چکیده: مومنان کسانی هستند که از بیهوده، روی‌گردانند. بندگان رحمان بر بیهوده بزرگوارانه می‌گذرند. خدا مردم را به سوگندهای بیهوده‌ مواخذه نمی‌کند. بهشتیان سخن بیهوده‌ای نمی‌شنوند.

خدا شما را به سوگندهای بیهوده‌تان مواخذه نمی‌کند ولی به آن‌چه دل‌های شما کسب کرده است، شما را مواخذه خواهد کرد. خدا آمرزنده بردبار است (بقره/۲۲۵). خدا شما را به سوگندهاى بیهوده ‏تان مؤاخذه نمى‏ کند ولى به سوگندهایى که مى‏ خورید [و مى ‏شکنید]، شما را مؤاخذه مى ‏کند … سوگندهاى خود را حفظ کنید. این‌گونه خدا آیات خود را براى شما بیان مى‏ کند، باشد که سپاسگزارى کنید (مائده/۸۹).

به‌راستی مومنان رستگار شدند. آنان که در نماز خود خاشع هستند و آنان که از بیهوده روی گردانند (مومنون/۱-۳). [بندگان رحمان] کسانی هستند که شهادت دروغ نمی‌دهند و چون بر بیهوده‌ای بگذرند، بزرگوارانه می‌گذرند (فرقان/۷۲). کسانی که پیش از آن (قرآن) به آنان کتاب دادیم، به آن (قرآن) ایمان می‌آورند. هنگامی که بر آنان تلاوت می‌شود، گویند: به آن ایمان آوردیم. آن حق و از جانب پروردگار ما است. به‌راستی ما پیش از این تسلیم بوده‌ایم. آنان هستند که به سبب آن‌که صبر کردند و بدی را با نیکی دفع می‌کنند و از آن‌چه روزی آنان کرده‌ایم انفاق می‌کنند، دو بار پاداش داده می‌شوند. هنگامی که بیهوده‌ای بشنوند، از آن روی می‌گردانند و می‌گویند: اعمال ما از آنِ ما و اعمال شما از آنِ شما است. سلام بر شما، ما نادانان را نمی‌خواهیم (قصص/۵۲-۵۵).

کسانی که کفر ورزیدند، گفتند: به این قرآن گوش ندهید و در [هنگام تلاوت آن، سخن] بیهوده افکنید، باشد که شما غلبه یابید پس به کسانی که کفر ورزیدند، عذابی سخت می‌چشانیم (فصّلت/۲۶-۲۷).

در آن روز چهره‌هایی شاداب و متنعّم هستند. از سعی خود خشنودند. در بهشت برین هستند. در آن بیهوده‌ای نمی‌شنوند (غاشیه/۸-۱۱). [کسانی که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته انجام داده‌اند] در آنجا بیهوده‌ای نمی‌شنوند، جز سلام [نمی‌شنوند] (مریم/۶۲). [سبقت‌گیرندگان] در آنجا نه بیهوده‌ای می‌شنوند و نه گناه‌آلوده‌ای (واقعه/۲۵). [متّقین] در آنجا نه بیهوده‌ای می‌شنوند و نه دروغی (نبأ/۳۵). [کسانی که ایمان آورده‌اند،] در بهشت جامی را که در آن، نه [سخن] بیهوده‌ای است و نه گناهی، از دست همدیگر می‌ربایند (طور/۲۳).

باطل

لاَّ يُؤَاخِذُكُمُ اللّهُ بِاللَّغْوِ فِيَ أَيْمَانِكُمْ وَلَكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا كَسَبَتْ قُلُوبُكُمْ وَ اللّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ (بقره/۲۲۵) لاَ يُؤَاخِذُكُمُ اللّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ الأَيْمَانَ … وَ احْفَظُواْ أَيْمَانَكُمْ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (مائده/۸۹)

قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ* الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ* وَ الَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ (مومنون/۱-۳) [عبادالرحمن] الَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَ إِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا (فرقان/۷۲) الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ مِن قَبْلِهِ (القرآن) هُم بِهِ يُؤْمِنُونَ* وَ إِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ قَالُوا آمَنَّا بِهِ إِنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّنَا إِنَّا كُنَّا مِن قَبْلِهِ مُسْلِمِينَ* أُوْلَئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُم مَّرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا وَ يَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ* وَ إِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَ قَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَ لَكُمْ أَعْمَالُكُمْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِي الْجَاهِلِينَ (قصص/۵۲-۵۵)

وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَا تَسْمَعُوا لِهَذَا الْقُرْآنِ وَ الْغَوْا فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَغْلِبُونَ* فَلَنُذِيقَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا عَذَابًا شَدِيدًا (فصّلت/۲۶-۲۷)

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ نَّاعِمَةٌ* لِسَعْيِهَا رَاضِيَةٌ* فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٍ* لَّا تَسْمَعُ فِيهَا لَاغِيَةً (غاشیه/۸-۱۱) [الذین آمنوا و عملوا الصالحات] لَا يَسْمَعُونَ فِيهَا لَغْوًا إِلَّا سَلَامًا (مریم/۶۲) [السابقون] لَا يَسْمَعُونَ فِيهَا لَغْوًا وَ لَا تَأْثِيمًا (واقعه/۲۵) [المتقون] لَّا يَسْمَعُونَ فِيهَا لَغْوًا وَ لَا كِذَّابًا (نبأ/۳۵) يَتَنَازَعُونَ (الذین آمنوا) فِيهَا كَأْسًا لَّا لَغْوٌ فِيهَا وَ لَا تَأْثِيمٌ (طور/۲۳)