غیظ، خشم شدید، این مفهوم از مادّه «غ ی ظ» ۱۱ بار آمده است.
چکیده: متّقین، فروخورندگان غیظ هستند. خدا مومنان را نیرومند میکند تا با آنها کافران را به غیظ آورد. چون کافران در جهنّم افکنده شوند، نزدیک است که از غیظ پارهپاره شود. [ای کسانی که ایمان آوردهاید،] بشتابید به سوی آمرزشی از پروردگارتان و بهشتی که پهنای آن آسمانها و زمین است که برای متّقین آماده شده است. همان کسانی که در آسانی و سختی، انفاق میکنند و فروخورندگان غیظ و عفوکنندگان از مردم هستند. خدا نیکوکاران را دوست دارد (آلعمران/۱۳۳-۱۳۴). با آنان (مشرکان) بجنگید تا خدا آنان را به دست شما عذاب کند و آنها را رسوا کند. شما را بر آنان یاری دهد و دلهای گروه مومنان را شفا دهد و غیظ قلبهای آنان را ببرد. خدا توبه هر کس را بخواهد، میپذیرد. خدا دانای حکیم است (توبه/۱۴-۱۵). ای کسانی که ایمان آوردهاید، از غیر خودتان همراز نگیرید. آنها از هیچ آسیبرساندن به شما کوتاهی نمیکنند. آرزو دارند که به رنج بیفتید … شما کسانی هستید که آنها را دوست دارید و آنان شما را دوست ندارند. شما به همه کتابها ایمان دارید و چون با شما برخورد میکنند، میگویند: ایمان آوردیم و چون تنها شوند، از غیظ بر شما، انگشتان خود را میگزند. بگو، به غیظ خود بمیرید. بهراستی خدا به راز سینهها دانا است (آلعمران/۱۱۸-۱۱۹). مَثَل آنها (محمّد و کسانی که همراه او هستند)، در انجیل مانند کشتزاری است که جوانه خود را برآورد و محکم گرداند تا به تدریج قوت گیرد و بر ساقه خود بایستد تا کشاورزان را به شگفت آورد. [اینگونه خدا مومنان را نیرومند میکند] تا با آنها کافران را به غیظ آورد (فتح/۲۹). هر کس میپندارد که خدا، او (پیامبر) را در دنیا و آخرت هرگز یاری نمیکند، باید ریسمانی به آسمان کشد [و خود را حلقآویز کند] سپس آن را ببرد، آنگاه بنگرد آیا نیرنگش غیظ او را از بین خواهد برد (حج/۱۵)؟ مردم مدینه و بادیهنشینان پیرامون آن را نرسد که از پیامبر خدا تخلّف کنند و جان خود را عزیزتر از جان او بدانند، از این رو که هیچ تشنگی، سختی و گرسنگی در راه خدا به آنان نمیرسد و در هیچ مکانی که کافران را به غیظ آورد، قدم نمیگذارند و هیچ زیانی به دشمنی نمیرسانند مگر اینکه به سبب آن، عمل شایستهای برای آنان نوشته میشود. بهراستی خدا پاداش نیکوکاران را ضایع نمیکند (توبه/۱۲۰). خدا کسانی را که کفر ورزیدند [در جنگ]، با غیظی که داشتند، برگرداند بدون آنکه به خیری رسیده باشند. خدا مومنان را از جنگ، کفایت کرد. خدا همواره قوی شکستناپذیر است (احزاب/۲۵). فرعون، مأموران جمعآوری را به شهرها فرستاد که اینان (بنیاسرائیل) گروهی ناچیز هستند. بدون تردید آنان ما را به غیظ آوردهاند (شعراء/۵۳-۵۵). برای کسانی که به پروردگار خود کافر شدند، عذاب جهنّم است. بد بازگشتگاهی است. چون در آن افکنده شوند در حالیکه میجوشد، از آن خروشی میشنوند. نزدیک است که از غیظ پارهپاره شود (ملک/۶-۸). هنگامی که [دوزخ]، آنان (تکذیبکنندگان رستاخیز) را میبیند از فاصلهای دور، غیظ و خروشی هولناک از آن، میشنوند (فرقان/۱۲). غضب |
الغيظ
[يا ايّها الذين آمنوا] وَ سَارِعُواْ إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَ الأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ* الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاء وَ الضَّرَّاء وَ الْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَ الْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَ اللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (آلعمران/۱۳۳-۱۳۴)
قَاتِلُوهُمْ (المشركين) يُعَذِّبْهُمُ اللّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَ يُخْزِهِمْ وَ يَنصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَ يَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُّؤْمِنِينَ* وَ يُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوبِهِمْ وَ يَتُوبُ اللّهُ عَلَى مَن يَشَاءُ وَ اللّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (توبه/۱۴-۱۵) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ بِطَانَةً مِّن دُونِكُمْ لاَ يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّواْ مَا عَنِتُّمْ … هَاأَنتُمْ أُوْلاء تُحِبُّونَهُمْ وَ لاَ يُحِبُّونَكُمْ وَ تُؤْمِنُونَ بِالْكِتَابِ كُلِّهِ وَ إِذَا لَقُوكُمْ قَالُواْ آمَنَّا وَ إِذَا خَلَوْاْ عَضُّواْ عَلَيْكُمُ الأَنَامِلَ مِنَ الْغَيْظِ قُلْ مُوتُواْ بِغَيْظِكُمْ إِنَّ اللّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ (آلعمران/۱۱۸-۱۱۹)
مَثَلُهُمْ (محمد و الّذين معهم) فِي الْإِنجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ (فتح/۲۹) مَن كَانَ يَظُنُّ أَن لَّن يَنصُرَهُ (النبي) اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاء ثُمَّ لِيَقْطَعْ فَلْيَنظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ (حج/۱۵)
مَا كَانَ لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ وَ مَنْ حَوْلَهُم مِّنَ الأَعْرَابِ أَن يَتَخَلَّفُواْ عَن رَّسُولِ اللّهِ وَ لاَ يَرْغَبُواْ بِأَنفُسِهِمْ عَن نَّفْسِهِ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ لاَ يُصِيبُهُمْ ظَمَأٌ وَ لاَ نَصَبٌ وَ لاَ مَخْمَصَةٌ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَ لاَ يَطَؤُونَ مَوْطِئًا يَغِيظُ الْكُفَّارَ وَ لاَ يَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَّيْلًا إِلاَّ كُتِبَ لَهُم بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ إِنَّ اللّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ (توبه/۱۲۰) وَ رَدَّ اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِغَيْظِهِمْ لَمْ يَنَالُوا خَيْرًا وَ كَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ وَ كَانَ اللَّهُ قَوِيًّا عَزِيزًا (احزاب/۲۵)
فَأَرْسَلَ فِرْعَوْنُ فِي الْمَدَائِنِ حَاشِرِينَ* إِنَّ هَؤُلَاء لَشِرْذِمَةٌ قَلِيلُونَ* وَ إِنَّهُمْ لَنَا لَغَائِظُونَ (شعراء/۵۳-۵۵)
وَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ* إِذَا أُلْقُوا فِيهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِيقًا وَ هِيَ تَفُورُ* تَكَادُ تَمَيَّزُ مِنَ الْغَيْظِ (ملك/۶-۸) إِذَا [جهنّم] رَأَتْهُم (مكذّبين الساعة) مِّن مَّكَانٍ بَعِيدٍ سَمِعُوا لَهَا تَغَيُّظًا وَ زَفِيرًا (فرقان/۱۲) |