چکیده: زکریّا از نسل نوح و از شایستگان بود. خدا او را هدایت کرد. بر جهانیان برتری داد و برگزید. او از کسانی بود که خدا به آنها کتاب، داوری و نبوّت داد و به پیامبر فرمود: به هدایت آنها اقتدا کن. پروردگار او را سرپرست مریم قرار داد. زکریّا پروردگار خود را خواند که وارثی به من ببخش. پروردگار او را اجابت کرد و در سالخوردگی یحیی را به او بخشید.

نوح را از پیش هدایت کردیم و از نسل او … زکریا، یحیی، عیسی و الیاس را که همه از شایستگان بودند و نیز اسماعیل، یَسع، یونس و لوط را [هدایت کردیم] و همه را بر جهانیان برتری دادیم. از پدران، فرزندان و برادرانشان [نیز هدایت کردیم] آنان را برگزیدیم و به راه راست هدایت کردیم. این هدایت خداست که هر کس از بندگان خود را بخواهد با آن هدایت می‌کند. اگر شرک می‌ورزیدند، بی‌تردید آن‌چه انجام می‌دادند، تباه می‌شد. آنها کسانی بودند که کتاب، داوری و نبوّت به آنها دادیم. … آنان کسانی بودند که خدا آنها را هدایت کرده پس به هدایت آنان اقتدا کن (انعام/۸۴-۹۰).

[خدا] زکریا را سرپرست مریم قرار داد. زکریا هر بار در محراب بر مریم وارد می‌شد، نزد او رزقی می‌یافت. می‌گفت: ای مریم، این از کجا برای تو آمده است؟ می‌گفت: این از جانب خداست. خدا هر که را بخواهد بی‌حساب روزی می‌دهد. آنجا بود که زکریا پروردگار خود را خواند (آل‌عمران/۳۷-۳۸). [این آیات]، ذکر رحمت پروردگار تو [درباره] بنده خود، زکریا است. آن‌گاه که پروردگار خود را آهسته ندا داد. گفت: پروردگارا، استخوانم سست گردیده و سرم از پیری، سپید شده است. پروردگارا، هرگز در دعاى تو ناامید نبوده‏ام. من پس از خود از بستگان خود بیمناک هستم و زنم نازاست پس از جانب خود ولیی (فرزندی) به من ببخش که از من ارث برد و از خاندان یعقوب نیز ارث برد. پروردگارا، او را پسندیده گردان (مریم/۲-۶). زکریا پروردگار خود را ندا داد که پروردگارا، مرا تنها نگذار. تو بهترین وارثان هستی (انبیاء/۸۹). گفت: پروردگارا، از جانب خود فرزندی پاک به من عطا کن. بی‌تردید تو شنونده دعا هستی پس در حالی‌که ایستاده بود و در محراب دعا می‎کرد، فرشتگان او را ندا دادند که خدا تو را به یحیی که تصدیق‌کننده کلمه خدا (عیسی)، بزرگوار، خویشتن‌دار و پیامبری از شایستگان است، مژده می‌دهد (آل‌عمران/۳۸-۳۹). ای زکریا، ما تو را به پسری که نام او یحیی است، مژده می‌دهیم که پیش از این هم‌نامی برای او قرار نداده‌ایم. زکریا گفت: پروردگارا، چگونه مرا پسری باشد حال آن‌که زنم نازاست و من از سالخوردگی ناتوان شده‌ام (مریم/۷-۸)؟ گفت: پروردگارا، چگونه مرا پسری باشد در حالی که پیری به من رسیده و زنم نازاست؟ گفت: چنین است. خدا هرچه بخواهد، انجام می‌دهد (آل‌عمران/۴۰). [فرشته] گفت: فرمان چنین است. پروردگارِ تو فرموده که این، بر من آسان است و تو را در حالی که چیزی نبودی پیش از این آفریدم. گفت: پروردگارا، برای من نشانه‌ای قرار بده. فرمود: نشانه تو این است که سه شب با این‌که سالمی با مردم سخن نمی‌گویی (مریم/۹-۱۰). گفت: پروردگارا، برای من نشانه‌ای قرار بده. فرمود: نشانه تو این است که سه روز با مردم جز به اشاره سخن نمی‌گویی. پروردگار خود را بسیار یاد کن و شبانگاه و بامداد او را تسبیح گوی (آل‌عمران/۴۱). از محراب، بر قوم خود در آمد و آنان را آگاه گردانید که صبح و شب او را تسبیح گویید (مریم/۱۱). پس او را اجابت کردیم. یحیی را به او بخشیدیم و همسر او را برای او شایسته کردیم. زیرا آنان در کارهای خیر شتاب می‌کردند و ما را از روی رغبت و بیم می‌خواندند و در برابر ما فروتن بودند (انبیاء/۹۰).

نُوحًا هَدَيْنَا مِن قَبْلُ وَ مِن ذُرِّيَّتِهِ … وَ زَكَرِيَّا وَ يَحْيَى وَ عِيسَى وَ إِلْيَاسَ كُلٌّ مِّنَ الصَّالِحِينَ* وَ إِسْمَاعِيلَ وَ الْيَسَعَ وَ يُونُسَ وَ لُوطًا وَ كُلاًّ فضَّلْنَا عَلَى الْعَالَمِينَ* وَ مِنْ  آبَائِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ وَ إِخْوَانِهِمْ وَ اجْتَبَيْنَاهُمْ وَ هَدَيْنَاهُمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ* ذَلِكَ هُدَى اللّهِ يَهْدِي بِهِ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَ لَوْ أَشْرَكُواْ لَحَبِطَ عَنْهُم مَّا كَانُواْ يَعْمَلُونَ* أُوْلَئِكَ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ وَ الْحُكْمَ وَ النُّبُوَّةَ … أُوْلَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ (انعام/۸۴-۹۰)

[الله] كَفَّلَهَا (مریم) زَكَرِيَّا كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزْقًا قَالَ يَا مَرْيَمُ أَنَّى لَكِ هَذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِندِ اللّهِ إنَّ اللّهَ يَرْزُقُ مَن يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ* هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ (آل‌عمران/۳۷-۳۸) ذِكْرُ رَحْمَةِ رَبِّكَ عَبْدَهُ زَكَرِيَّا* إِذْ نَادَى رَبَّهُ نِدَاء خَفِيًّا* قَالَ رَبِّ إِنِّي وَهَنَ الْعَظْمُ مِنِّي وَ اشْتَعَلَ الرَّأْسُ شَيْبًا وَ لَمْ أَكُن بِدُعَائِكَ رَبِّ شَقِيًّا* وَ إِنِّي خِفْتُ الْمَوَالِيَ مِن وَرَائِي وَ كَانَتِ امْرَأَتِي عَاقِرًا فَهَبْ لِي مِن لَّدُنكَ وَلِيًّا* يَرِثُنِي وَ يَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ وَ اجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا (مريم/۲-۶) زَكَرِيَّا إِذْ نَادَى رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْدًا وَ أَنتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ (انبياء/۸۹) قَالَ رَبِّ هَبْ لِي مِن لَّدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاء* فَنَادَتْهُ الْمَلآئِكَةُ وَ هُوَ قَائِمٌ يُصَلِّي فِي الْمِحْرَابِ أَنَّ اللّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيَى مُصَدِّقًا بِكَلِمَةٍ مِّنَ اللّهِ وَ سَيِّدًا وَ حَصُورًا وَ نَبِيًّا مِّنَ الصَّالِحِينَ (آل‌عمران/۳۸-۳۹) يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَى لَمْ نَجْعَل لَّهُ مِن قَبْلُ سَمِيًّا* قَالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلَامٌ وَ كَانَتِ امْرَأَتِي عَاقِرًا وَ قَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِيًّا (مريم/۷-۸)  قَالَ رَبِّ أَنَّىَ يَكُونُ لِي غُلاَمٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَ امْرَأَتِي عَاقِرٌ قَالَ كَذَلِكَ اللّهُ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ (آل‌عمران/۴۰) قَالَ كَذَلِكَ قَالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٌ وَ قَدْ خَلَقْتُكَ مِن قَبْلُ وَ لَمْ تَكُ شَيْئًا* قَالَ رَبِّ اجْعَل لِّي آيَةً قَالَ آيَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلَاثَ لَيَالٍ سَوِيًّا (مريم/۹-۱۰) قَالَ رَبِّ اجْعَل لِّيَ آيَةً قَالَ آيَتُكَ أَلاَّ تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ إِلاَّ رَمْزًا وَ اذْكُر رَّبَّكَ كَثِيرًا وَ سَبِّحْ بِالْعَشِيِّ وَ الإِبْكَارِ (آل‌عمران/۴۱) خَرَجَ عَلَى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَى إِلَيْهِمْ أَن سَبِّحُوا بُكْرَةً وَ عَشِيًّا (مريم/۱۱) فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَ وَهَبْنَا لَهُ يَحْيَى وَ أَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَ يَدْعُونَنَا رَغَبًا وَ رَهَبًا وَ كَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ (انبياء/۹۰)