اطمینان، خاطر جمعی، این مفهوم از مادّه «ط م ن» ۱۳ بار آمده است و عبارات «ثبََّتَ فُؤاد» ۲ بار و «رَبَطَ علی قَلب» و نظیر آن ۳ بار آمده است.
چکیده: با یاد خدا دلها اطمینان مییابد. نفس اطمینانیافته از خدا خشنود است. خدا هم از او خشنود است و به بهشت داخل میشود. کسانی که به دنیا اطمینان یافتهاند، به سزای آنچه به دست میآورند، جایگاه آنان آتش است. آگاه باش که با یاد خدا دلها اطمینان مییابد (رعد/۲۸). هر کس پس از ایمان آوردن خود به خدا کفر ورزد جز آن کس که مجبور شده و قلبش به ایمان، اطمینان دارد بلکه هر که سینه خود را به کفر گشوده، خشم خدا بر آنان است و بر آنها عذابى بزرگ خواهد بود (نحل/۱۰۶). ای نفس اطمینانیافته، به سوی پروردگارت بازگرد که او از تو خشنود و تو از او خشنود هستی. در میان بندگان من درآی و در بهشت من داخل شو (فجر/۲۷-۳۰). چون نماز را به جای آوردید، خدا را ایستاده و نشسته و خوابیده یاد کنید پس چون اطمینان یافتید، نماز را [به طور کامل] برپا دارید زیرا نماز بر مومنان در اوقات معین مقرّر شده است (نساء/۱۰۳). از میان مردم کسی است که خدا را فقط بر یک حال میپرستد پس اگر خیری به او برسد، به آن اطمینان یابد و چون بلایی به او رسد روی برتابد. او در دنیا و آخرت زیانکار است. این همان زیان آشکار است (حج/۱۱). کسانی که امید به دیدار ما ندارند و به زندگی دنیا دلخوش کرده و به آن اطمینان یافتهاند و کسانی که از آیات ما غافل هستند، آنان به سزای آنچه به دست میآورند، جایگاهشان آتش است (یونس/۷-۸). اطمینان- اقوام، ابراهیم گفت: پروردگارا، به من نشان بده چگونه مردگان را زنده میکنی، فرمود: مگر ایمان نیاوردهای؟ گفت: آری. ولی تا دلم اطمینان یابد. فرمود: پس چهار پرنده برگیر و آنها را پیش خود ریزریز کن سپس بر سر هر کوهی پارهای از آنها را قرار ده آنگاه آنها را فراخوان. شتابان به سوی تو میآیند. بدان که خدا شکستناپذیر حکیم است (بقره/۲۶۰). دل مادر موسی تهی گشت. اگر قلب او را محکم نکرده بودیم تا از ایمانآورندگان باشد، چیزی نمانده بود آن [راز] را فاش کند (قصص/۱۰). [یاد کن] هنگامی را که حواریون گفتند: ای عیسی پسر مریم، آیا پروردگارت میتواند از آسمان، خوانی برای ما نازل کند؟ گفت: اگر مومنید، از خدا پروا کنید. گفتند: میخواهیم از آن بخوریم و دلهای ما اطمینان یابد و بدانیم که به ما راست گفتهای و بر آن از گواهان باشیم (مائده/۱۱۲-۱۱۳). دلهای آنان (اصحاب کهف) را محکم گردانیدیم آنگاه که قیام کردند و گفتند: پروردگار ما، پروردگار آسمانها و زمین است. جز او هرگز معبودی را نخواهیم خواند که در این صورت قطعاً ناصواب گفتهایم. این قوم ما جز او معبودانی گرفتهاند. چرا بر [حقانیّت] آنها دلیلی آشکار نمیآورند؟ پس کیست ستمکارتر از آن که بر خدا دروغ بندد (کهف/۱۴-۱۵)؟ خدا شهری را مَثَل زده است که امن و مطمئن بود. روزیش از هر سو فراوان میرسید پس [ساکنان آن] نعمتهای خدا را ناسپاسی کردند و خدا هم به [سزای] آنچه انجام میدادند، طعم گرسنگی و هراس را به [مردم] آن چشانید (نحل/۱۱۲). بگو، در حقیقت خداست که هر کس را بخواهد گمراه میگذارد و هر کس را که بازگردد، به سوی خود هدایت میکند. همان کسانی که ایمان آوردهاند و دلهای آنان به یاد خدا اطمینان مییابد. آگاه باش که با یاد خدا دلها اطمینان مییابد (رعد/۲۷-۲۸). هر یک از سرگذشتهای پیامبران را که بر تو حکایت میکنیم، چیزی است که دل تو را به آن استوار میگردانیم و در اینها حقیقت برای تو آمده و برای مومنان اندرز و تذکری است (هود/۱۲۰). کسانی که کافر شدند، گفتند: چرا قرآن یکجا بر او نازل نشده است؟ اینگونه [آن را به تدریج نازل کردیم] تا قلب تو را به وسیله آن استوار گردانیم و آن را به آرامی خواندیم (فرقان/۳۲). [به یاد آورید] زمانی را که پروردگار خود را به فریاد میطلبیدید پس دعای شما را اجابت کرد که من شما را با هزار فرشته پیاپی یاری خواهم کرد و خدا این را جز نویدی قرار نداد تا دلهای شما به آن اطمینان یابد. پیروزی جز از نزد خدا نیست. خدا شکستناپذیر حکیم است. [به یاد آورید] هنگامی که [خدا] خواب سبک آرامشبخشی که از جانب او بود، بر شما مسلّط ساخت و از آسمان بارانی بر شما میفرستاد تا با آن شما را پاک گرداند و وسوسه شیطان را از شما بزداید و دلهای شما را محکم و گامهایتان را با آن استوار سازد (انفال/۹-۱۱). اگر صبر کنید و پرهیزگاری کنید و دشمنان با همین جوش بر شما بتازند، پروردگارتان شما را با پنج هزار فرشته نشاندار یاری خواهد کرد. خدا آن را جز مژدهای برای شما قرار نداد تا [شادمان شوید] و دلهای شما به آن اطمینان یابد. یاری جز از جانب خدای شکستناپذیر حکیم نیست (آلعمران/۱۲۵-۱۲۶). بگو، اگر در زمین فرشتگانی بودند که با اطمینان راه میرفتند، البته بر آنان، فرشتهای را به عنوان پیامبر از آسمان نازل میکردیم (اسراء/۹۵). آرامش، امنیت |
الاطمینان
أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (رعد/۲۸) مَن كَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إيمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِيمَانِ وَلَكِن مَّن شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْرًا فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ (نحل/۱۰۶) يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّة* ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَّرْضِيَّةً* فَادْخُلِي فِي عِبَادِي* وَ ادْخُلِي جَنَّتِي (فجر/۲۷-۳۰)
فَإِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلاَةَ فَاذْكُرُواْ اللّهَ قِيَامًا وَ قُعُودًا وَ عَلَى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنتُمْ فَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ إِنَّ الصَّلاَةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَّوْقُوتًا (نساء/۱۰۳)
وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةَ ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ (حج/۱۱) إِنَّ الَّذِينَ لاَ يَرْجُونَ لِقَاءنَا وَ رَضُواْ بِالْحَياةِ الدُّنْيَا وَ اطْمَأَنُّواْ بِهَا وَ الَّذِينَ هُمْ عَنْ آيَاتِنَا غَافِلُونَ* أُوْلَئِكَ مَأْوَاهُمُ النُّارُ بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ (یونس۷-۸)
الاطمئنان – الاقوام، إِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ أَرِنِي كَيْفَ تُحْيِي الْمَوْتَى قَالَ أَوَلَمْ تُؤْمِن قَالَ بَلَى وَلَكِن لِّيَطْمَئِنَّ قَلْبِي قَالَ فَخُذْ أَرْبَعَةً مِّنَ الطَّيْرِ فَصُرْهُنَّ إِلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلَى كُلِّ جَبَلٍ مِّنْهُنَّ جُزْءًا ثُمَّ ادْعُهُنَّ يَأْتِينَكَ سَعْيًا وَ اعْلَمْ أَنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ( بقره/۲۶۰)
وَ أَصْبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسَى فَارِغًا إِن كَادَتْ لَتُبْدِي بِهِ لَوْلَا أَن رَّبَطْنَا عَلَى قَلْبِهَا لِتَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ (قصص/۱۰)
إِذْ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَن يُنَزِّلَ عَلَيْنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَاءِ قَالَ اتَّقُواْ اللّهَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ* قَالُواْ نُرِيدُ أَن نَّأْكُلَ مِنْهَا وَ تَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَ نَعْلَمَ أَن قَدْ صَدَقْتَنَا وَ نَكُونَ عَلَيْهَا مِنَ الشَّاهِدِينَ (مائده/۱۱۲-۱۱۳)
وَ رَبَطْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ (اصحاب کهف) إِذْ قَامُوا فَقَالُوا رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ لَن نَّدْعُوَ مِن دُونِهِ إِلَهًا لَقَدْ قُلْنَا إِذًا شَطَطًا* هَؤُلَاء قَوْمُنَا اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ آلِهَةً لَّوْلَا يَأْتُونَ عَلَيْهِم بِسُلْطَانٍ بَيِّنٍ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا ( کهف /۱۴-۱۵)
وَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللّهِ فَأَذَاقَهَا اللّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ بِمَا كَانُواْ يَصْنَعُونَ (نحل/۱۱۲).
قُلْ إِنَّ اللّهَ يُضِلُّ مَن يَشَاءُ وَ يَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ أَنَابَ* الَّذِينَ آمَنُواْ وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (رعد/۲۸-۲۷) وَ كُلاًّ نَّقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنبَاء الرُّسُلِ مَا نُثَبِّتُ بِهِ فُؤَادَكَ وَ جَاءكَ فِي هَذِهِ الْحَقُّ وَ مَوْعِظَةٌ وَ ذِكْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ (هود/۱۲۰) وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً كَذَلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ وَ رَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلًا (فرقان/۳۲) إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُم بِأَلْفٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُرْدِفِينَ* وَ مَا جَعَلَهُ اللّهُ إِلاَّ بُشْرَى وَ لِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ وَ مَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِندِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ* إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعَاسَ أَمَنَةً مِّنْهُ وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُم مِّن السَّمَاء مَاء لِّيُطَهِّرَكُم بِهِ وَ يُذْهِبَ عَنكُمْ رِجْزَ الشَّيْطَانِ وَ لِيَرْبِطَ عَلَى قُلُوبِكُمْ وَ يُثَبِّتَ بِهِ الأَقْدَامَ (انفال/۹-۱۱) بَلَى إِن تَصْبِرُواْ وَ تَتَّقُواْ وَ يَأْتُوكُم مِّن فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُم بِخَمْسَةِ آلافٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُسَوِّمِينَ * وَ مَا جَعَلَهُ اللّهُ إِلاَّ بُشْرَى لَكُمْ وَ لِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُم بِهِ وَ مَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِندِ اللّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ (آلعمران/۱۲۵-۱۲۶) قُل لَّوْ كَانَ فِي الأَرْضِ مَلآئِكَةٌ يَمْشُونَ مُطْمَئِنِّينَ لَنَزَّلْنَا عَلَيْهِم مِّنَ السَّمَاءِ مَلَكًا رَّسُولًا (اسراء/۹۵) |