عزم، تصمیم قاطع، این مفهوم از مادّه «ع ز م» ۹ بار آمده است.
چکیده: هر کس صبر کند و درگذرد، بهراستی این از عزم استوار در کارها است. اگر صبر کنید و تقوا پیشه کنید، این از عزم استوار در کارها است. صبر کن، همانگونه که پیامبران اولوالعزم صبر کردند. چون عزم کردی، بر خدا توکّل کن که خدا توکّلکنندگان را دوست دارد. هر کس صبر کند و درگذرد، بهراستی این از عزم استوار در کارها است (شوری/۴۳). بدون تردید در مالها و جانهایتان آزمایش خواهید شد و از کسانی که پیش از شما به آنان کتاب داده شد و از کسانی که شرک ورزیدند، [سخنان دل] آزار بسیاری خواهید شنید. اگر صبر کنید و تقوا پیشه کنید، این، از عزم استوار در کارها است (آلعمران/۱۸۶). به رحمتی از خدا با آنان نرمخو شدی. اگر تندخو و سختدل بودی، بدون تردید از اطراف تو پراکنده میشدند پس، از آنان درگذر و برای آنان آمرزش بخواه. در کارها با آنان مشورت کن و چون عزم کردی، پس بر خدا توکّل کن. بهراستی خدا توکّلکنندگان را دوست دارد (آلعمران/۱۵۹). صبر کن همان گونه که پیامبران اولوالعزم صبر کردند و برای آنان [عذاب] را به شتاب نخواه (احقاف/۳۵). به یقین از پیش، با آدم پیمان بستیم ولی فراموش کرد و برای او عزمی نیافتیم (طه/۱۱۵). [لقمان گفت:] ای پسرک من، نماز را بر پا دار و به کار پسندیده امر کن و از کار ناپسند نهی کن و بر آسیبی که به تو برسد، صبر کن. به راستی این از عزم در کارها است (لقمان/۱۷). برای کسانی که سوگند میخورند که با زنان خود آمیزش نکنند، چهار ماه انتظار است پس اگر بازگشتند، بهراستی خدا آمرزنده مهربان است و اگر عزم طلاق کردند، پس بدون تردید خدا شنوای آگاه است (بقره/۲۲۶-۲۲۷). فرمانپذیری و سخنی شایسته، [بهتر است] پس هنگامی که امر [جهاد] عزم شد، اگر با خدا راست میگفتند، برای آنان بهتر بود (محمّد/۲۱). درباره آنچه شما به طور سربسته از زنان [در عدّه وفات] خواستگارى کرده یا در دل پوشیده داشته اید، بر شما گناهى نیست. خدا مى دانست که بهزودى به یاد آنان خواهید افتاد ولى با آنان قرار پنهانى نگذارید مگر آنکه سخنى پسندیده بگویید و به عقد زناشویى عزم نکنید تا زمان مقرّر به سرآید. بدانید که خدا آنچه را در دل دارید، مى داند. پس، از او بترسید و بدانید خدا آمرزنده بردبار است (بقره/۲۳۵). اراده |
العزم
وَ لَمَن صَبَرَ وَ غَفَرَ إِنَّ ذَلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ (شوری/۴۳) لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَ أَنفُسِكُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ وَ مِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ أَذًى كَثِيرًا وَ إِن تَصْبِرُواْ وَ تَتَّقُواْ فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الأُمُورِ (آلعمران/۱۸۶)
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شَاوِرْهُمْ فِي الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ (آلعمران/۱۵۹) فَاصْبِرْ كَمَا صَبَرَ أُوْلُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَ لَا تَسْتَعْجِل لَّهُمْ (احقاف/۳۵)
وَ لَقَدْ عَهِدْنَا إِلَى آدَمَ مِن قَبْلُ فَنَسِيَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا (طه/۱۱۵) [قال لقمان] يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ اصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ (لقمان/۱۷)
لِّلَّذِينَ يُؤْلُونَ مِن نِّسَآئِهِمْ تَرَبُّصُ أَرْبَعَةِ أَشْهُرٍ فَإِنْ فَآؤُوا فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ* وَ إِنْ عَزَمُواْ الطَّلاَقَ فَإِنَّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (بقره/۲۲۶-۲۲۷)
طَاعَةٌ وَقَوْلٌ مَّعْرُوفٌ فَإِذَا عَزَمَ الْأَمْرُ فَلَوْ صَدَقُوا اللَّهَ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ (محمّد/۲۱)
وَ لاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيمَا عَرَّضْتُم بِهِ مِنْ خِطْبَةِ النِّسَاء أَوْ أَكْنَنتُمْ فِي أَنفُسِكُمْ عَلِمَ اللّهُ أَنَّكُمْ سَتَذْكُرُونَهُنَّ وَلَكِن لاَّ تُوَاعِدُوهُنَّ سِرًّا إِلاَّ أَن تَقُولُواْ قَوْلًا مَّعْرُوفًا وَ لاَ تَعْزِمُواْ عُقْدَةَ النِّكَاحِ حَتَّىَ يَبْلُغَ الْكِتَابُ أَجَلَهُ وَ اعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا فِي أَنفُسِكُمْ فَاحْذَرُوهُ وَ اعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌ (بقره/۲۳۵) |