چکیده: اصحاب سبت، اهالی شهری در کنار دریا بودند. خدا آنان را آزمایش کرد. به آنان فرمود به حکم روز شنبه تجاوز نکنید. روزهای شنبه، ماهی‌ها بر روی آب می‌آمدند و غیر شنبه به سوی آنها نمی‌آمدند و آنان به حکم روز شنبه تجاوز کردند پس به آنان گفته شد، بوزینگانی طرد‌ شده باشید. آنان مورد لعنت هستند و روز قیامت، پروردگار میان آنها درباره آن‌چه اختلاف می‌کردند، داوری خواهد کرد. برای حاضران و آیندگان عبرتی و برای متّقین پندی هستند.

از آنها درباره اهالى آن شهرى که کنار دریا بود، بپرس آن‌گاه که به [حکم روز] شنبه تجاوز مى‏ کردند. هنگامی که روز شنبه آنان، ماهی‌هایشان روى آب مى ‏آمدند و روزهاى غیر شنبه به سوى آنان نمى ‏آمدند. این‌گونه ما آنان را به سبب آن‌که نافرمانى مى‏ کردند، مى‏ آزمودیم. آن‌گاه که گروهى از آنها گفتند: براى چه قومى را که خدا هلاک ‏کننده آنان است‏ یا آنان را به عذابى سخت عذاب خواهد کرد، پند مى‏ دهید؟ گفتند: تا عذرى پیش پروردگارتان باشد و شاید آنان تقوا پیشه کنند. پس هنگامى که آن‌چه را به آن تذکر داده شده بودند، از یاد بردند، کسانى را که از کار بدی نهی می‌کردند، نجات دادیم و کسانى را که ستم کردند، به سزاى آن‌که نافرمانى مى ‏کردند، به عذابى شدید گرفتار کردیم. چون از آن‌چه از آن نهى شده بودند سرپیچى کردند، به آنان گفتیم: بوزینگانى طرد‌شده باشید (اعراف/۱۶۳-۱۶۶). به آنان گفتیم: در روز شنبه تجاوز نکنید و از آنها پیمانى استوار گرفتیم. پس به [سزاى] پیمان‏‌شکنى‌‏شان و … [لعنتشان کردیم] بلکه خدا به خاطر کفرشان بر دل‌هایشان مهر زده پس جز اندکی ایمان نمى ‏آورند (نساء/۱۵۴-۱۵۵). بی‌گمان شما (بنی‌اسرائیل) کسانى از شما، که در روز شنبه [از فرمان خدا] تجاوز کردند، شناختید پس به آنان گفتیم: بوزینگانى طرد‌شده باشید. ما آن را براى حاضران و آیندگان، عبرتى و براى متّقین پندى قرار دادیم (بقره/۶۵-۶۶). اى کسانى که به شما کتاب داده شده است، به آن‌چه فرو فرستادیم و تصدیق ‏کننده همان چیزى است که با شماست، ایمان بیاورید، پیش از آن که چهره‏ هایى را محو کنیم و آنها را به قهقرا بازگردانیم یا چنان که اصحاب سبت را لعنت کردیم، آنان را نیز لعنت کنیم. فرمان خدا همواره تحقّق‌یافته است (نساء/۴۷).

[حکم] شنبه بر کسانى که درباره آن اختلاف کردند، مقرّر شد و بی‌تردید پروردگارت، روز قیامت، میان آنها درباره چیزى که در مورد آن اختلاف مى‏ کردند، داورى خواهد کرد (نحل/۱۲۴).

بنی‌اسرائیل، یهود

و اَسْأَلْهُمْ عَنِ الْقَرْيَةِ الَّتِي كَانَتْ حَاضِرَةَ الْبَحْرِ إِذْ يَعْدُونَ فِي السَّبْتِ إِذْ تَأْتِيهِمْ حِيتَانُهُمْ يَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعًا وَ يَوْمَ لاَ يَسْبِتُونَ لاَ تَأْتِيهِمْ كَذَلِكَ نَبْلُوهُم بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ* وَ إِذَ قَالَتْ أُمَّةٌ مِّنْهُمْ لِمَ تَعِظُونَ قَوْمًا اللّهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا قَالُواْ مَعْذِرَةً إِلَى رَبِّكُمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ* فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِ أَنجَيْنَا الَّذِينَ يَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَ أَخَذْنَا الَّذِينَ ظَلَمُواْ بِعَذَابٍ بَئِيسٍ بِمَا كَانُواْ يَفْسُقُونَ* فَلَمَّا عَتَوْاْ عَن مَّا نُهُواْ عَنْهُ قُلْنَا لَهُمْ كُونُواْ قِرَدَةً خَاسِئِينَ (اعراف/۱۶۳-۱۶۶) قُلْنَا لَهُمْ لاَ تَعْدُواْ فِي السَّبْتِ وَ أَخَذْنَا مِنْهُم مِّيثَاقًا غَلِيظًا* فَبِمَا نَقْضِهِم مِّيثَاقَهُمْ وَ كُفْرِهِم بَآيَاتِ اللّهِ وَ قَتْلِهِمُ الأَنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقًّ وَ قَوْلِهِمْ قُلُوبُنَا غُلْفٌ بَلْ طَبَعَ اللّهُ عَلَيْهَا بِكُفْرِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُونَ إِلاَّ قَلِيلًا (نساء/۱۵۴-۱۵۵) وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ (بنی‌اسرائیل) الَّذِينَ اعْتَدَواْ مِنكُمْ فِي السَّبْتِ فَقُلْنَا لَهُمْ كُونُواْ قِرَدَةً خَاسِئِينَ* فَجَعَلْنَاهَا نَكَالًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهَا وَ مَا خَلْفَهَا وَ مَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِينَ (بقره/۶۵-۶۶) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ آمِنُواْ بِمَا نَزَّلْنَا مُصَدِّقًا لِّمَا مَعَكُم مِّن قَبْلِ أَن نَّطْمِسَ وُجُوهًا فَنَرُدَّهَا عَلَى أَدْبَارِهَا أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ وَ كَانَ أَمْرُ اللّهِ مَفْعُولًا (نساء/۴۷)

إِنَّمَا جُعِلَ السَّبْتُ عَلَى الَّذِينَ اخْتَلَفُواْ فِيهِ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ (نحل/۱۲۴)