چکیده: هنگامی که به مهمانی دعوت شدید، وارد شوید بدون آن‌که منتظر آماده‌شدن غذا باشید و آن‌گاه که غذا خوردید، پراکنده شوید و به گفت‌وگو سرگرم نشوید. مهمانانِ گرامیِ ابراهیم‌ بر او وارد شدند. او برای آنان گوساله‌ای فربه و بریان آورد. مهمانان او را به پسری دانا مژده دادند و گفتند: ما برای عذاب قوم لوط فرستاده شده‌ایم. هنگامی که مهمانان نزد لوط آمدند، قوم او شتابان به سویش آمدند، در حالی‌که پیش از آن کارهاى بد مى کردند. مهمانان به او گفتند: نترس که ما تو و خاندانت را نجات خواهیم داد و بر آنان عذابی فرو می‌فرستیم. آن روز متّقین را به سوی رحمان، به مهمانی محشور می‌کنیم.  

آیا خبر مهمانان گرامی ابراهیم به تو رسیده است (ذاریات/۲۴)؟ از مهمانانِ گرامیِ ابراهیم‌ به آنان خبر بده (حجر/۵۱). به‌یقین فرستادگان ما، برای ابراهیم مژده آوردند (هود/۶۹). چون (مهمانان) بر او وارد شدند (حجر/۵۲؛ ذاریات/۲۵)، گفتند: سلام (هود/۶۹؛ حجر/۵۲؛ ذاریات/۲۵). [ابراهیم] گفت: سلام (هود/۶۹؛ ذاریات/۲۵). مردمی ناشناس هستید پس آهسته به سوی خانواده خود رفت، گوساله‌ای فربه آورد و نزد آنان گذاشت (ذاریات/۲۵-۲۷). طولی نکشید که گوساله‌ای بریان آورد. هنگامی که دید آنان دست به غذا نمی‌برند، این را از آنان ناپسند شمرد و از آنان احساس ترس کرد (هود/۶۹-۷۰). گفت: آیا نمی­ خورید؟ پس از آنان احساس ترسی کرد (ذاریات/۲۷-۲۸). گفت: ما از شما بیمناک هستیم. گفتند: نترس. ما تو را به پسری دانا مژده می‌دهیم (حجر/۵۲-۵۳). گفتند: نترس و او را به پسری دانا مژده دادند (ذاریات/۲۸). گفتند: نترس. ما به سوی قوم لوط فرستاده شده‌ایم (هود/۷۰). [ابراهیم] گفت: با این‌که به من پیری رسیده است به من بشارت می‌دهید؟ به چه بشارت می‌دهید؟ گفتند: ما تو را به حق بشارت دادیم. پس از ناامیدان نباش. گفت: چه کسی جز گمراهان از رحمت پروردگار خود ناامید می‌شود (حجر/۵۴-۵۶)؟ همسر ابراهیم ایستاده بود، خندید آن‌گاه او را به اسحاق و به دنبالِ اسحاق، به یعقوب مژده دادیم (هود/۷۱). همسر او فریادزنان جلو آمد. پس بر صورت خود زد و گفت: پیری نازا (ذاریات/۲۹)؟ گفت: وای بر من! آیا فرزند آورم در حالی‌که من پیرزن و این شوهرم پیرمرد است؟ بی‌گمان این چیزی عجیب است (هود/۷۲). [مهمانان] گفتند: پروردگار تو چنین فرموده است. او خود حکیم دانا است (ذاریات/۳۰). گفتند: آیا از کارِ خدا در شگفتی؟ رحمت و برکات او بر شما خاندان باد. بی‌گمان او ستوده‌ای بزرگوار است (هود/۷۳). [ابراهیم] گفت: ای فرستادگان، کار مهم [دیگر] شما چیست؟ گفتند: ما به سوی قومی مجرم فرستاده شده‌ایم (حجر/۵۷-۵۸؛ ذاریات/۳۱-۳۲) تا سنگ‌هایی از گِل رُس بر آنان فرو فرستیم که نزد پروردگار تو، برای اسراف‌کنندگان نشان‌گذاری شده است (ذاریات/۳۳-۳۴) مگر خاندان لوط که ما بی‌تردید همه آنان را نجات می‌دهیم جز همسر او را که مقدّر کرده‌ایم او از بازماندگان باشد (حجر/۵۹-۶۰). هنگامی که ترس ابراهیم برطرف شد و مژده [فرزند‎‌دار شدن] به او رسید، درباره قوم لوط با ما مجادله ‌می‌کرد … [مهمانان گفتند:] ای ابراهیم، از این [مجادله] روی برتاب که فرمان پروردگارت فرا رسیده است و برای آنان عذابی بدون بازگشت خواهد آمد (هود/۷۴-۷۶). چون فرستادگان ما برای ابراهیم مژده آوردند، گفتند: ما اهل آن شهر را هلاک خواهیم کرد زیرا اهل آن ستمکار بوده‌اند. [ابراهیم] گفت: لوط در آن شهر است. گفتند: ما بهتر می‌دانیم چه کسانی در آن‌جا هستند. بدون تردید ما لوط و خاندان او، جز همسرش که از بازماندگان است، می‌رهانیم (عنکبوت/۳۱-۳۲).

هنگامى که فرستادگان ما نزد لوط آمدند، از [آمدن] آنان ناراحت ‏شد و در کارشان فرو ماند (هود/۷۷؛ عنکبوت/۳۳). گفت: این، روزى سخت است (هود/۷۷). چون فرستادگان، نزد خاندان لوط آمدند، [لوط] گفت: ‏شما گروهی ناشناس هستید. گفتند: بلکه براى تو آن‌چه را که در آن تردید مى ‏کردند، آورده ‏ایم. حق را براى تو آورده ‏ایم و بی‌تردید ما  صادق هستیم (حجر/۶۱-۶۴). گفتند: نترس و غمگین نباش که ما تو و خاندانت جز زنت که از باقى‏ ماندگان است، را مى‌رهانیم. ما بر اهلِ این شهر به سبب این‌که نافرمانی مى ‏کردند، عذابى از آسمان فرو خواهیم فرستاد (عنکبوت/۳۳-۳۴) پس پاسى از شب، خانواده خود را حرکت بده و به دنبال آنان برو. هیچ کس از شما نباید به عقب بنگرد و هر جا به شما دستور داده مى ‏شود، بروید. او را از این امر آگاه کردیم که صبحگاهان ریشه آن گروه، برکنده خواهد شد. اهل شهر، شادى‏ کنان روى آوردند (حجر/۶۵-۶۷). قوم او شتابان به سویش آمدند، در حالی‌که پیش از آن کارهاى بد مى ‏کردند (هود/۷۸). [لوط] گفت: اینان مهمانان من هستند. من را رسوا نکنید. از خدا پروا کنید و من را خوار نسازید. گفتند: آیا تو را [از مهمان‌کردن] مردم، منع نکردیم؟ گفت: اگر [مى‏ خواهید کاری] انجام دهید، اینان دختران من هستند، [با آنان ازدواج کنید] (حجر/۶۸-۷۱). [لوط] گفت: اى قوم من، اینان دختران من هستند. آنان براى شما پاکیزه ‏ترند پس از خدا پروا کنید و من را در کار مهمانانم، رسوا نکنید. آیا در میان شما یک مرد رشد‌یافته نیست؟ گفتند: تو خوب مى‏ دانى که ما به دختران تو حقی (تمایلی) نداریم. تو خوب مى‏ دانى که ما چه مى‏ خواهیم. [لوط] گفت: ای کاش، در برابر شما قدرتى داشتم یا به تکیه‏ گاهى استوار پناه مى ‏جستم. [مهمانان] گفتند: اى لوط، بی‌گمان ما فرستادگان پروردگار تو هستیم. آنان هرگز به تو دست نخواهند یافت پس پاسى از شب گذشته، خانواده ‏ات را حرکت ده. هیچ کس از شما نباید به عقب بنگرد مگر زنت که بی‌گمان آن‌چه به آنان برسد، به او خواهد رسید. بى‏ گمان وعده ‏گاه آنان صبح است. آیا صبح نزدیک نیست (هود/۷۸-۸۱)؟ [لوط] آنها را از عذاب ما سخت بیم داده بود ولی با آن هشدارها به ستیزه برخاستند. مهمان‌های او را از او خواستند پس فروغ چشمانشان را بردیم و [گفتیم:] عذاب و هشدارهاى من را بچشید (قمر/۳۶-۳۷).

[همسر عزیز] هنگامی که مکر زنان را شنید، [کسی را] به سوی آنان فرستاد. برای آنان تکیه‌گاهی فراهم کرد و به هر یک از آنان کاردی داد و [به یوسف] گفت: بر آن زنان بیرون بیا. هنگامی که زنان او را دیدند، بسی بزرگش یافتند. دست‌های خود را بریدند. گفتند: پاک است خدا، این بشر نیست، این جز فرشته‌ای بزرگوار نیست. [همسر عزیز] گفت: این همان است که من را درباره او سرزنش می‌کردید. من از او کام خواستم و او سخت خودداری کرد. اگر آن‌چه به او فرمان می‌دهم را انجام ندهد، بدون تردید زندانی می‌شود و از خوارشدگان خواهد شد (یوسف/۳۱-۳۲).

برادران یوسف آمدند و بر او وارد شدند پس آنان را شناخت ولى آنان، او را نشناختند. هنگامی که آنان را به خوار و بارشان مجهّز کرد، گفت: برادر پدرى خود را نزد من آورید. آیا نمى ‏بینید که من پیمانه را تمام مى ‏دهم و من بهترین میزبانان هستم (یوسف/۵۸-۵۹)؟

[موسی و بنده ما که به او رحمت و علم داده بودیم] با هم روانه شدند تا هنگامی که به اهل شهری رسیدند، از اهل آن غذا خواستند ولی آنان از مهمان کردن آن دو، ابا کردند سپس آن دو در آنجا دیواری را یافتند که در حال فرو ریختن بود، پس او (بنده ما) آن را برپا کرد (کهف/۷۷).

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به خانه‌های پیامبر وارد نشوید مگر آن‌که برای طعامی به شما اجازه داده شود [آن هم] بدون آن‌که منتظر آماده‌شدن غذا باشید ولی هنگامی که دعوت شدید، وارد شوید و آن‌گاه که غذا خوردید، پراکنده شوید و به گفت‌وگو سرگرم نشوید. این پیامبر را می‌آزارد و از شما شرم می‌کند ولی خدا از حق شرم نمی‌کند (احزاب/۵۳).

جز این نیست که ما برای آنان (کافران) به دقّت [کارهایشان را] می‌شماریم، روزی که متّقین را به سوی رحمان، به مهمانی محشور می‌کنیم (مریم/۸۴-۸۵).

هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ ضَيْفِ إِبْرَاهِيمَ الْمُكْرَمِينَ (ذاریات/۲۴) وَ نَبِّئْهُمْ عَن ضَيْفِ إِبْراَهِيمَ (حجر/۵۱) وَ لَقَدْ جَاءتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى (هود/۶۹) إِذْ دَخَلُوا عَلَيْهِ (حجر/۵۲؛ ذاریات/۲۵) فقَالُواْ سَلاَمًا (حجر/۵۲؛ ذاریات/۲۵؛ هود/۶۹) قَالَ [ابراهیم] سَلاَمٌ (هود/۶۹؛ ذاریات/۲۵) قَوْمٌ مُّنكَرُونَ* فَرَاغَ إِلَى أَهْلِهِ فَجَاء بِعِجْلٍ سَمِينٍ* فَقَرَّبَهُ إِلَيْهِمْ (ذاریات/۲۵-۲۷) فَمَا لَبِثَ أَن جَاء بِعِجْلٍ حَنِيذٍ* فَلَمَّا رَأَى أَيْدِيَهُمْ لاَ تَصِلُ إِلَيْهِ نَكِرَهُمْ وَ أَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً (هود/۶۹-۷۰) قَالَ أَلَا تَأْكُلُونَ* فَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً (ذاریات/۲۷-۲۸) قَالَ إِنَّا مِنكُمْ وَجِلُونَ* قَالُواْ لاَ تَوْجَلْ إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلامٍ عَلِيمٍ (حجر/۵۲-۵۳)  قَالُوا لَا تَخَفْ وَ بَشَّرُوهُ بِغُلَامٍ عَلِيمٍ (ذاریات/۲۸) قَالُواْ لاَ تَخَفْ إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمِ لُوطٍ (هود/۷۰) قَالَ (ابراهیم) أَبَشَّرْتُمُونِي عَلَى أَن مَّسَّنِيَ الْكِبَرُ فَبِمَ تُبَشِّرُونَ* قَالُواْ بَشَّرْنَاكَ بِالْحَقِّ فَلاَ تَكُن مِّنَ الْقَانِطِينَ* قَالَ وَ مَن يَقْنَطُ مِن رَّحْمَةِ رَبِّهِ إِلاَّ الضَّآلُّونَ (حجر/۵۴-۵۶) وَ امْرَأَتُهُ قَآئِمَةٌ فَضَحِكَتْ فَبَشَّرْنَاهَا بِإِسْحَاقَ وَ مِن وَرَاء إِسْحَاقَ يَعْقُوبَ (هود/۷۱) فَأَقْبَلَتِ امْرَأَتُهُ فِي صَرَّةٍ فَصَكَّتْ وَجْهَهَا وَ قَالَتْ عَجُوزٌ عَقِيمٌ (ذاریات/۲۹) قَالَتْ يَا وَيْلَتَى أَأَلِدُ وَ أَنَاْ عَجُوزٌ وَ هَذَا بَعْلِي شَيْخًا إِنَّ هَذَا لَشَيْءٌ عَجِيبٌ (هود/۷۲) قَالُوا كَذَلِكَ قَالَ رَبُّكِ إِنَّهُ هُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ (ذاریات/۳۰) قَالُواْ أَتَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللّهِ رَحْمَتُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَّجِيدٌ (هود/۷۳) قَالَ [ابراهیم] فَمَا خَطْبُكُمْ أَيُّهَا الْمُرْسَلُونَ* قَالُوا إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمٍ مُّجْرِمِينَ (حجر/۵۷-۵۸؛ ذاریات/۳۱-۳۲) لِنُرْسِلَ عَلَيْهِمْ حِجَارَةً مِّن طِينٍ* مُسَوَّمَةً عِندَ رَبِّكَ لِلْمُسْرِفِينَ (ذاریات/۳۳-۳۴) إِلاَّ آلَ لُوطٍ إِنَّا لَمُنَجُّوهُمْ أَجْمَعِينَ* إِلاَّ امْرَأَتَهُ قَدَّرْنَا إِنَّهَا لَمِنَ الْغَابِرِينَ (حجر/۵۹-۶۰) فَلَمَّا ذَهَبَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ الرَّوْعُ وَ جَاءتْهُ الْبُشْرَى يُجَادِلُنَا فِي قَوْمِ لُوطٍ … يَا إِبْرَاهِيمُ أَعْرِضْ عَنْ هَذَا إِنَّهُ قَدْ جَاء أَمْرُ رَبِّكَ وَ إِنَّهُمْ آتِيهِمْ عَذَابٌ غَيْرُ مَرْدُودٍ (هود/۷۴-۷۶) وَ لَمَّا جَاءتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى قَالُوا إِنَّا مُهْلِكُو أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ إِنَّ أَهْلَهَا كَانُوا ظَالِمِينَ* قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطًا قَالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَن فِيهَا لَنُنَجِّيَنَّهُ وَ أَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ (عنکبوت/۳۱-۳۲)

وَ لَمَّا جَاءتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِيءَ بِهِمْ وَ ضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا (هود/۷۷؛ عنكبوت/۳۳) وَ قَالَ هَذَا يَوْمٌ عَصِيبٌ (هود/۷۷) فَلَمَّا جَاء آلَ لُوطٍ الْمُرْسَلُونَ* قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ مُّنكَرُونَ* قَالُواْ بَلْ جِئْنَاكَ بِمَا كَانُواْ فِيهِ يَمْتَرُونَ* وَ أَتَيْنَاكَ بَالْحَقِّ وَ إِنَّا لَصَادِقُونَ (حجر/۶۱-۶۴) وَ قَالُوا لَا تَخَفْ وَ لَا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَ أَهْلَكَ إِلَّا امْرَأَتَكَ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ* إِنَّا مُنزِلُونَ عَلَى أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ (عنكبوت/۳۳-۳۴) فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِّنَ اللَّيْلِ وَ اتَّبِعْ أَدْبَارَهُمْ وَ لاَ يَلْتَفِتْ مِنكُمْ أَحَدٌ وَ امْضُواْ حَيْثُ تُؤْمَرُونَ* وَ قَضَيْنَا إِلَيْهِ ذَلِكَ الأَمْرَ أَنَّ دَابِرَ هَؤُلاء مَقْطُوعٌ مُّصْبِحِينَ* وَ جَاء أَهْلُ الْمَدِينَةِ يَسْتَبْشِرُونَ (حجر/۶۵-۶۷) وَ جَاءهُ قَوْمُهُ يُهْرَعُونَ إِلَيْهِ وَ مِن قَبْلُ كَانُواْ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ (هود/۷۸) قَالَ إِنَّ هَؤُلاء ضَيْفِي فَلاَ تَفْضَحُونِ* وَ اتَّقُوا اللّهَ وَ لاَ تُخْزُونِ* قَالُوا أَوَلَمْ نَنْهَكَ عَنِ الْعَالَمِينَ* قَالَ هَؤُلاء بَنَاتِي إِن كُنتُمْ فَاعِلِينَ (حجر/۶۸-۷۱) قَالَ [لوط] يَا قَوْمِ هَؤُلاء بَنَاتِي هُنَّ أَطْهَرُ لَكُمْ فَاتَّقُواْ اللّهَ وَ لاَ تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي أَلَيْسَ مِنكُمْ رَجُلٌ رَّشِيدٌ* قَالُواْ لَقَدْ عَلِمْتَ مَا لَنَا فِي بَنَاتِكَ مِنْ حَقٍّ وَ إِنَّكَ لَتَعْلَمُ مَا نُرِيدُ* قَالَ لَوْ أَنَّ لِي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوِي إِلَى رُكْنٍ شَدِيدٍ* قَالُواْ يَا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَن يَصِلُواْ إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِّنَ اللَّيْلِ وَ لاَ يَلْتَفِتْ مِنكُمْ أَحَدٌ إِلاَّ امْرَأَتَكَ إِنَّهُ مُصِيبُهَا مَا أَصَابَهُمْ إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ أَلَيْسَ الصُّبْحُ بِقَرِيبٍ (هود/۷۸-۸۱) وَ لَقَدْ أَنذَرَهُم بَطْشَتَنَا فَتَمَارَوْا بِالنُّذُرِ* وَلَقَدْ رَاوَدُوهُ عَن ضَيْفِهِ فَطَمَسْنَا أَعْيُنَهُمْ فَذُوقُوا عَذَابِي وَ نُذُرِ (قمر/۳۶-۳۷)

فَلَمَّا سَمِعَتْ (امراة العزیز) بِمَكْرِهِنَّ أَرْسَلَتْ إِلَيْهِنَّ وَ أَعْتَدَتْ لَهُنَّ مُتَّكَأً وَ آتَتْ كُلَّ وَاحِدَةٍ مِّنْهُنَّ سِكِّينًا وَ قَالَتِ اخْرُجْ عَلَيْهِنَّ فَلَمَّا رَأَيْنَهُ أَكْبَرْنَهُ وَ قَطَّعْنَ أَيْدِيَهُنَّ وَ قُلْنَ حَاشَ لِلّهِ مَا هَذَا بَشَرًا إِنْ هَذَا إِلاَّ مَلَكٌ كَرِيمٌ* قَالَتْ فَذَلِكُنَّ الَّذِي لُمْتُنَّنِي فِيهِ وَ لَقَدْ رَاوَدتُّهُ عَن نَّفْسِهِ فَاسَتَعْصَمَ وَ لَئِن لَّمْ يَفْعَلْ مَا آمُرُهُ لَيُسْجَنَنَّ وَ لَيَكُونًا مِّنَ الصَّاغِرِينَ (یوسف/۳۱-۳۲)

وَ جَاء إِخْوَةُ يُوسُفَ فَدَخَلُواْ عَلَيْهِ فَعَرَفَهُمْ وَ هُمْ لَهُ مُنكِرُونَ* وَ لَمَّا جَهَّزَهُم بِجَهَازِهِمْ قَالَ ائْتُونِي بِأَخٍ لَّكُم مِّنْ أَبِيكُمْ أَلاَ تَرَوْنَ أَنِّي أُوفِي الْكَيْلَ وَ أَنَاْ خَيْرُ الْمُنزِلِينَ (یوسف/۵۸-۵۹)

فَانطَلَقَا (موسی و عبدنا آتیناه رحمة و علما) حَتَّى إِذَا أَتَيَا أَهْلَ قَرْيَةٍ اسْتَطْعَمَا أَهْلَهَا فَأَبَوْا أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارًا يُرِيدُ أَنْ يَنقَضَّ فَأَقَامَهُ (کهف/۷۷)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَن يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَى طَعَامٍ غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانتَشِرُوا وَ لَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنكُمْ وَ اللَّهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ (احزاب/۵۳)

إِنَّمَا نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا* يَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِينَ إِلَى الرَّحْمَنِ وَفْدًا (مریم/۸۴-۸۵)