برائت، بیزاری نمودن، این مفهوم از ریشۀ بَرَءَ ۱۸ بار و رَغَبَ عَن ۲ بار و آیاتی که این مفهوم را دارد، آمده است.
چکیده: خدا و پیامبران از مشرکان و آنچه می‌پرستند،
بیزار هستند. شیطان هم پس از فریب انسان از او و اعمالشان بیزار است. در روز قیامت، پیروان و پیشوایانِ گمراه، از همدیگر بیزار هستند.
هود به قوم خود گفت: من از آنچه غیر از خدا شریک می‌گیرید، بیزار هستم (هود/۵۴). ابراهیم به پدر و قوم خود گفت: من از شما (انبیاء/۶۷)، از آنچه برای وی شریک قرار می‌دهید (انعام/۷۸)، از آنچه به جای او می‌پرستید، بیزار هستم (انبیاء/۶۷؛ زخرف/۲۶) مگر از آن که مرا آفریده است (زخرف/۲۷). پدر او گفت: ای ابراهیم، آیا تو از خدایان من بیزاری؟ اگر دست برنداری تو را سنگسار خواهم کرد و مدّت زیادی از من دور شو (مریم/۴۶). ابراهیم گفت: از شما و از آنچه به جای خدا می‌خوانید کناره می‌گیرم و پروردگار خود را می‌خوانم. هنگامی که ابراهیم از آنها و از آنچه غیر خدا می‌پرستیدند، کناره گرفت، خداوند، اسحاق و یعقوب را به او بخشید و همه را پیامبر کرد (مریم/۴۸-۴۹). طلب آمرزش ابراهیم برای پدرش جز برای وعده‌ای که به او داده بود، نبود [ولی] هنگامی که برای او روشن شد که او دشمن خداست از او بیزاری جست (توبه/۱۱۴). چه کسی از آیین ابراهیم روی می‌گرداند جز کسی که سبک مغزی کند (بقره/۱۳۰)؟
اصحاب کهف گفتند: چون از قوم خود و از آنچه جز خدا می‌پرستیدند کناره گرفتید، به غار پناه برید تا پروردگار رحمت خود را بر شما بگستراند و در کارتان گشایشی برای شما فراهم آورد (کهف/۱۶).
خدا به پیامبر می‌فرماید: بگو من از آنچه شریک خدا می‌سازید (انعام/۱۹) و از گناهی که می‌کنید، بیزارم (هود/۳۵) و اگر تو را تکذیب و نافرمانی کردند، بگو: از آنچه انجام می‌دهید، بیزارم (یونس/۴۱؛ شعراء/۲۱۶) و شما از آنچه من انجام می‌دهم، بیزارهستید (یونس/۴۱). بی‌گمان برای شما در [پیروی از] ابراهیم و کسانی که با او هستند، سرمشقی نیکوست. آنگاه که به قوم خود گفتند: ما از شما و از آنچه به جای خدا می‌پرستید، بیزار هستیم و به شما کفر می‌ورزیم. میان ما و شما دشمنی و کینۀ همیشگی پدیدار شده تا وقتی که فقط به خدا ایمان آورید (ممتحنه/۴).
خدا بیزاری خود و رسول خود را از مشرکانی که مومنان با آنها پیمان بسته‌اند، اعلام می‌دارد (توبه/۱). این اعلامی است به مردم از سوی خدا و پیامبر او در روز حجّ اکبر که خداوند و رسول او از مشرکان بیزار هستند. جز مشرکانی که با آنان پیمان بسته‌اید و چیزی از پیمان شما نکاسته‌اند و علیه شما از کسی پشتیبانی نکرده‌اند (توبه/۳-۴).
شیطان به انسان می‌گوید: کافر شو. چون کافر شد، می‌گوید: من از تو بیزارم و از پروردگار جهانیان می‌ترسم (حشر/۱۶). او کارها را برای آنها آراست و گفت: امروز هیچ کس از مردم بر شما پیروز نخواهد شد و من پناه شما هستم. پس هنگامی که دو گروه یکدیگر را دیدند شیطان به عقب برگشت و گفت: من از شما بیزارهستم. من چیزی را می‌بینم که شما نمی‌بینید. من از خدا می‌ترسم (انفال/۴۸).
در روز قیامت کسانی که حکم عذاب بر آنها واجب شده است، می‌گویند: پروردگارا، این‌ها کسانی هستند که گمراه کردیم. ما آنها را گمراه کردیم هم‌چنان که خود گمراه بودیم. در پیشگاه تو از آنان بیزاری می‌جوییم (قصص/۶۳). آنگاه که پیشوایان از پیروان، بیزاری می‌جویند و عذاب را مشاهده می‌کنند و میان آنها پیوندها بریده می‌شود، پیروان می‌گویند: کاش برای ما بازگشتی بود تا همان‌گونه که از ما بیزاری جستند، از آنها بیزاری می‌جستیم. این‌گونه خداوند کارهای آنها را که مایۀ حسرت آنهاست به ایشان می‌نمایاند (بقره/۱۶۶-۱۶۷).
دشمنی