تفرقه، پراکند‌گي، این مفهوم از مادّة «ف ر ق» ۱۶ بار و واژة شتّي ۱ بار و با آیاتی که این مفهوم را دارد، آمده است.
چکیده: دين يك حقيقت است. همگان بايد به اين دين الهي چنگ زنند و از تفرقه در دين و پيامبران و بين خود خوداري كنند تا پاداش الهي را به دست آورده و دچار عذاب نشوند. همچنین تفرقه خود نوعی عذاب است.
همگی به ریسمان خداوند چنگ زنید و متفرق نشوید. نعمت خدا را بر خود یاد کنید. آنگاه که دشمنان یکدیگر بودید پس خدا میان دل‌های شما الفت انداخت تا به لطف او برادران هم شدید و بر کنار پرتگاه آتش بودید که شما را از آن رهانید (آل‌عمران/۱۰۳). خداوند از دین همان را براي شما بيان داشت كه نوح را به آن سفارش کرده بود. آنچه را به تو [پیامبر] وحی کردیم و آنچه را كه به ابراهیم، موسی و عیسی سفارش كرديم كه: دین را به پا دارید و در آن تفرقه نکنید (شوری/۱۳). بگویید، ما به خدا و آنچه بر ما نازل شده، به آنچه بر ابراهیم، اسحاق، یعقوب و اسباط نازل شده، آنچه به موسی و عیسی داده شده و به آنچه به همۀ پیامبران از سوی پروردگارشان داده شده، ایمان آوردیم. میان هیچ یک از آنان فرق نمی‌گذاریم و در برابر خدا تسلیم هستیم (بقره/۱۳۶؛ آل‌عمران/۸۴). پیامبر خدا به آنچه از جانب پروردگارش بر او نازل شده است، ایمان دارد و مومنان همگی به خدا، فرشتگان، کتاب‌ها و فرستادگان او ایمان آوردند و گفتند: میان هیچ یک از آنان فرق نمی‌گذاریم (بقره/۲۸۵). بگو، اين [احکام الهی] راه راست من است پس از آن پیروی کنید و از راه‌های [دیگر] که شما را از راه او متفرق می‌کند، پیروی نکنید. اینهاست که شما را به آن سفارش کرده است. شاید به تقوا گرایید (انعام/۱۵۳). کسانی که به خدا و پیامبران او ایمان آورده‌اند و میان هیچ یک از آنان فرق نمی‌گذارند، به زودی خداوند پاداش آنان را عطا می‌کند و خدا آمرزندۀ مهربان است (نساء/۱۵۲).
مردم دین خود را بین خود قطعه قطعه کردند (انبیاء/۹۳). به سوی خدا توبه کنید و نماز را به پا دارید و از مشرکان نباشید. از کسانی که دین خود را قطعه قطعه کردند و فرقه فرقه شدند نباشید. هر گروهي به آنچه نزد خود داشت، شادمان است (روم/۳۱-۳۲). همچون کسانی نباشید که پس از آن‌که دلایل آشکار برای آنان آمد متفرق شدند و با هم اختلاف کردند. برای آنان عذابی سهمگین است (آل‌عمران/۱۰۵).
ای پیامبر، تو مسئول كساني كه دین خود را پاره پاره كردند و فرقه فرقه شدند، نيستی. کار آنان فقط با خداوند است. آنگاه آنان را به آنچه انجام می‌دادند، آگاه می‌کند (انعام/۱۵۹). کسانی که به خدا و پیامبران او کفر می‌ورزند و می‌خواهند میان خدا و پیامبران او جدايي اندازند، می‌گویند: ما به بعضی ایمان داریم و بعضی را انکار می‌کنیم. آنان می‌خواهند میان این [دو] راهی اختیار کنند. آنان در حقیقت کافر هستند و برای کافران عذابی خفّت‌آور آماده کرده‌ایم (نساء/۱۵۰-۱۵۱). خدا تواناست كه از آسمان يا زمين عذابي بر شما بفرستد يا شما را دچار تفرقه کند و گزند يكي را به ديگري بچشاند (انعام/۶۵).
پیروان پیامبران پیشین جز پس از آن‌که برای آنان علم حاصل شده بود، متفرق نشدند آن هم از روی افزون‌طلبي که بین آنان بود. و اگر نبود سخنی که قبلاً از پروردگارت صادر شده است [که] تا وقت معیّنی [مهلت دارند] میان آنان داوری می‌شد. کسانی که پس از آنان کتاب آسماني را میراث یافتند، واقعأ دربارۀ آن در تردیدی سخت هستند (شوری/۱۴). اهل‌کتاب متفرق نشدند مگر پس از آن که برای آنان برهان روشن آمد (بیّنه/۴).
آنان (يهوديان) به صورت دسته جمعي با شما نخواهند جنگيد مگر در قريه‌هايي كه داراي استحكامات هستند يا از پشت ديوارها. جنگشان ميان خودشان سخت است. آنان را متّحد مي‌پنداري ولي دل‍‌هايشان متفرق است زيرا آنان مردماني هستند كه نمي‌انديشند (حشر/۱۴).
موسی به هارون گفت: وقتی دیدی که آنان گمراه شده‌اند چه چیزی تو را باز داشت از این‌که از من پیروی کنی؟ آیا از فرمان من سرپیچی کردی؟ هارون گفت: ای پسر مادرم، نه ریش مرا بگیر و نه موی سرم را. من ترسیدم بگویی، میان بنی‌اسرائیل تفرقه انداختی و سفارش مرا به كار نبستي (طه/۹۲-۹۴). فرعون در آن سرزمين برتري جست. مردم آن را گروه گروه ساخت و گروهي از آنان را به زبوني كشيد (قصص/۴).
گروهی از یهود از آن دو فرشته چیزهایی می‌آموختند تا به وسیلۀ آن، میان مرد و همسر او جدایی اندازند. هر چند بدون فرمان خدا نمی‌توانستند به وسیلۀ آن به کسی زیان بزنند (بقره/۱۰۲).
اطلاعات بیشتر: اختلاف