مراقبت، زیر نظر قرار دادن، این مفهوم از مادّه «ر ق ب» ۷ بار آمده است.
چکیده: خدا بر هر چیزی مراقب است. انسان هیچ سخنی را به زبان نمیآورد، مگر اینکه مراقبی آماده نزد او است. اى مردم، از پروردگارتان که شما را از نفس واحدى آفرید و جفتش را نیز از او آفرید و از آن دو، مردان و زنان بسیارى پراکنده کرد، پروا کنید و از خدایى که به [نام] او از همدیگر درخواست مى کنید و [در حق] خویشاوندان پروا کنید. بهراستی خدا همواره بر شما مراقب است (نساء/۱). دو [فرشته] دریافت کننده، [اعمال انسان را] دریافت میکنند که از راست و از چپ نشسته اند. [انسان] هیچ سخنى را بر زبان نمى آورد مگر اینکه مراقبى آماده، نزد او است (ق/۱۷-۱۸). ما براى آزمایش آنان (قوم صالح) مادّه شتر را فرستادیم و [به صالح گفتیم:] مراقب آنان باش و شکیبایى کن (قمر/۲۷). [موسی] به آن شهر هنگام غفلت اهل آن، وارد شد پس در آنجا دو مرد را در زد و خورد یافت. یکى از پیروان او و دیگرى از دشمنانش [بود]. آن کس که از پیروان بود، بر ضدّ کسى که دشمن او بود، از او یارى خواست پس موسى مشتى به او زد و او را کشت. … [موسی] در شهر بیمناک و مراقب (اوضاع) بود، ناگاه همان کسى که دیروز از او یارى خواسته بود، با فریاد از وی یارى خواست. موسى به او گفت: بهراستى تو آشکارا گمراه هستی … [موسی] بیمناک و مراقب از شهر بیرون رفت و گفت: پروردگارا، من را از گروه ستمکاران رهایی بده (قصص/۱۵-۲۱). خدا فرمود: اى عیسى پسر مریم، آیا تو به مردم گفتى من و مادرم را به جاى خدا دو معبود بگیرید؟ گفت: … [من چیزى] به آنان نگفتم جز آنچه من را به آن فرمان دادى، که خدا را که پروردگار من و پروردگار شما است، عبادت کنید و تا هنگامی که در میانشان بودم بر آنان گواه بودم پس چون من را برگرفتى، تو خود بر آنان مراقب بودى. تو بر هر چیز گواه هستى (مائده/۱۱۶-۱۱۷). از این پس دیگر [گرفتن] زنان بر تو حلال نیست و نیز اینکه به جاى آنان زنان دیگرى بگیری، هر چند حُسن آنها تو را به شگفت آورد، به جز کنیزان تو. خدا همواره بر هر چیزى مراقب است (احزاب/۵۲). رقیب |
الرقیب
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَ بَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَ نِسَاء وَ اتَّقُواْ اللّهَ الَّذِي تَسَاءلُونَ بِهِ وَ الأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا (نساء/۱) إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَ عَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ* مَا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ (ق/۱۷-۱۸)
إِنَّا مُرْسِلُو (قوم صالح) النَّاقَةِ فِتْنَةً لَّهُمْ فَارْتَقِبْهُمْ وَ اصْطَبِرْ (قمر/۲۷)
وَ دَخَلَ (موسی) الْمَدِينَةَ عَلَى حِينِ غَفْلَةٍ مِّنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَذَا مِن شِيعَتِهِ وَ هَذَا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِن شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَى فَقَضَى عَلَيْهِ … فَأَصْبَحَ فِي الْمَدِينَةِ خَائِفًا يَتَرَقَّبُ فَإِذَا الَّذِي اسْتَنصَرَهُ بِالْأَمْسِ يَسْتَصْرِخُهُ قَالَ لَهُ مُوسَى إِنَّكَ لَغَوِيٌّ مُّبِينٌ … فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ (قصص/۱۵-۲۱)
وَ إِذْ قَالَ اللّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنتَ قُلتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَ أُمِّيَ إِلَهَيْنِ مِن دُونِ اللّهِ قَالَ … مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلاَّ مَا أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ وَ كُنتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَّا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنتَ أَنتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَ أَنتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ (مائده/۱۱۶-۱۱۷)
لَا يَحِلُّ لَكَ النِّسَاء مِن بَعْدُ وَلَا أَن تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنْ أَزْوَاجٍ وَلَوْ أَعْجَبَكَ حُسْنُهُنَّ إِلَّا مَا مَلَكَتْ يَمِينُكَ وَ كَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ رَّقِيبًا (احزاب/۵۲) |