معروف

 

معروف، پسندیده، این مفهوم از مادّه «ع ر ف» ۴۱ بار آمده است.

چکیده: باید از شما گروهی به کارهای پسندیده امر کنند. مومنان به کارهای پسندیده امر می‌کنند و منافقان از کارهای پسندیده نهی می‌کنند. مومنان که به کارهای پسندیده امر می‌کنند و از کار ناپسند نهی می‌کنند، بهترین امّت هستند. در بسیاری از نجواها خیری نیست مگر برای کار پسندیده. سخن پسندیده از صدقه‌ای که به همراه آن آزار باشد، بهتر است. با پدر و مادر و زنان خود، به طور پسندیده معاشرت کنید. مهر زنان را به طور پسندیده بدهید. زنان را بعد از طلاق، یا به طور پسندیده نگاه دارید یا به طور پسندیده رها کنید. با سفیهان به طور پسندیده سخن بگویید. به طور پسندیده وصیّت کنید.

سوگند به فرستادگانِ برای پسندیده‌ها (مرسلات/۱).

باید از میان شما گروهی به خیر دعوت کنند و به کارهای پسندیده امر کنند و از کارهای ناپسند نهی کنند. آنان همان رستگاران هستند (آل‌عمران/۱۰۴). شما (مومنان) بهترین امّتى هستید که براى مردم پدیدار شده‏اید، به کارهای پسندیده امر می‌کنید و از کار ناپسند نهی می‌کنید و به خدا ایمان دارید (آل‌عمران/۱۱۰). مردان و زنان باایمان اولیاء یکدیگر هستند که به کارهاى پسندیده امر می‌کنند و از کارهاى ناپسند نهی می‌کنند. … آنان هستند که خدا به‌زودى مورد رحمتشان قرار خواهد داد. خدا شکست‌ناپذیر حکیم است (توبه/۷۱). [مومنان] توبه‌کنندگان، … امرکنندگان به کارهاى پسندیده و نهی‌کنندگان از کارهاى ناپسند و حافظان حدود خدا هستند. مومنان را بشارت ده (توبه/۱۱۲). خدا کسی را که به یاری او برخیزد، یاری می‌کند. خدا نیرومند شکست‌ناپذیر است. همان کسانى که چون در زمین به آنان توانایى دهیم، نماز برپا مى‏ دارند، زکات مى‏ دهند و به کارهاى پسندیده امر می‌کنند و از کارهاى ناپسند نهی می‌کنند. سرانجام همه کارها از آن خدا است (حج/۴۰-۴۱). در بسیارى از رازگویی‌هاى آنان (مردم) خیرى نیست مگر کسى که به صدقه یا کار پسندیده یا اصلاح میان مردم، امر کند. هر کس براى طلب خشنودى خدا چنین کند، به‌زودى او را پاداش بزرگى خواهیم داد (نساء/۱۱۴).

سخن پسندیده و گذشت، از صدقه‌ای که به دنبال آن آزار باشد، بهتر است (بقره/۲۶۳). اگر [پدر و مادر]، تو را وادارند تا آن‌چه را به آن علمی نداری، با من شریک گردانی، از آن دو اطاعت نکن ولی در دنیا با آنان به طور پسندیده معاشرت کن و راه کسى را پیروى کن که توبه‏ کنان به سوى من باز مى‏ گردد (لقمان/۱۵). با آنان (زنان) به طور پسندیده معاشرت کنید پس اگر آنان را ناخوشایند می‌دارید، بسا چیزی را خوش نمی‌دارید و خدا در آن خیر فراوان قرار داده است (نساء/۱۹).

زنان به طور پسندیده [حقوقی] دارند، همانند آن‌چه بر عهده آنان [تکالیفی] است (بقره/۲۲۸). هر کس از شما توانایی مالی ندارد که با زنان پاکدامن مومن ازدواج کند، با کنیزان مومن که مالک آنان هستید، [ازدواج کند] … مهریه آنان را به طور پسندیده بدهید در صورتی که پاکدامن باشند و زناکار و دوست‌گیران پنهانی نباشند (نساء/۲۵). اگر بخواهید برای شیردادن فرزندانتان دایه بگیرید، هرگاه آن‌چه را باید بدهید، به طور پسندیده بدهید بر شما گناهی نیست. تقوا پیشه کنید و بدانید خدا به آن‌چه انجام می‌دهید، بینا است (بقره/۲۳۳). اگر [زنان مطلّقه شما] برای شما شیر می‌دهند، مزد آنان را بدهید و با یکدیگر به طور پسندیده مشورت کنید (طلاق/۶). برای زنان مطلّقه، هدیه‌ای پسندیده است. [این] حقّی بر متّقین است (بقره/۲۴۱). اگر زنانی را که با آنان آمیزش نکرده‌اید یا برای آنان مهری مقرّر نکرده‌اید طلاق دهید، گناهی بر شما نیست ولی آنان را با هدیه‌ای پسندیده بهره‌مند کنید. توانگر به اندازه توان خود و تنگدست به اندازه توان خود. [این] حقّی بر نیکوکاران است (بقره/۲۳۶). طلاق [رجعی] دو بار است پس [از آن] به طور پسندیده نگاه‌داشتن یا به نیکی رهاکردن است … این حدود خدا است پس، از آن تجاوز نکنید. هر کس از حدود خدا تجاوز کند، پس آنان ستمکار هستند (بقره/۲۲۹). هنگامی که زنان را طلاق دادید پس به [پایان] عدّه خود رسیدند یا به طور پسندیده آنان را نگاه دارید یا به طور پسندیده رها کنید … با اینها هر کس به خدا و روز بازپسین ایمان دارد، پند داده مى‏ شود (طلاق/۲). هنگامی که زنان را طلاق دادید پس به [پایان] عدّه خود رسیدند یا به طور پسندیده آنان را نگاه دارید یا به طور پسندیده رها کنید. آنان را به قصد آسیب رساندن، نگاه ندارید تا ستم کنید. هر کس چنین کند، بی‌گمان بر خود ستم کرده است. آیات خدا را به ریشخند نگیرید و نعمت‏ خدا را بر خود و آن‌چه را که از کتاب و حکمت بر شما نازل کرده و با آن به شما پند مى‏ دهد به یاد آورید و از خدا پروا کنید و بدانید که خدا به هر چیزى دانا است. هنگامی که زنان را طلاق دادید و به [پایان] عدّه خود رسیدند آنان را بازندارید از این‌که با شوهران [دلخواه] خود ازدواج کنند، آن‌گاه که میان خود، به طور پسندیده توافق کنند. هر کس از شما به خدا و روز بازپسین ایمان دارد، به این پند داده مى‏ شود. این امر براى شما پربرکت‏ تر و پاکیزه ‏تر است. خدا مى ‏داند و شما نمى‏ دانید (بقره/۲۳۱-۲۳۲). کسانی از شما که می‌میرند و همسرانی بر جای می‌گذارند، برای همسران خود متاعی تا یک سال وصیّت کنند، بدون آن‌که آنان را از [خانه] بیرون کنند پس اگر خود خارج شدند، در آن‌چه آنان به طور پسندیده درباره خود انجام می‌دهند، بر شما گناهی نیست. خدا شکست‌ناپذیر حکیم است (بقره/۲۴۰). کسانی از شما که می‌میرند و زنانی بر جای می‌گذارند، آن زنان باید چهار ماه و ده روز انتظار کشند، آن‌گاه که عدّه خود را به پایان رساندند، در آن‌چه آنان به طور پسندیده درباره خود انجام دهند، بر شما گناهی نیست. خدا به آن‌چه انجام می‌دهید، آگاه است. در آن‌چه از خواستگاری آن زنان [که در عدّه هستند] به صورت کنایه و سربسته بگویید یا در دل خود پنهان کنید، گناهی بر شما نیست. خدا می‌داند که به‌زودی از آنان یاد خواهید کرد ولی با آنان وعده پنهانی نگذارید مگر آن‌که به گونه‌ای پسندیده سخن بگویید (بقره/۲۳۴-۲۳۵). سفیهان را بپوشانید و با آنان به گونه‌ای پسندیده سخن بگویید (نساء/۵). زمانی که خویشاوندان، یتیمان و مستمندان هنگام تقسیم (ارث) حاضر شدند، از آن به آنان روزی دهید و با آنان به گونه‌ای پسندیده سخن بگویید (نساء/۸).

یتیمان را بیازمایید تا آن‌گاه که به سن ازدواج رسیدند، اگر در آنان رشد یافتید، اموالشان را به آنان بازگردانید. آن را به اسراف و شتاب از بیم آن‌که مبادا بزرگ شوند، نخورید. هر کس بی‌نیاز است، خویشتن‌داری کند و هر کس تهیدست است به طور پسندیده بخورد (نساء/۶).

هر کس از سوی برادرش (ولیّ مقتول) چیزی [از قصاص] بر او بخشیده شود پس [از این گذشت]، به طور پسندیده پیروی کنند و او به نیکی بپردازد. این تخفیف و رحمتی از پروردگار شما است. هرکس پس از آن، از اندازه درگذرد، عذابی دردناک دارد (بقره/۱۷۸).

بر شما مقرّر شده که هر گاه مرگ یکی از شما فرا رسد، اگر مالی بر جای گذارد، برای پدر، مادر و خویشان، به طور پسندیده وصیّت کند. [این] حقّی بر متّقین است (بقره/۱۸۰).

معروف اقوام، [موسی گفت:] براى ما در این دنیا و در آخرت نیکى مقرّر کن که ما به سوى تو بازگشته ‏ایم. فرمود: عذاب خود را به هر کس بخواهم مى ‏رسانم و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است. به‌زودى آن را براى کسانى که تقوا پیشه می‌کنند، زکات مى ‏دهند و آنان که به آیات ما ایمان مى‏ آورند، مقرّر خواهم کرد. همانان که از این فرستاده، پیامبر درس‌ناخوانده که [نام] او را نزد خود در تورات و انجیل نوشته مى ‏یابند، پیروى مى‏ کنند که آنان را به کار پسندیده فرمان مى‏ دهد و از کار ناپسند نهی می‌کند (اعراف/۱۵۶-۱۵۷).

[لقمان به فرزند خود گفت:] اى پسرکم، نماز را برپا دار و به کار پسندیده امر کن و از کار ناپسند نهی کن (لقمان/۱۷).

گذشت پیشه کن. به کار پسندیده امر کن و از نادانان روی برتاب (اعراف/۱۹۹).

ای پیامبر، هر گاه زنان مومن نزد تو بیایند تا با تو بیعت کنند به شرط آن‌که … در هیچ کار پسندیده‌ای از تو نافرمانی نکنند، با آنان بیعت کن و از خدا برای آنان آمرزش بخواه که خدا آمرزنده مهربان است (ممتحنه/۱۲).

با سوگندهاى سخت‏ خود به خدا سوگند یاد کردند که اگر به آنان فرمان دهى، بى تردید [براى جهاد] بیرون خواهند آمد. بگو، سوگند نخورید. اطاعتى پسندیده [بهتر است]. خدا به آن‌چه مى‏ کنید، دانا است (نور/۵۳).

ای زنان پیامبر، اگر شما تقوا پیشه کنید، مانند هیچ یک از زنان دیگر نیستید پس در سخن‌گفتن، نرمی نکنید تا آن کس که در قلبش بیماری دارد، طمع کند و به گونه‌ای پسندیده، سخن بگویید (احزاب/۳۲). پیامبر به مومنان از خود آنان سزاوارتر است و همسران او مادران آنان هستند و خویشاوندان، طبق کتاب خدا بعضى به بعضى سزاوارتر از مومنان و مهاجران هستند، مگر آن‌که بخواهید با دوستان خود به طور پسندیده رفتار کنید. این در کتاب  نوشته شده است (احزاب/۶).

کسانى که ایمان آورده ‏اند، مى‏ گویند: چرا سوره‏اى [درباره جهاد] نازل نمى‌شود؟ اما هنگامی که سوره‏اى صریح نازل شود و در آن از جنگ یاد شود، آنان که در قلب‌هایشان بیماری است مانند نگاه کردن کسى که به حال بیهوشى مرگ افتاده، به تو مى ‏نگرند پس [مرگ] بر آنان سزاوارتر است. [ولى] اطاعت و سخنى پسندیده [برای آنان بهتر است] (محمد/۲۰-۲۱).

[اهل‌کتاب] یکسان نیستند. از میان اهل کتاب گروهى هستند که … به کار پسندیده امر می‌کنند و از کار ناپسند نهی می‌کنند و در کارهاى نیک شتاب مى ‏کنند. آنان از شایستگان هستند (آل‌عمران/۱۱۳-۱۱۴).

مردان و زنان منافق مانند یکدیگر هستند. به کار ناپسند امر می‌کنند و از کار پسندیده نهی می‌کنند. (توبه/۶۷).

 شناخت، امر به معروف و نهی از منکر، نیک

المعروف

 

 

 

 

 

 

 

وَ الْمُرْسَلَاتِ عُرْفًا (مرسلات/۱)

وَ لْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (آل‌عمران/۱۰۴) كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ (آل‌عمران/۱۱۰) وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ … أُوْلَئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللّهُ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ (توبه/۷۱) [المومنون] التَّائِبُونَ … الآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ الْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللّهِ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ (توبه/۱۱۲) وَ لَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ* الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَ آتَوُا الزَّكَاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ وَ لِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ (حج/۴۰-۴۱) لاَّ خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِّن نَّجْوَاهُمْ إِلاَّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاَحٍ بَيْنَ النَّاسِ وَ مَن يَفْعَلْ ذَلِكَ ابْتَغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا (نساء/۱۱۴)

 

 

 

 

 

قَوْلٌ مَّعْرُوفٌ وَ مَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِّن صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَآ أَذًى (بقره/۲۶۳) وَ إِن جَاهَدَاكَ (الوالدین) عَلى أَن تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَ صَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا وَ اتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ (لقمان/۱۵) وَ عَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِن كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَى أَن تَكْرَهُواْ شَيْئًا وَ يَجْعَلَ اللّهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا (نساء/۱۹)

 

وَ لَهُنَّ مِثْلُ الَّذِي عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ (بقره/۲۲۸) وَ مَن لَّمْ يَسْتَطِعْ مِنكُمْ طَوْلًا أَن يَنكِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِن مِّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُم مِّن فَتَيَاتِكُمُ الْمُؤْمِنَاتِ … وَ آتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَيْرَ مُسَافِحَاتٍ وَ لاَ مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ (نساء/۲۵) وَ إِنْ أَرَدتُّمْ أَن تَسْتَرْضِعُواْ أَوْلاَدَكُمْ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِذَا سَلَّمْتُم مَّآ آتَيْتُم بِالْمَعْرُوفِ وَ اتَّقُواْ اللّهَ وَ اعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (بقره/۲۳۳) فَإِنْ [المطلقات] أَرْضَعْنَ لَكُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَ أْتَمِرُوا بَيْنَكُم بِمَعْرُوفٍ (طلاق/۶) وَ لِلْمُطَلَّقَاتِ مَتَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ (بقره/۲۴۱) لاَّ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِن طَلَّقْتُمُ النِّسَاء مَا لَمْ تَمَسُّوهُنُّ أَوْ تَفْرِضُواْ لَهُنَّ فَرِيضَةً وَ مَتِّعُوهُنَّ عَلَى الْمُوسِعِ قَدَرُهُ وَ عَلَى الْمُقْتِرِ قَدْرُهُ مَتَاعًا بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُحْسِنِينَ (بقره/۲۳۶) الطَّلاَقُ مَرَّتَانِ فَإِمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ … تِلْكَ حُدُودُ اللّهِ فَلاَ تَعْتَدُوهَا وَ مَن يَتَعَدَّ حُدُودَ اللّهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ (بقره/۲۲۹) فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فَارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ … ذَلِكُمْ يُوعَظُ بِهِ مَن كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ (طلاق/۲) وَ إِذَا طَلَّقْتُمُ النَّسَاء فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَ لاَ تُمْسِكُوهُنَّ ضِرَارًا لَّتَعْتَدُواْ وَ مَن يَفْعَلْ ذَلِكَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ وَ لاَ تَتَّخِذُوَاْ آيَاتِ اللّهِ هُزُوًا وَ اذْكُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَ مَا أَنزَلَ عَلَيْكُمْ مِّنَ الْكِتَابِ وَ الْحِكْمَةِ يَعِظُكُم بِهِ وَ اتَّقُواْ اللّهَ وَ اعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ* وَ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاء فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلاَ تَعْضُلُوهُنَّ أَن يَنكِحْنَ أَزْوَاجَهُنَّ إِذَا تَرَاضَوْاْ بَيْنَهُم بِالْمَعْرُوفِ ذَلِكَ يُوعَظُ بِهِ مَن كَانَ مِنكُمْ يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِكُمْ أَزْكَى لَكُمْ وَ أَطْهَرُ وَ اللّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ (بقره/۲۳۱-۲۳۲) وَ الَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنكُمْ وَ يَذَرُونَ أَزْوَاجًا وَصِيَّةً لِّأَزْوَاجِهِم مَّتَاعًا إِلَى الْحَوْلِ غَيْرَ إِخْرَاجٍ فَإِنْ خَرَجْنَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِي مَا فَعَلْنَ فِيَ أَنفُسِهِنَّ مِن مَّعْرُوفٍ وَ اللّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ (بقره/۲۴۰) وَ الَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنكُمْ وَ يَذَرُونَ أَزْوَاجًا يَتَرَبَّصْنَ بِأَنفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ عَشْرًا فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيمَا فَعَلْنَ فِي أَنفُسِهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ اللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ* وَ لاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيمَا عَرَّضْتُم بِهِ مِنْ خِطْبَةِ النِّسَاء أَوْ أَكْنَنتُمْ فِي أَنفُسِكُمْ عَلِمَ اللّهُ أَنَّكُمْ سَتَذْكُرُونَهُنَّ وَلَكِن لاَّ تُوَاعِدُوهُنَّ سِرًّا إِلاَّ أَن تَقُولُواْ قَوْلًا مَّعْرُوفًا (بقره/۲۳۴-۲۳۵) وَ اكْسُوهُمْ (السفهاء) وَ قُولُواْ لَهُمْ قَوْلًا مَّعْرُوفًا (نساء/۵) وَ إِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُوْلُواْ الْقُرْبَى وَ الْيَتَامَى وَ الْمَسَاكِينُ فَارْزُقُوهُم مِّنْهُ وَ قُولُواْ لَهُمْ قَوْلًا مَّعْرُوفًا (نساء/۸)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

وَ ابْتَلُواْ الْيَتَامَى حَتَّىَ إِذَا بَلَغُواْ النِّكَاحَ فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْدًا فَادْفَعُواْ إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ وَ لاَ تَأْكُلُوهَا إِسْرَافًا وَ بِدَارًا أَن يَكْبَرُواْ وَ مَن كَانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ وَ مَن كَانَ فَقِيرًا فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ (نساء/۶)

 

فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَدَاء إِلَيْهِ بِإِحْسَانٍ ذَلِكَ تَخْفِيفٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَ رَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ (بقره/۱۷۸)

 

كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَكَ خَيْرًا الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَ الأقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ (بقره/۱۸۰)

 

المعروف- الاقوام، [قال موسی] وَ اكْتُبْ لَنَا فِي هَذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الآخِرَةِ إِنَّا هُدْنَا إِلَيْكَ قَالَ عَذَابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشَاء وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ الَّذِينَ هُم بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ* الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِندَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَ الإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنكَرِ (اعراف/۱۵۶-۱۵۷)

 

[قال لقمان لابنه] يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَ عَنِ الْمُنكَرِ (لقمان/۱۷)

خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ (اعراف/۱۹۹)

 

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَن … لَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (ممتحنه/۱۲)

 

وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ قُل لَّا تُقْسِمُوا طَاعَةٌ مَّعْرُوفَةٌ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (نور/۵۳)

 

 

يَا نِسَاء النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِّنَ النِّسَاء إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا (احزاب/۳۲) أُوْلُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَن تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُم مَّعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا (احزاب/۶)

 

 

وَ يَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا لَوْلَا نُزِّلَتْ سُورَةٌ فَإِذَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ مُّحْكَمَةٌ وَ ذُكِرَ فِيهَا الْقِتَالُ رَأَيْتَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ يَنظُرُونَ إِلَيْكَ نَظَرَ الْمَغْشِيِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَأَوْلَى لَهُمْ* طَاعَةٌ وَ قَوْلٌ مَّعْرُوفٌ (محمّد/۲۰-۲۱)

 

 

[اهل‌الکتاب] لَيْسُواْ سَوَاء مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ أُمَّةٌ … وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَ أُوْلَئِكَ مِنَ الصَّالِحِينَ (آل‌عمران/۱۱۳-۱۱۴)

الْمُنَافِقُونَ وَ الْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمُنكَرِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ (توبه/۶۷)