چکیده: خدا مردم را از مرد و زن، گروه‌گروه و گوناگون آفرید تا یکدیگر را بشناسند. گرامی‌ترین مردم نزد خدا، باتقواترین آنها است. خدا معاش را میان مردم تقسیم کرد. آنها را در زمین جانشین گردانید و برخی را بر برخی دیگر برتری داد تا آنها را بیازماید. اگر بخواهد مردم را می‌برد و خلقی نو می‌آورد. خدا نسبت به مردم صاحب فضل، مهربان، آمرزنده و توبه‌پذیر است. او به مردم ستم نمی‌کند اما آنها خود به خویشتن ستم می‌کنند. او مردم را به سبب ستمشان سریع مواخذه نمی‌کند و به آنها مهلت می‌دهد. خدا برخی از مردم را با برخی دیگر دفع می‌کند تا زمین تباه نشود. مردم امّت واحدی بودند پس اختلاف کردند. خدا پیامبران را با دلایل روشن فرستاد تا میان آنها داوری کنند امّا مردم باز اختلاف کردند. خدا مردم را می‌آزماید تا دروغگویان و راستگویان را معلوم کند. چون آسیبی به مردم برسد، خدا را خالصانه می‌خوانند اما چون خدا به آنها رحمتی بچشاند، بیشتر آنها شرک می‌ورزند. بسیاری از مردم لقای پروردگار خود را منکرند. دنیا را برمی‌گزینند و از آخرت غافل هستند. خدا بر کار خود چیره است و خلف وعده نمی‌کند ولی بیشتر مردم نمی‌دانند. او روزی را برای هر که بخواهد گشاده یا تنگ می‌کند و آفرینش آسمان‌ها و زمین بزرگتر از آفرینش مردم است ولی بیشتر مردم نمی‌دانند. علم قیامت تنها نزد او است، روز قیامت شما را گرد می‌آورد، وعده قیامت حق است ولی بیشتر مردم نمی‌دانند. بیشتر مردم ایمان نمی‌آورند. بیشتر آنها سپاسگزاری نمی‌کنند. بسیاری از مردم برای خدا سجده می‌کنند و بسیاری عذاب بر آنها واجب شده است. متّقین از مردم درمی‌گذرند. نکوهش بر کسانی است که به مردم ستم می‌کنند. مردم به خدا نیازمندند. ای مردم، خدا را پرستش کنید. تنها برای او سجده کنید. دو معبود برنگزینید. از پروردگارتان پروا کنید. شیطان را دشمن بگیرید. از گام‌های او پیروی نکنید. میان مردم به عدالت داوری کنید. میان آنها را سازش دهید. از مردم نترسید و از خدا بترسید. برخی از مردم تنها دنیا را می‌خواهند. آنها در آخرت بهره‌ای ندارند اما برخی نیکی در دنیا و آخرت را می‌خواهند. خدا آنها را از دستاوردشان برخوردار می‌کند. برخی از مردم جان خود را برای خشنودی خدا می‌فروشند. برخی از مردم برای خدا همتایانی قرار می‌دهند. برخی از مردم می‌گویند: ایمان آورده‌ایم در حالی که ایمان‌آورنده نیستند. برخی از مردم، مردم را گمراه می‌کنند. برخی از مردم درباره خدا بی‌هیچ دانشی مجادله می‌کنند. کسانی که کافر شدند لعنت همه مردم بر آنهاست. به سبب دستاوردهای مردم، فساد در خشکی و دریا پدیدار شده است. خدا آیات خود را برای مردم بیان می‌کند تا متذکر شوند و تقوا پیشه کنند. خدا از میان مردم رسولانی برگزید تا برای مردم در برابر خدا حجّتی نباشد و با آنها ترازو و کتاب را نازل کرد تا مردم به انصاف برخیزند و هدایت یابند. اقوام گذشته برای مردم نشانه و عبرت‌هایی هستند. خانه خدا برای مردم نهاده شده و حج آن بر عهده مردم است. پیامبر حقیقت را برای مردم آورده است. خدا پیامبر را هشداردهنده و بشارتگر برای مردم فرستاده است. قرآن برای مردم ابلاغ، بیان، … است. خدا آن را بر پیامبر نازل کرد تا مردم را از تاریکی‌ها به سوی روشنایی بیرون برد. مومنان بهترین امّتی هستند که برای مردم پدیدار شده‌اند. خود را از آتشی که سوخت آن مردم و سنگ‌ها است، حفظ کنید. خدا روز قیامت مردم را محشور می‌کند و گرد می‌آورد. آن روز مردم دسته‌دسته و چون پروانه‌های پراکنده می‌شوند. در آن روز اعمال مردم به آنها نشان داده می‌شود و به میزان اعمالشان جزا می‌یابند.

ای مردم، ما شما را از مرد و زنی خلق کردیم و شما را گروه‌ها و قبیله‌ها گردانیدیم تا یکدیگر را بشناسید. به‌راستی گرامی‌ترین شما نزد خدا، باتقواترین شما است (حجرات/۱۳). [آیا ندیده‌ای که] مردم، جنبندگان و دام‌ها که رنگ‌هایشان مختلف است [را پدید آوردیم]؟ (فاطر/۲۸). ای مردم، اگر درباره برانگیخته شدن در شک هستید پس به‌راستی ما شما را از خاک آفریده‌ایم سپس از نطفه سپس از علقه آن‌گاه از مضغه، دارای خلقت کامل و خلقت ناقص تا بر شما روشن گردانیم. آن‌چه را اراده می‌کنیم تا مدّتی معین در رحم‌ها قرار می‌دهیم آن‌گاه شما را به صورت کودکی بیرون می‌آوریم سپس تا به حدّ رشدتان برسید. برخی از شما می‌میرد و برخی از شما به غایت پیری می‌رسد به گونه‌ای که پس از دانستن چیزی نمی‌داند (حج/۵). او کسی است که شما را جانشینان زمین قرار داد و بعضی از شما را بر بعضی به درجاتی برتری داد تا شما را در آن‌چه به شما داده است، بیازماید (انعام/۱۶۵). ای مردم، اگر [خدا] بخواهد شما را می‌برد و دیگران را می‌آورد. خدا بر این توانا است (نساء/۱۳۳). [ای مردم،] اگر بخواهد شما را می‌برد و خلق جدیدی می‌آورد و این بر خدا دشوار نیست (فاطر/۱۶-۱۷). پروردگار تو بی‌نیاز رحمت‌گر است. اگر بخواهد شما را می‌برد و پس از شما هر که را بخواهد، جانشین می‌کند، و هم‌چنان‌که شما را از نسل گروهی دیگر پدید آورده است. بی‌تردید آن‌چه به شما وعده داده می‌شود، آمدنی است و شما درمانده‌کننده [خدا] نیستید (انعام/۱۳۳-۱۳۴). ما مرگ را میان شما مقدّر کردیم و ناتوان نیستیم بر این‌که امثال شما را جایگزین شما کنیم و شما را به صورت آن‌چه نمی‌دانید، پدیدار گردانیم. بی‌تردید پدیدارشدن نخستین خود را شناختید پس چرا متذکّر نمی‌شوید (واقعه/۶۰-۶۲)؟ ما معاش آنها را در زندگی دنیا میانشان تقسیم کرده‌ایم. برخی از آنها را از [نظر] درجات بالاتر از بعضی دیگر قرار داده‌ایم تا بعضی از آنها بعضی دیگر را به خدمت گیرند و رحمت پروردگار تو از آن‌چه آنان می‌اندوزند، بهتر است (زخرف/۳۲).

مردم امّتی واحد بودند پس خدا، پیامبران را بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده برانگیخت، و با آنها کتاب را به حق فرو فرستاد تا میان مردم در آن‌چه با هم اختلاف داشتند، داوری کند. در آن اختلاف نکردند جز کسانی که به آنها [کتاب] داده شد آن هم پس از آن‌که دلایل روشن برای آنها آمد به خاطر ستم و حسدی که میان آنها بود پس خدا آنها را که ایمان آورده بودند به اذن خود به حقیقت آن‌چه در آن اختلاف داشتند، هدایت کرد. خدا هر که را بخواهد به راه راست، هدایت می‌کند (بقره/۲۱۳). مردم جز امّتی واحد نبودند پس اختلاف کردند. اگر سخنی از جانب پروردگارت از پیش نرفته بود، بی‌تردید در آن‌چه با هم اختلاف می‌کنند، میان آنها داوری می‌شد (یونس/۱۹). اگر پروردگارت می‌خواست بی‌تردید همه مردم را امّتی واحد قرار می‌داد در حالی‌که پیوسته در اختلاف هستند مگر کسانی که پروردگارت به آنها رحم کرده است و برای همین آنها را آفریده است. وعده پروردگارت تحقّق یافته است که بی‌گمان جهنّم را از همه جن و مردم پر می‌کنم (هود/۱۱۸-۱۱۹). اگر مى ‏خواستیم بی‌تردید به هر کسى هدایتش را مى ‏دادیم ولی سخن من محقّق شده است که بی‌گمان جهنّم را از همه جن و مردم پر می‌کنم (سجده/۱۳). آیا کسانی که ایمان آورده‌اند، [از ایمان‌آوردن کافران] ناامید نشده‌اند [و ندانسته‌اند] که اگر خدا می‌خواست بی‌تردید همه مردم را هدایت می‌کرد (رعد/۳۱)؟ به‎راستی بینش‌هایی از جانب پروردگارتان برای شما آمده است پس هر کس بینا شد به سود خود او و هر که کور گشت به زیان خود او است (انعام/۱۰۴). آیا مردم پنداشتند همین که گفتند ایمان آوردیم، رها می‌شوند و آزمایش نمی‌شوند؟ به‌یقین کسانی را که پیش از اینان بودند، آزمودیم تا خدا آنها را که راست گفته‌اند و دروغگویان را معلوم کند (عنکبوت/۲-۳).

[خدا] پروردگار شما و پروردگار پدران پیشین شماست (دخان/۸). بی‌تردید معبود شما، یگانه است (صافّات/۴). او با شماست، هر کجا که باشید (حدید/۴). برای شما جز خدا سرپرست و یاوری نیست (عنکبوت/۲۲). خدا می‌داند و شما نمی‌دانید (بقره/۲۳۲). بی‌گمان خدا بر مردم دارای فضل است ولی بیشتر مردم سپاس نمی‌گزارند (بقره/۲۴۳؛ یونس/۶۰؛ غافر/۶۱). بی‌گمان پروردگارت بر مردم دارای فضل است ولی بیشتر آنها سپاس نمی‌گزارند (نمل/۷۳). خدا نسبت به مردم سخت رئوف مهربان است (حج/۶۵). هر رحمتی که خدا برای مردم گشاید، بازدارنده‌ای برای آن نیست و آن‌چه را که بازدارد پس از او فرستنده‌ای ندارد (فاطر/۲). به‌راستی پروردگار تو نسبت مردم با وجود ستمشان، دارای آمرزش است (رعد/۶). خدا به مردم ستم نمی‌کند ولی مردم خود بر خود ستم می‌کنند (یونس/۴۴). اگر خدا مردم را به آن‌چه انجام داده‌اند، مؤاخذه می‌کرد، هیچ جنبنده‌ای را بر روی زمین باقی نمی‌گذاشت ولی تا مدّتی معین آنها را مهلت‌ می‌دهد و چون اجل آنها فرا رسد، خدا به بندگانش بینا است (فاطر/۴۵). اگر خدا مردم را به ستمشان مؤاخذه می‌کرد، جنبنده‌ای بر روی زمین باقی نمی‌گذاشت ولی تا مدّتی معین آنها را مهلت می‌دهد و چون اجلشان فرا رسد، نه ساعتی از آن تأخیر می‌کنند و نه پیش افتند (نحل/۶۱). اگر خدا براى مردم در رساندن بلا به آنها شتاب مى‏نمود چنان‌که آنان خواهان شتاب در خیر هستند بی‌تردید اجلشان فرا مى‏رسید (یونس/۱۱). اگر خدا برخی از مردم را به وسیله برخی دیگر دفع نمی‌کرد، بی‌تردید زمین تباه می‎‌شد ولی خدا بر جهانیان دارای فضل است (بقره/۲۵۱). اگر خدا بعضی از مردم را با بعضی دیگر دفع نمی‌کرد، صومعه‌ها، کلیساها، کنیسه‌ها (معابد یهود) و مساجدی که نام خدا در آنها بسیار برده می‌شود، سخت ویران می‌شد (حج/۴۰).

ای مردم، شما به خدا نیازمند هستید و خدا است که بی‌نیاز ستوده است (فاطر/۱۵). ای مردم، سرکشی شما فقط به زیان خود شماست. [شما] بهره زندگی دنیا [را می‌خواهید] سپس بازگشت شما به سوی ما خواهد بود پس شما را از آن‌چه انجام می‌دادید باخبر می‌کنم (یونس/۲۳). آیا ندانستی که خداست که هر کس در آسمان‌ها و هر کس در زمین است، خورشید، ماه، ستارگان، کوه‌ها، درختان، جنبندگان و بسیاری از مردم برای او سجده می‌کنند و بسیاری هستند که عذاب بر آنها واجب شده است (حج/۱۸)؟ هیچ کس در آسمان‌ها و زمین نیست جز این‌که رحمان را بنده‌وار می‌آید. بی‌تردید او همه آنها را شمرده است و به دقّت شمرده است (مریم/۹۳-۹۴).

چون به مردم رحمتی بچشانیم به آن شاد می‌شوند و چون به سبب آن‌چه دست‌های آنها پیش فرستاده است، بدی به آنها برسد ناگاه ناامید می‌شوند. آیا ندیده‌اند خدا است که روزی را برای هر کس بخواهد فراخ یا تنگ می‌کند؟ بی‌تردید در این، برای گروهی که ایمان می‌آورند، نشانه‌هاست (روم/۳۶-۳۷). چون به مردم پس از زیانی که به آنها رسیده است، رحمتی بچشاند ناگاه آنها در آیات ما مکر می‌کنند. بگو، مکر خدا سریعتر است. در حقیقت فرستادگان ما آن‌چه نیرنگ می‌کنید، می‌نویسند (یونس/۲۱). چون به مردم زیانی برسد، پروردگار خود را در حالی که به سوی او توبه می‌کنند، می‌خوانند و آن‌گاه که از جانب خود رحمتی به آنها چشانید ناگاه گروهی از آنها به پروردگار خود شرک می‌ورزند (روم/۳۳). به سبب آن‌چه دست‌های مردم فراهم آورده است، فساد در خشکی و دریا پدیدار شد تا بعضی از آن‌چه را انجام داده‌اند به آنها بچشاند، باشد که بازگردند (روم/۴۱).

از آسمان آبى پاک نازل کردیم. تا با آن سرزمین مرده را زنده گردانیم و آن را به آن‌چه خلق کرده ‏ایم از دام‌ها و انسان‌هاى بسیار بنوشانیم. به‌راستی ما آن را در میان آنان گوناگون ساختیم تا متذکر شوند امّا بیشتر مردم سرباز زدند و جز ناسپاسی نکردند (فرقان/۴۸- ۵۰). قدر خدا را چنان‌که شایسته او است نشناختند (حج/۷۴). چیزی مانع مردم نشد از این‌که وقتی هدایت به سوی آنها آمد، ایمان بیاورند و از پروردگارشان آمرزش بخواهند، جز این‌که سنّت پیشینیان بر آنها نیز بیاید یا عذاب رویاروی آنها بیاید (کهف/۵۵). چیزی مانع مردم نشد از این‌که وقتی هدایت به سوی آنها آمد، ایمان بیاورند مگر این‌که گفتند: آیا خدا بشری را به پیامبری مبعوث کرده است (اسراء/۹۴)؟ اگر نبود که مردم [در انکار خدا] امّتی واحد شوند بی‌تردید برای خانه‌های کسانی که به رحمان کفر می‌ورزیدند، سقف‌هایی از نقره و نردبان‌هایی که بر آنها بالا روند، قرار می‌دادیم و برای خانه‌های آنها درها و تخت‌هایی که بر آن تکیه زنند و زیورهای [دیگر قرار می‌دادیم] (زخرف/۳۳-۳۵).

دوستی خواستنی‌ها از زنان، پسران، اموال فراوان از زر و سیم، اسب‌های نشاندار، دام‌ها و کشتزارها برای مردم آراسته شده است. این‌ها متاع زندگی دنیا است و سرانجام نیکو نزد خداست (آل‌عمران/۱۴). بدانید به‌راستی زندگی دنیا بازی، سرگرمی، زینت و فخرفروشی شما به یکدیگر و فزون‌جویی در اموال و اولاد است (حدید/۲۰). از زندگی دنیا ظاهری را می‌شناسند و از آخرت غافل هستند. آیا در خودشان تفکّر نکرده‌اند که خدا آسمان‌ها و زمین و آن‌چه را میان آن دو است جز به حق و تا هنگامى معین نیافریده است و بسیاری از مردم به لقای پروردگارشان سخت کافر هستند. آیا در زمین نگشته‌اند تا ببینند سرانجام کسانی که پیش از آنها بودند، چگونه بوده است؟ آنها بسیار نیرومند از آنها بودند. زمین را زیرورو کردند و پیش از آن‌چه آنها آبادش کردند، آن را آباد کردند (روم/۷-۹)؟ آن‌چه به شما داده شده متاع زندگی دنیا است (شوری/۳۶). شما زندگی دنیا را برمی‌گزینید در حالی‌که آخرت بهتر و پایدارتر است (اعلی/۱۶-۱۷). آن‌چه نزد شماست، تمام‌شدنی است و آن‌چه نزد خداست، ماندنی است (نحل/۹۶). برای مردم حسابشان نزدیک شده است و آنها در بی‌خبری روی‌گردان هستند. هیچ پند تازه‌ای از پروردگارشان نیامد مگر این‌که بازی‌کنان آن را شنیدند، در حالی‌که دل‌های آنها مشغول است (انبیاء/۱-۳).

راه [نکوهش] تنها بر کسانی است که به مردم ستم می‌کنند و در زمین به ناحق سر‌کشی می‌کنند. آنها عذابی دردناک خواهند داشت (شوری/۴۲). آن‌چه به قصد ربا می‌دهید تا در اموال مردم افزایش یابد، نزد خدا زیاد نمی‌شود و آن‌چه از زکات در حالی‌که خشنودى خدا را می‌خواهید، می‌دهید پس آنان همان فزونى ‏یافتگان هستند (روم/۳۹). در بسیاری از رازگویی‌های آنها خیری نیست مگر کسی که به صدقه یا کار پسندیده یا سازشی میان مردم فرمان دهد. هر کس برای طلب خشنودی خدا چنین کند، به‌زودی به او پاداشی بزرگ می‌دهیم (نساء/۱۱۴). [متّقین] کسانی هستند که در فراخی و تنگی انفاق می‌کنند و خشم خود را فرومی‌برند و از مردم درمی‌گذرند (آل‌عمران/۱۳۴).

خدا بر کار خود چیره است ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (یوسف/۲۱). [خدا] هر کس را بخواهد یاری می‌کند. او شکست‌ناپذیر مهربان است. این وعده خداست. خدا وعده‌اش را خلاف نمی‌کند ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (روم/۵-۶). بی‌تردید آفرینش آسمان‌ها و زمین بزرگتر از آفرینش مردم است ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (غافر/۵۷). بگو، پروردگار من روزی را برای هر کس بخواهد گشاد یا تنگ می‌کند ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (سبأ/۳۶). از تو درباره قیامت می‌پرسند که چه وقت برپا می‌شود … از تو می‌پرسند گویی تو از آن آگاه هستی. بگو، علم آن تنها نزد خدا است ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (اعراف/۱۸۷). بگو، خدا است که شما را زنده می‌کند سپس می‌میراند آن‌گاه شما را به سوی روز قیامت که تردیدی در آن نیست، گرد می‌آورد ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (جاثیه/۲۶). این وعده (برانگیختن) بر او حق است ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (نحل/۳۸).

بی‌گمان در …  کشتی‌ها که برای سود رساندن به مردم در دریا روان هستند … به‌راستی برای گروهی که تعقّل می‌کنند، نشانه‌هایی است (بقره/۱۶۴). از شکم آنها (زنبور) شهدی که به رنگ‌های گوناگون است، بیرون می‌آید. در آن برای مردم شفایی است (نحل/۶۹).

مردم- مَثَل، خدا نور آسمان‌ها و زمین است. مثل نور او چون چراغدانی است که در آن چراغی و آن چراغ در شیشه‌ای است. آن شیشه گویی ستاره‌ای درخشان است که از درخت مبارک زیتونی که نه شرقی است و نه غربی، افروخته می‌شود. نزدیک است که روغن آن هر چند به آن آتشی نرسیده باشد، روشنی بدهد. نوری بر روی نوری است. خدا هر کس را بخواهد با نور خود هدایت می‌کند. خدا این مَثَل‌ها را برای مردم می‌زند. خدا بر هر چیزی دانا است (نور/۳۵). ای مردم، مَثَلی زده شد پس به آن گوش دهید. کسانی را که جز خدا می‌خوانید هرگز مگسی نمی‌آفرینند هر چند برای [آفریدن] آن اجتماع کنند. اگر آن مگس چیزی از آنها برباید نمی‌توانند آن را بازپس گیرند. طالب و مطلوب هر دو ناتوان هستند (حج/۷۳). مَثَل کسانی که غیر از خدا را اولیاء گرفتند مانند، مَثَل عنکبوت است که خانه‌ای برگرفت. به‌راستی اگر می‌دانستند، سست‌ترین خانه‌ها، خانه عنکبوت است. خدا آن‌چه را جز او می‌خوانند، می‌داند. او شکست‌ناپذیر حکیم است. این مَثَل‌ها را برای مردم می‌زنیم و جز دانایان در آن تعقّل نمی‌کنند (عنکبوت/۴۱-۴۳). به‌راستی مَثَل زندگی دنیا همانند آبی است که آن را از آسمان نازل کردیم پس گیاه زمین از آن‌چه مردم و دام‌ها می‌خورند، با آن درآمیخت … (یونس/۲۴). آیا ندیدی خدا چگونه مَثَل زده است. سخنی پاک مانند درختی پاک است که ریشه‌اش استوار و شاخه‌اش در آسمان است؟ میوه‌اش را هر زمان به اذن پروردگارش می‌دهد. خدا آن مَثَل‌ها را برای مردم می‌زند باشد، که آنها متذکّر شوند (ابراهیم/۲۴-۲۵). اگر این قرآن را بر کوهی فرو می‌فرستادیم به‌یقین آن را از بیم خدا فروتن و متلاشی‌شده می‌دیدی. این مَثَل‌ها را برای مردم می‌زنیم، باشد که تفکّر کنند (حشر/۲۱). از آسمان آبى نازل کرد پس رودخانه ‏هایى به اندازه گنجایش خودشان روان شدند. سیل، کفى بلند روى خود برداشت و از آن‌چه براى به دست آوردن زینتى یا کالایى در آتش مى‏ گدازند، نظیر آن کفى برمى‏ آید. خدا حق و باطل را چنین مثل مى‏ زند. کف، از میان می‌رود و آن‌چه به مردم سود می‌رساند در زمین می‌ماند (رعد/۱۷).

مردم- سفارش، ای مردم، پروردگارتان را که شما و کسانی را که پیش از شما بوده‌اند، آفریده است، پرستش کنید، باشد که تقوا پیشه کنید (بقره/۲۱-۲۲). از نشانه‌های او شب، روز، خورشید و ماه است. نه برای خورشید سجده کنید نه برای ماه. برای آن خدایی که آنها را آفریده است سجده کنید، اگر تنها او را می‌پرستید (فصّلت/۳۷). خدا فرمود: دو معبود برای خود نگیرید. جز این نیست که تنها او، معبود یگانه است، همان خدای یگانه است پس تنها از من بترسید (نحل/۵۱). ای مردم نعمت خدا را بر خود یاد کنید. آیا غیر از خدا آفریدگاری است که شما را از آسمان و زمین روزی دهد؟ خدایی جز او نیست پس چگونه منحرف می‌شوید (فاطر/۳)؟ ای مردم، از پروردگارتان که شما را از یک تن آفرید و همسرش را از [جنسِ] او آفرید و از آن دو مردان و زنان بسیاری پراکنده کرد، پروا کنید و از خدایی که [با سوگند] به او از یکدیگر درخواست می‌کنید و در مورد خویشان، از خدا پروا کنید. بی‌گمان خدا همواره مراقب شما است (نساء/۱). ای مردم، از پروردگار خود پروا کنید. به‌راستی زلزله رستاخیز امری بزرگ است (حج/۱). ای مردم، از پروردگارتان پروا کنید و از روزی که نه پدری از فرزندش دفع بلا می‌کند و نه فرزندی از پدرش. به یقین وعده خدا حق است پس زندگی دنیا شما را نفریبد و آن فریبنده شما را به خدا مغرور نسازد (لقمان/۳۳). ای مردم، بی‌تردید وعده خدا حق است پس زندگی دنیا شما را فریب ندهد و آن فریبنده شما را به خدا مغرور نکند. بی‌گمان شیطان دشمن شما است. شما او را دشمن بگیرید. به‌راستی [او] حزب خود را مى‏خواند تا آنها از یاران آتش باشند (فاطر/۵-۶). ای مردم، از آن‌چه در زمین است، حلال و پاکیزه بخورید و از گام‌های شیطان پیروی نکنید که او دشمن آشکار شماست. [او] فقط شما را به بدی و زشتی فرمان می‌دهد و این‌که درباره خدا چیزی را که نمی‌دانید، بگویید (بقره/۱۶۸-۱۶۹). اموالتان را میان خودتان به ناروا نخورید و به قُضات ندهید تا بخشی از اموال مردم را به گناه بخورید در حالی‌که خود می‌دانید (بقره/۱۸۸). خدا به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحبان آنها برگردانید و چون میان مردم حکم می‌کنید، به عدالت حکم کن بی‌گمان نیک است، آن‌چه خدا شما را به آن پند می‌دهد (نساء/۵۸). خدا را دستاویز سوگندهای خود قرار ندهید تا نیکی، پرهیزگاری و اصلاح میان مردم نکنید (بقره/۲۲۴). [خدا] آیات خود را برای مردم بیان می‌کند، باشد که یادآور شوند (بقره/۲۲۱). خدا آیات [احکام] خود را برای مردم بیان می‌کند، باشد که پروا پیشه کنند (بقره/۱۸۷).

مردم- اقسام مردم، از مردم کسی است که می‌گوید: پروردگارا، به ما در دنیا عطا کن در حالی‌که برای او در آخرت نصیبی نیست. برخی از آنان می‌گویند: پروردگارا، در این دنیا به ما نیکی و در آخرت نیز نیکی عطا کن و ما را از عذاب آتش، نگاه دار. آنان هستند که از دستاوردشان بهره‌ای خواهند داشت (بقره/۲۰۰-۲۰۲). او کسی است که شما را آفرید. برخی از شما کافر و برخی مومن هستید و خدا به آن‌چه می‌کنید، بینا است (تغابن/۲). هر کس کفر ورزد، کفرش به زیان اوست و کسانی که کار شایسته کنند، به سود خودشان آماده می‌کنند (روم/۴۴). هر کس بدی کند، جز مانند آن کیفر نمی‌یابد. هر که کار شایسته کند مرد باشد یا زن، در حالی‌که مومن باشد آنان داخل بهشت می‌شوند و در آنجا بی‌حساب روزی می‌یابند (غافر/۴۰). هر کس هدایت شود، تنها به سود خود هدایت شده و هر که گمراه شود، تنها به زیان خود گمراه شده و هیچ بار بردارنده‌ای بار گناه دیگری را برنمی‌دارد (اسراء/۱۵). ‌

آیا کسی که مرده[دل] بود و زنده‌اش کردیم و برایش نوری پدید آوردیم که با آن در میان مردم راه می‌رود، مانند کسی است که در تاریکی‌‌ها است و از آن بیرون‌آمدنی نیست (انعام/۱۲۲)؟

از مردم کسی است که جان خود را برای طلب خشنودی خدا، می‌فروشد (بقره/۲۰۷). برخی از مردم در برابر خدا همتایانی می‌گیرند و آنها را چون دوستی خدا، دوست دارند ولی کسانی که ایمان آورده‌اند، به خدا محبّت بیشتری دارند (بقره/۱۶۵). از میان مردم کسی است که خدا را فقط بر یک حال می‌پرستد پس اگر خیری به او برسد به آن اطمینان یابد و چون بلایی به او برسد، روی برمی‌تابد. در دنیا و آخرت زیان دیده است. این همان زیان آشکار است … (حج/۱۱-۱۳). برخی از مردم می‌گویند: ما به خدا و روز بازپسین ایمان آورده‌ایم ولی ایمان آورنده نیستند … چون به آنان گفته شود: همان‌گونه که مردم ایمان آوردند شما هم ایمان بیاورید، مى‏ گویند: آیا همان‌گونه که کم‌خردان ایمان آورده ‏اند، ایمان بیاوریم؟ آگاه باشید که آنان همان کم ‏خردان هستند ولى نمى‏ دانند … (بقره/۸-۲۰). از مردم کسانی هستند که می‌گویند: به خدا ایمان آورده‌ایم و چون در راه خدا آزار ببینند، آزار مردم را مانند عذاب خدا قرار می‌دهند و اگر از جانب پروردگارت یاری رسد، بی‌تردید خواهند گفت: ما با شما بودیم. آیا خدا به آن‌چه در دل‌های جهانیان است، داناتر نیست (عنکبوت/۱۰)؟ از مردم کسی است که سخن بیهوده را می‌خرد تا [مردم را] بی‌هیچ دانشی از راه خدا گمراه کنند و آن را به ریشخند گیرد. برای آنها عذابی خوارکننده خواهد بود. چون آیات ما بر او خوانده شود، با حال تکبّر روی می‌گرداند، چنان‌که گویی آن را نشنیده است. گویی در گوش‌هایش سنگینی است پس او را به عذابی دردناک بشارت ده (لقمان/۶-۷). کیست ستمکارتر از آن کس که بر خدا دروغ بندد تا از روی نادانی مردم را گمراه کند (انعام/۱۴۴). برخی از مردم درباره خدا بی‌هیچ دانشی مجادله و از هر شیطان سرکشی پیروی  می‌کنند (حج/۳). برخی از مردم درباره خدا بی‌هیچ دانش، هدایت و کتابی روشن مجادله می‌کنند. هنگامی که به آنها گفته شود: آن‌چه را خدا نازل کرده پیروی کنید، می‌گویند: [نه] بلکه ما آن‌چه را پدران خود را بر آن یافته‌ایم، پیروی می‌کنیم. آیا هر چند شیطان آنها را به عذاب سوزان دعوت کند (لقمان/۲۰-۲۱)؟ از مردم کسى است که درباره خدا بی‌هیچ دانش، بى‏ هیچ هدایت و کتاب روشنى مجادله مى‏ کنند در حالی‌که [از روی تکبّر] پهلوی خود را می‌پیچاند تا از راه خدا گمراه کند. در این دنیا براى او رسوایى است و در روز قیامت او را عذاب آتش سوزان مى ‏چشانیم (حج/۸-۹). از مردم کسی است که در زندگی این دنیا سخنش تو را متعجّب می‌کند و خدا را بر آن‌چه در دل دارد گواه می‌گیرد در حالی‌که او لجوج‌ترین دشمنان است. چون سرپرست شود، سعی می‌کند که در زمین فساد کند و کشت و نسل را نابود کند. خدا فساد را دوست ندارد. چون به او گفته شود: از خدا پروا کن، عزّت [خیالی] همراه با گناه او را فرا می‌گیرد پس جهنّم برای او کافی است و چه بد بستری است (بقره/۲۰۴-۲۰۶). کسانی که نشانه‌های روشن و هدایتی را که فرو فرستادیم، بعد از آن‌که آن را برای مردم در کتاب بیان کردیم، کتمان می‌کنند، خدا آنان را لعنت می‌کند و لعنت‌کنندگان نیز آنها را لعنت می‌کنند مگر کسانی که توبه کرده و اصلاح نمودند و [حقیقت را] آشکار کردند. آنها هستند که توبه آنها را می‌پذیرم. من توبه‌پذیر مهربان هستم. کسانی که کافر شدند و در حال کفر مردند، لعنت خدا و فرشتگان و همه مردم بر آنها است. در آن جاودانه هستند. نه عذاب آنها کاسته می‌شود و نه مهلت می‌یابند (بقره/۱۵۹-۱۶۲). چگونه خدا قومی را که بعد از ایمانشان کافر شدند، هدایت می‌کند در حالی‌که گواهی دادند که این فرستاده حق است و برای آنها نشانه‌های روشن آمد؟ خدا گروه ستمکاران را هدایت نمی‌کند. کیفر آنها این است که لعنت خدا و فرشتگان و مردم همگی برای آنها است. در آن جاودانه بمانند. نه عذاب از آنها کاسته می‌شود و نه مهلت می‌یابند مگر کسانی که پس از آن توبه کردند و اصلاح نمودند. خدا آمرزنده مهربان است (آل‌عمران/۸۶-۸۹). کسانی که به آیات خدا کفر می‌ورزند و پیامبران را به ناحق می‌کشند و کسانی از مردم را که به قسط فرمان می‌دهند، می‌کشند، آنان را به عذابی دردناک بشارت بده. آنان کسانی هستند که در دنیا و آخرت اعمالشان نابود شده است و برای آنها هیچ یاوری نیست (آل‌عمران/۲۱-۲۲). خدا کسی را که خیانتکار گناه‌پیشه است، دوست ندارد. آنان از مردم پنهان می‌کنند ولی نمی‌توانند از خدا پنهان کنند (نساء/۱۰۷-۱۰۸). خدا هیچ خودپسند فخرفروشی را دوست ندارد. همان کسانی که بخل می‌ورزند و مردم را به بخل ورزیدن فرمان می‌دهند و هر کس روی بگرداند، بی‌تردید خدا بی‌نیاز ستوده است (حدید/۲۳-۲۴). خدا کسی را که خودپسند فخرفروش است، دوست ندارد. همان کسانی که بخل می‌ورزند و مردم را به بخل  فرمان می‌دهند و آن‌چه را خدا از فضل خود به آنها داده است، پنهان می‌کنند. برای کافران عذابی خفّت‌آور آماده کرده‌ایم. همان کسانی که اموال خود را برای نشان دادن به مردم انفاق می‌کنند و به خدا و روز بازپسین ایمان ندارند. کسی که شیطان همدم وی باشد، چه بد همدمی است (نساء/۳۶-۳۸). واى بر کم‏فروشان. همان کسانی که چون از مردم پیمانه بگیرند، تمام بگیرند و چون براى آنان پیمانه یا وزن کنند به آنها کم می‌دهند. آیا آنان گمان نمى‏کنند که بی‌تردید برای روزى بزرگ، برانگیخته خواهند شد، روزى که مردم در برابر پروردگار جهانیان به پا می‌ایستند (مطفّفین/۱-۶)؟

مردم- آخرت، چون سخن [عذاب] درباره آنان تحقّق یابد، جنبنده‌ای از زمین برای آنان بیرون آوریم که با ایشان سخن می‌گوید که مردم به نشانه‌های ما یقین نداشتند (نمل/۸۲). [خردمندان می‌گویند:] پروردگارا، به‌یقین تو در روزی که هیچ تردیدی در آن نیست، گردآورنده مردم هستی. بی‌تردید خدا خلف وعده نمی‌کند (آل‌عمران/۹). به‌راستی قیامت آمدنی است در آن تردیدی نیست ولی بیشتر مردم ایمان نمی‌اورند (غافر/۵۹). در آن روز [مردم] از یکدیگر جدا می‌شوند (روم/۴۳). روز قیامت همه آنها به سوی او تنها خواهند آمد (مریم/۹۵). آن واقعه چون وقوع یابد … شما سه دسته می‌شوید: یاران دست راست و کدامند یاران دست راست؟ و یاران دست چپ و کدامند یاران دست چپ؟ و سبقت‌گیرندگان که سبقت گیرنده هستند (واقعه/۱-۱۰). آن [روز] روزی است که مردم برای آن گردآوری می‌شوند و آن روزی است که حاضر می‌شوند (هود/۱۰۳). روزی که آن را ببینند هر شیردهنده‌ای آن را که شیر می‌دهد، از یاد می‌برد و هر آبستنی بار خود را فرو می‌نهد. مردم را مست می‌ینی در حالی‌که مست نیستند ولی عذاب خدا شدید است (حج/۲). روزی است که مردم مانند پروانه‌هایی پراکنده باشند (قارعه/۴). روزی که آدمی از برادر، مادر، پدر، همسر و پسرانش می‌گریزد. در آن روز هر کسی از آنان را کاری است که او را به خود مشغول می‌دارد (عبس/۳۴-۳۷). روزى که آنان را محشور می‌کند گویى جز ساعتى از روز درنگ نکرده ‏اند، بین خود یکدیگر را می‌شناسند (یونس/۴۵). روزی را که از هر گروهی از مردم را با پیشوایشان فرا می‌خوانیم پس کسانی که نامه‌شان به دست راستشان داده شود، نامه خود را می‌خوانند و به قدر رشته نازک هسته خرمایی بر آنها ستم نمی‌شود (اسراء/۷۱). هنگامی که مردم محشور ‌شوند [کسانی که به جای خدا می‌خواندند] دشمنان آنان هستند و عبادتشان را انکار می‌کنند (احقاف/۶). آن روز مردم دسته‌دسته بازمی‌گردند تا اعمالشان به آنها نشان داده شود پس هر کس به اندازه ذرّه‌ای نیکی کند آن را می‌بیند و هر کس به اندازه ذرّه‌ای بدی کند آن را می‌بیند (زلزال/۶-۸). هر کس میزانش سنگین باشد پس او در یک زندگی رضایت‌بخشی است و امّا آن که میزانش سبک باشد پس جایگاه او هاویه است (قارعه/۶-۹).

مردم- اقوام، خدا از میان فرشتگان و نیز از میان مردم رسولانی برمی‌گزیند (حج/۷۵). به‌راستی پیامبران خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آنها کتاب و ترازو نازل کردیم تا مردم به انصاف برخیزند و آهن را که در آن برای مردم نیرویی شدید و سودهایی است، فرو فرستادیم تا خدا معلوم کند چه کسی در نهان، او و فرستاده‌اش را یاری می‌کند (حدید/۲۵). فرستادگانی که بشارتگر و هشداردهنده بودند [فرستادیم] تا برای مردم پس از آنان در مقابل خدا حجّتی نباشد (نساء/۱۶۵). برای هیچ بشری شایسته نیست که خدا به او کتاب، حکم و پیامبری بدهد سپس او به مردم بگوید: به جای خدا بندگان من باشید بلکه [می‌گوید:] به سبب آن‌که کتاب [آسمانی] تعلیم می‌دادید و آن را فرا می‌گرفتید، مردان ربّانی باشید و به شما فرمان نخواهد داد که فرشتگان و پیامبران را به پروردگاری بگیرید. آیا پس از آن که تسلیم شده‌اید، شما را به کفر فرمان می‌دهد (آل‌عمران/۷۹-۸۰)؟

آن‌گاه که قوم نوح پیامبران را تکذیب کردند، غرقشان کردیم و آنان را برای مردم نشانه‌ای قرار دادیم (فرقان/۳۷).

ما بر آنان (قوم عاد) در روزی پیوسته شوم تندبادی وحشتناک و سرد فرستادیم که مردم را از جای می‌کَند، گویی تنه‌های نخلی بودند که ریشه‌کن شده بودند (قمر/۱۹-۲۰).

گفتند: او (ابراهیم) را در برابر دیدگان مردم بیاورید باشد که آنها شهادت دهند (انبیاء/۶۱). [ابراهیم گفت:] پروردگارا، آنها‌ (بت‌ها) بسیاری از مردم را گمراه کردند. پروردگارا، من برخی از فرزندانم را در در‌ّه‌ای بی‌کشت نزد خانه محترم تو سکونت دادم. پروردگارا، تا نماز برپا دارند پس دل‌های برخی از مردم را به سوی آنها گرایش بده (ابراهیم/۳۶-۳۷). هنگامی که پروردگارش ابراهیم را با کلماتی بیازمود و او همه را به اتمام رسانید. فرمود: من، تو را پیشوای مردم قرار دادم. گفت: و از خاندانم [چطور؟] فرمود: عهد من به ستمکاران نمی‌رسد (بقره/۱۲۴). در میان مردم برای حج بانگ برآور تا پیاده‌ و [سواره] بر هر شتر لاغری که از راه دوری می‌آیند، به سوی تو روی ‌آورند تا شاهد منافع خود باشند و نام خدا را در روزهای معلومی بر دام‌های زبان‌بسته‌ای که روزی آنان کرده است، ببرند پس، از آنها بخورید و به درمانده مستمند بخورانید. سپس باید آلودگى خود را بزدایند و به نذرهاى خود وفا کنند و بر گرد آن خانه کهن، طواف به جاى آورند (حج/۲۷-۲۹). به‌راستی نزدیکترین مردم به ابراهیم کسانی هستند که از او پیروی کردند و نیز پیامبر و کسانی که به او ایمان آورده‌اند (آل‌عمران/۶۸). به‌راستی نخستین خانه‌ای که برای مردم نهاده شده همان است که در مکّه است و مبارک و برای جهانیان هدایت است. برای خدا حج آن خانه بر عهده مردم است، هر کس بتواند به سوی آن راه یابد. هر کس کفر ورزد خدا از جهانیان بی‌نیاز است (آل‌عمران/۹۶-۹۷). خدا کعبه آن خانه حرمت‌دار، ماه حرام و قربانی‌های بی‌نشان و نشا‎‌ندار را وسیله برپایی مردم قرار داده است. این برای آن است تا بدانید که خدا آن‌چه را در آسمان‌ها و آن‌چه را در زمین است، می‌داند (مائده/۹۷). چون خانه [کعبه] را برای مردم محلّ اجتماع و امنی قرار دادیم، [فرمودیم:] در مقام ابراهیم نمازگاهی برای خود بگیرید (بقره/۱۲۵).

پاسخ قوم لوط جز این نبود که گفتند: خاندان لوط را از شهرتان بیرون کنید زیرا آنان مردمی هستند که به پاکی تظاهر می‌کنند (نمل/۵۶؛ اعراف/۸۲).

بی‌گمان او (یعقوب) از آن‌چه به او آموخته بودیم، دارای دانشی بود ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (یوسف/۶۸). [یوسف به دو رفیق زندانی خود گفت:] آیین پدرانم ابراهیم، اسحاق و یعقوب را پیروی کرده‌ام. برای ما سزاوار نیست که چیزی را شریک خدا کنیم. این از فضل خدا بر ما و بر مردم است ولی بیشتر مردم سپاس‌گزاری نمی‌کنند (یوسف/۳۸). فرمان جز برای خدا نیست. دستور داده که جز او را نپرستید. این است دین استوار، ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (یوسف/۴۰). [آن کس از آن دو زندانی که نجات یافته بود، گفت:] ای یوسف، ای مرد راستگوی، درباره [این خواب که] هفت گاو فربه هفت [گاو] لاغر آنها را مى‏ خورند و هفت‏ خوشه سبز و [هفت‏ خوشه] خشکیده دیگر به ما نظر ده تا به سوى مردم برگردم، شاید آنان [تعبیرش را] بدانند (یوسف/۴۶) [یوسف گفت:] پس از آن [هفت سال سخت] سالی فرامی‌رسد که به مردم در‌ آن سال، باران می‌رسد و در آن آب‌میوه می‌گیرند (یوسف/۴۹).

[شعیب به قوم خود گفت:] … پیمانه و ترازو را تمام بدهید و کالای مردم را کم ندهید (اعراف/۸۵؛ هود/۸۵؛ شعراء/۱۸۳).

به‌ر‌استی پس از آن که نسل نخستین را هلاک کردیم، به موسی کتاب دادیم که برای مردم مایه بینش، هدایت و رحمتی بود، باشد که آنها یادآور شوند (قصص/۴۳). [خدا] فرمود: ای موسی تو را با رسالت‌ها و با کلام خود بر مردم برگزیدم پس آن‌چه را به تو دادم، بگیر و از سپاس‌گزاران باش (اعراف/۱۴۴). چون موسی به آب مدین رسید گروهی از مردم را بر آن یافت که [دام‌های خود را] آب می‌دادند (قصص/۲۳). [موسی به فرعون] گفت: موعد شما روز جشن باشد که مردم، پیش از ظهر گرد آورده می‌شوند (طه/۵۹). ساحران برای موعد روزی معلوم، گرد‌آوری شدند. به مردم گفته شد: آیا شما هم جمع خواهید شد؟ اگر ساحران غالب شدند شاید ما از آنان پیروی کنیم (شعراء/۳۸-۴۰). هنگامی که [ساحران طناب‌ها را] افکندند، چشمان مردم را سِحر کردند و آنان را به وحشت انداختند (اعراف/۱۱۶). ما امروز بدن تو (فرعون) را می‌رهانیم تا برای کسانی که از پی تو می‌آیند، تو نشانه‌ای باشی. بی‌گمان بسیاری از مردم از نشانه‌های ما غافل هستند (یونس/۹۲). هنگامى که موسى براى قوم خود درخواست آب کرد پس گفتیم: (بقره/۶۰) وحی کردیم: (اعراف/۱۶۰) با عصای خود بر آن سنگ بزن پس دوازده چشمه از آن جوشید که هر گروهی از مردم، آبشخور خود را شناخت (بقره/۶۰؛ اعراف/۱۶۰)

بر بنی‌اسرائیل مقرّر کردیم که هر کس، کسی را جز به قصاص قتل یا فسادی در زمین بکشد، چنان است که گویی همه مردم را کشته باشد و هر کس، کسی را زنده بدارد، چنان است که گویی تمام مردم را زنده داشته است (مائده/۳۲). از بنی‌اسرائیل پیمان محکم گرفتیم که … با مردم نیکو سخن بگویید، نماز بخوانید و زکات بدهید آن‌گاه جز اندکی از شما به حال اعراض روی برتافتید (بقره/۸۳). آیا مردم را به نیکی فرمان می‌دهید و خود را فراموش می‌کنید در حالی‌که شما کتاب را می‌خوانید؟ آیا نمی‌اندیشید (بقره/۴۴)؟

به سبب ستم کسانی که یهودی شدند و به سبب آن‌که بسیار از راه خدا بازمی‌داشتند، و به خاطر رباگرفتنشان که از آن نهی شده بودند و به ناروا خوردن مال مردم، چیزهای پاکیزه‌ای را که بر آنان حلال شده بود، حرام کردیم (نساء/۱۶۰-۱۶۱). از مردم نترسید و از من بترسید و آیات من را به بهای ناچیزی نفروشید (مائده/۴۴).

ای داوود، ما تو را در زمین جانشین کردیم پس میان مردم به حق داوری کن (ص/۲۶).

سلیمان گفت: ای مردم، به ما سخن پرندگان را آموخته‌اند و از هر چیزی به ما داده شده است. به‌راستى این همان فضل آشکار است (نمل/۱۶). [یهود] از آن‌چه شیاطین بر ضدّ فرمانروایی سلیمان می‌خواندند، پیروی کردند در حالی‌که سلیمان کفر نورزید ولی آن شیاطین که به مردم سحر می‌آموختند، کافر شدند (بقره/۱۰۲).

[خدا به زکریّا] فرمود: نشانه تو این است که سه شبانه [روز] با این که سالم هستی با مردم نمی‌توانی سخن بگویی (مریم/۱۰). نشانه تو این است که سه روز با مردم جز به اشاره نمی‌توانی سخن بگویی (آل‌عمران/۴۱).

فرشتگان گفتند: ای مریم، خدا تو را به کلمه‌ای از جانب خود که نامش مسیح، عیسی‌، پسر ‌مریم است، مژده می‌دهد … او در گهواره و در میانسالی با مردم سخن می‌گوید و از شایستگان است (آل‌عمران/۴۵-۴۶). مریم گفت: چگونه مرا پسری باشد با آن‌که دست بشری به من نرسیده و بدکاره نبوده‌ام؟ گفت: چنین است. پروردگار تو فرمود: آن بر من آسان است و تا او را نشانه‌ای برای مردم و رحمتی از جانب خود قرار دهیم و این امری قطعی بود (مریم/۲۰-۲۱). خدا فرمود: ای عیسی، پسر مریم، نعمت من را بر خود و بر مادرت به یاد آور آن‌گاه که تو را با روح‌القدس تأیید کردم که در گهواره و در میانسالی با مردم سخن می‌گفتی (مائده/۱۱۰). خدا فرمود: ای عیسی، پسر ‌مریم، آیا تو به مردم گفتی: من و مادرم را دو معبود غیر از خدا بگیرید؟ گفت: منزّهی تو. نشاید که چیزی را که حق من نیست، بگویم جز آن‌چه من را به آن فرمان دادى، به آنان نگفتم که خدا پروردگار من و پروردگار خود را عبادت کنید و تا وقتى در میانشان بودم، بر آنان گواه بودم پس چون من را برگرفتى تو خود بر آنان مراقب بودى و تو بر هر چیز شاهد هستی. اگر آنها را عذاب کنى، آنان بندگان تو هستند و اگر بر آنها ببخشایى تو خود شکست‌ناپذیر حکیم هستی (مائده/۱۱۶-۱۱۸).

آن کس که به شهرى که بام هایش یکسر فرو ریخته بود، عبور کرد، گفت‏: چگونه خدا، [اهل‏] این را پس از مرگشان زنده مى ‏کند؟ پس خدا، او را صد سال میراند آن‌گاه او را برانگیخت … [این] برای آن است تا تو را نشانه‌ای برای مردم قرار دهیم (بقره/۲۵۹).

[لقمان به پسر خود] گفت: ای پسرک من، از مردم رُخ بر متاب (لقمان/۱۸).

ای مردم، به‌راستی برای شما از جانب پروردگارتان برهانی آمده است و ما به سوی شما نوری تابناک نازل کردیم. و امّا کسانى که به خدا ایمان آوردند و به او تمسّک جستند به زودى آنان را در رحمت و فضلى از جانب خود داخل می‌کند و آنها را به سوى خود به راهى راست، هدایت کند (نساء/۱۷۴-۱۷۵). تو را به پیامبری برای مردم فرستادیم و گواه بودن خدا کافی است (نساء/۷۹). ما تو را جز بشارتگر و هشداردهنده برای تمام مردم نفرستادیم ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (سبأ/۲۸). آیا برای مردم شگفت‌آور است که به مردی از خودشان وحی کردیم که مردم را بیم ده و به کسانی که ایمان آورده‌اند، بشارت ده که برای آنها نزد پروردگارشان منزلتی راستین است (یونس/۲)؟

ای مردم، به یقین برای شما از جانب پروردگارتان موعظه‌ و شفایی برای آن‌چه در سینه‌هاست و هدایت و رحمتی برای مومنان آمده است (یونس/۵۷). این [قرآن] برای مردم بینش‌بخش و برای گروهی که یقین دارند هدایت و رحمت است (جاثیه/۲۰). این ابلاغی برای مردم است [تا با آن هدایت شوند] و تا به آن بیم داده شوند و بدانند او معبودی یگانه است و تا صاحبان خرد، متذکّر شوند (ابراهیم/۵۲). این [قرآن] برای مردم بیانی و برای متّقین هدایت و اندرزی است (آ‌ل‌عمران/۱۳۸). در حقیقت در این قرآن برای مردم از هر گونه مَثَلی زدیم. باشد که آنها متذکر شوند (زمر/۲۷). به‌راستی در این قرآن برای مردم از هر گونه مَثَلی، گوناگون آوردیم ولی بیشتر مردم ابا کرده، جز سر انکار نداشتند (اسراء/۸۹). و به‌راستى در این قرآن براى مردم از هر گونه مَثَلى، گوناگون آوردیم ولی انسان بیش از هر چیز سر جدال دارد (کهف/۵۴). به‌راستی در این قرآن از هر گونه مَثَلی برای مردم آوردیم. چون بر آنها نشانه‌ای بیاوری، آنها که کفر ورزیده‌اند بی‌تردید خواهند گفت: شما جز بر باطل نیستید (روم/۵۸). ماه رمضان ماهی است که قرآن، که هدایت مردم و نشانه‌های روشنی از هدایت و تشخیص حق از باطل، در آن نازل شده است (بقره/۱۸۵).

ما این کتاب را برای مردم به حق بر تو نازل کردیم. پس هر کس هدایت شود به سود خود اوست و هر کس گمراه شود به زیان خودش گمراه می‌شود و تو بر آنها وکیل نیستی (زمر/۴۱). ما این کتاب را به حق بر تو نازل کردیم تا میان مردم بر آن‌چه خدا به تو نشان داده است، داوری کنی (نساء/۱۰۵). این کتاب را به حق بر تو نازل کرد که تصدیق‌کننده آن‌چه پیش از آن است، می‌باشد و تورات و انجیل را از قبل نازل کرد که راهنمای مردم باشد (آل‌عمران/۳-۴). آن‌چه از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شده است، حق است ولی بیشتر مردم ایمان نمی‌آورند (رعد/۱). در آن تردید نکن که آن حق است و از جانب پروردگارت است ولی بیشتر مردم ایمان نمی‌آورند (هود/۱۷). قرآنی بخش‌بخش [نازل کردیم] تا آن را به آرامی بر مردم بخوانی (اسراء/۱۰۶). کتابی است که آن را به سوی تو نازل کردیم تا مردم را به اذن پروردگارشان از تاریکی‌ها به سوی روشنایی بیرون آوری، به راه آن شکست‌ناپذیر ستوده (ابراهیم/۱). این ذکر را به سوی تو نازل کردیم تا برای مردم آن‌چه را به سوی آنها نازل شده است، بیان کنی. باشد که آنها تفکر کنند (نحل/۴۴). ای مردم، این پیامبر حقیقت را از سوی پروردگارتان برای شما آورده است پس ایمان بیاورید که برای شما بهتر است و اگر کافر شوید آن‌چه در آسمان‌ها و زمین است از آن خداست (نساء/۱۷۰).  اگر در آن‌چه بر بنده خود نازل کرده‌ایم، شک دارید پس اگر راست می‌گویید، سوره‌ای مانند آن بیاورید و شاهدان خود را غیر از خدا فراخوانید پس اگر نکردید و هرگز نمی‌توانید کرد، از آن آتشی که سوخت آن مردم و سنگ‌ها هستند و برای کافران آماده شده است، بپرهیزید (بقره/۲۳-۲۴).

ای پیامبر، آن‌چه از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شده، ابلاغ کن و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای و خدا تو را از مردم نگاه می‌دارد (مائده/۶۷). میان آنها به موجب آن‌چه خدا نازل کرده، داوری کن و از هوس‌های آنها پیروی نکن و از آنها برحذر باش. مبادا تو را در بخشی از آن‌چه خدا بر تو نازل کرده به فتنه اندازند پس اگر پشت کردند بدان که خدا می‌خواهد آنها را فقط به بعضی از گناهانشان برساند. بی‌گمان بسیاری از مردم نافرمان هستند (مائده/۴۹). بیشتر مردم هر چند حریص باشى ایمان‏ آورنده نیستند (یوسف/۱۰۳)

روی خود را حق‌گرایانه، به سوی این دین کن. با همان فطرتی که خدا مردم را بر آن آفریده است. آفرینش خدا تغییرناپذیر است. این همان دین پایدار است ولی بیشتر مردم نمی‌دانند (روم/۳۰). آن‌گاه که یاری خدا و پیروزی فرارسد و ببینی که مردم دسته‌دسته در دین خدا داخل شوند پس با ستایش پروردگارت تسبیح بگوی و از او آمرزش بخواه که همواره توبه‌پذیر است (نصر/۱-۳). هر کجا بودید روی خود را به سوی او بگردانید تا برای مردم بر ضدّ شما حجّتی نباشد مگر کسانی از آنها که ستم کردند پس، از آنها نترسید و از من بترسید تا نعمت خود را بر شما کامل کنم، باشد که هدایت شوید (بقره/۱۵۰).

بگو، ای مردم، من پیامبر خدا به سوی همه شما هستم همان که فرمانروایی آسمان‌ها و زمین از آن اوست. هیچ معبودی جز او نیست. زنده می‌کند و می‌میراند پس به خدا و فرستاده او، که پیامبر درس نخوانده‌ای است که به خدا و کلمات او ایمان دارد، ایمان بیاورید و از او پیروی کنید، امید که شما هدایت شوید (اعراف/۱۵۸). بگو، ای مردم، حق از جانب پروردگارتان برای شما آمده است پس هر کس هدایت شود به سود خود هدایت یافته است و هر کس گمراه شود به زیان خود گمراه می‌شود و من بر شما نگهبان نیستم (یونس/۱۰۸). بگو، ای مردم، من برای شما فقط هشداردهنده‌ای آشکار هستم پس آنها که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند، آمرزش و روزی نیکو برای آنها خواهد بود و کسانی که در [ابطال] آیات ما کوشیدند که ما را درمانده کنند، آنها اهل جهنّم هستند (حج/۴۹-۵۱). بگو، ای مردم، اگر در دین من در شک هستید پس کسانی را که به جای خدا می‌پرستید، نمی‌پرستم، بلکه خدایی را می‌پرستم که جان شما را می‌گیرد و دستور یافته‌ام که از مومنان باشم (یونس/۱۰۴). بگو، پناه می‌برم به پروردگار مردم، پادشاه مردم، معبود مردم، از شرّ وسوسه‌گر نهانی، آن کس که در سینه‌های مردم وسوسه می‌کند، از جن و مردم (ناس/۱-۶).

درباره شراب و قمار از تو می‌پرسند. بگو، در آن دو، گناهی بزرگ و سودهایی برای مردم است و گناه آنها از سودش بیشتر است (بقره/۲۱۹). درباره هلال‌های [ماه] از تو می‌پرسند: بگو، آنها گاه‌شماری برای مردم و حج هستند (بقره/۱۸۹). مردم از تو درباره قیامت می‌پرسند. بگو، علم آن فقط نزد خدا است (احزاب/۶۳). مردم را از روزی که عذاب بر آنها می‌آید، هشدار بده (ابراهیم/۴۴). در انتظار روزی باش که آسمان دودی نمایان برمی‌آورد که مردم را فرو می‌پوشد. این عذابی پردرد است. [می‌گویند:] این عذاب را از ما دفع کن که ما مومن هستیم (دخان/۱۰-۱۲).

به تو گفتیم: به‌راستی پروردگارت بر مردم احاطه دارد و آن ر‍ؤیایی که به تو نشان دادیم و آن درخت لعنت‌شده در قرآن را جز برای آزمایش مردم، قرار ندادیم. ما آنها را بیم می‌دهیم ولی جز بر طغیان بیشتر آنها نمی‌افزاید (اسراء/۶۰). به کسی که خدا به او نعمت داده بود و تو به او نعمت داده بودی، می‌گفتی: همسرت را پیش خود نگه‌دار و از خدا پروا کن و در دل خود نهان می‌کردی که خدا آشکار‌کننده آن بود و از مردم می‌ترسیدی با آن‌که خدا سزاوارتر بود که از آن بترسی (احزاب/۳۷). آیا ندیدی کسانی را که به آنها گفته شد: دست از جنگ بردارید و نماز برپا دارید و زکات بدهید، چون جنگ بر آنها مقرّر شد ناگاه گروهی از آنها از مردم می‌ترسیدند مانند ترس از خدا یا ترسی سخت‌تر (نساء/۷۷)؟ اگر پروردگارت می‌خواست، بی‌تردید کسانی که در زمین هستند همه آنها یکسره ایمان می‌آوردند، حال آیا تو مردم را مجبور می‌کنی که مومن شوند (یونس/۹۹)؟

[ای کسانی که ایمان آورده‌اید،] شما بهترین امّتی هستید که برای مردم پدیدار شده‌اید، به کار پسندیده فرمان می‌دهید و از کار ناپسند باز می‌دارید و به خدا ایمان دارید (آل‌عمران/۱۱۰). به‌زودی کم‌خردان از مردم خواهند گفت: چه چیزی آنها را از قبله‌ای که بر آن بودند روی‌گردان کرد؟ بگو، مشرق و مغرب از آن خداست. هر کس را بخواهد به راه راست هدایت می‌کند. این‌گونه شما را امّتی میانه قرار دادیم تا بر مردم گواه باشید و پیامبر بر شما گواه باشد. قبله‌ای را که بر آن بودی مقرّر نکردیم جز برای آن‌که، کسی را که از پیامبر پیروی می‌کند از آن کسی که از عقیده خود برمی‌گردد، معلوم کنیم و این جز بر کسانی که خدا آنها را هدایت کرد، سخت گران بود. خدا بر آن نیست که ایمان شما را ضایع کند. بی‌تردید خدا به مردم سخت رئوف مهربان است (بقره/۱۴۲-۱۴۳). [خدا] از قبل و در این [قرآن] شما را مسلمان نامید تا این پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید پس نماز را برپا دارید. زکات بدهید و به خدا تمسّک جویید. او سرپرست شماست. چه نیکو سرپرست و چه نیکو یاوری (حج/۷۸). ای کسانی که ایمان آورده‌اید، صدقه‌های خود را با منّت و آزار، باطل نکنید مانند کسی که مال خود را برای خودنمایی به مردم انفاق می‌کند و به خدا و روز بازپسین ایمان ندارد (بقره/۲۶۴). [صدقات] برای آن نیازمندانی است که در راه خدا در تنگنا افتاده‌اند و نمی‌توانند در زمین سفر کنند و از شدّت خویشتن‌داری فرد بی‌اطّلاع آنها را توانگر می‌پندارند. آنها را از سیمایشان می‌شناسی. با اصرار از مردم چیزی نمی‌خواهند (بقره/۲۷۳). ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خودتان و کسانتان را از آتشی که سوخت آن مردم و سنگ‌هاست، نگاه دارید (تحریم/۶). چون از عرفات کوچ کردید در مشعرالحرام خدا را یاد کنید. او را یاد کنید که شما را که پیش‌تر از گمراهان بودید، هدایت کرد سپس از همان جا که مردم روانه شدند، روانه شوید و از خدا آمرزش بخواهید که خدا آمرزنده مهربان است (بقره/۱۹۸-۱۹۹).

[ای کسانی که ایمان آورده‌اید،] مانند کسانی نباشید که با سرمستی و خودنمایی به مردم از خانه‌های خود خارج شدند و [مردم را] از راه خدا بازداشتند. خدا به آن‌چه می‌کنند، احاطه دارد. [یاد کن] هنگامی را که شیطان اعمالشان را بر آنها بیاراست و گفت: امروز هیچ کس از مردم بر شما پیروز نخواهد شد و من پناه شما هستم (انفال/۴۷-۴۸). اگر به شما [در جنگ اُحُد] آسیبی رسیده، آن قوم را آسیبی نظیر آن رسیده است. ما این روزها را میان مردم به نوبت می‌گردانیم [تا آنها پند گیرند] و خدا کسانی را که ایمان آورده‌اند، معلوم کند و از میان شما گواهانی بگیرد. خدا ستمکاران را دوست ندارد (آل‌عمران/۱۴۰). کسانی که [در احد] پس از آن‌که زخم برداشته بودند، دعوت خدا و پیامبر را اجابت کردند، برای کسانی از آنها که نیکی و پرهیزگاری کردند، پاداشی بزرگ است. همان کسانی که مردم به آنها گفتند: مردم برای [جنگ با] شما گرد آمده‌اند پس از آنها بترسید. [این سخن] بر ایمان آنها افزود و گفتند: خدا برای ما کافی است و نیکو کارسازی است (آل‌عمران/۱۷۲-۱۷۳). خدا به شما غنیمت‌های فراوان وعده داد که به‌زودی آنها را خواهید گرفت و در این (غنیمت‌های خیبر) برای شما شتاب کرد و دست‌های مردم را از شما کوتاه کرد تا برای مومنان نشانه‌ای باشد و شما را به راه راست هدایت کند (فتح/۲۰). بی‌‌گمان کسانی که کافر شدند و از راه خدا و مسجدالحرام که آن را برای مردم، چه مقیم در آن‌جا و چه بادیه‌نشین، یکسان قرار دادیم، جلوگیری می‌کنند [عذابی دردناک دارند]. هر کس بخواهد در آن‌جا به ستم منحرف شود به او عذابی دردناک می‌چشانیم (حج/۲۵). به یاد آورید هنگامی را که شما در زمین گروهی اندک و مستضعف بودید. می‌ترسیدید مردم شما را بربایند (انفال/۲۶).

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، بسیاری از دانشمندان یهود و راهبان اموال مردم را به ناروا می‌خورند و [آنها را] از راه خدا بازمی‌دارند (توبه/۳۴). بی‌تردید یهودیان و کسانی را که شرک ورزیده‌اند، دشمن‌ترین مردم نسبت به مومنان خواهی یافت و بی‌تردید کسانی را که گفتند: ما نصرانی هستیم نزدیکترین مردم در دوستی با مومنان خواهی یافت. این بدان سبب است که برخی آنها کشیشان و رهبانانی هستند که تکبّر نمی‌ورزند (مائده/۸۲). بگو، ای کسانی که یهودی شده‌اید، اگر می‌پندارید که شما دوستان خدا هستید نه مردم دیگر پس اگر راست می‌گویید آرزوی مرگ کنید (جمعه/۶). بگو، اگر در نزد خدا، سرای آخرت برای شماست نه دیگر مردم، پس اگر راست می‌گویید آرزوی مرگ کنید (بقره/۹۴). [یهودیان] خدا را چنان‌که باید نشناختند، آن‌گاه که گفتند: خدا بر بشری چیزی نازل نکرده است. بگو، چه کسی آن کتابی را که موسی آورده، نازل کرده که برای مردم نور و هدایتی بود (انعام/۹۱)؟ بی‌تردید آنها را آزمندترین مردم به زندگی از کسانی که شرک می‌ورزند، خواهی یافت. هریک از آنها آرزو دارد کاش هزار سال عمر کند (بقره/۹۶). خدا از کسانی که به آنها کتاب داده شد، پیمان گرفت که بی‌تردید باید آن را برای مردم بیان کنید و آن ‌را کتمان نکنید پس آن‌ را پشت سر خود انداختند و آن‌ را به بهای ناچیزی فروختند. بد است آن‌چه خریدند (آل‌عمران/۱۸۷). آیا کسانی را که بهره‌ای از کتاب یافته‌اند، ندیده‌ای که به جبت و طاغوت ایمان دارند؟ آیا آنها نصیبی از حکومت دارند؟ در آن صورت به قدر نقطه پشت هسته خرمایی به مردم نمی‎‌دادند. بلکه به مردم برای آن‌چه خدا از فضل خود به آنها داده، حسد می‌ورزند (نساء/۵۱، ۵۳-۵۴). اگر اهل کتاب ایمان آورده بودند، به‌راستی برایشان بهتر بود برخى از آنان مؤمنند و بیشترشان نافرمانند. … هر کجا یافت شوند به خواری دچار شده‌اند مگر این‌که به پناهی از خدا و پناهی از مردم [روند] (آل‌عمران/۱۱۰-۱۱۲).

[این آیات] اعلانی است از جانب خدا و فرستاده او به مردم در روز حج اکبر که خدا و فرستاده او از مشرکان بیزار هستند (توبه/۳). آیا [مشرکان] ندیده‌اند که ما [برای آنها] حرمی امن قرار داده‌ایم در حالی‌که مردم از اطراف آنها ربوده می‌شدند (عنکبوت/۶۷)؟ منافقان با مردم ریا می‌کنند و خدا را جز اندکی یاد نمی‌کنند (نساء/۱۴۲). کسانی که کافر شدند و از راه خدا باز داشتند، [خدا] اعمال آنها را تباه کرد. کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته کرده‌اند و به آن‌چه بر محمّد نازل شده که آن حق و از جانب پروردگارشان است ایمان آوردند، [خدا] بدی‌های آنان را پوشاند و حال آنها را اصلاح کرد. این به آن سبب است که کسانی که کفر ورزیدند، از باطل پیروی کردند و کسانی که ایمان آوردند، از همان حق که از جانب پروردگار آنان است، پیروی کردند. این‌گونه خدا برای مردم حالاتشان را بیان می‌کند (محمّد/۱-۳).

جهانیان

يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَ أُنثَى وَ جَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَ قَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ (حجرات/۱۳) [الم تر] وَ مِنَ النَّاسِ وَ الدَّوَابِّ وَ الْأَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ (فاطر/۲۸) يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِّنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِن مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَ غَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَيِّنَ لَكُمْ وَ نُقِرُّ فِي الْأَرْحَامِ مَا نَشَاء إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ وَ مِنكُم مَّن يُتَوَفَّى وَ مِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِن بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئًا (حج/۵) وَ هُوَ الَّذِي جَعَلَكُمْ خَلاَئِفَ الأَرْضِ وَ رَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِّيَبْلُوَكُمْ فِي مَا آتَاكُمْ (انعام/۱۶۵) إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ أَيُّهَا النَّاسُ وَ يَأْتِ بِآخَرِينَ وَ كَانَ اللّهُ عَلَى ذَلِكَ قَدِيرًا (نساء/۱۳۳) إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ* وَ مَا ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ بِعَزِيزٍ (فاطر/۱۶-۱۷) وَ رَبُّكَ الْغَنِيُّ ذُو الرَّحْمَةِ إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَسْتَخْلِفْ مِن بَعْدِكُم مَّا يَشَاء كَمَآ أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوْمٍ آخَرِينَ* إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لآتٍ وَ مَا أَنتُم بِمُعْجِزِينَ (انعام/۱۳۳-۱۳۴) نَحْنُ قَدَّرْنَا بَيْنَكُمُ الْمَوْتَ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ* عَلَى أَن نُّبَدِّلَ أَمْثَالَكُمْ وَ نُنشِئَكُمْ فِي مَا لَا تَعْلَمُونَ* وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولَى فَلَوْلَا تَذكَّرُونَ (واقعه/۶۰-۶۲) أَهُمْ يَقْسِمُونَ رَحْمَةَ رَبِّكَ نَحْنُ قَسَمْنَا بَيْنَهُم مَّعِيشَتَهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ رَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُم بَعْضًا سُخْرِيًّا وَ رَحْمَتُ رَبِّكَ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ (زخرف/۳۲)

كَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَ مُنذِرِينَ وَ أَنزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ فِيمَا اخْتَلَفُواْ فِيهِ وَ مَا اخْتَلَفَ فِيهِ إِلاَّ الَّذِينَ أُوتُوهُ مِن بَعْدِ مَا جَاءتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ فَهَدَى اللّهُ الَّذِينَ آمَنُواْ لِمَا اخْتَلَفُواْ فِيهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِهِ وَ اللّهُ يَهْدِي مَن يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ (بقره/۲۱۳) وَ مَا كَانَ النَّاسُ إِلاَّ أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُواْ وَ لَوْلاَ كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فِيمَا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ (یونس/۱۹) وَ لَوْ شَاء رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً وَ لاَ يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ* إِلاَّ مَن رَّحِمَ رَبُّكَ وَ لِذَلِكَ خَلَقَهُمْ وَ تَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ لأَمْلأنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ (هود/۱۱۸-۱۱۹) وَ لَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ (سجده/۱۳) أَ فَلَمْ يَيْأَسِ الَّذِينَ آمَنُواْ أَن لَّوْ يَشَاءُ اللّهُ لَهَدَى النَّاسَ جَمِيعًا (رعد/۳۱) قَدْ جَاءكُم بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِيَ فَعَلَيْهَا (انعام/۱۰۴) أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لَا يُفْتَنُونَ* وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ لَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ (عنکبوت/۲-۳)

[الله] رَبُّكُمْ وَ رَبُّ آبَائِكُمُ الْأَوَّلِينَ (دخان/۸) إِنَّ إِلَهَكُمْ لَوَاحِدٌ (صافات/۴) وَ هُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ (حدید/۴) وَ مَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِن وَلِيٍّ وَ لَا نَصِيرٍ (عنکبوت/۲۲) وَ اللّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ (بقره/۲۳۲) إِنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَشْكُرُونَ (بقره/۲۴۳) إِنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لاَ يَشْكُرُونَ (یونس/۶۰؛ غافر/۶۱) وَ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُرُونَ (نمل/۷۳) إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ (حج/۶۵) مَا يَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِن رَّحْمَةٍ فَلَا مُمْسِكَ لَهَا وَ مَا يُمْسِكْ فَلَا مُرْسِلَ لَهُ مِن بَعْدِهِ (فاطر/۲) وَ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ لِّلنَّاسِ عَلَى ظُلْمِهِمْ (رعد/۶) إِنَّ اللّهَ لاَ يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَكِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (یونس/۴۴) وَ لَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِمَا كَسَبُوا مَا تَرَكَ عَلَى ظَهْرِهَا مِن دَابَّةٍ وَلَكِن يُؤَخِّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِعِبَادِهِ بَصِيرًا (فاطر/۴۵) وَ لَوْ يُؤَاخِذُ اللّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيْهَا مِن دَآبَّةٍ وَلَكِن يُؤَخِّرُهُمْ إلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ لاَ يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَ لاَ يَسْتَقْدِمُونَ (نحل/۶۱) وَ لَوْ يُعَجِّلُ اللّهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجَالَهُم بِالْخَيْرِ لَقُضِيَ إِلَيْهِمْ أَجَلُهُمْ (یونس/۱۱) وَ لَوْلاَ دَفْعُ اللّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَّفَسَدَتِ الأَرْضُ وَلَكِنَّ اللّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِينَ (بقره/۲۵۱) وَ لَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَوَاتٌ وَ مَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا (حج/۴۰)

يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاء إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ (فاطر/۱۵) يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا بَغْيُكُمْ عَلَى أَنفُسِكُم مَّتَاعَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَينَا مَرْجِعُكُمْ فَنُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ (یونس/۲۳) أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَن فِي الْأَرْضِ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ النُّجُومُ وَ الْجِبَالُ وَ الشَّجَرُ وَ الدَّوَابُّ وَ كَثِيرٌ مِّنَ النَّاسِ وَ كَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ (حج/۱۸) إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا* لَقَدْ أَحْصَاهُمْ وَ عَدَّهُمْ عَدًّا (مریم/۹۳-۹۴)

وَ إِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِهَا وَ ِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ إِذَا هُمْ يَقْنَطُونَ* أَوَ لَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَ يَقْدِرُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (روم/۳۶-۳۷) وَ إِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِّن بَعْدِ ضَرَّاء مَسَّتْهُمْ إِذَا لَهُم مَّكْرٌ فِي آيَاتِنَا قُلِ اللّهُ أَسْرَعُ مَكْرًا إِنَّ رُسُلَنَا يَكْتُبُونَ مَا تَمْكُرُونَ (یونس/۲۱) وَ إِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُم مُّنِيبِينَ إِلَيْهِ ثُمَّ إِذَا أَذَاقَهُم مِّنْهُ رَحْمَةً إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُم بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ (روم/۳۳) ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ (روم/۴۱)

وَ أَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً طَهُورًا*  لِنُحْيِيَ بِهِ بَلْدَةً مَّيْتًا وَ نُسْقِيَهُ مِمَّا خَلَقْنَا أَنْعَامًا وَ أَنَاسِيَّ كَثِيرًا* وَ لَقَدْ صَرَّفْنَاهُ  بَيْنَهُمْ لِيَذَّكَّرُوا فَأَبَى أَكْثَرُ النَّاسِ إِلَّا كُفُورًا (فرقان/۵۰) مَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ (حج/۷۴) وَ مَا مَنَعَ النَّاسَ أَن يُؤْمِنُوا إِذْ جَاءهُمُ الْهُدَى وَ يَسْتَغْفِرُوا رَبَّهُمْ إِلَّا أَن تَأْتِيَهُمْ سُنَّةُ الْأَوَّلِينَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ قُبُلًا (کهف/۵۵) وَ مَا مَنَعَ النَّاسَ أَن يُؤْمِنُواْ إِذْ جَاءهُمُ الْهُدَى إِلاَّ أَن قَالُواْ أَبَعَثَ اللّهُ بَشَرًا رَّسُولًا (اسراء/۹۴) وَ لَوْلَا أَن يَكُونَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً لَجَعَلْنَا لِمَن يَكْفُرُ بِالرَّحْمَنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفًا مِّن فَضَّةٍ وَ مَعَارِجَ عَلَيْهَا يَظْهَرُونَ* وَ لِبُيُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَ سُرُرًا عَلَيْهَا يَتَّكِؤُونَ* وَ زُخْرُفًا (زخرف/۳۳-۳۵)

زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَ الْبَنِينَ وَ الْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الأَنْعَامِ وَ الْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ اللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ (آل‌عمران/۱۴) اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زِينَةٌ وَ تَفَاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَ تَكَاثُرٌ فِي الْأَمْوَالِ وَ الْأَوْلَادِ (حدید/۲۰) يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِّنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ* أَوَ لَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ مَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ مُّسَمًّى وَ إِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ بِلِقَاء رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ* أَوَ لَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَ أَثَارُوا الْأَرْضَ وَ عَمَرُوهَا أَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا (روم/۷-۹) فَمَا أُوتِيتُم مِّن شَيْءٍ فَمَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا (شوری/۳۶) بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا* وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقَى (اعلی/۱۶-۱۷) مَا عِندَكُمْ يَنفَدُ وَ مَا عِندَ اللّهِ بَاقٍ (نحل/۹۶) اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَ هُمْ فِي غَفْلَةٍ مَّعْرِضُونَ* مَا يَأْتِيهِم مِّن ذِكْرٍ مَّن رَّبِّهِم مُّحْدَثٍ إِلَّا اسْتَمَعُوهُ وَ هُمْ يَلْعَبُونَ* لَاهِيَةً قُلُوبُهُمْ (انبیاء/۱-۳).

إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَ يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ أُوْلَئِكَ لَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ (شوری/۴۲) وَ مَا آتَيْتُم مِّن رِّبًا لِّيَرْبُوَ فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْبُو عِندَ اللَّهِ وَ مَا آتَيْتُم مِّن زَكَاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ (روم/۳۹) لاَّ خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِّن نَّجْوَاهُمْ إِلاَّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاَحٍ بَيْنَ النَّاسِ وَ مَن يَفْعَلْ ذَلِكَ ابْتَغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا (نساء/۱۱۴) [المتّقون] الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاء وَ الضَّرَّاء وَ الْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَ الْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ (آل‌عمران/۱۳۴)

اللّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ (یوسف/۲۱) بِنَصْرِ اللَّهِ يَنصُرُ مَن يَشَاءُ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ* وَعْدَ اللَّهِ لَا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ (روم/۵-۶) لَخَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ أَكْبَرُ مِنْ خَلْقِ النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ (غافر/۵۷) قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَ يَقْدِرُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ (سبأ/۳۶) يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا … يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ (اعراف/۱۸۷) قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيبَ فِيهِ وَلَكِنَّ أَكَثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ (جاثیه/۲۶) وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا وَلكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ (نحل/۳۸)

إِنَّ فِي …  الْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنفَعُ النَّاسَ … لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (بقره/۱۶۴) يَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا (النحل) شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاء لِلنَّاسِ (نحل/۶۹)

الناس- الامثال، اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَكَةٍ زَيْتُونِةٍ لَّا شَرْقِيَّةٍ وَ لَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَن يَشَاءُ وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (نور/۳۵) يَا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَن يَخْلُقُوا ذُبَابًا وَ لَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ وَ إِن يَسْلُبْهُمُ الذُّبَابُ شَيْئًا لَّا يَسْتَنقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَ الْمَطْلُوبُ (حج/۷۳) مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاء كَمَثَلِ الْعَنكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنكَبُوتِ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ* إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ مِن شَيْءٍ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ* وَ تِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَ مَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ (عنکبوت/۴۱-۴۳) إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاء أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاء فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَ الأَنْعَامُ … (یونس/۲۴) أَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَ فَرْعُهَا فِي السَّمَاء* تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَ يَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ (ابراهیم/۲۴-۲۵) لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَّرَأَيْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ تِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ (حشر/۲۱)  أَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَّابِيًا وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاء حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِّثْلُهُ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاء وَأَمَّا مَا يَنفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الأَرْضِ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ (رعد/۱۷)

الناس- التوصيه، يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَ الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ  (بقره/۲۱-۲۲) وَ مِنْ آيَاتِهِ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ لَا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَ لَا لِلْقَمَرِ وَ اسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَهُنَّ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ (فصلت/۳۷) وَ قَالَ اللّهُ لاَ تَتَّخِذُواْ إِلهَيْنِ اثْنَيْنِ إِنَّمَا هُوَ إِلهٌ وَاحِدٌ فَإيَّايَ فَارْهَبُونِ (نحل/۵۱) يَا أَيُّهَا النَّاسُ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللَّهِ يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ (فاطر/۳) يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَ بَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَ نِسَاء وَ اتَّقُواْ اللّهَ الَّذِي تَسَاءلُونَ بِهِ وَ الأَرْحَامَ إِنَّ الله كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا (نساء/۱) يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ (حج/۱) يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ وَ اخْشَوْا يَوْمًا لَّا يَجْزِي وَالِدٌ عَن وَلَدِهِ وَ لَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَن وَالِدِهِ شَيْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَ لَا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ (لقمان/۳۳) يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَ لَا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ* إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّمَا يَدْعُو حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِيرِ (فاطر/۵-۶) يَا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُواْ مِمَّا فِي الأَرْضِ حَلاَلًا طَيِّبًا وَ لاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ* إِنَّمَا يَأْمُرُكُمْ بِالسُّوءِ وَ الْفَحْشَاء وَ أَن تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ (بقره/۱۶۸-۱۶۹) وَ لاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَ تُدْلُواْ بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُواْ فَرِيقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَ أَنتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره/۱۸۸) إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُكُمْ أَن تُؤدُّواْ الأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَ إِذَا حَكَمْتُم بَيْنَ النَّاسِ أَن تَحْكُمُواْ بِالْعَدْلِ إِنَّ اللّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُم بِهِ (نساء/۵۸) وَ لاَ تَجْعَلُواْ اللّهَ عُرْضَةً لِّأَيْمَانِكُمْ أَن تَبَرُّواْ وَ تَتَّقُواْ وَ تُصْلِحُواْ بَيْنَ النَّاسِ (بقره/۲۲۴) وَ يُبَيِّنُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ (بقره/۲۲۱) يُبَيِّنُ اللّهُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ (بقره/۱۸۷)

الناس- اقسام الناس، فَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَ مَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِنْ خَلاَقٍ* وِ مِنْهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ* أُولَئِكَ لَهُمْ نَصِيبٌ مِّمَّا كَسَبُواْ (بقره/۲۰۰-۲۰۲) هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ فَمِنكُمْ كَافِرٌ وَ مِنكُم مُّؤْمِنٌ وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (تغابن/۲) مَن كَفَرَ فَعَلَيْهِ كُفْرُهُ وَ مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنفُسِهِمْ يَمْهَدُونَ (روم/۴۴) مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلَا يُجْزَى إِلَّا مِثْلَهَا وَ مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيهَا بِغَيْرِ حِسَابٍ (غافر/۴۰) مَّنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدي لِنَفْسِهِ وَ مَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَ لاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى (اسراء/۱۵)

أَوَ مَن كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَ جَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا (انعام/۱۲۲)

وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ (بقره/۲۰۷) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ اللّهِ أَندَادًا يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللّهِ وَ الَّذِينَ آمَنُواْ أَشَدُّ حُبًّا لِّلّهِ (بقره/۱۶۵) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةَ ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ … (حج/۱۱-۱۳) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ آمَنَّا بِاللّهِ وَ بِالْيَوْمِ الآخِرِ وَ مَا هُم بِمُؤْمِنِينَ … وَ إِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُواْ كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُواْ أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاء أَلا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاء وَلَكِن لاَّ يَعْلَمُونَ … (بقره/۸-۲۰) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ آمَنَّا بِاللهِ فَإِذَا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذَابِ اللهِ وَ لَئِن جَاء نَصْرٌ مِّن رَّبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ أَوَ لَيْسَ اللَّه بِأَعْلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ (عنکبوت/۱۰) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ يَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ* وَ إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا وَلَّى مُسْتَكْبِرًا كَأَن لَّمْ يَسْمَعْهَا كَأَنَّ فِي أُذُنَيْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ (لقمان/۶-۷) فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ (انعام/۱۴۴) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ يَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَّرِيدٍ (حج/۳) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لَا هُدًى وَ لَا كِتَابٍ مُّنِيرٍ* وَ إِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءنَا أَوَ لَوْ كَانَ الشَّيْطَانُ يَدْعُوهُمْ إِلَى عَذَابِ السَّعِيرِ (لقمان/۲۰-۲۱) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لَا هُدًى وَ لَا كِتَابٍ مُّنِيرٍ* ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَ نُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ (حج/۸-۹) وَ مِنَ النَّاسِ مَن يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ يُشْهِدُ اللّهَ عَلَى مَا فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ* وَ إِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي الأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيِهَا وَ يُهْلِكَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ وَ اللّهُ لاَ يُحِبُّ الفَسَادَ* وَ إِذَا قِيلَ لَهُ اتَّقِ اللّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالإِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَ لَبِئْسَ الْمِهَادُ (بقره/۲۰۴-۲۰۶) إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنَاتِ وَ الْهُدَى مِن بَعْدِ مَا بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتَابِ أُولَئِكَ يَلعَنُهُمُ اللّهُ وَ يَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ* إِلاَّ الَّذِينَ تَابُواْ وَ أَصْلَحُواْ وَ بَيَّنُواْ فَأُوْلَئِكَ أَتُوبُ عَلَيْهِمْ وَ أَنَا التَّوَّابُ الرَّحِيمُ* إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ مَاتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ اللّهِ وَ الْمَلآئِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ* خَالِدِينَ فِيهَا لاَ يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَ لاَ هُمْ يُنظَرُونَ  (بقره/۱۵۹-۱۶۲) كَيْفَ يَهْدِي اللّهُ قَوْمًا كَفَرُواْ بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَ شَهِدُواْ أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَ جَاءهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَ اللّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ* أُوْلَئِكَ جَزَآؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللّهِ وَ الْمَلآئِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ* خَالِدِينَ فِيهَا لاَ يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَ لاَ هُمْ يُنظَرُونَ* إِلاَّ الَّذِينَ تَابُواْ مِن بَعْدِ ذَلِكَ وَ أَصْلَحُواْ فَإِنَّ الله غَفُورٌ رَّحِيمٌ (آل‌عمران/۸۶-۸۹) إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللّهِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَ يَقْتُلُونَ الِّذِينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٍ* أُولَئِكَ الَّذِينَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الآخِرَةِ وَ مَا لَهُم مِّن نَّاصِرِينَ (آل‌عمران/۲۱-۲۲) إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ مَن كَانَ خَوَّانًا أَثِيمًا* يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لاَ يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللّهِ (نساء/۱۰۷- ۱۰۸) وَ اللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ* الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَ يَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَ مَن يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ (حدید/۲۳-۲۴) إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ مَن كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا* الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَ يَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَ يَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ وَ أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا* وَ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ رِئَاء النَّاسِ وَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَ لاَ بِالْيَوْمِ الآخِرِ وَ مَن يَكُنِ الشَّيْطَانُ لَهُ قَرِينًا فَسَاء قِرِينًا (نساء/۳۶-۳۸) وَيْلٌ لِّلْمُطَفِّفِينَ* الَّذِينَ إِذَا اكْتَالُواْ عَلَى النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ* وَ إِذَا كَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ*  أَلَا يَظُنُّ أُولَئِكَ أَنَّهُم مَّبْعُوثُونَ* لِيَوْمٍ عَظِيمٍ* يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ (مطفّفین/۱-۶)

الناس- الاخرة، وَ إِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لَا يُوقِنُونَ (نمل/۸۲) [اولوالالباب يقولون] رَبَّنَا إِنَّكَ جَامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لاَّ رَيْبَ فِيهِ إِنَّ اللّهَ لاَ يُخْلِفُ الْمِيعَادَ (آل‌عمران/۹) إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ لَّا رَيْبَ فِيهَا وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يُؤْمِنُونَ (غافر/۵۹) يَوْمَئِذٍ يَصَّدَّعُونَ (روم/۴۳) وَ كُلُّهُمْ آتِيهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَرْدًا (مریم/۹۵) إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ … وَ كُنتُمْ أَزْوَاجًا ثَلَاثَةً* فَأَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ* وَ أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ* وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ (واقعه/۱-۱۰) ذَلِكَ يَوْمٌ مَّجْمُوعٌ لَّهُ النَّاسُ وَ ذَلِكَ يَوْمٌ مَّشْهُودٌ (هود/۱۰۳) يَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَ تَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَ تَرَى النَّاسَ سُكَارَى وَ مَا هُم بِسُكَارَى وَلَكِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِيدٌ (حج/۲) يَوْمَ يَكُونُ النَّاسُ كَالْفَرَاشِ الْمَبْثُوثِ (قارعه/۴) يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ* وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ* وَ صَاحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ* لِكُلِّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ (عبس/۳۴-۳۷) وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ كَأَن لَّمْ يَلْبَثُواْ إِلاَّ سَاعَةً مِّنَ النَّهَارِ يَتَعَارَفُونَ بَيْنَهُمْ (یونس/۴۵) يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُوْلَئِكَ يَقْرَؤُونَ كِتَابَهُمْ وَ لاَ يُظْلَمُونَ فَتِيلًا (اسراء/۷۱) وَ إِذَا حُشِرَ النَّاسُ كَانُوا (الذین یدعون من دون الله) لَهُمْ أَعْدَاء وَ كَانُوا بِعِبَادَتِهِمْ كَافِرِينَ (احقاف/۶) يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِّيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ* فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ* وَ مَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ (زلزال/۶-۸) فَأَمَّا مَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ* فَهُوَ فِي عِيشَةٍ رَّاضِيَةٍ* وَ أَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ* فَأُمُّهُ هَاوِيَةٌ (قارعه/۶-۹)

الناس- الاقوام، اللَّهُ يَصْطَفِي مِنَ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا وَ مِنَ النَّاسِ (حج/۷۵) لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَ الْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَ مَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَ رُسُلَهُ بِالْغَيْبِ (حدید/۲۵) رُّسُلًا مُّبَشِّرِينَ وَ مُنذِرِينَ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ (نساء/۱۶۵) مَا كَانَ لِبَشَرٍ أَن يُؤْتِيَهُ اللّهُ الْكِتَابَ وَ الْحُكْمَ وَ النُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُواْ عِبَادًا لِّي مِن دُونِ اللّهِ وَلَكِن كُونُواْ رَبَّانِيِّينَ بِمَا كُنتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتَابَ وَ بِمَا كُنتُمْ تَدْرُسُونَ* وَ لاَ يَأْمُرَكُمْ أَن تَتَّخِذُواْ الْمَلاَئِكَةَ وَ النِّبِيِّيْنَ أَرْبَابًا أَيَأْمُرُكُم بِالْكُفْرِ بَعْدَ إِذْ أَنتُم مُّسْلِمُونَ (آل‌عمران/۷۹-۸۰)

وَ قَوْمَ نُوحٍ لَّمَّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْنَاهُمْ وَ جَعَلْنَاهُمْ لِلنَّاسِ آيَةً (فرقان/۳۷)

إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ (قوم عاد) رِيحًا صَرْصَرًا فِي يَوْمِ نَحْسٍ مُّسْتَمِرٍّ* تَنزِعُ النَّاسَ كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ مُّنقَعِرٍ (قمر/۱۹-۲۰)

قَالُوا فَأْتُوا بِهِ (ابراهیم) عَلَى أَعْيُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَشْهَدُونَ (انبیاء/۶۱) [قال ابراهیم] رَبِّ إِنَّهُنَّ (اصنام) أَضْلَلْنَ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ فَمَن تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي وَ مَنْ عَصَانِي فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ* رَّبَّنَا إِنِّي أَسْكَنتُ مِن ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِندَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُواْ الصَّلاَةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِّنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ (ابراهیم/۳۶-۳۷) وَ إِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَ مِن ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ (بقره/۱۲۴) وَ أَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَ عَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ*  لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَ يَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَّعْلُومَاتٍ عَلَى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ فَكُلُوا مِنْهَا وَ أَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِيرَ* ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَ لْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ (حج/۲۷-۲۹). إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَ هَذَا النَّبِيُّ وَ الَّذِينَ آمَنُواْ (آل‌عمران/۶۸) إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَ هُدًى لِّلْعَالَمِينَ وَ لِلّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا وَ مَن كَفَرَ فَإِنَّ الله غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ (آل‌عمران/۹۶-۹۷) جَعَلَ اللّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِّلنَّاسِ وَ الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَ الْهَدْيَ وَ الْقَلاَئِدَ ذَلِكَ لِتَعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِي الأَرْضِ (مائده/۹۷) وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَ أَمْنًا وَ اتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى (بقره/۱۲۵)

فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُوا أَخْرِجُوا آلَ لُوطٍ مِّن قَرْيَتِكُمْ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ يَتَطَهَّرُونَ (نمل/۵۶) وَ مَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلاَّ أَن قَالُواْ أَخْرِجُوهُم مِّن قَرْيَتِكُمْ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ يَتَطَهَّرُونَ (اعراف/۸۲)

وَ إِنَّهُ (يعقوب) لَذُو عِلْمٍ لِّمَا عَلَّمْنَاهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ (یوسف/۶۸) [قال یوسف لصاحبی السجن] وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبَآئِي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ مَا كَانَ لَنَا أَن نُّشْرِكَ بِاللّهِ مِن شَيْءٍ ذَلِكَ مِن فَضْلِ اللّهِ عَلَيْنَا وَ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَشْكُرُونَ (یوسف/۳۸) إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ لِلّهِ أَمَرَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ (یوسف/۴۰) [و قال الَّذي نجا من السجن] يُوسُفُ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ أَفْتِنَا فِي سَبْعِ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ يَأْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَ سَبْعِ سُنبُلاَتٍ خُضْرٍ وَ أُخَرَ يَابِسَاتٍ لَّعَلِّي أَرْجِعُ إِلَى النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَعْلَمُونَ (یوسف/۴۶) [قال يوسف] ثُمَّ يَأْتِي مِن بَعْدِ ذَلِكَ عَامٌ فِيهِ يُغَاثُ النَّاسُ وَ فِيهِ يَعْصِرُونَ (یوسف/۴۹)

[قال شعیب لقومه] أَوْفُواْ الْكَيْلَ وَ الْمِيزَانَ وَ لاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَاءهُمْ (اعراف/۸۵؛ هود/۸۵؛ شعراء/۱۸۳)

وَ لَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ مِن بَعْدِ مَا أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ الْأُولَى بَصَائِرَ لِلنَّاسِ وَ هُدًى وَ رَحْمَةً لَّعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ (قصص/۴۳)  قَالَ يَا مُوسَى إِنِّي اصْطَفَيْتُكَ عَلَى النَّاسِ بِرِسَالاَتِي وَ بِكَلاَمِي فَخُذْ مَا آتَيْتُكَ وَ كُن مِّنَ الشَّاكِرِينَ (اعراف/۱۴۴) وَ لَمَّا وَرَدَ مَاء مَدْيَنَ وَجَدَ عَلَيْهِ أُمَّةً مِّنَ النَّاسِ يَسْقُونَ (قصص/۲۳) قَالَ [موسی لفرعون] مَوْعِدُكُمْ يَوْمُ الزِّينَةِ وَ أَن يُحْشَرَ النَّاسُ ضُحًى (طه/۵۹) فَجُمِعَ السَّحَرَةُ لِمِيقَاتِ يَوْمٍ مَّعْلُومٍ* وَ قِيلَ لِلنَّاسِ هَلْ أَنتُم مُّجْتَمِعُونَ* لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ إِن كَانُوا هُمُ الْغَالِبِينَ (شعراء/۳۸-۴۰) فَلَمَّا أَلْقَوْاْ سَحَرُواْ أَعْيُنَ النَّاسِ وَ اسْتَرْهَبُوهُمْ (اعراف/۱۱۶) فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ (فرعون) لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً وَ إِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ عَنْ آيَاتِنَا لَغَافِلُونَ (یونس/۹۲) وَ إِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِب بِّعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ (بقره/۶۰) وَ أَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِب بِّعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ (اعراف/۱۶۰)

كَتَبْنَا عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنَّهُ مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَ مَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا (مائده/۳۲) وَ إِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ … وَ قُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا وَ أَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَ آتُواْ الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلاَّ قَلِيلًا مِّنكُمْ وَ أَنتُم مِّعْرِضُونَ (بقره/۸۳) أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ وَ أَنتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ (بقره/۴۴)

فَبِظُلْمٍ مِّنَ الَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ طَيِّبَاتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَ بِصَدِّهِمْ عَن سَبِيلِ اللّهِ كَثِيرًا* وَ أَخْذِهِمُ الرِّبَا وَ قَدْ نُهُواْ عَنْهُ وَ أَكْلِهِمْ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ (نساء/۱۶۰-۱۶۱). لاَ تَخْشَوُاْ النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ وَ لاَ تَشْتَرُواْ بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا (مائده/۴۴)

يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ (ص/۲۶)

قَالَ [سلیمان] يَا أَيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّيْرِ وَ أُوتِينَا مِن كُلِّ شَيْءٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِينُ (نمل/۱۶) وَ اتَّبَعُواْ مَا تَتْلُواْ الشَّيَاطِينُ عَلَى مُلْكِ سُلَيْمَانَ وَ مَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَكِنَّ الشَّيْاطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ (بقره/۱۰۲)

قَالَ آيَتُكَ (زکریا) أَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلَاثَ لَيَالٍ سَوِيًّا (مریم/۱۰) آيَتُكَ أَلاَّ تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ إِلاَّ رَمْزًا (آل‌عمران/۴۱)

قَالَتِ الْمَلآئِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ … يُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلًا وَ مِنَ الصَّالِحِينَ (آل‌عمران/۴۵-۴۶) قَالَتْ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلَامٌ وَ لَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ وَ لَمْ أَكُ بَغِيًّا* قَالَ كَذَلِكِ قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٌ وَ لِنَجْعَلَهُ آيَةً لِلنَّاسِ وَ رَحْمَةً مِّنَّا وَ كَانَ أَمْرًا مَّقْضِيًّا (مریم/۲۰-۲۱) إِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَ عَلَى وَالِدَتِكَ إِذْ أَيَّدتُّكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلًا (مائده/۱۱۰) وَ إِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَ أَنتَ قُلتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَ أُمِّيَ إِلَهَيْنِ مِن دُونِ اللّهِ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِي بِحَقٍّ* مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلاَّ مَا أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّي وَ رَبَّكُمْ وَ كُنتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَّا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنتَ أَنتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَ أَنتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ* إِن تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُكَ وَ إِن تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (مائده/۱۱۶-۱۱۸)

الَّذِي مَرَّ عَلَى قَرْيَةٍ وَ هِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا قَالَ أَنَّىَ يُحْيِي هذِهِ اللّهُ بَعْدَ مَوْتِهَا فَأَمَاتَهُ اللّهُ مِئَةَ عَامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ  … لِنَجْعَلَكَ آيَةً لِّلنَّاسِ (بقره/۲۵۹)

[قال لقمان لابنه] وَ لَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ (لقمان/۱۸)

يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءكُم بُرْهَانٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَ أَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا* فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُواْ بِاللّهِ وَ اعْتَصَمُواْ بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِّنْهُ وَ فَضْلٍ وَ يَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُّسْتَقِيمًا (نساء/۱۷۴-۱۷۵) وَ أَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَ كَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا (نساء/۷۹) وَ مَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ بَشِيرًا وَ نَذِيرًا وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ (سبأ/۲۸) أَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا أَنْ أَوْحَيْنَا إِلَى رَجُلٍ مِّنْهُمْ أَنْ أَنذِرِ النَّاسَ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُواْ أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِندَ رَبِّهِمْ (یونس/۲)

يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَ شِفَاء لِّمَا فِي الصُّدُورِ وَ هُدًى وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ (یونس/۵۷) هَذَا [القرآن] بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَ هُدًى وَ رَحْمَةٌ لِّقَوْمِ يُوقِنُونَ (جاثیه/۲۰) هَذَا بَلاَغٌ لِّلنَّاسِ وَ لِيُنذَرُواْ بِهِ وَ لِيَعْلَمُواْ أَنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَ لِيَذَّكَّرَ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ (ابراهیم/۵۲) هَذَا بَيَانٌ لِّلنَّاسِ وَ هُدًى وَ مَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِينَ (آل‌عمران/۱۳۸) وَ لَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِن كُلِّ مَثَلٍ لَّعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ (زمر/۲۷) وَ لَقَدْ صَرَّفْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِن كُلِّ مَثَلٍ فَأَبَى أَكْثَرُ النَّاسِ إِلاَّ كُفُورًا (اسراء/۸۹) وَ لَقَدْ صَرَّفْنَا فِي هَذَا الْقُرْآنِ لِلنَّاسِ مِن كُلِّ مَثَلٍ وَ كَانَ الْإِنسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا (کهف/۵۴) وَ لَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِن كُلِّ مَثَلٍ وَ لَئِن جِئْتَهُم بِآيَةٍ لَيَقُولَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ أَنتُمْ إِلَّا مُبْطِلُونَ (روم/۵۸) شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ (بقره/۱۸۵)

إِنَّا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ فَمَنِ اهْتَدَى فَلِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَمَا أَنتَ عَلَيْهِم بِوَكِيلٍ (زمر/۴۱) إِنَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللّهُ (نساء/۱۰۵). نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَأَنزَلَ التَّوْرَاةَ وَ الإِنجِيلَ* مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ (آل‌عمران/۳-۴) الَّذِيَ أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ الْحَقُّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يُؤْمِنُونَ (رعد/۱). لاَ تَكُ فِي مِرْيَةٍ مِّنْهُ إِنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يُؤْمِنُونَ (هود/۱۷) وَ قُرْآنًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَى مُكْثٍ وَ نَزَّلْنَاهُ تَنزِيلًا (اسراء/۱۰۶) كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ (ابراهیم/۱) أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ (نحل/۴۴) يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءكُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِن رَّبِّكُمْ فَآمِنُواْ خَيْرًا لَّكُمْ وَ إِن تَكْفُرُواْ فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضِ (نساء/۱۷۰) وَ إِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ شُهَدَاءكُم مِّن دُونِ اللّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ* فَإِن لَّمْ تَفْعَلُواْ وَ لَن تَفْعَلُواْ فَاتَّقُواْ النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجَارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ (بقره/۲۳-۲۴)

يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ وَ إِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ (مائده/۶۷) وَ أَنِ احْكُم بَيْنَهُم بِمَآ أَنزَلَ اللّهُ وَ لاَ تَتَّبِعْ أَهْوَاءهُمْ وَ احْذَرْهُمْ أَن يَفْتِنُوكَ عَن بَعْضِ مَا أَنزَلَ اللّهُ إِلَيْكَ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَاعْلَمْ أَنَّمَا يُرِيدُ اللّهُ أَن يُصِيبَهُم بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ وَ إِنَّ كَثِيرًا مِّنَ النَّاسِ لَفَاسِقُونَ (مائده/۴۹) وَ مَا أَكْثَرُ النَّاسِ وَ لَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ (یوسف/۱۰۳)

فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ (روم/۳۰) إِذَا جَاء نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ* وَ رَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجًا* فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَ اسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا (نصر/۱-۳) وَ حَيْثُ مَا كُنتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إِلاَّ الَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنْهُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِي وَ لأُتِمَّ نِعْمَتِي عَلَيْكُمْ وَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ (بقره/۱۵۰)

قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضِ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ يُحْيِي وَ يُمِيتُ فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَ رَسُولِهِ النَّبِيِّ الأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ كَلِمَاتِهِ وَ اتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ (اعراف/۱۵۸) قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءكُمُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ فَمَنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَ مَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَ مَا أَنَاْ عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ (یونس/۱۰۸) قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا أَنَا لَكُمْ نَذِيرٌ مُّبِينٌ* فَالَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ* وَ الَّذِينَ سَعَوْا فِي آيَاتِنَا مُعَاجِزِينَ أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ (حج/۴۹-۵۱) قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِن كُنتُمْ فِي شَكٍّ مِّن دِينِي فَلاَ أَعْبُدُ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ وَلَكِنْ أَعْبُدُ اللّهَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ وَ أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ (یونس/۱۰۴) قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ* مَلِكِ النَّاسِ* إِلَهِ النَّاسِ* مِن شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ* الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ* مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ (الناس/۱-۶)

يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَ مَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُمَآ أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا (بقره/۲۱۹) يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ (بقره/۱۸۹) يَسْأَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللهِ (احزاب/۶۳) وَ أَنذِرِ النَّاسَ يَوْمَ يَأْتِيهِمُ الْعَذَابُ (ابراهیم/۴۴) فَارْتَقِبْ يَوْمَ تَأْتِي السَّمَاء بِدُخَانٍ مُّبِينٍ* يَغْشَى النَّاسَ هَذَا عَذَابٌ أَلِيمٌ* رَبَّنَا اكْشِفْ عَنَّا الْعَذَابَ إِنَّا مُؤْمِنُونَ (دخان/۱۰-۱۲)

قُلْنَا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحَاطَ بِالنَّاسِ وَ مَا جَعَلْنَا الرُّؤيَا الَّتِي أَرَيْنَاكَ إِلاَّ فِتْنَةً لِّلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي القُرْآنِ وَ نُخَوِّفُهُمْ فَمَا يَزِيدُهُمْ إِلاَّ طُغْيَانًا كَبِيرًا (اسراء/۶۰) تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَ تَخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخْشَاهُ (احزاب/۳۷) أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّواْ أَيْدِيَكُمْ وَ أَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَ آتُواْ الزَّكَاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً (نساء/۷۷) وَ لَوْ شَاء رَبُّكَ لآمَنَ مَن فِي الأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِيعًا أَفَأَنتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّى يَكُونُواْ مُؤْمِنِينَ (یونس/۹۹)

[يا أيهاالّذين آمنوا] کنتمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ (آل‌عمران/۱۱۰) سَيَقُولُ السُّفَهَاء مِنَ النَّاسِ مَا وَلاَّهُمْ عَن قِبْلَتِهِمُ الَّتِي كَانُواْ عَلَيْهَا قُل لِّلّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ يَهْدِي مَن يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ* وَ كَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَكُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ وَ يَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنتَ عَلَيْهَا إِلاَّ لِنَعْلَمَ مَن يَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّن يَنقَلِبُ عَلَى عَقِبَيْهِ وَ إِن كَانَتْ لَكَبِيرَةً إِلاَّ عَلَى الَّذِينَ هَدَى اللّهُ وَ مَا كَانَ اللّهُ لِيُضِيعَ إِيمَانَكُمْ إِنَّ اللّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ (بقره/۱۴۲-۱۴۳) هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمينَ مِن قَبْلُ وَ فِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَت َكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَ آتُوا الزَّكَاةَ وَ اعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَ نِعْمَ النَّصِيرُ (حج/۷۸) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَ الأذَى كَالَّذِي يُنفِقُ مَالَهُ رِئَاء النَّاسِ وَ لاَ يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ (بقره/۲۶۴) [الصدقات] لِلْفُقَرَاء الَّذِينَ أُحصِرُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبًا فِي الأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاء مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسِيمَاهُمْ لاَ يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا (بقره/۲۷۳) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَ أَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجَارَةُ (تحریم/۶) فَإِذَا أَفَضْتُم مِّنْ عَرَفَاتٍ فَاذْكُرُواْ اللّهَ عِندَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَ اذْكُرُوهُ كَمَا هَدَاكُمْ وَ إِن كُنتُم مِّن قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّآلِّينَ* ثُمَّ أَفِيضُواْ مِنْ حَيْثُ أَفَاضَ النَّاسُ وَ اسْتَغْفِرُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (بقره/۱۹۸-۱۹۹)

[یا ایها الذین امنوا] وَ لاَ تَكُونُواْ كَالَّذِينَ خَرَجُواْ مِن دِيَارِهِم بَطَرًا وَ رِئَاء النَّاسِ وَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللّهِ وَ اللّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ* وَ إِذْ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ وَ قَالَ لاَ غَالِبَ لَكُمُ الْيَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَ إِنِّي جَارٌ لَّكُمْ (انفال/۴۷-۴۸) إِن يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِّثْلُهُ وَ تِلْكَ الأيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيْنَ النَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللّهُ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ يَتَّخِذَ مِنكُمْ شُهَدَاء وَ اللّهُ لاَ يُحِبُّ الظَّالِمِينَ (آل‌عمران/۱۴۰) الَّذِينَ اسْتَجَابُواْ لِلّهِ وَ الرَّسُولِ مِن بَعْدِ مَآ أَصَابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُواْ مِنْهُمْ وَ اتَّقَواْ أَجْرٌ عَظِيمٌ* الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُواْ لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَانًا وَ قَالُواْ حَسْبُنَا اللّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ (آل‌عمران/۱۷۲-۱۷۳) وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغَانِمَ كَثِيرَةً تَأْخُذُونَهَا فَعَجَّلَ لَكُمْ هَذِهِ وَ كَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنكُمْ وَ لِتَكُونَ آيَةً لِّلْمُؤْمِنِينَ وَ يَهْدِيَكُمْ صِرَاطًا مُّسْتَقِيمًا (فتح/۲۰) إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللهِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِي جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاء الْعَاكِفُ فِيهِ وَ الْبَادِ وَ مَن يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ (حج/۲۵) وَ اذْكُرُواْ إِذْ أَنتُمْ قَلِيلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِي الأَرْضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ (انفال/۲۶)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّ كَثِيرًا مِّنَ الأَحْبَارِ وَ الرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللّهِ (توبه/۳۴) لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الْيَهُودَ وَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ وَ لَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَّوَدَّةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ قَالُوَاْ إِنَّا نَصَارَى ذَلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَ رُهْبَانًا وَ أَنَّهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ (مائده/۸۲) قُلْ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ هَادُوا إِن زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاء لِلَّهِ مِن دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ (جمعه/۶) قُلْ إِن كَانَتْ لَكُمُ الدَّارُ الآَخِرَةُ عِندَ اللّهِ خَالِصَةً مِّن دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ الْمَوْتَ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ (بقره/۹۴) وَ مَا قَدَرُواْ اللّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُواْ مَا أَنزَلَ اللّهُ عَلَى بَشَرٍ مِّن شَيْءٍ قُلْ مَنْ أَنزَلَ الْكِتَابَ الَّذِي جَاء بِهِ مُوسَى نُورًا وَ هُدًى لِّلنَّاسِ (انعام/۹۱) وَ لَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى حَيَاةٍ وَ مِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ (بقره/۹۶) وَ إِذَ أَخَذَ اللّهُ مِيثَاقَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَ لاَ تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاء ظُهُورِهِمْ وَ اشْتَرَوْاْ بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَبِئْسَ مَا يَشْتَرُونَ (آل‌عمران/۱۸۷) أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُواْ نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ … أَمْ لَهُمْ نَصِيبٌ مِّنَ الْمُلْكِ فَإِذًا لاَّ يُؤْتُونَ النَّاسَ نَقِيرًا* أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ (نساء/۵۱-۵۴) وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ* … ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُواْ إِلاَّ بِحَبْلٍ مِّنْ اللّهِ وَ حَبْلٍ مِّنَ النَّاسِ (آل‌عمران/۱۱۰-۱۱۲)

وَ أَذَانٌ مِّنَ اللّهِ وَ رَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الأَكْبَرِ أَنَّ اللّهَ بَرِيءٌ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ وَ رَسُولُهُ (توبه/۳) أَوَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَ يُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ (عنکبوت/۶۷) [الْمُنَافقون] يُرَآؤُونَ النَّاسَ وَ لاَ يَذْكُرُونَ اللّهَ إِلاَّ قَلِيلًا (نساء/۱۴۲) الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَن سَبِيلِ اللَّهِ أَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ* وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَ آمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ هُوَ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَ أَصْلَحَ بَالَهُمْ* ذَلِكَ بِأَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ وَ أَنَّ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِن رَّبِّهِمْ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ لِلنَّاسِ أَمْثَالَهُمْ (محّمد/۱-۳)