نکن. از ما درگذر. ما را ببخشای و بر ما رحمت آور. تو سرور مایی پس ما را بر گروه کافران پیروز فرما (بقره/۲۸۶).
اطلاعات بیشتر: رشد