چکیده: از مسیحیان پیمان گرفتیم ولی بخشی از آن‌‌چه را به آنان تذکّر داده شده بود، فراموش کردند. برخی از مسیحیان گفتند: خدا فرزندی گرفته و مسیح، پسر خدا است. برخی گفتند: خدا همان مسیح، پسر مریم است. برخی گفتند: خدا سومین از سه است پس کافر شدند، آنها راهبان خود و مسیح، پسر مریم را به پروردگاری گرفتند، در حالی‌که فرمان داده شده بودند تا تنها خدا را بپرستند. یهودیان، مسیحیان را برحق نمی‌دانستند و مسیحیان هم یهودیان را بر حق نمی‌دانستند. مسیحیان گفتند: ما پسران و دوستان خدا هستیم. گفتند: تنها یهودیان و مسیحیان به بهشت وارد می‌شوند. گفتند: یهودی یا مسیحی شوید تا هدایت یابید. اهل انجیل باید بر طبق آن‌چه خدا در انجیل نازل کرده است، حکم کنند. هر کس از مسیحیان به خدا و روز بازپسین ایمان بیاورد و کار شایسته انجام دهد، پاداش دارد. مسیحیان نزدیکترین مردم در دوستى با مومنان هستند. برخی از مسیحیان هنگامی که آن‌چه را به سوى این پیامبر نازل شده بشنوند، به آن ایمان می‌آورند. یهودیان و مسیحیان هرگز از تو خشنود نخواهند شد تا از آیین آنان پیروی کنی. مومنان نباید مسیحیان را سرپرست بگیرند.

از کسانی که گفتند: ما مسیحی هستیم پیمان گرفتیم ولی بخشی از آن‌‌چه را به آنان تذکّر داده شده بود، فراموش کردند پس تا روز قیامت میان آنان دشمنی و کینه افکندیم. خدا به‌زودی آنان را از آن‌چه انجام می‌دادند، آگاه خواهد کرد … بدون تردید کسانی که گفتند: خدا، همان مسیح پسر مریم است، کافر شدند. بگو، اگر خدا بخواهد که مسیح پسر مریم، مادر او و هر کس را در زمین است، همه را هلاک کند، چه کسی در برابر خدا اختیار چیزی را دارد (مائده/۱۴-۱۷)؟ بی‌گمان کسانی که گفتند: خدا همان مسیح، پسر مریم است، کفر ورزیدند، در حالی‌که مسیح می‌گفت: ای بنی‌اسرائیل، خدا را که پروردگار من و پروردگار شما است بپرستید. به‌راستی هر کس به خدا شرک ورزد، خدا بهشت را بر او حرام کرده است. جایگاه او آتش است و ستمکاران هیچ یاوری ندارند. بدون‌تردید کسانی که گفتند: خدا سومین از سه است، کافر شدند. هیچ معبودی جز خدای یگانه نیست. اگر از آن‌چه می‌گویند باز نایستند، به‌یقین به کسانی از آنان که کفر ورزیدند، عذابی دردناک خواهد رسید (مائده/۷۲-۷۳). مسیحیان گفتند: مسیح، پسر خدا است. این گفتار آنان به دهان‌هایشان است و به سخن کسانی شباهت دارد که پیش از این کافر شدند. خدا آنان را بکشد. چگونه و به کجا برگردانده می‌شوند. [یهودیان و مسیحیان] علما و راهبان خود، مسیح، پسر مریم را پروردگارانی به غیر از خدا گرفتند، در حالی‌که دستور نداشتند جز این‌که خدای یگانه که معبودی جز او نیست را بپرستند. منزه است او از آن‌چه شریک می‌گیرند. می‌خواهند نور خدا را با دهان‌هایشان خاموش کنند، حال آن‌که خدا جز این نمی‌خواهد تا نور خود را کامل کند، هر چند مشرکان خوش نداشته باشند (توبه/۳۰-۳۲). خدا فرمود: ای عیسی پسر مریم، آیا تو به مردم گفتی من و مادرم را دو معبود غیر از خدا بگیرید؟ گفت: تو منزّه هستی. من را شایسته نیست که آن‌چه حق من نیست بگویم. اگر آن را گفته بودم، به‌یقین آن را می‌دانستی. آن‌چه در درون من است را می‌دانی در حالی‌که من آن‌چه در درون تو است را نمی‌دانم. به‌راستی تو خود به رازهای پنهان آگاه هستی. من به آنان نگفتم، جز همان که تو من را به آن امر فرمودی که خدا پروردگار من و پروردگار خود را بپرستید. تا در میان آنان بودم، بر آنان گواه بودم پس آن‌گاه که تو مرا برگرفتی، تو خود بر آنان مراقب بودی. تو بر همه چیز گواه هستی. اگر آنان را عذاب کنی، بی‌گمان بندگان تو هستند و اگر آنان را بیامرزی، بدون تردید تو خود شکست‌ناپذیر حکیم هستی (مائده/۱۱۶-۱۱۸).

یهودیان و مسیحیان گفتند: ما پسران خدا و دوستان او هستیم. بگو، پس چرا شما را به گناهانتان عذاب می‌کند؟ بلکه شما هم بشری هستید از همان کسانی که آفریده است. هر کس را بخواهد می‌آمرزد و هر کس را بخواهد، عذاب می‌کند (مائده/۱۸). یهودیان گفتند: مسیحیان بر چیزی نیستند. مسیحیان گفتند: یهودیان بر چیزی نیستند، حال آن‌که کتاب را می‌خواندند. کسانی که نمی‌دانند نیز مانند سخن آنان را گفتند. پس خدا روز قیامت درباره آن‌چه اختلاف می‌کردند، داوری خواهد کرد (بقره/۱۱۳). [یهودیان] گفتند: هرگز [کسی] به بهشت وارد نشود مگر آن که یهودی یا مسیحی باشد. این آرزوی آنان است. بگو، اگر راست می‌گویید، دلیل خود را بیاورید. آرى هر کس خود را با تمام وجود به خدا تسلیم کند و نیکوکار باشد پس مزد وی نزد پروردگار او است. بیمى بر آنان نیست و غمگین نخواهند شد (بقره/۱۱۱-۱۱۲).

اهل انجیل باید بر طبق آن‎‌چه خدا در آن نازل کرده است، حکم کنند. هر کس به آن‌چه خدا نازل کرده است حکم نکند، آنان نافرمان هستند (مائده/۴۷).

هنگامی که عیسی از آنان (بنی‌اسرائیل) احساس کفر کرد، گفت: یاران من به سوی خدا چه کسانی هستند؟ حواریون گفتند: ما یاران خدا هستیم و به خدا ایمان آوردیم. شاهد باش که ما مسلمان هستیم. پروردگارا، به آن‌چه نازل کردى، ایمان آوردیم و از این فرستاده پیروى کردیم پس ما را در زمره گواهان بنویس. [دشمنان] مکر ورزیدند و خدا هم مکر کرد. خدا بهترین مکرکنندگان است. خدا فرمود: اى عیسى، من تو را برگرفته و به سوى خود بالا مى ‏برم و تو را از کسانى که کفر ورزیده ‏اند، پاک مى ‏گردانم و تا روز رستاخیز، کسانى را که از تو پیروى کرده‏ اند، فوق کسانى که کافر شده‏ اند قرار خواهم داد، آن‌گاه سرانجام شما به سوى من است پس در آن‌چه بر آن اختلاف مى‏ کردید، میان شما داورى خواهم کرد اما کسانى که کفر ورزیدند در دنیا و آخرت به سختى عذابشان کنم و یاورانى نخواهند داشت اما کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده ‏اند، [خدا] اجرشان را به تمامى به آنان مى‏ دهد. خدا ستمکاران را دوست ندارد (آل‌عمران/۵۲-۵۷).

بدون تردید کسانی که ایمان آوردند، کسانی که یهودی شدند، صابئیان، مسیحیان، زرتشتیان و کسانی که شرک ورزیدند، خدا روز قیامت میان آنان جدایی می‌افکند. به‌راستی خدا بر هر چیزی شاهد است (حج/۱۷). بدون تردید کسانی که ایمان آوردند، کسانی که یهودی شدند، صابئیان و مسیحیان، هر کس به خدا و روز بازپسین ایمان بیاورد و کار شایسته انجام دهد، نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می‌شوند (مائده/۶۹). کسانی که ایمان آوردند، کسانی که یهودی شدند، مسیحیان و صابئیان، هر کس به خدا و روز بازپسین ایمان بیاورد و کار شایسته انجام دهد، نزد پروردگار خود پاداششان را دارند. نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می‌شوند (بقره/۶۲).

یهودیان و مسیحیان هرگز از تو خشنود نخواهند شد تا از آیین آنان پیروی کنی. بگو، به‌راستی هدایت خدا، هدایت است. اگر پس از علمی که برای تو آمده از هوس‌های آنان پیروی کنی، در برابر خدا دوست و یاوری نخواهی داشت (بقره/۱۲۰). بگو، آیا درباره خدا با ما مجادله می‌کنید، در حالی‌که او پروردگار ما و پروردگار شما است؟ اعمال ما برای ما و اعمال شما برای شما است. ما او را خالصانه عبادت می‌کنیم (بقره/۱۳۹). هر کس درباره عیسی پس از علمی که برای تو آمده است با تو محاجّه کرد، بگو، بیایید پسرانمان و پسرانتان، زنانمان و زنانتان، خودهایمان و خودهایتان را فرا خوانیم سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.  … بگو، اى اهل کتاب، بیایید بر سر سخنى که میان ما و شما یکسان است، بایستیم که جز خدا را نپرستیم و چیزى را شریک او نگردانیم و بعضى از ما بعضى دیگر را به جاى خدا به ربوبیّت نگیرد پس اگر روی گردانیدند، بگویید: شاهد باشید که ما تسلیم‌شده هستیم (آل‌عمران/۶۱-۶۴). [اهل‌کتاب] گفتند: یهودی یا مسیحی شوید تا هدایت یابید. بگو، بلکه آیین ابراهیم حق‌گرا را [پیروی می‌کنیم]. او از مشرکان نبود. بگویید: به خدا و آن‌چه بر ما نازل شده، آن‌چه بر ابراهیم، اسماعیل، اسحاق، یعقوب و نوادگان او نازل شده و به آن‌چه به موسی، عیسی داده شده و آن‌چه به پیامبران از جانب پروردگارشان داده شده، ایمان آوردیم و میان هیچ یک از آنان فرقی نمی‌گذاریم. ما تسلیم او هستیم. اگر به مانند آن‌چه شما به آن ایمان آورده‌اید، ایمان آوردند پس هدایت یافته‌اند و اگر روی برتابید، جز این نیست که در ستیزه هستند. خدا تو را از آنان کفایت خواهد کرد. او شنوای دانا است (بقره/۱۳۵-۱۳۷). آیا می‌گویید: ابراهیم، اسماعیل، اسحاق، یعقوب و نوادگان [او]، یهودی یا مسیحی بودند؟ بگو، شما داناتر هستید یا خدا؟ کیست ستمکارتر از آن که شهادتی از خدا را که نزد او است، پنهان کند؟ خدا از آن‌چه انجام می‌دهید، غافل نیست. آنان امتی بودند که گذشتند. برای آنان است آن‌چه کسب کردند و برای شما است آن‌چه کسب می‌کنید. شما را از آن‌چه آنان انجام می‌دادند، نمی‌پرسند (بقره/۱۴۰-۱۴۱). اى اهل کتاب، چرا درباره ابراهیم محاجّه مى‏ کنید با آن‌که تورات و انجیل بعد از او نازل شده است؟ آیا نمى‏ اندیشید؟ هان شما همان کسانی هستید که درباره آن‌چه به آن دانشى داشتید، محاجّه کردید پس چرا در مورد چیزى که به آن دانشى ندارید، محاجّه مى‏ کنید با آن‌که خدا مى ‏داند و شما نمى ‏دانید؟ ابراهیم نه یهودی بود نه مسیحی بلکه حق‌گرایی مسلمان بود. او از مشرکان نبود (آل‌عمران/۶۵-۶۷).

بی‌گمان یهودیان و کسانی که شرک ورزیدند را سرسخت‌ترین مردم در دشمنی با کسانی که ایمان آوردند، می‌یابی و کسانى را که گفتند: ما مسیحی هستیم، نزدیکترین مردم در دوستى با کسانی که ایمان آوردند، خواهى یافت زیرا برخى از آنان دانشمندان و راهبانی‏ هستند که تکبّر نمى ‏ورزند. هنگامی که آن‌چه را به سوى این پیامبر نازل شده بشنوند، مى‏ بینى بر اثر آن حقیقتى که شناخته ‏اند، چشمانشان لبریز از اشک می‌شود. مى‏ گویند: پروردگارا، ما ایمان آورده ‏ایم پس ما را با شاهدان بنویس. برای ما چه [عذرى] است که به خدا و آن‌چه از حق به سوی ما آمده است، ایمان نیاوریم در حالی‌که امید داریم، پروردگارمان ما را با گروه شایستگان درآورد؟ پس خدا به خاطر آن‌چه گفتند، به آنان بهشت‌هایى پاداش داد که از زیر آن نهرها جارى است. جاودانه در آن هستند. این پاداش نیکوکاران است (مائده/۸۲-۸۵).

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، یهودیان و مسیحیان را اولیاء خود نگیرید. بعضی از آنان اولیاء بعضی دیگر هستند. به‌راستی هر کس از شما که آنان را اولیاء بگیرد، او از آنان است. بدون تردید خدا گروه ستمکار را هدایت نمی‌کند. کسانى که در دل‌هایشان بیمارى است را مى ‏بینى که در [دوستى] با آنان شتاب مى‏ ورزند. مى ‏گویند: مى ‏ترسیم به ما حادثه ناگوارى برسد. امید است‏ خدا از جانب خود پیروزی یا امر دیگرى را پیش آورد تا از آن‌چه در دل خود پنهان می‌کردند، پشیمان شوند. کسانى که ایمان آورده ‏اند مى‏ گویند: آیا اینان بودند که به خدا سوگندهاى سخت مى ‏خوردند که بی‌گمان با شما هستند. اعمالشان تباه شد و زیانکار گردیدند (مائده/۵۱-۵۳).

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، یاران خدا باشید همان‌گونه که عیسی، پسر مریم به حواریون گفت: یاران من به سوی خدا چه کسانی هستند؟ حواریون گفتند: ما یاران خدا هستیم. گروهی از بنی‌اسرائیل ایمان آوردند و گروهی کفر ورزیدند پس کسانی را که ایمان آوردند، بر دشمنانشان یاری دادیم تا پیروز شدند (صف/۱۴).

اهل‌کتاب، حواریون، عیسی، انجیل، مریم، بنی‌اسرائیل

وَ مِنَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّا نَصَارَى أَخَذْنَا مِيثَاقَهُمْ فَنَسُواْ حَظًّا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِ فَأَغْرَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَ الْبَغْضَاء إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ سَوْفَ يُنَبِّئُهُمُ اللّهُ بِمَا كَانُواْ يَصْنَعُونَ … لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَآلُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ قُلْ فَمَن يَمْلِكُ مِنَ اللّهِ شَيْئًا إِنْ أَرَادَ أَن يُهْلِكَ الْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَ أُمَّهُ وَ مَن فِي الأَرْضِ جَمِيعًا (مائده/۱۴-۱۷) لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَ قَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّي وَ رَبَّكُمْ إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَيهِ الْجَنَّةَ وَ مَأْوَاهُ النَّارُ وَ مَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ* لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ ثَالِثُ ثَلاَثَةٍ وَ مَا مِنْ إِلَهٍ إِلاَّ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَ إِن لَّمْ يَنتَهُواْ عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ (مائده/۷۲-۷۳) وَ قَالَتْ النَّصَارَى الْمَسِيحُ ابْنُ اللّهِ ذَلِكَ قَوْلُهُم بِأَفْوَاهِهِمْ يُضَاهِؤُونَ قَوْلَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَبْلُ قَاتَلَهُمُ اللّهُ أَنَّى يُؤْفَكُونَ* اتَّخَذُواْ أَحْبَارَهُمْ وَ رُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللّهِ وَ الْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَ مَا أُمِرُواْ إِلاَّ لِيَعْبُدُواْ إِلَهًا وَاحِدًا لاَّ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ* يُرِيدُونَ أَن يُطْفِؤُواْ نُورَ اللّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَ يَأْبَى اللّهُ إِلاَّ أَن يُتِمَّ نُورَهُ وَ لَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ (توبه/۳۰-۳۲) وَ إِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنتَ قُلتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَ أُمِّيَ إِلَهَيْنِ مِن دُونِ اللّهِ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِي بِحَقٍّ إِن كُنتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ تَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِي وَ لاَ أَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ* مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلاَّ مَا أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّي وَ رَبَّكُمْ وَ كُنتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَّا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنتَ أَنتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَ أَنتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ* إِن تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُكَ وَ إِن تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (مائده/۱۱۶-۱۱۸)

وَ قَالَتِ الْيَهُودُ وَ النَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاء اللّهِ وَ أَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُم بِذُنُوبِكُم بَلْ أَنتُم بَشَرٌ مِّمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِمَن يَشَاءُ وَ يُعَذِّبُ مَن يَشَاءُ وَ لِلّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضِ وَ مَا بَيْنَهُمَا وَ إِلَيْهِ الْمَصِيرُ (مائده/۱۸) وَ قَالَتِ الْيَهُودُ لَيْسَتِ النَّصَارَى عَلَىَ شَيْءٍ وَ قَالَتِ النَّصَارَى لَيْسَتِ الْيَهُودُ عَلَى شَيْءٍ وَ هُمْ يَتْلُونَ الْكِتَابَ كَذَلِكَ قَالَ الَّذِينَ لاَ يَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ فَاللّهُ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ (بقره/۱۱۳) وَ قَالُواْ (الیهود) لَن يَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَن كَانَ هُودًا أَوْ نَصَارَى تِلْكَ أَمَانِيُّهُمْ قُلْ هَاتُواْ بُرْهَانَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ* بَلَى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلّهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُ أَجْرُهُ عِندَ رَبِّهِ وَ لاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ (بقره/۱۱۱-۱۱۲)

وَ لْيَحْكُمْ أَهْلُ الإِنجِيلِ بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فِيهِ وَ مَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ (مائده/۴۷)

فَلَمَّا أَحَسَّ عِيسَى مِنْهُمُ الْكُفْرَ قَالَ مَنْ أَنصَارِي إِلَى اللّهِ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ اللّهِ آمَنَّا بِاللّهِ وَ اشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ* رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنزَلَتْ وَ اتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ* وَ مَكَرُواْ وَ مَكَرَ اللّهُ وَ اللّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ* إِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسَى إِنِّي مُتَوَفِّيكَ وَ رَافِعُكَ إِلَيَّ وَ مُطَهِّرُكَ مِنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَ جَاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُواْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأَحْكُمُ بَيْنَكُمْ فِيمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ* فَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُواْ فَأُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا فِي الدُّنْيَا وَ الآخِرَةِ وَ مَا لَهُم مِّن نَّاصِرِينَ* وَ أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ اللّهُ لاَ يُحِبُّ الظَّالِمِينَ (آل‌عمران/۵۲-۵۷)

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ الَّذِينَ هَادُوا وَ الصَّابِئِينَ وَ النَّصَارَى وَ الْمَجُوسَ وَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ (حج/۱۷) إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ الَّذِينَ هَادُواْ وَ الصَّابِؤُونَ وَ النَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ و عَمِلَ صَالِحًا فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لاَ هُمْ يَحْزَنُونَ (مائده/۶۹) إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ الَّذِينَ هَادُواْ وَ النَّصَارَى وَ الصَّابِئِينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ وَ عَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَ لاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لاَ هُمْ يَحْزَنُونَ (بقره/۶۲)

وَ لَن تَرْضَى عَنكَ الْيَهُودُ وَلاَ النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ قُلْ إِنَّ هُدَى اللّهِ هُوَ الْهُدَى وَ لَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءهُم بَعْدَ الَّذِي جَاءكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللّهِ مِن وَلِيٍّ وَ لاَ نَصِيرٍ (بقره/۱۲۰) قُلْ أَتُحَآجُّونَنَا فِي اللّهِ وَ هُوَ رَبُّنَا وَ رَبُّكُمْ وَ لَنَا أَعْمَالُنَا وَ لَكُمْ أَعْمَالُكُمْ وَ نَحْنُ لَهُ مُخْلِصُونَ (بقره/۱۳۹) فَمَنْ حَآجَّكَ فِيهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَ أَبْنَاءكُمْ وَ نِسَاءنَا وَ نِسَاءكُمْ وَ أَنفُسَنَا و أَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةَ اللّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ … قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَى كَلَمَةٍ سَوَاء بَيْنَنَا وَ بَيْنَكُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَ لاَ نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَ لاَ يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللّهِ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَقُولُواْ اشْهَدُواْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ (آل‌عمران/۶۱-۶۴) وَ قَالُواْ (اهل الکتاب) كُونُواْ هُودًا أَوْ نَصَارَى تَهْتَدُواْ قُلْ بَلْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَ مَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ* قُولُواْ آمَنَّا بِاللّهِ وَ مَا أُنزِلَ إِلَيْنَا وَ مَا أُنزِلَ إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ وَ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الأسْبَاطِ وَ مَا أُوتِيَ مُوسَى وَ عِيسَى وَ مَا أُوتِيَ النَّبِيُّونَ مِن رَّبِّهِمْ لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ* فَإِنْ آمَنُواْ بِمِثْلِ مَا آمَنتُم بِهِ فَقَدِ اهْتَدَواْ وَّ إِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا هُمْ فِي شِقَاقٍ فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللّهُ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (بقره/۱۳۵-۱۳۷) أَمْ تَقُولُونَ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ وَ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الأسْبَاطَ كَانُواْ هُودًا أَوْ نَصَارَى قُلْ أَأَنتُمْ أَعْلَمُ أَمِ اللّهُ وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّن كَتَمَ شَهَادَةً عِندَهُ مِنَ اللّهِ وَ مَا اللّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ* تِلْكَ أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَ لَكُم مَّا كَسَبْتُمْ وَ لاَ تُسْأَلُونَ عَمَّا كَانُواْ يَعْمَلُونَ (بقره/۱۴۰-۱۴۱) يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تُحَآجُّونَ فِي إِبْرَاهِيمَ وَ مَا أُنزِلَتِ التَّورَاةُ وَ الإنجِيلُ إِلاَّ مِن بَعْدِهِ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ* هَاأَنتُمْ هَؤُلاء حَاجَجْتُمْ فِيمَا لَكُم بِهِ عِلمٌ فَلِمَ تُحَآجُّونَ فِيمَا لَيْسَ لَكُم بِهِ عِلْمٌ وَ اللّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ* مَا كَانَ إِبْرَاهِيمُ يَهُودِيًّا وَ لاَ نَصْرَانِيًّا وَلَكِن كَانَ حَنِيفًا مُّسْلِمًا وَ مَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ (آل‌عمران/۶۵-۶۷)

لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الْيَهُودَ وَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ وَ لَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَّوَدَّةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ قَالُوَاْ إِنَّا نَصَارَى ذَلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَ رُهْبَانًا وَ أَنَّهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ* وَ إِذَا سَمِعُواْ مَا أُنزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَى أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُواْ مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ* وَ مَا لَنَا لاَ نُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ مَا جَاءنَا مِنَ الْحَقِّ وَ نَطْمَعُ أَن يُدْخِلَنَا رَبَّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ* فَأَثَابَهُمُ اللّهُ بِمَا قَالُواْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَ ذَلِكَ جَزَاء الْمُحْسِنِينَ (مائده/۸۲-۸۵)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ الْيَهُودَ وَ النَّصَارَى أَوْلِيَاء بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَ مَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ* فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ يُسَارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَى أَن تُصِيبَنَا دَآئِرَةٌ فَعَسَى اللّهُ أَن يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِّنْ عِندِهِ فَيُصْبِحُواْ عَلَى مَا أَسَرُّواْ فِي أَنْفُسِهِمْ نَادِمِينَ* وَ يَقُولُ الَّذِينَ آمَنُواْ أَهَؤُلاء الَّذِينَ أَقْسَمُواْ بِاللّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ إِنَّهُمْ لَمَعَكُمْ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَأَصْبَحُواْ خَاسِرِينَ (مائده/۵۱-۵۳)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا كُونوا أَنصَارَ اللَّهِ كَمَا قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ لِلْحَوَارِيِّينَ مَنْ أَنصَارِي إِلَى اللَّهِ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ اللَّهِ فَآَمَنَت طَّائِفَةٌ مِّن بَنِي إِسْرَائِيلَ وَ كَفَرَت طَّائِفَةٌ فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آَمَنُوا عَلَى عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظَاهِرِينَ  (صف/۱۴)