چکیده: بدترین جنبندگان نزد خدا، کرانِ لالی هستند که تعقّل نمی‌کنند. کسانی که می‌گویند به خدا و روز بازپسین ایمان آوردیم در حالی‌که مومن نیستند، کران، لال‌ها و کوران هستند و باز نمی‌گردند. خدا کسانی که در دل‌هایشان بیماری است را لعنت کرده و آنان را کر و چشم‌هایشان را کور نموده است. تو نمی‌توانی کران را شنوا گردانی در حالی‌که تعقّل نمی‌کنند. هر کس را خدا گمراه کند، روز قیامت کر، لال و کور محشور می‌شود. بندگان رحمان، هنگامی که به آیات خدا تذکّر داده می‌شوند، کر و کور بر آن نمی‌افتند.

[بندگان رحمان] کسانی هستند که چون به آیات پروردگارشان تذکّر داده شوند، کر و کور بر آن نمی‌افتند (فرقان/۷۳).

به‌راستی بدترین جنبندگان نزد خدا، کرانِ لالی هستند که تعقّل نمی‌کنند. اگر خدا در آنان خیری می‌دانست، آنان را شنوا می‌کرد. اگر هم آنان را شنوا گرداند، در حال اعراض پشت می‌کنند (انفال/۲۲-۲۳). از مردم کسانی هستند که می‌گویند: به خدا و روز بازپسین ایمان آوردیم در حالی‌که مومن نیستند … مَثَل آنان همچون مَثَل کسانى است که آتشى افروختند و چون پیرامون آنان را روشن کرد، خدا نور آنان را برد و در میان تاریکی‌هایى که نمى‏ بینند رهایشان کرد. کران، گنگان و کوران هستند پس آنان [از گمراهی] باز نمی‌گردند یا چون [کسانى هستند که در معرض] رگبارى از آسمان که در آن تاریکی‌ها و رعد و برقى است، [قرار گرفته ‏اند]. از صاعقه‌ها از ترس مرگ، سر انگشتان خود را در گوش‌هایشان قرار دهند و خدا بر کافران احاطه دارد. نزدیک است که برق چشمانشان را برباید، هر گاه که بر آنان روشن کند، در آن راه می‌روند و چون بر آنان تاریک کند، [بر جاى خود] بایستند. اگر خدا مى‏ خواست ‏شنوایى و بینایى‏شان را برمى‏ گرفت. خدا بر هر چیزی توانا است (بقره/۸-۲۰). کسانی که آیات ما را تکذیب کردند، کران و گنگ‌هایی در تاریکی‌ها هستند. خدا هر کس را بخواهد، او را گمراه می‌کند و هر کس را بخواهد، بر راه راست قرار می‌دهد (انعام/۳۹). [بیماردلان] کسانی هستند که خدا آنان را لعنت کرده است پس آنان را کر و چشمانشان را کور کرده است. آیا در قرآن نمى‏ اندیشند یا بر دل‌هایی قفل‌های [مخصوص] آنها است (محمّد/۲۳-۲۴)؟

آیا تو می‌توانی کران را شنوا گردانی یا کوران و کسانی را که در گمراهی آشکاری هستند، هدایت کنی (زخرف/۴۰)؟ برخی از آنان (مشرکان) به تو گوش می‌دهند، امّا آیا تو می‌توانی کران را شنوا کنی، در حالی‌که تعقّل نمی‌کنند (یونس/۴۲)؟ بی‌گمان تو نمی‌توانی مردگان را شنوا کنی و نمی‌توانی دعوت را به کران بشنوانی، آن‌گاه که پشت می‌کنند و روی برمی‌گردانند و تو هدایت‌کننده کوران [و بازگرداننده] از گمراهى‏شان نیستى. جز کسانى که به نشانه‏ هاى ما ایمان آورده ‏اند و تسلیم هستند را نمى ‏توانى شنوا کنی (نمل/۸۰-۸۱؛ روم/۵۲-۵۳). بگو، من تنها با وحی شما را هشدار می‌دهم ولی کران چون بیم داده شوند، دعوت را نمی‌شنوند. اگر شِمّه‌ای از عذاب پروردگارت به آنان برسد، بی‌گمان خواهند گفت: ای وای بر ما، به‌راستی ما ستمکار بودیم (انبیاء/۴۵-۴۶).

هر کس را خدا هدایت کند، پس او هدایت‌یافته است و هر کس را گمراه کند، هرگز جز خدا برای آنان سرپرستی نخواهی یافت. روز قیامت آنان را به رو افتاده، کور، گنگ و کر محشور می‌کنیم. جایگاه آنان جهنّم است. هرگاه [آتش آن] فرونشیند، شراره‌ای تازه بر آن می‌افزاییم (اسراء/۹۷). مَثَل [دعوت] کسانی که کفر ورزیدند، مانند مَثَل کسی است که بر حیوانی که جز صدایی و ندایی نمی‌شنود، [بانگ زند]. کران، گنگ‌ها و کورانی هستند پس آنان تعقّل نمی‌کنند (بقره/۱۷۱). خدا مَثَلی زده است، دو مرد هستند که یکی از آن دو، لال است و بر هیچ کاری قادر نیست او سربار مولای خود است. هر جا او را می‌فرستد، خیری نمی‌آورد. آیا او با کسی که به عدالت فرمان می‌دهد و خود بر راه راست است، مساوی است (نحل/۷۶)؟ مَثَل این دو گروه (بهشتیان و جهنّمیان) مانند کور و کر و بینا و شنوا است. آیا در مَثَل یکسان هستند؟ آیا متذکّر نمی‌شوید (هود/۲۴)؟

بی‌گمان از بنی‌اسرائیل پیمان گرفتیم و به سوی آنان فرستادگانی فرستادیم. هرگاه فرستاده‌ای برای آنان چیزی آورد که دلخواه آنان نبود، گروهی را تکذیب کردند و گروهی را کشتند و پنداشتند که آزمایشی نخواهد بود پس کور و کر شدند سپس خدا به آنان رو کرد. باز بسیاری از آنان کور و کر شدند. خدا به آن‌چه انجام می‌دهند، بینا است (مائده/۷۰-۷۱).

شنوایی، کور

[عبادالرحمن] الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَمْ يَخِرُّوا عَلَيْهَا صُمًّا وَ عُمْيَانًا (فرقان/۷۳)

إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لاَ يَعْقِلُونَ* وَ لَوْ عَلِمَ اللّهُ فِيهِمْ خَيْرًا لَّأسْمَعَهُمْ وَ لَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّواْ وَّ هُم مُّعْرِضُونَ (انفال/۲۲-۲۳) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ آمَنَّا بِاللّهِ وَ بِالْيَوْمِ الآخِرِ وَ مَا هُم بِمُؤْمِنِينَ … مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللّهُ بِنُورِهِمْ وَ تَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لاَّ يُبْصِرُونَ* صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لاَ يَرْجِعُونَ* أَوْ كَصَيِّبٍ مِّنَ السَّمَاءِ فِيهِ ظُلُمَاتٌ وَ رَعْدٌ وَ بَرْقٌ يَجْعَلُونَ أَصْابِعَهُمْ فِي آذَانِهِم مِّنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ و اللّهُ مُحِيطٌ بِالْكافِرِينَ* يَكَادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ كُلَّمَا أَضَاء لَهُم مَّشَوْاْ فِيهِ وَ إِذَا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُواْ وَ لَوْ شَاء اللّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصَارِهِمْ إِنَّ اللَّه عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (بقره/۸-۲۰) وَ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا صُمٌّ وَ بُكْمٌ فِي الظُّلُمَاتِ مَن يَشَإِ اللّهُ يُضْلِلْهُ وَ مَن يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ (انعام/۳۹) أُوْلَئِكَ (الذین فی قلوبهم مرض) الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَ أَعْمَى أَبْصَارَهُمْ* أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا (محمّد/۲۳-۲۴)

أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ أَوْ تَهْدِي الْعُمْيَ وَ مَن كَانَ فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ (زخرف/۴۰) وَ مِنْهُم (مشرکین) مَّن يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَ لَوْ كَانُواْ لاَ يَعْقِلُونَ (یونس/۴۲) إِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَ لَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاء إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ* وَ مَا أَنتَ بِهَادِي الْعُمْيِ عَن ضَلَالَتِهِمْ إِن تُسْمِعُ إِلَّا مَن يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا فَهُم مُّسْلِمُونَ (نمل/۸۰-۸۱؛ روم/۵۲-۵۳) قُلْ إِنَّمَا أُنذِرُكُم بِالْوَحْيِ وَلَا يَسْمَعُ الصُّمُّ الدُّعَاء إِذَا مَا يُنذَرُونَ* وَ لَئِن مَّسَّتْهُمْ نَفْحَةٌ مِّنْ عَذَابِ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ (انبیاء/۴۵-۴۶)

وَ مَن يَهْدِ اللّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَن يُضْلِلْ فَلَن تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِيَاء مِن دُونِهِ وَ نَحْشُرُهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَلَى وُجُوهِهِمْ عُمْيًا وَ بُكْمًا وَ صُمًّا مَّأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّمَا خَبَتْ زِدْنَاهُمْ سَعِيرًا (اسراء/۹۷) وَ مَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُواْ كَمَثَلِ الَّذِي يَنْعِقُ بِمَا لاَ يَسْمَعُ إِلاَّ دُعَاء وَ نِدَاء صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ (بقره/۱۷۱) وَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا رَّجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا أَبْكَمُ لاَ يَقْدِرُ عَلَىَ شَيْءٍ وَ هُوَ كَلٌّ عَلَى مَوْلاهُ أَيْنَمَا يُوَجِّههُّ لاَ يَأْتِ بِخَيْرٍ هَلْ يَسْتَوِي هُوَ وَ مَن يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ هُوَ عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ (نحل/۷۶) مَثَلُ الْفَرِيقَيْنِ (اهل الجنة و اهل النّار) كَالأَعْمَى وَ الأَصَمِّ وَ الْبَصِيرِ وَ السَّمِيعِ هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلًا أَفَلاَ تَذَكَّرُونَ (هود/۲۴)

لَقَدْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَ أَرْسَلْنَا إِلَيْهِمْ رُسُلًا كُلَّمَا جَاءهُمْ رَسُولٌ بِمَا لاَ تَهْوَى أَنْفُسُهُمْ فَرِيقًا كَذَّبُواْ وَ فَرِيقًا يَقْتُلُونَ* وَ حَسِبُواْ أَلاَّ تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُواْ وَ صَمُّواْ ثُمَّ تَابَ اللّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُواْ وَ صَمُّواْ كَثِيرٌ مِّنْهُمْ وَ اللّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ (مائده/۷۰-۷۱)