مسجد، عبادتگاه مسلمانان، این مفهوم از مادّه «س ج د» ۱۲ بار آمده است.
چکیده: مساجد از آنِ خدا است. در هر مسجدی روی خود را به سوی او کنید. در هر مسجدی زینت خود را برگیرید. مساجد خدا را تنها کسانی آباد میکنند که به خدا ایمان آورده، نماز برپا داشته، زکات داده و جز از خدا نترسیدهاند. اگر خدا بعضی را با بعضی دفع نمیکرد، مساجد سخت ویران میشد. بهراستی مساجد از آنِ خدا است پس هیچ کس را با خدا نخوانید (جن/۱۸). ای فرزندان آدم، در هر مسجدی زینت خود را برگیرید، بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید که او اسرافکاران را دوست ندارد (اعراف/۳۱). مساجد خدا را تنها کسانی آباد میکنند که به خدا و روز بازپسین ایمان آورده، نماز به پا داشته، زکات داده و جز از خدا نترسیدهاند. باشد که اینان از هدایتیافتگان باشند (توبه/۱۸). مشرکان را نرسد که مساجد خدا را آباد کنند در حالیکه بر کفر خود گواهی میدهند. آنان اعمالشان تباه شده و در آتش جاودانه هستند (توبه/۱۷). اگر خدا بعضی از مردم را با بعضی دفع نمیکرد، صومعهها، کلیساها، کنیسهها و مساجدی که نام خدا در آنها بسیار ذکر میشود، سخت ویران میشد. بیتردید خدا به کسی که او را یاری میکند، یاری میدهد. بهراستی خدا نیرومند شکستناپذیر است (حج/۴۰). کیست ستمکارتر از آن که نگذارد نام خدا در مساجد یاد شود و در ویرانی آن بکوشد؟ آنان را نرسد که در آنها وارد شوند مگر با ترس. برای آنان در این دنیا خواری و در آخرت عذابی بزرگ است. مشرق و مغرب از آنِ خدا است پس به هر سو روی کنید، آنجا روى خدا است. بیگمان خدا وسعتبخش دانا است (بقره/۱۱۴-۱۱۵). بگو، پروردگارم، به قسط فرمان داده و این که در هر مسجدی روی خود را [به سوی او] کنید و در حالیکه دین را برای او خالص کردهاید، او را بخوانید. همان گونه که شما را پدید آورد، برمىگردید (اعراف/۲۹). اى کسانى که ایمان آورده اید، در حال مستى به نماز نزدیک نشوید تا بدانید چه مى گویید و نیز در حال جنابت [وارد نمازگاه نشوید] مگر اینکه رهگذر باشید تا غسل کنید و اگر بیمار یا در سفر هستید یا یکى از شما از قضاى حاجت آمد یا با زنان آمیزش کرده اید و آب نیافته اید پس بر خاکى پاک تیمّم کنید و صورت و دستهای خود را مسح کنید. بیگمان خدا درگذرنده آمرزنده است (نساء/۴۳). در حالیکه در مساجد معتکف هستید با زنان نیامیزید. اینها حدود خدا است پس به آنها نزدیک نشوید. خدا آیات خود را برای مردم بیان میکند، باشد که آنان تقوا پیشه کنند (بقره/۱۸۷). [عدّهای] گفتند: بر آنان (اصحاب کهف) بنایی بسازید [تا کسی بر آنان آگاه نشود]. پروردگارشان به آنان داناتر است ولی کسانی که بر کار آنان غلبه یافتند، گفتند: بر آنان مسجدی بنا خواهیم کرد (کهف/۲۱). کسانی هستند که مسجدی برای ضربه زدن، کفر، تفرقه میان مومنان و کمینگاهی برای کسانی که با خدا و پیامبر او از پیش در جنگ بودند، گرفتند و سخت سوگند یاد میکنند که جز نیکی قصدی نداشتیم. خدا گواهی میدهد که آنان بیتردید دروغگو هستند. هرگز در آن [مسجد به نماز] نایست. مسجدی که از روز نخست بر تقوا بنا شده، سزاوارتر است که در آن [به نماز] بایستی. در آن جا مردانی هستند که دوست دارند پاکی ورزند. خدا کسانی را که خواهان پاکی هستند، دوست دارد. آیا کسى که بنیاد [کار] خود را بر پایه تقوا و خشنودى خدا نهاده، بهتر است یا کسى که بناى خود را بر لب پرتگاهى فروریختنی نهاده و با آن در آتش دوزخ فرو مى افتد؟ خدا گروه ستمکار را هدایت نمى کند. همواره آن بنایی که ساخته اند، در دلهایشان مایه شک است تا آنکه دلهایشان پاره پاره شود. خدا داناى حکیم است (توبه/۱۰۷-۱۱۰). به بنیاسرائیل در کتاب، اعلام کردیم که بیگمان دو بار در زمین فساد میکنید و به طغیان بزرگی دست میزنید …. پس آنگاه که وعده دیگر فرا رسد، [باز هم دشمنان را بر شما چیره میکنیم] تا از اندوه، صورتتان را زشت کنند و وارد مسجد[الاقصی] شوند چنانکه بار اول داخل شده بودند و به هر چه دست یابند، یکسره آن را نابود کنند (اسراء/۴-۷). مسجدالحرام، مسجدالاقصی |
المسجد
وَ أَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا (جن/۱۸) يَا بَنِي آدَمَ خُذُواْ زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ و كُلُواْ وَ اشْرَبُواْ وَ لاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ (اعراف/۳۱) إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللّهِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ وَ أَقَامَ الصَّلاَةَ وَ آتَى الزَّكَاةَ وَ لَمْ يَخْشَ إِلاَّ اللّهَ فَعَسَى أُوْلَئِكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ الْمُهْتَدِينَ (توبه/۱۸) مَا كَانَ لِلْمُشْرِكِينَ أَن يَعْمُرُواْ مَسَاجِدَ الله شَاهِدِينَ عَلَى أَنفُسِهِمْ بِالْكُفْرِ أُوْلَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ وَ فِي النَّارِ هُمْ خَالِدُونَ (توبه/۱۷) وَ لَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَوَاتٌ وَ مَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا وَ لَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ (حج/۴۰) وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَاجِدَ اللّهِ أَن يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ وَ سَعَى فِي خَرَابِهَا أُوْلَئِكَ مَا كَانَ لَهُمْ أَن يَدْخُلُوهَا إِلاَّ خَآئِفِينَ لهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَ لَهُم فِي الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ* وَ لِلّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَيْنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (بقره/۱۱۴-۱۱۵)
قُلْ أَمَرَ رَبِّي بِالْقِسْطِ وَ أَقِيمُواْ وُجُوهَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ ادْعُوهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ كَمَا بَدَأَكُمْ تَعُودُونَ (اعراف/۲۹)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَةَ وَ أَنتُمْ سُكَارَى حَتَّىَ تَعْلَمُواْ مَا تَقُولُونَ وَ لاَ جُنُبًا إِلاَّ عَابِرِي سَبِيلٍ حَتَّىَ تَغْتَسِلُواْ وَ إِن كُنتُم مَّرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاء أَحَدٌ مِّنكُم مِّن الْغَآئِطِ أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاء فَلَمْ تَجِدُواْ مَاء فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُواْ بِوُجُوهِكُمْ وَ أَيْدِيكُمْ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا (نساء/۴۳) وَ لاَ تُبَاشِرُوهُنَّ وَ أَنتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ تِلْكَ حُدُودُ اللّهِ فَلاَ تَقْرَبُوهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللّهُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ (بقره/۱۸۷)
فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِم (اصحاب الکهف) بُنْيَانًا رَّبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِم مَّسْجِدًا (کهف/۲۱)
وَ الَّذِينَ اتَّخَذُواْ مَسْجِدًا ضِرَارًا وَ كُفْرًا وَ تَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ إِرْصَادًا لِّمَنْ حَارَبَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ مِن قَبْلُ وَ لَيَحْلِفَنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلاَّ الْحُسْنَى وَ اللّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ* لاَ تَقُمْ فِيهِ أَبَدًا لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَ اللّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ* أَفَمَنْ أَسَّسَ بُنْيَانَهُ عَلَى تَقْوَى مِنَ اللّهِ وَ رِضْوَانٍ خَيْرٌ أَم مَّنْ أَسَّسَ بُنْيَانَهُ عَلَىَ شَفَا جُرُفٍ هَارٍ فَانْهَارَ بِهِ فِي نَارِ جَهَنَّمَ وَ اللّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ* لاَ يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ الَّذِي بَنَوْاْ رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ إِلاَّ أَن تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ وَ اللّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (توبه/۱۰۷-۱۱۰)
وَ قَضَيْنَا إِلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ فِي الْكِتَابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الأَرْضِ مَرَّتَيْنِ وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيرًا … فَإِذَا جَاء وَعْدُ الآخِرَةِ لِيَسُوؤُواْ وُجُوهَكُمْ وَ لِيَدْخُلُواْ الْمَسْجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِيُتَبِّرُواْ مَا عَلَوْاْ تَتْبِيرًا (اسراء/۴-۷) |