اخلاق

 

اخلاق، فضایل و رذایل، این مفهوم با عناوین متعدد آمده است.

چکیده: اخلاق، مجموعه‌ای از فضایل و رذایل است که هر شخص در ارتباط با خود، خدا و دیگران دارا است. هر یک از این عناوین در موضوع خود یا موضوع‌های مرتبط آمده است.

به‌راستى که تو خلق والایی داری (قلم/۴).

اخلاق- فضایل

آبروداری، [صدقات‏] براى آن نیازمندانى است که در راه خدا فرو مانده ‏اند و نمى ‏توانند در زمین سفر کنند. از شدّت خویشتن‏دارى‏، فرد بى ‏اطّلاع‏، آنان را توانگر مى‏ پندارد. آنها را از سیمایشان مى‏ شناسى‏. با اصرار، (چیزى‏) از مردم نمى‏ خواهند (بقره/۲۷۳).

آرزوی ممدوح، کارهای ماندگارِ شایسته، نزد پروردگار تو از نظر پاداش و آرزو  بهتر هستند (کهف/۴۶).

آشتی دادن، در حقیقت مؤمنان با هم برادرند پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا کنید امید که مورد رحمت قرار گیرید (حجرات/ ۱۰).

آمرزش‌خواهی، از پروردگار خود طلب آمرزش کنید زیرا خدا آمرزنده مهربان است (مزمّل/۲۰).

استقامت، چنان‌که فرمان یافته‌ای، استقامت کن و نیز کسانی که با تو توبه کرده‌اند [استقامت کنند]. طغیان نکنید. او به آن‌چه انجام مى ‏دهید، بیناست (هود/۱۱۲).

اعتدال، در راه رفتن خود، میانه‌رو باش و صدایت را آهسته کن که بدترین صداها بانگ درازگوشان است (لقمان/۱۹).

امانتداری، اگر یکی از شما دیگری را امین دانست باید آن کسی که امین دانسته شده، امانت او را بازپس دهد و از خدا پروردگار خود، پروا کند (بقره/۲۸۳).

امر به معروف و نهی از منکر، باید از میان شما، گروهی باشند که امر به معروف و نهی از منکر کنند. آنها رستگاران هستند (آل‌عمران/۱۰۴).

امید به خدا، خدا را با بیم و امید بخوانید که رحمت خدا به نیکوکاران نزدیک است (اعراف/۵۶).

ایثار، کسانی که قبل از آنان [مهاجران] در مدینه جای گرفتند و ایمان آوردند، هر کس را به سوی آنها مهاجرت کرده، دوست دارند و نسبت به آن‌چه به آنها داده شده در دل‌های خود نیازی نمی‌یابند. آنان را  بر خود مقدّم می‌دارند، هر چند خود احتیاج داشته باشند پس آنان رستگاران هستند (حشر/۹).

برادری، در حقیقت مؤمنان با هم برادرند پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا بدارید امید که مورد رحمت قرار گیرید (حجرات/۱۰).

پاکی و پاکیزگی، خدا کسانی را که خواهان پاکی هستند، دوست ‌دارد (توبه/۱۰۸).

پناه دادن، کسانی که آنها (مهاجران باایمان) را پناه و یاری دادند، آنان مومنان واقعی هستند. برای آنها مغفرت و روزی شایسته‌ای خواهد بود (انفال/۷۴).

پند و اندرز دادن، با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت کن (نحل/۱۲۵).

ترس از خدا، از مردم نترسید و از من بترسید (مائده/۴۴).

تسلیم در برابر خدا، هر کس خود را با تمام وجود به خدا تسلیم کند و نیکوکار باشد پس اجر او نزد پروردگار اوست. بیمی بر آنها نیست و غمگین نخواهند شد (بقره/۱۱۲).

تضرّع، پروردگار خود را با تضرّع و نهانی بخوانید که او از حدگذرندگان را دوست نمى ‏دارد (اعراف/۵۵).

تعقّل، به راستى نشانه‌ها را براى شما روشن گردانیده ‏ایم باشد که بیندیشید (حدید/۱۷).

تفکّر، خردمندان در آفرینش آسمان‌ها و زمین، تفکر می‌کنند که پروردگارا، این‌ها را بیهوده نیافریده‌ای. تو منزّهی پس ما را از عذاب آتش در امان بدار  (آل‌عمران/۱۹۱).

تفویض، کار خود را به خدا وامی‌گذارم. بی‌گمان خداست که به بندگان بیناست (غافر/۴۴).

تقوا، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا آن گونه که حق پروا کردن اوست، پروا کنید (آل‌عمران/۱۰۲).

تواضع، بندگان رحمان، کسانی هستند که روی زمین فروتنانه راه می‌روند و چون نادانان آنان را  [به ناروا] مخاطب کنند، سلام گویند (فرقان/۶۳).

توبه، توبه نزد خدا، تنها براى کسانى است که از روى نادانى کار زشتی انجام ‌دهند سپس به‌زودى توبه مى‏ کنند. اینان هستند که خدا توبه آنها را مى‏ پذیرد. خدا داناى حکیم است (نساء/۱۷).

توکّل، هر کس بر خدا توکّل کند، خدا برای او کافی است. خدا فرمانش را به انجام ‏رساننده است. به راستى خدا براى هر چیزى اندازه ‏اى مقرّر کرده است (طلاق/۳).

جا باز کردن برای دیگران، اى کسانى که ایمان آورده‏ اید، چون به شما گفته شود در مجالس جاى باز کنید، پس جاى باز کنید تا خدا براى شما گشایش حاصل کند. چون گفته شود: برخیزید، پس برخیزید خدا [رتبه] کسانى از شما را که ایمان آورده و کسانى را که به آنان علم داده شده به درجات، بلند گرداند. خدا به آن‌چه مى‏ کنید، آگاه است (مجادله/۱۱).

حسن ظن به خدا، [ابراهیم گفت: پروردگار جهانیان] همان کسی است که امید دارم در روز جزا خطای مرا بیامرزد (شعراء/۸۲).

حلم، بی‌گمان ابراهیم بسیار دلسوز حلیم بود (توبه/۱۱۴).

حیا، یکی از آن دو زن (دختران شعیب) در حالی‌که به حیا گام برمی‌داشت، نزد موسی آمد (قصص/۲۵).

خشوع، آیا براى کسانى که ایمان آورده ‏اند، هنگام آن نرسیده که دلهایشان به یاد خدا و آن حقیقتى که نازل شده، خاشع گردد (حدید/۱۶).

خوش خلقی، پس به رحمت الهى با آنان نرم‌خو شدى. اگر تندخو و سخت‌دل بودى، بی‌تردید از پیرامون تو پراکنده مى‏ شدند پس از آنان درگذر. برایشان آمرزش بخواه. در کار با آنان مشورت کن و چون تصمیم گرفتى، بر خدا توکل کن. خدا توکل ‏کنندگان را دوست ‏دارد (آل‌عمران/۱۵۹).

دفع بدی با نیکی، بدی را به شیوه‌ای نیکو، دفع کن (مؤمنون/۹۶).

دوری از لغو، مومنان کسانی هستند که از لغو و بیهودگی روی می‌گردانند (مومنون/۳).

دوستی، مردان و زنان باایمان دوستان یکدیگر هستند. به معروف امر می‌کنند و از ناپسند نهی می‌کنند و نماز را بر پا مى‏ کنند و زکات مى‏ دهند و از خدا و پیامبر او فرمان مى‏ برند (توبه/۷۱).

رضا، ای نفس مطمئنّه، به سوی پروردگارت بازگرد که تو از او راضی هستی و او از تو راضی است. در میان بندگان من وارد شو و در بهشت من داخل شو (فجر/۲۷-۳۰).

زهد، بر آن‌چه از دست شما رفته، افسوس نخورید و به آنچه به شما داده می‌شود، شادمانی نکنید. خدا هیچ خودپسند فخرفروشى را دوست ندارد (حدید/۲۳).

سبقت در کار خیر، اگر خدا مى ‏خواست ‏شما را یک امّت قرار مى ‏داد ولى [خواست] تا شما را در آن‌چه به شما داده است، بیازماید پس در کارهاى نیک بر یکدیگر سبقت گیرید. بازگشت شما به سوى خداست آن‌گاه درباره آن‌چه در آن اختلاف مى‏ کردید، آگاهتان خواهد کرد (مائده/۴۸).

سخاوت، از دستاوردهای پاکیزه خود و از آن‌چه از زمین برای شما بر‌آوردیم، انفاق کنید و بر آن نباشید که از ناپاک آن، انفاق کنید در حالی که خود نیز آنها را جز با چشم‌پوشی آن را نمی‌گیرید‌ بدانید که خدا بی‌نیاز ستوده است (بقره/۲۶۷).

شجاعت، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هر گاه با کسانی که کفر ورزیدند، برخورد کردید که به شما روی می‌آورند، به آنها پشت نکنید (انفال/۱۵).

 شکر، پروردگارتان اعلام کرد که در حقیقت اگر شکر کنید، نعمت شما را افزون خواهم کرد و اگر شکرگزاری نکنید، بی‌تردید عذاب من سخت خواهد بود (ابراهیم/۷).

شهادت دادن به عدالت، اى کسانى که ایمان آورده ‏اید، براى خدا به داد برخیزید و به عدالت‏ شهادت دهید (مائده/۸).

صبر، صبر کنید که خدا با صابران است (انفال/۴۶).

صدق، اى کسانى که ایمان آورده ‏اید، از خدا پروا کنید و با صادقان باشید (توبه /۱۱۹).

صله‌رحم، [خردمندان] کسانی هستند که آن‌چه را خدا به پیوستن آن فرمان داده، مى‏ پیوندند و از پروردگارشان مى‏ ترسند و از سختى حساب، بیم دارند (رعد/۲۱)

عدالت و انصاف، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، همواره برای خدا قیام کنید و گواهان به عدل و انصاف باشید. نباید دشمنیِ گروهی، شما را بر آن دارد که عدالت نکنید. عدالت کنید که آن به تقوا نزدیکتر است. تقوای الهی پیشه کنید که خدا به آن‌چه انجام مى ‏دهید، آگاه است (مائده/۸).

عفّت، آنان که امکان ازدواج نمی‌یابند، باید عفت ورزند تا خدا آنها را از فضل خود بی‌نیاز کند (نور/۳۳).

عفو و گذشت، گذشت پیشه کن و به معروف فرمان ده و از نادانان روی بگردان (اعراف/۱۹۹).

فرصت دادن به بدهکار، اگر (بدهکارتان‏) تنگدست باشد پس تا هنگام‏  گشایش‏، مهلتى (دهید) و بخشیدن آن، براى شما بهتر است‏ اگر بدانید (بقره/۲۸۰).

فرو بردن خشم، [متّقین] کسانی هستند که خشم خود را فرو می‌برند و از مردم درمی‌گذرند. خدا نیکوکاران را دوست دارد (آل‌عمران/۱۳۴).

قرض دادن، اگر به خدا قرض نیکو دهید، برای شما آن را دو چندان می‌کند و شما را می‌آمرزد. خدا قدرشناس بردبار است (تغابن/۱۷).

قناعت، هرگز چشمان خود را به آن‌چه که به گروه‌هایی از آنها داده‌ایم، نیفکن. اینها فقط زیور زندگی دنیاست تا آنها را در آن بیازماییم. روزى پروردگار تو بهتر و پایدارتر است (طه/۱۳۱).

کنترل زبان، اگر فضل و رحمت خدا در دنیا و آخرت نبود، بی‌گمان به سزای آن‌چه در آن به دخالت می‌پرداختید، به شما عذابی بزرگ می‌رسید، آن‌گاه که آن (بهتان) را از زبان یکدیگر می‌گرفتید و با دهان‌های خود چیزی را که به آن علم نداشتید، می‌گفتید و می‌پنداشتید که کاری سهل و ساده است و آن، نزد خدا بزرگ بود (نور/۱۴-۱۵).

گرامی داشتن انسان‌ها، به راستى ما فرزندان آدم را گرامى داشتیم و آنان را در خشکى و دریا برنشاندیم و از چیزهاى پاکیزه به آنان روزى دادیم و آنها را بر بسیارى از آفریده ‏هاى خود برترى آشکار دادیم (اسراء/۷۰).

مدارا با مردم، بندگان رحمان، کسانی هستند که روی زمین فروتنانه راه می‌روند و چون نادانان آنان را [به ناروا] مخاطب کنند، سلام گویند (فرقان/۶۳).

مداومت بر کار نیک، [نمازگزاران] کسانی هستند که بر نماز خود پایداری می‌کنند (معارج/۲۳).

مهربانی، محمد پیامبر خداست و کسانی که با او هستند، بر کافران سختگیر و با یکدیگر مهربان هستند (فتح/۲۹).

مهمان‌نوازی، چون [یوسف] بارهای آنان (برادرانش) را برایشان آماده کرد، گفت: برادر پدری خود را نزد من آورید. مگر نمی‌بینید که من پیمانه را تمام می‌دهم و بهترین میزبانان هستم (یوسف/۵۹)؟

نجات مردم، بر بنی‌اسرائیل مقرّر کردیم که هر کس، کسى را جز به قصاص قتل یا [به کیفر] فسادى در زمین بکشد، چنان است که گویى همه مردم را کشته باشد و هر کس، کسى را زنده بدارد، چنان است که گویى تمام مردم را زنده داشته است (مائده/۳۲).

نیکی، نیکی آن نیست که روی خود را به سوی مشرق و مغرب کنید. نیکی آن است که، کسی به خدا، روز بازپسین، فرشتگان، کتاب و پیامبران ایمان آورد و مال را با وجود دوست داشتن آن به خویشاوندان، یتیمان، بینوایان، در راه‌ماندگان، گدایان و در راه آزاد کردن بندگان بدهد. نماز برپا دارد و زکات دهد. آنها که چون عهد بندند، به عهد خود وفاداراند و در سختی و زیان شکیبا هستند. آنان صادقانند. آنان همان متّقین هستند  (بقره/۱۷۷).

نیکویی در گفتار، به بندگان من بگو، آن‌چه را بهتر است، بگویند که شیطان میان آنها را به هم می‌زند زیرا شیطان همواره براى انسان دشمنى آشکار است  (اسراء/۵۳).

همکاری، ای مومنان، در نیکوکاری و تقوا با یکدیگر همکاری کنید. در گناه و تعدّی با هم همکاری نکنید. تقوای الهی پیشه کنید. بی‌گمان خدا سخت‌کیفر است (مائده/۲).

همنشینی با صالحان، کسانى که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، با کسانى خواهند بود که خدا آنان را گرامى داشته با پیامبران، صادقان، شهیدان و شایستگان هستند. آنان چه نیکو همدمانند (نساء/۶۹).

وفای به عهد، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به قراردادها وفا کنید (مائده/۱).

یاری کردن، اگر [کسانی که ایمان آوردند و هجرت کردند] در دین، از شما یاری جویند، یاری آنها بر شما واجب است مگر بر علیه گروهى باشد که میان شما و میان آنان پیمانى است. خدا به آن‌چه انجام مى ‏دهید، بیناست (انفال/۷۲).

یقین، [خدا] آیات را به روشنی بیان می‌کند تا به لقای پروردگارتان یقین کنید (رعد/۲).

اخلاق- رذایل

آرزوهای مذموم، [شیطان گفت:] آنان را سخت گمراه و دچار آرزوهاى دور و دراز خواهم کرد (نساء/۱۱۹).

آزار دادن، کسانی که مردان و زنان مومن را بدون آن‌که مرتکب [عمل زشتی] شده باشند، آزار می‌رسانند، بی‌گمان تهمت و گناهی آشکار به دوش گرفته‌اند (احزاب/۵۸).

اسراف، اى فرزندان آدم، زینت خود را در هر مسجدى برگیرید. بخورید و بیاشامید ولی اسراف نکنید که او اسرافکاران را دوست ندارد (اعراف/۳۱).

دروغ بستن بر خدا، بگو، در حقیقت کسانى که بر خدا دروغ مى‏بندند، رستگار نمى‏ شوند (یونس/۶۹).

افزون­طلبی، تفاخر به بیشتر داشتن شما را غافل داشت تا کارتان به گورستان رسید (تکاثر/۱-۲).

بخل، آنان که به آن‌چه خدا از فضل خود داده،  بخل می‌ورزند، گمان نکنند به سود آنهاست بلکه به ضرر آنهاست. به‌زودی آن‌چه در آن بخل ورزیده ­اند، در روز قیامت طوق گردن آنها می ­شود (آل‌عمران/۱۸۰).

گفتن بدی دیگران، خدا آشکارا کردن سخن درباره بدی [دیگران] را دوست ندارد مگر از کسی که به او ستم شده باشد (نساء/۱۴۸).

بی­تابی کردن، چون شرّی به انسان رسد، بی­تابی می‌کند (معارج/۲۰).

پذیرفتن خبر بدون تحقیق، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، اگر فاسقی برای شما خبری آورد، درباره آن بررسی کنید. مبادا به نادانی گروهی را آسیب برسانید و از آن‌چه کرده ‏اید، پشیمان شوید (حجرات/۶).

پیمان شکنی، کسانی که پیمان خدا را پس از بستن آن مى ‏شکنند و آن‌چه را خدا به پیوستن آن امر فرموده مى ‏گسلند و در زمین فساد مى‏ کنند، آنان همان زیانکاران هستند (بقره/۲۷).

تأسف خوردن، بر آن‌چه از دست ‏شما رفته، اندوهگین نشوید و به آن‌چه به شما داده، ‏شادمانى نکنید. خدا هیچ خودپسند فخرفروشى را دوست ندارد (حدید/۲۳).

تبذیر، حق خویشاوند مستمند و در راه ‏مانده را به او بده و ریخت و پاش نکن زیرا ریخت و پاش کنندگان برادران شیطان هستند. شیطان همواره نسبت به پروردگارش ناسپاس بوده است (اسراء/۲۶-۲۷).

تجسّس، [ای که ایمان آورده‌اید،] تجسس نکنید (حجرات/۱۲).

ترس، از مردم نترسید و از من (خدا) بترسید (مائده/۴۴).

تعارض در گفتار و کردار، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چرا چیزی می‌گویید که انجام نمی‌دهید؟ نزد خدا سخت ناپسند است که چیزى را بگویید و انجام ندهید (صف/۲-۳).

تعصّب جاهلانه، آنگاه که کسانی که کفر ورزیدند، در دل‌های خود تعصّب ورزیدند، تعصّب جاهلیّت پس خدا آرامش خود را بر فرستاده خود و مومنان فرو فرستاد و کلمه تقوا را ملازم آنها کرد که آنها به آن سزاوارتر و اهل آن بودند (فتح/۲۶).

تکبّر، از مردم رخ برنتاب و در زمین با تکبّر و غرور راه نرو که خدا متکبّر فخرفروش را دوست ندارد (لقمان/۱۸).

تنبلی، سستی نکنید و اندوهگین نباشید که شما برتر هستید، اگر مومن باشید (آل‌عمران/۱۳۹).

تهمت، هر کس خطا یا گناهی مرتکب شود سپس آن را به بی‌گناهی نسبت دهد. بی‌گمان بهتان و گناه آشکاری به دوش گرفته است (نساء/۱۱۲).

جاسوسی، اى پیامبر، کسانى که در کفر شتاب مى‏ورزند، تو را غمگین نسازند چه از آنان‌که با زبان خود گفتند: ایمان آوردیم حال آن‌که دلهایشان ایمان نیاورده بود و چه از یهودیان آنان که گوش مى‏ سپارند [تا بهانه‏اى] براى تکذیب و براى گروهى دیگر که نزد تو نیامده ‏اند جاسوسى مى ‏کنند کلمات را از جاهاى خود دگرگون مى ‏کنند … اینان هستند که خدا نخواسته دل‌های آنها را پاک گرداند. در دنیا براى آنان رسوایى و در آخرت عذابى بزرگ خواهد بود (مائده/۴۱).

حرص، آنها [یهودیان] را حریص‌ترین مردم و [حریص‌تر] از مشرکان به زندگی می‌یابی (بقره/۹۶).

حسد، بگو، پناه مى‏ برم به پروردگار سپیده دم. … از شرّ حسود، آن‌گاه که حسد ورزد (فلق/۱، ۵).

خود­کشی، [ای کسانی­که ایمان آورده ­اید،] خودتان را نکشید. به یقین خدا به شما مهربان است (نساء/۲۹).

خیانت، اگر از گروهی بیم خیانت داری، تو نیز همانند خود آنها [پیمانشان] را لغو کن زیرا خداوند خیانت‌کاران را دوست ندارد (انفال/۵۸).

دروغ، تنها کسانی دروغ می‌بافند که به آیات خدا ایمان ندارند. آنها همان دروغگویان هستند (نحل/۱۰۵).

دورویی، در میان مردم دسته‌ای هستند که می‌گویند: ما به خدا و روز رستاخیز ایمان داریم و حال آن که ایمان ندارند و از مومنان نیستند (بقره/۸).

دزدی، دست مرد و زن دزد را به سزای آن‌‌چه کرده‌اند به کیفری از جانب خدا، قطع کنید (مائده/۳۸).

دشمنی، اى کسانى که ایمان آورده ‏اید، براى خدا به قسط برخیزید و به عدالت ‏شهادت دهید. البته نباید دشمنى گروهى شما را بر آن دارد که عدالت نکنید. عدالت کنید که آن به تقوا نزدیکتر است. از خدا پروا کنید که خدا به آن‌چه انجام مى ‏دهید، آگاه است (مائده/۸).

دشنام، کسانی را که غیر از خدا را می‌خوانند، دشنام ندهید که آنها از روی دشمنی و نادانی خدا را دشنام دهند (انعام/۱۰۸).

ربا، کسانی که ربا می‌خورند، برنمی‌خیزند مگر مانند برخاستن کسی که شیطان بر اثر تماس او را آشفته کرده است. این به آن سبب است که آنها گفتند: هیچ فرقی میان داد و ستد و ربا نیست. حال آن‌که خدا داد و ستد را حلال و ربا را حرام گردانیده است. پس هر که اندرزی از جانب پروردگار به او رسید و از رباخواری باز ایستد، آن‌چه گذشته، از آنِ اوست و کار او با خداست اما کسانی که بازگردند، اهل آتش هستند و در آن جاودانه خواهند بود (بقره/۲۷۵).

رشوه، اموالتان را میان خود به باطل نخورید و [به عنوان رشوه] آن را به نزد حاکمان نبرید تا بخشی از اموال مردم را آگاهانه به گناه بخورید (بقره/۱۸۸).

ریا، اى کسانى که ایمان آورده ‏اید، صدقه‏ هاى خود را با منّت و آزار، باطل نکنید، مانند کسى که مال خود را براى خودنمایى به مردم‏، انفاق مى ‏کند و به خدا و روز بازپسین ایمان ندارد (بقره/۲۶۴).

زنا، به زنا نزدیک نشوید. به‌راستی آن همواره زشت و بد راهی است (اسراء/۳۲).

زورگویی، کسانى که در باره آیات خدا بدون حجتى که براى آنان آمده باشد، مجادله مى ‏کنند، در نزد خدا و نزد کسانى که ایمان آورده ‏اند، مایه عداوت بزرگى است. این گونه خدا بر دل هر متکبّر و زورگویى مهر مى ‏نهد (غافر/۳۵).

ستم، کسانی که از حدود خدا تجاوز کنند، آنان ستمکار هستند (بقره/۲۲۹).

سحر و جادو، جادوگر هر جا رود رستگار نمی‌شود (طه/۶۹).

سخن‌چینی، از هر فرومایه‌ای که بسیار سوگند می‌خورد، اطاعت نکن. کسی که بسیار عیب‌جوست و به سخن‌چینی گام بر می‌دارد (قلم/۱۰-۱۱).

سرکشی، سرکشی نکنید زیرا خدا به آن‌چه می‌کنید، بیناست (هود/۱۱۲).

سوء ظن، ای مومنان، از بسیاری  گمان‌ها بپرهیزید که بعضی گمان‌ها گناه است (حجرات/۱۲).

سوگند دروغ، آیا ندیده ‏اى کسانى را که قومى را به دوستى گرفته ‏اند که مورد خشم خدا هستند. آنها نه از شما هستند و نه از ایشان. آگاهانه سوگند دروغ می‌خورند. خدا برای آنها عذابی شدید آماده کرده است. چه بد است آن‌چه انجام می‌دادند (مجادله/۱۴-۱۵).

سوگند شکستن، سوگندهای خود را پس از استوار کردن، نشکنید با این‌که خدا را بر خود ضامن قرار داده ‏اید. خدا آن‌چه را انجام مى‏ دهید، مى‏ داند (نحل/۹۱).

شایعه‌پراکنی، اگر منافقان، کسانی که در دل‌هایشان بیماری است و شایعه‌پراکنان در مدینه باز نایستند، تو را بر آنها سخت مسلّط می‌کنیم تا جز مدّت اندکی بر همسایگی تو نپایند. از رحمت ‏خدا دور گردیده و هر کجا یافته شوند، گرفته و سخت کشته خواهند شد (احزاب/۶۰-۶۱).

شراب خوردن، درباره شراب و قمار از تو می‌پرسند. بگو، در آن دو، گناهی بزرگ و سودهایی برای مردم است ولی گناه آنها از سودشان بزرگتر است (بقره/۲۱۹).

عجله، انسان همان­گونه که خیر را فرا می­ خواند، پیشامد بد را می ­خواند. انسان همواره عجول است (اسراء/۱۱).

عیب‌جویی، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، … از یکدیگر عیب نگیرید (حجرات/۱۱).

غفلت، در حقیقت بسیاری از جنیان و آدمیان را برای دوزخ آفریده‌ایم زیرا دل‌هایی دارند که با آن نمی‌فهمند و چشمانی دارند که با آنها نمی‌بینند و گوش‌هایی دارند که با آنها نمی‌شنوند. آنها همانند چهارپایان، بلکه گمراه‌تر هستند. آنها همان غافلان هستند (اعراف/۱۷۹).

غیبت، ای مومنان، کسی از شما از دیگری غیبت نکند. آیا هیچ کدام از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ از آن کراهت دارید. تقوای الهی پیشه کنید. خدا توبه‏ پذیر مهربان است (حجرات/۱۲).

 فحشا، به فحشا، چه آشکار آن و چه پوشیده، نزدیک نشوید (انعام/۱۵۱).

فریب، برخى از مردم مى‏ گویند: ما به خدا و روز بازپسین ایمان آورده‏ ایم ولى ایمان‌آورنده نیستند. می‌خواهند خدا و مومنان را فریب دهند، در حالی که جز خود را نمی‌فریبند و نمی‌فهمند (بقره/۸-۹).

فساد، در زمین پس از اصلاح آن فساد نکنید و با بیم و امید، او را بخوانید که رحمت‏ خدا به نیکوکاران نزدیک است (اعراف/۵۶).

نافرمانی و سرکشی، خدا ایمان را براى شما دوست‏ داشتنى گردانید و کفر، نافرمانی و سرکشی را در نظر شما ناخوشایند گردانید و آنها رشدیافتگان هستند (حجرات/۷).

قتل، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، … همدیگر را نکشید. خدا همواره نسبت به شما مهربان است (نساء/۲۹).

قساوت، وای بر سخت‌دلانی که یاد خدا نمی‌کنند. اینان در گمراهی آشکارند (زمر/۲۲).

قضاوت عجولانه، آیا خبر دادخواهان چون از نمازخانه بالا رفتند، به تو رسید؟ وقتى بر داوود درآمدند و او از آنان به هراس افتاد، گفتند: نترس [ما] دو مدعى هستیم. که یکى از ما بر دیگرى تجاوز کرده پس میان ما به حق داورى کن و از حق دور نشو و ما را به راه راست راهبر باش. این برادر من است. او را نود و نه میش و مرا یک میش است و مى ‏گوید: آن را به من بسپار و در سخنورى بر من غالب آمده است. [داوود] گفت: بی‌تردید او در مطالبه میش تو بر میش‏ هاى خود، بر تو ستم کرده و در حقیقت بسیارى از شریکان به همدیگر ستم می‌کنند به استثناى کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده ‏اند و اینها بس اندک هستند. داوود فهمید که [با این قضاوت] ما او را آزمایش کرده ‏ایم پس از پروردگارش آمرزش خواست و به رو افتاد و توبه کرد (ص/۲۱-۲۴).

قطع رحم، کسانى که پیمان خدا را پس از بستن آن مى‏ شکنند و آن‌چه را خدا به پیوستن آن فرمان داده مى ‏گسلند و در زمین فساد مى ‏کنند. بر آنان لعنت است و بدفرجامى آن سراى برای آنها است (رعد/۲۵).

قمار کردن، درباره شراب و قمار از تو می ­پرسند، بگو، در آن دو گناهی بزرگ و سودهایی برای مردم است ولی گناه آنها از سودشان بزرگتر است (بقره/۲۱۹).ترسید (آل

کتمان شهادت، شهادت را کتمان نکنید. هر که آن را کتمان کند، قلبش گناهکار است. خدا به آن‌چه انجام مى ‏دهید، داناست‏ (بقره/۲۸۳).

کسالت در عبادت، هیچ چیز مانع قبول انفاق‌های منافقان نشد جز این‌که آنها به خدا و پیامبر او کافر شدند و جز با کسالت، نماز به جا نمی‌آورند و جز با اکراه انفاق نمی‌کنند (توبه/۵۴).

ناسپاسی نعمت، پروردگارتان اعلام کرد اگر سپاسگزاری کنید، برای شما می‌افزایم و اگر ناسپاسی کنید، بی‌تردید عذاب من سخت خواهد بود (ابراهیم/۷).

کم‌‌فروشی، وای بر کم‌فروشان. چون از مردم پیمانه بگیرند، تمام بگیرند و چون بر آنها پیمانه دهند یا وزن کنند، به ایشان کم دهند (مطففین/۱-۳).

سوال بی‌جا، اى کسانى که ایمان آورده ‏اید، از چیزهایى که اگر براى شما آشکار گردد ،شما را اندوهناک مى ‏کند، نپرسید. اگر هنگامى که قرآن نازل مى‏ شود، درباره آنها سؤال کنید، براى شما روشن مى‏ شود. خدا از آن [سوال‌هاى بیجا] گذشت. خدا آمرزنده بردبار است. گروهى پیش از شما نیز از این سوال‌ها کردند، آنگاه به سبب آن کافر شدند (مائده/۱۰۱-۱۰۲).

کینه، بی‌تردید شیطان مى‏ خواهد با شراب و قمار میان شما دشمنى و کینه ایجاد کند و شما را از یاد خدا و از نماز باز دارد پس آیا شما دست بر مى ‏دارید (مائده/۹۱)؟

لجاجت، وای بر هر دروغزنِ گناهکار که آیات خدا را که بر او خوانده می‌شود، می‌شنود سپس از روی استکبار لجاجت می‌کند، گویی آن را نشنیده است پس او را به عذابی دردناک خبر بده (جاثیه/۷-۸).

لقب زشت دادن، به همدیگر لقب زشت ندهید. چه ناپسند است نام زشت پس از ایمان. هر که توبه نکرد، آنان خود ستمکار هستند (حجرات/۱۱).

لواط، لوط به قوم خود گفت: آیا آن کار زشت را مرتکب می‌شوید که هیچ کس از جهانیان در آن بر شما پیشی نگرفته‌ است؟ شما از روی شهوت به جای زنان با مردان می‌آمیزید. شما گروهی تجاوزکار هستید (اعراف/۸۰-۸۱).

مجادله بدون علم، از میان مردم کسی است که درباره خداوند بدون هیچ علم، رهنمود و کتاب روشنی از روی تکبّر به مجادله می ­پردازد تا [مردم را] از راه خدا گمراه کند. در این دنیا برای او رسوایی است و در روز قیامت او را عذاب آتش سوزان می ­چشانیم (حج/۸-۹).

مسخره کردن، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، نباید قومی قوم دیگر را مسخره کند. شاید آنها  بهتر باشند و نباید زنانى، زنان دیگر را [ریشخند کنند] شاید آنها از اینها بهتر باشند (حجرات/۱۱).

منّت گذاشتن، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، صدقه‌های خود را با منّت و آزار باطل نکنید (بقره/۲۶۴).

ناامیدی از رحمت خدا، از رحمت خدا نا امید نشوید که از رحمت خدا جز کافران ناامید نمی‌شوند (یوسف/۸۷).

نزاع، با هم نزاع نکنید که سست شوید و هیبت شما از بین برود. صبر پیشه کنید که خدا با صابران است  (انفال/۴۶).

اخلاق

 

 

 

إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ (قلم/۴)

الاخلاق – الفضایل

حفظ العرض و الكرامة، [الصدقات] لِلْفُقَرَاء الَّذِينَ أُحصِرُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبًا فِي الأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاء مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسِيمَاهُمْ لاَ يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا (بقره/۲۷۳)

الامل الممدوح، الْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَ خَيْرٌ أَمَلًا (کهف/۴۶)

الصّلح بعد الخصام، إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (حجرات/ ۱۰)

 

استغفار، اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (مزمّل/۲۰)

 

استقامه، فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَ مَن تَابَ مَعَكَ وَ لاَ تَطْغَوْاْ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (هود/۱۱۲)

 

الاعتدال، وَ اقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَ اغْضُضْ مِن صَوْتِكَ إِنَّ أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ (لقمان/۱۹)

المراقبه من الودائع، فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُم بَعْضًا فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمَانَتَهُ وَ لْيَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ (بقره/۲۸۳)

امر بالمعروف و نهي عن المنكر، وَ لْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (آل‌عمران/۱۰۴)

الرجاء بالله، وَ ادْعُوهُ خَوْفًا وَ طَمَعًا إِنَّ رَحْمَتَ اللّهِ قَرِيبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِينَ (اعراف/۵۶)

الايثار، وَ الَّذِينَ تَبَوَّؤُوا الدَّارَ وَ الْإِيمَانَ مِن قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ وَ لَا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِّمَّا أُوتُوا وَ يُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَ لَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَ مَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (حشر/۹)

 

اخوت، إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (حجرات/۱۰)

 

التطهير، انَّ اللّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ (توبه/۱۰۸)

 

الاوي، الَّذِينَ آوَواْ وَّ نَصَرُواْ (الذين هاجروا) أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَّهُم مَّغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ (انفال/۷۴)

الموعظه، ادْعُ إِلِى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ (نحل/۱۲۵)

 

الخشيه من الله، فَلاَ تَخْشَوُاْ النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ (مائده/۴۴)

التسليم للّه، بَلَى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلّهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُ أَجْرُهُ عِندَ رَبِّهِ وَ لاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لاَ هُمْ يَحْزَنُونَ (بقره/۱۱۲)

 

تضرّع، ادْعُواْ رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَ خُفْيَةً إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ (اعراف/۵۵)

 

تعقّل، قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (حديد/۱۷)

تفکّر، [اولوا الالباب] يَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ (آل‌عمران/۱۹۱)

 

تفویض، أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ (غافر/۴۴)

 

تقوا، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ (آل‌عمران/۱۰۲)

تواضع، وَ عِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا (فرقان/۶۳)

 

توبه، إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللّهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوَءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِن قَرِيبٍ فَأُوْلَئِكَ يَتُوبُ اللّهُ عَلَيْهِمْ وَ كَانَ اللّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا (نساء/۱۷)

 

توکّل، مَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا (طلاق/۳)

 

التفسّح في المجالس، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجَالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ وَ إِذَا قِيلَ انشُزُوا فَانشُزُوا يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ (مجادله/۱۱)

 

حسن الظن بالله، [قال ابراهيم ان رب العالمين] الَّذِي أَطْمَعُ أَن يَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي يَوْمَ الدِّينِ (شعراء/۸۲)

الحلم، إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لأوَّاهٌ حَلِيمٌ (توبه/۱۱۴)

الاسْتِحْيَاء، فَجَاءتْهُ (موسي) إِحْدَاهُمَا (امراتين الشعيب) تَمْشِي عَلَى اسْتِحْيَاء (قصص/۲۵)

الخشوع، أَلَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَن تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ وَ مَا نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ (حديد/۱۶)

 

حسن الخلق، فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شَاوِرْهُمْ فِي الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ (آل‌عمران/۱۵۹)

 

دفع السّيئه بالحسنه، ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ (مؤمنون/۹۶)

اعراض عن اللّغو، [المومنون] الَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ (مومنون/۳)

الصداقة، وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ يُطِيعُونَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ (توبه/۷۱)

الرضا، يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ* ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَّرْضِيَّةً* فَادْخُلِي فِي عِبَادِي* وَ ادْخُلِي جَنَّتِي (فجر/۲۷-۳۰)

 

الزهد، لَا تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَ لَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ وَ اللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ (حدید/۲۳)

 

سبقة فی الخیرات، وَ لَوْ شَاء اللّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَكِن لِّيَبْلُوَكُمْ فِي مَآ آتَاكُم فَاسْتَبِقُوا الخَيْرَاتِ إِلَى الله مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ (مائده/۴۸)

 

السخاوة، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الأَرْضِ وَ لاَ تَيَمَّمُواْ الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَ لَسْتُم بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَن تُغْمِضُواْ فِيهِ وَ اعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ (بقره/۲۶۷)

 

الشجاعة، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُواْ زَحْفًا فَلاَ تُوَلُّوهُمُ الأَدْبَارَ (انفال/۱۵)

 

الشّكر، تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِيدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ (ابراهیم/۷)

الشّهادة بالعدالة، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ لِلّهِ شُهَدَاء بِالْقِسْطِ (مائده/۸)

الصبر، وَ اصْبِرُواْ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ (انفال/۴۶)

الصدق، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَ كُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ (توبه/۱۱۹)

 

صلة الارحام، [اولوا الالباب] الَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخَافُونَ سُوءَ الحِسَابِ (رعد/۲۱)

 

العدل و القسط، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ لِلّهِ شُهَدَاء بِالْقِسْطِ وَ لاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُواْ اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَ اتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (مائده/۸)

 

العفّت، وَ لْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّى يُغْنِيَهُمْ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ (نور/۳۳)

العفو، خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ (اعراف/۱۹۹)

 

اعطاء الفرصة بالمدیون، وَ إِن كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَى مَيْسَرَةٍ وَ أَن تَصَدَّقُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره/۲۸۰)

 

الْكَظم الْغَيْظَ، [المتقین] الْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَ الْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَ اللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (آل‌عمران/۱۳۴)

القرض، اِن تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ (تغابن/۱۷)

القناعة، وَ لَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَيَاةِ الدُّنيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقَى (طه/۱۳۱)

 

المراقبة اللسان، وَ لَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ* إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُم مَّا لَيْسَ لَكُم بِهِ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَ هُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِيمٌ (نور/۱۴-۱۵)

 

تکریم الناس، وَ لَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَ حَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَ فَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا (اسراء/۷۰)

 

المداراة مع الناس، وَ عِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا (فرقان/۶۳)

 

الاستمرار علی الخیر، [الْمصلين] الَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ (معارج/۲۳).

العطوفه، مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاء بَيْنَهُمْ (فتح/۲۹)

حبّ الضیوف، وَ لَمَّا [یوسف] جَهَّزَهُم (اخوته) بِجَهَازِهِمْ قَالَ ائْتُونِي بِأَخٍ لَّكُم مِّنْ أَبِيكُمْ أَلاَ تَرَوْنَ أَنِّي أُوفِي الْكَيْلَ وَ أَنَاْ خَيْرُ الْمُنزِلِينَ (یوسف/۵۹)

النجاة الناس، كَتَبْنَا عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنَّهُ مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَ مَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا (مائده/۳۲)

 

البرّ، لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ وَ الْمَلآئِكَةِ وَ الْكِتَابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَ الْيَتَامَى وَ الْمَسَاكِينَ وَ ابْنَ السَّبِيلِ وَ السَّآئِلِينَ وَ فِي الرِّقَابِ وَ أَقَامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكَاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَ الصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء و الضَّرَّاء وَ حِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ أُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ (بقره/۱۷۷)

الحسن فی القول، وَ قُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلإِنْسَانِ عَدُوًّا مُّبِينًا (اسراء/۵۳)

 

تعاون، تَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَ التَّقْوَى وَ لاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ وَ اتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ (مائده/۲)

 

المصاحبة مع الصالحین، وَ مَن يُطِعِ اللّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُوْلَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَدَاء وَ الصَّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا (نساء/۶۹)

الوفی بِالْعُقُودِ، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُودِ (مائده/۱)

 

النصر، وَ إِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ [الّذين آمنوا وهاجروا]  فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلاَّ عَلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُم مِّيثَاقٌ وَ اللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (انفال/۷۲)

 

الیقین، [اللّهُ] يُفَصِّلُ الآيَاتِ لَعَلَّكُم بِلِقَاء رَبِّكُمْ تُوقِنُونَ (رعد/۲)

 

الاخلاق- الرذایل

الامل المذموم، [قال الشیطان] وَ لأُضِلَّنَّهُمْ وَ لأُمَنِّيَنَّهُمْ (نساء/۱۱۹)

الایذاء، الَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَانًا وَ إِثْمًا مُّبِينًا (احزاب/۵۸)

 

الاسراف، يَا بَنِي آدَمَ خُذُواْ زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ و كُلُواْ وَ اشْرَبُواْ وَ لاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ (اعراف/۳۱)

 

افتراء علي الله، قُلْ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ (یونس/۶۹)

التكاثر، أَلْهَاكُمُ التَّكَاثُرُ* حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ (تکاثر/۱-۲)

 

البخل، وَ لاَ يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَّهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَّهُمْ سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُواْ بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ (آل‌عمران/۱۸۰)

الْجَهْرَ بِالسُّوَءِ مِنَ الْقَوْلِ، لاَّ يُحِبُّ اللّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوَءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَن ظُلِمَ وَ كَانَ اللّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا (نساء/۱۴۸)

الجزوع، إِذَا مَسَّهُ (انسان) الشَّرُّ جَزُوعًا (معارج/۲۰)

قبول النبأ بغیر التجسس، أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا أَن تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ (حجرات/۶)

 

نقض العهد، الَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِيثَاقِهِ وََقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَُفْسِدُونَ فِي الأَرْضِ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ (بقره/۲۷)

 

التأسف، لَا تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَ لَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ وَ اللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ (حدید/۲۳)

التبذیر، وَ آتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَ الْمِسْكِينَ وَ ابْنَ السَّبِيلِ وَ لاَ تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا* إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُواْ إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَ كَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا (اسراء/۲۶-۲۷)

 

التجسس، [يا أَيها الَّذين آمنوا] لَا تَجَسَّسُوا (حجرات/۱۲)

الخشیة، فَلاَ تَخْشَوُاْ النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ (مائده/۴۴)

التضاد فی القول و العمل، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ* كَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ (صف/۲-۳)

حمیّة الجاهلانه، إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجَاهِلِيَّةِ فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَ أَلْزَمَهُمْ كَلِمَةَ التَّقْوَى وَ كَانُوا أَحَقَّ بِهَا وَ أَهْلَهَا (فتح/۲۶)

 

تکبّر، وَ لَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَ لَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ (لقمان/۱۸)

الکسل، وَ لاَ تَهِنُوا وَ لاَ تَحْزَنُوا وَ أَنتُمُ الأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ (آل‌عمران/۱۳۹)

البهتان، وَ مَن يَكْسِبْ خَطِيئَةً أَوْ إِثْمًا ثُمَّ يَرْمِ بِهِ بَرِيئًا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتَانًا وَ إِثْمًا مُّبِينًا (نساء/۱۱۲)

 

التجسس لاجنبی، يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لاَ يَحْزُنكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُواْ آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَ لَمْ تُؤْمِن قُلُوبُهُمْ وَ مِنَ الَّذِينَ هِادُواْ سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِن بَعْدِ مَوَاضِعِهِ … أُوْلَئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَ لَهُمْ فِي الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ (مائده/۴۱)

 

حرص، لَتَجِدَنَّهُمْ (اليهود) أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى حَيَاةٍ وَ مِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ (بقره/۹۶)

الحسد، قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ  …مِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ (فلق/۱- ۵)

 

الانتحار، [يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ] لاَ تَقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا (نساء/۲۹)

الخیانة، إِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوْمٍ خِيَانَةً فَانبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَى سَوَاء إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ الخَائِنِينَ (انفال/۵۸)

 

الكذب، إِنَّمَا يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللّهِ وَ أُوْلئِكَ هُمُ الْكَاذِبُونَ (نحل/۱۰۵)

النفاق، وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ آمَنَّا بِاللّهِ وَِالْيَوْمِ الآخِرِ وَ مَا هُم بِمُؤْمِنِينَ (بقره/۸)

سرقة، وَ السَّارِقُ وَ السَّارِقَةُ فَاقْطَعُواْ أَيْدِيَهُمَا جَزَاء بِمَا كَسَبَا نَكَالًا مِّنَ اللّهِ (مائده/۳۸)

الشنئان، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ لِلّهِ شُهَدَاء بِالْقِسْطِ وَ لاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُواْ اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَ اتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (مائده/۸)

 

السّب، وَ لاَ تَسُبُّواْ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ فَيَسُبُّواْ اللّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ (انعام/۱۰۸)

الرّبا، الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لاَ يَقُومُونَ إِلاَّ كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُواْ إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَ أَحَلَّ اللّهُ الْبَيْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبَا فَمَن جَاءهُ مَوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَانتَهَىَ فَلَهُ مَا سَلَفَ وَ أَمْرُهُ إِلَى اللّهِ وَمَنْ عَادَ فَأُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ (بقره/۲۷۵)

 

 

الرشوه، وَ لاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَ تُدْلُواْ بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُواْ فَرِيقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَ أَنتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره/ ۱۸۸)

 

الریا، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَ الأذَى كَالَّذِي يُنفِقُ مَالَهُ رِئَاء النَّاسِ وَ لاَ يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ (بقره/۲۶۴)

 

الزّنا، َلاَ تَقْرَبُواْ الزِّنَى إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَ سَاء سَبِيلًا (اسراء/۳۲)

 

الجبّار، الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ كَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ وَ عِندَ الَّذِينَ آمَنُوا كَذَلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى كُلِّ قَلْبِ مُتَكَبِّرٍ جَبَّارٍ (غافر/۳۵)

الظلم، من يَتَعَدَّ حُدُودَ اللّهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ (بقره/۲۲۹)

 

السحر، وَ لَا يُفْلِحُ السَّاحِرُ حَيْثُ أَتَى (طه/۶۹)

النمیمة، وَ لَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَّهِينٍ* هَمَّازٍ مَّشَّاء بِنَمِيمٍ (قلم/۱۰-۱۱)

 

الطغی، وَ لاَ تَطْغَوْاْ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (هود/۱۱۲)

 

سوءالظن، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ (حجرات/۱۲)

الحلف الکذب، أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ تَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِم مَّا هُم مِّنكُمْ وَ لَا مِنْهُمْ وَ يَحْلِفُونَ عَلَى الْكَذِبِ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ* أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا إِنَّهُمْ سَاء مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ (مجادله/۱۴-۱۵)

 

نقض الایمان، وَ لاَ تَنقُضُواْ الأَيْمَانَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا إِنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ (نحل/۹۱)

 

الرجاف، لَئِن لَّمْ يَنتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ وَ الْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ لَنُغْرِيَنَّكَ بِهِمْ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَا إِلَّا قَلِيلًا* مَلْعُونِينَ أَيْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَ قُتِّلُوا تَقْتِيلًا (احزاب/۶۰-۶۱)

 

الخمر، يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَ مَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُمَآ أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا (بقره/۲۱۹)

التعجیل، وَ يَدْعُ الإِنسَانُ بِالشَّرِّ دُعَاءهُ بِالْخَيْرِ وَ كَانَ الإِنسَانُ عَجُولًا (اسراء/۱۱)

بحث عن العیب، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا …  وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَكُمْ (حجرات/۱۱)

الغفلة، وَ لَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِّنَ الْجِنِّ وَ الإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَّ يَفْقَهُونَ بِهَا وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لاَّ يُبْصِرُونَ بِهَا وَ لَهُمْ آذَانٌ لاَّ يَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئِكَ كَالأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ (اعراف/۱۷۹)

 

الغیبة، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا … لا يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيمٌ (حجرات/۱۲)

 

الفحشا، وَ لاَ تَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ مَا بَطَنَ  (انعام/۱۵۱)

 

الخدعة، وَ مِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ آمَنَّا بِاللّهِ وَ بِالْيَوْمِ الآخِرِ وَ مَا هُم بِمُؤْمِنِينَ* يُخَادِعُونَ اللّهَ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ مَا يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنفُسَهُم وَ مَا يَشْعُرُونَ (بقره/۸-۹)

الفساد، وَ لاَ تُفْسِدُواْ فِي الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاَحِهَا وَ ادْعُوهُ خَوْفًا وَ طَمَعًا إِنَّ رَحْمَتَ اللّهِ قَرِيبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِينَ (اعراف/۵۶)

الفسق و العصیان، اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَ زَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ وَ كَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْيَانَ أُوْلَئِكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ (حجرات/۷)

 

القتل، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا … لاَ تَقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا (نساء/۲۹)

القساوة، فَوَيْلٌ لِّلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ (زمر/۲۲)

القضاوة باستعجال،  وَ هَلْ أَتَاكَ نَبَأُ الْخَصْمِ إِذْ تَسَوَّرُوا الْمِحْرَابَ* إِذْ دَخَلُوا عَلَى دَاوُودَ فَفَزِعَ مِنْهُمْ قَالُوا لَا تَخَفْ خَصْمَانِ بَغَى بَعْضُنَا عَلَى بَعْضٍ فَاحْكُم بَيْنَنَا بِالْحَقِّ وَ لَا تُشْطِطْ وَ اهْدِنَا إِلَى سَوَاء الصِّرَاطِ* إِنَّ هَذَا أَخِي لَهُ تِسْعٌ وَ تِسْعُونَ نَعْجَةً وَ لِيَ نَعْجَةٌ وَاحِدَةٌ فَقَالَ أَكْفِلْنِيهَا وَ عَزَّنِي فِي الْخِطَابِ*  قَالَ لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعْجَتِكَ إِلَى نِعَاجِهِ وَ إِنَّ كَثِيرًا مِّنْ الْخُلَطَاء لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَ قَلِيلٌ مَّا هُمْ وَ ظَنَّ دَاوُودُ أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَ خَرَّ رَاكِعًا وَ أَنَابَ  (ص/۲۲-۲۴)

 

 

 

القطع الرّحم، وَ الَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللّهِ مِن بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ مَآ أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الأَرْضِ أُوْلَئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ (رعد/۲۵)

المیسر، يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَ مَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُمَآ أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا (بقره/۲۱۹)

 

الکتمان الشهادة، وَ لاَ تَكْتُمُواْ الشَّهَادَةَ وَ مَن يَكْتُمْهَا فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ (بقره/۲۸۳)

الکسالة فی العبادة، وَ مَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ كَفَرُواْ بِاللّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لاَ يَأْتُونَ الصَّلاَةَ إِلاَّ وَ هُمْ كُسَالَى وَ لاَ يُنفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ كَارِهُونَ (توبه/۵۴)

كفران النعمة، وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِيدَنَّكُمْ وَ لَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ (ابراهیم/۷)

 

التّطفیف، وَيْلٌ لِّلْمُطَفِّفِينَ* الَّذِينَ إِذَا اكْتَالُواْ عَلَى النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ* وَ إِذَا كَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ  (مطفّفین/۱-۳)

 

السوال فی غیر المحله، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَسْأَلُواْ عَنْ أَشْيَاء إِن تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَ إِن تَسْأَلُواْ عَنْهَا حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللّهُ عَنْهَا وَ اللّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ* قَدْ سَأَلَهَا قَوْمٌ مِّن قَبْلِكُمْ ثُمَّ أَصْبَحُواْ بِهَا كَافِرِينَ (مائده/۱۰۱-۱۰۲)

 

البغض، إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَ الْبَغْضَاء فِي الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ وَ يَصُدَّكُمْ عَن ذِكْرِ اللّهِ وَ عَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ (مائده/۹۱)

اللّجاجة، وَيْلٌ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ* يَسْمَعُ آيَاتِ اللَّهِ تُتْلَى عَلَيْهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسْتَكْبِرًا كَأَن لَّمْ يَسْمَعْهَا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ (جاثیه/۷-۸)

 

تنابزوا بالالقاب، وَ لَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَ مَن لَّمْ يَتُبْ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ (حجرات/۱۱)

 

لواط، وَ لُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِّن الْعَالَمِينَ* إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِّن دُونِ النِّسَاء بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ مُّسْرِفُونَ (اعراف/۸۰-۸۱)

المجادلة بغير العلم، وَ مِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لَا هُدًى وَ لَا كِتَابٍ مُّنِيرٍ* ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَ نُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ (حج/۸-۹)

 

السّخریة، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَومٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَن يَكُونُوا خَيْرًا مِّنْهُمْ وَ لَا نِسَاء مِّن نِّسَاء عَسَى أَن يَكُنَّ خَيْرًا مِّنْهُنَّ (حجرات/۱۱)

 

المنّة، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَ الأذَى (بقره/۲۶۴)

 

یأس من روح الله، وَ لاَ تَيْأَسُواْ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِنَّهُ لاَ يَيْأَسُ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ (یوسف/۸۷)

تنازع، وَ لاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَ تَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَ اصْبِرُواْ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ (انفال/۴۶)