باد، هوای متحرّک، این مفهوم از ریشۀ رَوَحَ ۲۷ بار و با واژۀ حاصِب ۴ بار، ذاریات و اِعصار هر کدام ۱ بار و آیاتی که این مفهوم را دارد، آمده است.

چکیده: باد پدیده‌ای طبیعی از جانب خداوند و از نشانه‌های او است. باد منشأ رحمت و گاهی منشأ عذاب است.

خداوند بادها را بارورکننده فرستاد (حجر/۲۲). او بادها را می‌فرستد پس ابری را بر ‌می‌انگیزد (فاطر/۹؛ روم/۴۸). بادها را پیشاپیش رحمت خود، بشارتگر می‌فرستد تا آن‌گاه که ابرهایِ گران‌بار را بردارند. خداوند آن را به سوی سرزمینی مرده براند (اعراف/۵۷؛ فرقان/۴۸؛ نمل/۶۳). از نشانه‌های خداوند این است که بادها را مژده‌آور می‌فرستد تا از بخشایش خود به شما بچشاند تا کشتی‌ها به فرمان او روان گردند و از بخشش او روزی بجویید. امید که سپاسگزار شوید (روم/۴۶). او اگر بخواهد باد را ساکن می‌کند تا کشتی‌ها بر پشت دریا متوقف بمانند. قطعاً در این امر برای هر شکیبای شکرگزار، نشانه‌هایی است (شوری/۳۳). در گردانیدن بادها و… برای گروهی که می‌اندیشند نشانه‌هایی است (بقره/۱۶۴؛ جاثیه/۵). سوگند به بادها که به سرعت پراکنده می‌کنند (ذاریات/۱). سوگند به فرستادگانِ [باد] پی‌در‌پی که سخت توفنده هستند و سوگند به بادهای گستراننده (مرسلات/۱-۳)،(مجمع‌البیان، ج۱۰، ص۲۲۸).

هنگامی که انسان‌ها در کشتی‌ باشند و کشتی‌ها با بادی خوش و موافق، آنها را بِبَرند، به آن شاد می‌شوند. ناگهان باد سختی می‌وزد و موج از هر طرف بر آن‌ها برسد و یقین کنند که در محاصره افتاده‌اند، در آن حال خدا را پاکدلانه می‌خوانند که اگر ما را از این ورطه رهایی بخشی قطعاً از سپاسگزاران خواهیم بود (یونس/۲۲). اگر خدا بادی [آفت‌زا] بفرستد و [کشتِ خود را] زرد شده ببینند، قطعاً پس از آن کفران می‌کنند (روم/۵۱). خدا می‌فرماید: مگر ایمن شده‌اید از این که بر شما شن باد بفرستد، پس برای خود نگهبانی نیابید (اسراء/۶۸؛ ملک/۱۷)؟ یا ایمن شدید از این که بار دیگر شما را در دریا بازگرداند و تندبادی شکننده بر شما بفرستد و به سزای آن که کفر ورزیدید، شما را غرق کند؟ آنگاه برای خود در برابر ما بازخواست کننده‌ای نمی‌یابید (اسراء/۶۹).

باد- اقوام، خداوند ‌باد را برای سلیمان مسخّر کرد تا به فرمان او، به نرمی به هر جا تصمیم می‌گرفت، روان می‌شد (ص/۳۶). صبحگاهان مسیر یک ماه و شامگاهان نیز مسیر یک ماه را می‌پیمود (سباء/۱۲). تندباد را برای او مسخّر کرد تا به فرمان او به سوی سرزمینی که خداوند در آن برکت داده بود، جریان می‌یافت (انبیاء/۸۱).

خدا امّت‌های پیشین را به گناهانشان گرفتار کرد و بر بعضی از آنان شن‌باد فرستاد (عنکبوت/۴۰). بر قوم عاد، بادی که در آن عذابی پردرد بود، فرستاد (احقاف/۲۴). در روزی شوم تندبادی سخت و سرد، ویرانگر و بی‌باران فرستاد (حاقّه/۶؛ قمر/۱۹؛ ذاریات/۴۱؛ فصّلت/۱۶). آن باد را هفت شب و هشت روز پیاپی بر آنان مسلط کرد. مردم را در آن، فرو افتاده می‌دیدی. گویی آنها تنه‌های نخلِ میان‌تهی هستند (حاقّه/۷). آن باد مردم را از جای برمی‌کَند. گویی آنها تنه‌های نخلی بودند که ریشه‌کن شده‌اند (قمر/۲۰) و بر هر چه می‌گذشت، آن را چون استخوان پوسیده می‌گردانید (ذاریات/۴۲). آن باد همه چیز را به فرمان پروردگار از میان برمی‌داشت. پس چنان شدند که چیزی جز خانه‌های آنها دیده نمی‌شد (احقاف/۲۵). خدا آن تند‌باد را فرستاد تا در زندگی دنیا عذابی رسواکننده را به آنان بچشاند. قطعاً عذاب آخرت رسواکننده‌تر است و آنان یاری نخواهند شد (فصّلت/۱۶). او این چنین مجرمان را جزا می‌دهد (احقاف/۲۵). خدا به پیامبر می‌فرماید: آیا از آنان بازمانده‌ای می‌بینی (حاقّه/۸)؟ خدا بر  قوم لوط شن‌باد فرستاد (قمر/۳۴). خدا در جنگ، بر سر لشکرهایی که به سوی مومنان می‌تاختند، بادی فرستاد (احزاب/۹).

باد- تمثیل، خدا به پیامبر می‌فرماید: برای آنان که به نعمت‌های دنیا دل می‌بندند زندگیِ دنیا را مَثَل بزن. آن همانند آبی است که از آسمان فرو فرستادیم و به وسیلۀ آن گیاهِ زمین با آن درآمیخت. آن‌گاه ‌خشک شد. چنان که بادها آن را پراکنده کردند (کهف/۴۵). مَثَل آنچه کافران در زندگی این دنیا [در راه دشمنی با پیامبر] هزینه می‌کنند همانند بادی است که در آن، سرمای سختی است. به کشتزارِ قومی که بر خود ستم نموده‌اند بوزد و آن را تباه سازد (آل‌عمران/۱۱۷). مَثَل کردارهای کافران به خاکستری شبیه است که بادی تند در روزی طوفانی بر آن بوزد و از آنچه به دست آورده‌اند هیچ بهره‌ای نمی‌برند (ابراهیم/۱۸). هر کس به خدا شرک ورزد، چنان است که گویی از آسمان فرو افتاده و پرندگان او را می‌ربایند یا بادی او را به جای دور افکنده است (حج/۳۱). خدا برای آنان که صدقات خود را با منّت و آزار باطل می‌کنند مَثَلی می‌زند. آیا کسی از شما دوست دارد باغی از درختان خرما و انگور داشته باشد که از زیر آنها نهرها روان است و برای او در آن هر گونه میوه‌ای باشد و در حالی که او را پیری رسیده است و فرزندان خردسالی دارد، ناگهان گردبادی آتشین بر آن باغ زند و بسوزد (بقره/۲۶۶،۲۶۴)؟

اطلاعات بیشتر: باران، ابر