چکیده: ای مومنان، همگی در صلح و آشتی درآیید. بین خودتان، مومنان و همسران را صلح دهید. در جنگ به خاطر سستی، دشمنان را به صلح نخوانید امّا اگر آنها از جنگ بازایستند، با آنها صلح کنید.

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، همگی  به  آشتی درآیید. در پی گام‌های شیطان نروید که او برای شما دشمنی آشکار است (بقره/۲۰۸). اگر دو طایفه از مومنان با هم بجنگند، میان آن دو را صلح دهید. اگر یکی از آن دو، بر دیگری تعدّی کرد با آن که تعدّی می‌کند، بجنگید تا به فرمان خدا بازگردد پس اگر بازگشت، میان آنها را دادگرانه صلح دهید و به انصاف رفتار کنید که خدا منصفان را دوست می‌دارد. در حقیقت مومنان با هم برادرند پس میان برادرانتان را صلح دهید و از خدا پروا کنید باشد، که مورد رحمت قرار بگیرید (حجرات/۹-۱۰). خدا را دستاویز سوگندهای خود قرار ندهید تا از نیکوکاری، تقوا و صلح میان مردم [بازایستید]. خدا شنوای دانا است (بقره/۲۲۴). جزای بدی، مانند آن بدی است پس هر کس درگذرد و صلح کند، پاداش او بر خدا است. به راستی او ستمکاران را دوست نمی‌دارد (شوری/۴۰). هر کس میانجیگری پسندیده‌ای کند برای او از آن، نصیبی خواهد بود و هر کس میانجیگری بدی کند، او را از آن بهره‌ای است. خدا بر هر چیزی توانا است (نساء/۸۵). کسی که از انحراف یا از گناه وصیت‌کننده‌ای، بیم داشته باشد و میان آنها (ورثه) را، صلح دهد، بر او گناهی نیست. خدا آمرزنده مهربان است (بقره/۱۸۲). در بسیاری از رازگویی‌های مردم خیری نیست مگر کسی که به صدقه یا کار پسندیده یا صلح میان مردم فرمان دهد. هر کس برای طلب خشنودی خدا چنین کند، به‌زودی به او پاداش بزرگی خواهیم داد (نساء/۱۱۴). اگر زنی از شوهر خود بیم ناسازگاری یا روی‌گردانی داشته باشد، بر آن دو، گناهی نیست که بین خود را به طور شایسته اصلاح کنند که صلح، بهتر است. بخل در جان‌ها حضور دارد. اگر نیکی کنید و تقوا پیشه نمایید، بی‌گمان خدا به آن‌چه انجام می‌دهید، آگاه است (نساء/۱۲۸). اگر از جدایی میان آن دو، بیم دارید پس داوری، از خانواده آن (شوهر) و داوری از خانواده آن (زن)، تعیین کنید. اگر صلح را بخواهند، خدا میان آن دو، سازگاری خواهد داد. بی‌گمان خدا دانای آگاه است (نساء/۳۵). زنان طلاق‌ داده شده باید سه پاکی انتظار کشند. اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارند برای آنان سزاوار نیست که آن‌چه را خدا در رحم آنان آفریده، پوشیده دارند. اگر خواهان صلح باشند، شوهران آنها به بازآوردن آنان در این [مدّت] سزاوارتر هستند (بقره/۲۲۸). شما هرگز نمی‌توانید میان زنان عدالت کنید هر چند حریص باشید پس به یک طرف یکسره تمایل نورزید تا آن [زن دیگر] را سرگشته رها کنید. اگر صلح نمایید و تقوا پیشه کنید، بی‌تردید خدا آمرزنده مهربان است (نساء/۱۲۹).

[ای کسانی که ایمان آورده‌اید، در جنگ] سستی نورزید و [کافران را] به آشتی نخوانید که شما برتر هستید. خدا با شما است و از کارهایتان هرگز نخواهد کاست (محمّد/۳۵). اگر به آشتی گراییدند، تو نیز به آن بگرای و بر خدا توکّل کن. بی‌تردید او شنوای داناست (انفال/۶۱). در راه خدا با کسانی که با شما می‌جنگند، بجنگید و از اندازه درنگذرید زیرا خدا تجاوزکاران را دوست نمی‌دارد … پس اگر با شما جنگیدند، آنان را بکشید که کیفر کافران چنین است. اگر بازایستند، البتّه خدا آمرزنده مهربان است. با آنان بجنگید تا دیگر فتنه‌ای نباشد و دین از آن خدا شود پس اگر باز ایستادند، تجاوز جز بر ستمکاران نیست (بقره/۱۹۰-۱۹۳). با آنان [کافران] بجنگید تا فتنه‌ای بر جای نماند و دین یکسره از آن خدا گردد پس اگر بازایستند، بی‌گمان خدا به آن‌چه انجام می‌دهند، بینا است (انفال/۳۹). اگر [کافران] از شما کناره‌گیری کردند و با شما نجنگیدند و با شما طرح آشتی افکندند، خدا برای شما راهی بر آنان قرار نداده است. به زودی گروهی دیگر را خواهید یافت که می‌خواهند از شما ایمنی و از قوم خود نیز ایمن باشند. هر بار که به فتنه بازگردانده شوند با سر در آن می‌افتند پس اگر از شما کناره‌گیری نکردند و به شما طرح آشتی نیفکندند و از شما دست برنداشتند، هر کجا آنان را یافتید، به اسارت بگیرید و آنها را بکشید. آنان هستند که ما بر شما بر ضدّ آنها تسلّطی آشکار قرار داده‌ایم (نساء/۹۰-۹۱). از تو درباره غنائم جنگی می‌پرسند. بگو، غنائم جنگی از آن خدا و فرستاده است پس، از خدا پروا کنید و با یکدیگر صلح نمایید. اگر ایمان دارید، از خدا و فرستاده او اطاعت کنید (انفال/۱).

چرا وقتی [منافقان] به سبب کارهایی که به دست خود کرده‌اند مصیبتی به آنها رسید، نزد تو می‌آیند و به خدا سوگند می‌خورند که ما جز نیکی و سازش‌دادن قصدی نداشتیم؟ اینان همان کسانی هستند که خدا می‌داند چه در دل دارند پس، از آنها روی برتاب. آنها را پند ده و با آنها سخنی بگو که در دل آنها نفوذ کند (نساء/۶۲-۶۳).

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ ادْخُلُواْ فِي السِّلْمِ كَآفَّةً وَ لاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ (بقره/۲۰۸) وَ إِن طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ فَإِن فَاءتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَ أَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ* إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (حجرات/۹-۱۰) وَ لاَ تَجْعَلُواْ اللّهَ عُرْضَةً لِّأَيْمَانِكُمْ أَن تَبَرُّواْ وَ تَتَّقُواْ وَ تُصْلِحُواْ بَيْنَ النَّاسِ وَ اللّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (بقره/۲۲۴) وَ جَزَاء سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَ أَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ (شوری/۴۰) مَّن يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَّهُ نَصِيبٌ مِّنْهَا وَ مَن يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُن لَّهُ كِفْلٌ مِّنْهَا وَ كَانَ اللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُّقِيتًا (نساء/۸۵) فَمَنْ خَافَ مِن مُّوصٍ جَنَفًا أَوْ إِثْمًا فَأَصْلَحَ بَيْنَهُمْ فَلاَ إِثْمَ عَلَيْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (بقره/۱۸۲) لاَّ خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِّن نَّجْوَاهُمْ إِلاَّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاَحٍ بَيْنَ النَّاسِ وَ مَن يَفْعَلْ ذَلِكَ ابْتَغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا (نساء/۱۱۴) وَ إِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِن بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلاَ جُنَاْحَ عَلَيْهِمَا أَن يُصْلِحَا بَيْنَهُمَا صُلْحًا وَ الصُّلْحُ خَيْرٌ وَ أُحْضِرَتِ الأَنفُسُ الشُّحَّ وَ إِن تُحْسِنُواْ وَ تَتَّقُواْ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا (نساء/۱۲۸) وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُواْ حَكَمًا مِّنْ أَهْلِهِ وَ حَكَمًا مِّنْ أَهْلِهَا إِن يُرِيدَا إِصْلاَحًا يُوَفِّقِ اللّهُ بَيْنَهُمَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلِيمًا خَبِيرًا (نساء/۳۵) وَ الْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلاَثَةَ قُرُوَءٍ وَ لاَ يَحِلُّ لَهُنَّ أَن يَكْتُمْنَ مَا خَلَقَ اللّهُ فِي أَرْحَامِهِنَّ إِن كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ وَ بُعُولَتُهُنَّ أَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِي ذَلِكَ إِنْ أَرَادُواْ إِصْلاَحًا (بقره/۲۲۸) وَ لَن تَسْتَطِيعُواْ أَن تَعْدِلُواْ بَيْنَ النِّسَاء وَ لَوْ حَرَصْتُمْ فَلاَ تَمِيلُواْ كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُوهَا كَالْمُعَلَّقَةِ وَ إِن تُصْلِحُواْ وَ تَتَّقُواْ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ غَفُورًا رَّحِيمًا (نساء/۱۲۹).

[یا ایها الذین امنوا] فَلَا تَهِنُوا [فی الحرب] وَ تَدْعُوا [الکفار] إِلَى السَّلْمِ وَ أَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَكُمْ وَ لَن يَتِرَكُمْ أَعْمَالَكُمْ (محمّد/۳۵) وَ إِن جَنَحُواْ لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (انفال/۶۱) وَ قَاتِلُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَ لاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ* … فَإِن قَاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْ كَذَلِكَ جَزَاء الْكَافِرِينَ فَإِنِ انتَهَوْاْ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ وَ قَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَ يَكُونَ الدِّينُ لِلّهِ فَإِنِ انتَهَواْ فَلاَ عُدْوَانَ إِلاَّ عَلَى الظَّالِمِينَ (بقره/۱۹۰-۱۹۳) وَ قَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَ يَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلّه فَإِنِ انتَهَوْاْ فَإِنَّ اللّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (انفال/۳۹) فَإِنِ اعْتَزَلُوكُمْ [کفّار] فَلَمْ يُقَاتِلُوكُمْ وَ أَلْقَوْاْ إِلَيْكُمُ السَّلَمَ فَمَا جَعَلَ اللّهُ لَكُمْ عَلَيْهِمْ سَبِيلًا* سَتَجِدُونَ آخَرِينَ يُرِيدُونَ أَن يَأْمَنُوكُمْ وَ يَأْمَنُواْ قَوْمَهُمْ كُلَّ مَا رُدُّوَاْ إِلَى الْفِتْنِةِ أُرْكِسُواْ فِيِهَا فَإِن لَّمْ يَعْتَزِلُوكُمْ وَ يُلْقُواْ إِلَيْكُمُ السَّلَمَ وَ يَكُفُّوَاْ أَيْدِيَهُمْ فَخُذُوهُمْ وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثِقِفْتُمُوهُمْ وَ أُوْلَئِكُمْ جَعَلْنَا لَكُمْ عَلَيْهِمْ سُلْطَانًا مُّبِينًا (نساء/۹۰-۹۱) يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأَنفَالِ قُلِ الأَنفَالُ لِلّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللّهَ وَ أَصْلِحُواْ ذَاتَ بِيْنِكُمْ وَ أَطِيعُواْ اللّهَ وَ رَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ (انفال/۱).

فَكَيْفَ إِذَا أَصَابَتْهُم (منافقین) مُّصِيبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ثُمَّ جَآؤُوكَ يَحْلِفُونَ بِاللّهِ إِنْ أَرَدْنَا إِلاَّ إِحْسَانًا وَ تَوْفِيقًا* أُولَئِكَ الَّذِينَ يَعْلَمُ اللّهُ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَعِظْهُمْ وَ قُل لَّهُمْ فِي أَنفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِيغًا (نساء/۶۲-۶۳).