جبرئیل، یکی از فرشتگان، این مفهوم با واژۀ جِبریل ۳ بار، رُوحُ‌الاَمین ۱ بار، رُوحُ‌القُدُس ۴ بار، شَدیدُالقُوی ۱ بار، رُوحَنا ۱ بار و رَسُول کریم ۲ بار آمده است.
چکیده: فرشته‌ای بزرگوار، فرمانگزار و امین است. او قرآن را بر قلب پیامبر نازل کرد.
جبرئیل آن [قرآن] را به فرمان خدا بر قلب تو [پیامبر] فرود آورده است (بقره/۹۷). سوگند به آنچه می‌بینید و آن چه نمی‌بینید که این [قرآن] گفتارِ فرستاده‌ای بزرگوار است (حاقّه/۳۸-۴۰). روح‌الامین آن را بر قلب پیامبر نازل کرد (شعراء/۱۹۳-۱۹۴). آن را روح‌القدس از سوی پروردگارت به حق فرو فرستاده است (نحل/۱۰۲). سوگند به ستارگان گردان که نهان شوند و از نو آیند. سوگند به شب آن‌گاه که پشت کند و سوگند به صبح چون بردمد که قطعاً این قرآن، سخن فرستاده‌ای بزرگوار است. نیرومندی که نزد صاحب عرش، منزلت و مکانت والایی دارد. در آنجا مُطاع و امین است. رفیق شما دیوانه نیست. او فرستادۀ بزرگوار را در افق روشن دیده است (تکویر/۱۵-۲۳). این سخن را آن بسیار توانمند به او [پیامبر] آموخت. توانای خردمندی که ایستاد در حالی که در افق اعلی بود. سپس نزدیک آمد و نزدیکتر شد تا [فاصلۀ او] به اندازۀ دو کمان یا نزدیکتر شد. آن‌گاه به بنده‌اش آنچه را باید وحی کند، وحی فرمود. آنچه را دل دید انکار نکرد. آیا در آنچه می بیند با او جدال می‌کنید؟ و قطعاً بار دیگر هم او را دیده است. در کنار سدره‌المنتهی. در آنجا که جنه‌الماوی است. آن‌گاه که درخت سِدر را پوشانده بود، آنچه پوشانده بود. دیدۀ [پیامبر] خطا ندید و لغزش نکرد. به‌راستی که [برخی] از آیات بزرگ پروردگار خود را دید (نجم/۴،۵-۱۸). بگو، هر کس دشمن جبرئیل باشد [پس بداند] او آن [قرآن] را به فرمان خدا بر قلب تو فرود آورده است. درحالی‌که کتاب‌های پیشین را تصدیق می‌کند و برای مومنان راهنما و بشارت است. هر که دشمن خدا، فرشتگان، فرستادگان او، جبرئیل و میکائیل باشد پس خدا هم دشمن کافران است (بقره/۹۷-۹۸).
خدا به زنان پیامبر می‌فرماید: اگر شما دو زن بر علیه پیامبر پشتیبانی کنید، قطعاً خدا سرپرست اوست و جبرئیل، صالح مومنان و فرشتگان، پس از آن یار و پشتیبان او هستند (تحریم/۴).
خدا روح خود [جبرئیل] را به سوی مریم فرستاد پس به شکل بشری خوش‌اندام بر او نمایان شد. [مریم] گفت: اگر پرهیزگاری، من از تو به [خدای] رحمان پناه می‌برم. [جبرئیل] گفت: من فقط فرستادۀ پروردگار تو هستم که به تو پسری پاکیزه ببخشم. [مریم] گفت: چگونه مرا پسری باشد با آن‌که دست بشری به من نرسیده و بدکار نبوده‌ام؟ گفت: چنین است. پروردگار تو گفته که آن بر من آسان است و برای این است که او را نشانه‌ای برای مردم و رحمتی از جانب خود قرار دهیم و [این] امری قطعی است (مریم/۱۷-۲۱). خداوند عیسی بن مریم را با روح‌القدس [جبرئیل] نیرومند کرد (بقره/۲۵۳،۸۷) و به او فرمود، به یاد آور آن‌گاه که تو را با روح‌القدس یاری دادم که در گهواره و در میانسالی با مردم سخن می‌گفتی (مائده/۱۱۰).
اطلاعات بیشتر: ملائکه