قصر، کاخ، این مفهوم از مادّه «ق ص ر» ۴ بار و با واژه «صرح» ۴ بار آمده است.
چکیده: چه بسیار قصرهای برافراشته که صاحبان آنان هلاک شدند. اگر خدا میخواست برای پیامبر قصرها پدید میآورد. چه بسیار شهرها که ستمکار بودند، هلاک کردیم پس آن شهرها بر سقفهایش فرو ریخته است و [چه بسیار] چاههای رهاشده و قصرهای برافراشته [که هلاک شدهاند] (حج/۴۵). [صالح به قوم خود گفت:] به یاد آورید آنگاه که شما را پس از قوم عاد، جانشین آنان کرد و شما را در این سرزمین، جای داد که از دشتهای آن قصرها میسازید و از کوهها خانههایی میتراشید پس نعمتهای خدا را به یاد آورید و در زمین به فساد نکوشید (اعراف/۷۴). فرعون گفت: ای سران قوم، برای شما معبودی جز خود نمیشناسم پس ای هامان، برای من، بر گِل آتش بیفروز و برای من کاخی بساز تا شاید از معبود موسی اطّلاع یابم. بیتردید من او را از دروغگویان میپندارم (قصص/۳۸). فرعون گفت: ای هامان، برای من، کاخی بساز تا شاید به آن راهها دست یابم، راههای آسمانها تا از معبود موسی اطّلاع یابم. بیتردید من او را دروغگو میپندارم. اینگونه برای فرعون بدیِ کارش آراسته شده و از راه بازماند و نیرنگ فرعون جز در تباهی نبود (غافر/۳۶-۳۷). به او (ملکه سبأ) گفته شد: به کاخ داخل شو پس چون آن را دید، پنداشت که آبی فراوان است و [جامه] از دو ساق خود، بالا زد. [سلیمان] گفت: این، کاخی صیقلیشده از بلورها است. [ملکه] گفت: پروردگارا، من به خود ستم کردم و با سلیمان در برابر خدا، پروردگار جهانیان تسلیم شدم (نمل/۴۴). [کافران] گفتند: این چه پیامبری است که غذا میخورد و در بازارها راه میرود؟ چرا فرشتهای به سوی او نازل نشده تا همراه او هشداردهندهای باشد؟ یا گنجی به سوی او افکنده شود یا باغی داشته باشد که از آن بخورد؟ ستمکاران گفتند: شما جز مردی سحر شده را پیروی نمیکنید. بنگر چگونه برای تو مَثَلها زدند و گمراه شدند پس نتوانند راهی بیابند. پربرکت است کسی که اگر میخواست به تو بهترین از این را میداد. باغهایی که زیر آن نهرها جاری است و برای تو قصرها پدید میآورد (فرقان/۷-۱۰). غرفه، برج |
القصر
فَكَأَيِّن مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا وَ هِيَ ظَالِمَةٌ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا وَ بِئْرٍ مُّعَطَّلَةٍ وَ قَصْرٍ مَّشِيدٍ (حج/۴۵)
[قال صالح لقومه] وَ اذْكُرُواْ إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاء مِن بَعْدِ عَادٍ وَ بَوَّأَكُمْ فِي الأَرْضِ تَتَّخِذُونَ مِن سُهُولِهَا قُصُورًا وَ تَنْحِتُونَ الْجِبَالَ بُيُوتًا فَاذْكُرُواْ آلاء اللّهِ وَ لاَ تَعْثَوْا فِي الأَرْضِ مُفْسِدِينَ (اعراف/۷۴)
وَ قَالَ فِرْعَوْنُ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ مَا عَلِمْتُ لَكُم مِّنْ إِلَهٍ غَيْرِي فَأَوْقِدْ لِي يَا هَامَانُ عَلَى الطِّينِ فَاجْعَل لِّي صَرْحًا لَّعَلِّي أَطَّلِعُ إِلَى إِلَهِ مُوسَى وَ إِنِّي لَأَظُنُّهُ مِنَ الْكَاذِبِينَ (قصص/۳۸) وَ قَالَ فِرْعَوْنُ يَا هَامَانُ ابْنِ لِي صَرْحًا لَّعَلِّي أَبْلُغُ الْأَسْبَابَ* أَسْبَابَ السَّمَاوَاتِ فَأَطَّلِعَ إِلَى إِلَهِ مُوسَى وَ إِنِّي لَأَظُنُّهُ كَاذِبًا وَ كَذَلِكَ زُيِّنَ لِفِرْعَوْنَ سُوءُ عَمَلِهِ وَ صُدَّ عَنِ السَّبِيلِ وَمَا كَيْدُ فِرْعَوْنَ إِلَّا فِي تَبَابٍ (غافر/۳۶-۳۷)
قِيلَ لَهَا (إمراة تملک السبأ) ادْخُلِي الصَّرْحَ فَلَمَّا رَأَتْهُ حَسِبَتْهُ لُجَّةً وَ كَشَفَتْ عَن سَاقَيْهَا قَالَ إِنَّهُ صَرْحٌ مُّمَرَّدٌ مِّن قَوَارِيرَ قَالَتْ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي وَ أَسْلَمْتُ مَعَ سُلَيْمَانَ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ (نمل/۴۴)
وَ قَالُوا (الکافرون) مَالِ هَذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعَامَ وَ يَمْشِي فِي الْأَسْوَاقِ لَوْلَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيرًا* أَوْ يُلْقَى إِلَيْهِ كَنزٌ أَوْ تَكُونُ لَهُ جَنَّةٌ يَأْكُلُ مِنْهَا وَ قَالَ الظَّالِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَّسْحُورًا* انظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثَالَ فَضَلُّوا فَلَا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا* تَبَارَكَ الَّذِي إِن شَاء جَعَلَ لَكَ خَيْرًا مِّن ذَلِكَ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَ يَجْعَل لَّكَ قُصُورًا (فرقان/۷-۱۰) |