پند، موعظه، این مفهوم با ریشۀ وَعَظَ ۲۵ بار و نَصَحَ ۸  بار آمده است.

چکیده: خداوند انسان‌ها را به کارهای نیک پند می‌دهد و پیامبران را نیز فرستاد تا با پند نیکو مردم را به راه خدا دعوت ‌کنند و کتاب‌های آسمانی را پند و موعظه‌ای برای مردم فرستاد.

خداوند شما را به کاری نیک پند می‌دهد (نساء/۵۸). به شما پند می‌دهد. باشد که متذکّر شوید (نحل/۹۰). به یقین برای شما از جانب پروردگارتان پندی و … آمده است (یونس/۵۷).

خداوند به پیامبر می‌فرماید: با حکمت و پند نیکو به راه پروردگارت دعوت کن (نحل/۱۲۵). بگو: من شما را تنها یک پند می‌دهم که دوتا دوتا و تک ‌تک برای خدا قیام کنید (سبأ/۴۶). هر یک از سرگذشت‌های پیامبران را که بر تو حکایت می‌کنیم برای مومنان پند و تذکّری است (هود/۱۲۰). این [قرآن] برای پرهیزگاران رهنمود و پندی است (آل‌عمران/۱۳۸؛  نور/۳۴). نعمت خدا را بر خود یاد کنید و نیز آنچه را از کتاب و حکمت بر شما نازل کرده و به آن شما را پند می‌دهد و از خدا بترسید (بقره/۲۳۱). خداوند فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحبان آن بازگردانید و چون میان مردم داوری می‌کنید با دادگری داوری کنید. بی‌گمان خداوند به کاری نیک پندتان می‌دهد (نساء/۵۸). خداوند به دادگری و نیکی کردن و اَدای (حق) خویشاوند فرمان می‌دهد و از کارهای زشت، ناپسند و افزون‌جویی باز می‌دارد و به شما پند می‌دهد. باشد که شما متذکّر شوید (نحل/۹۰).

شیطان برای آدم و همسرش سوگند یاد کرد که من قطعاً از نصیحت‌کنندگان شما هستم (اعراف/۲۱). نوح به قوم خود گفت: اگر بخواهم شما را پند دهم در صورتی که خدا بخواهد شما را بیراه گذارد، پند من شما را سود نمی‌بخشد (هود/۳۴). نوح به آنان گفت: من فرستاده‌ای از جانب پروردگار جهانیان هستم. پیام‌های پروردگار خود را به شما می‌رسانم و شما را پند می‌دهم (اعراف/۶۱-۶۲). خداوند به نوح در مورد پسرش فرمود: چیزی را که به آن علم نداری از من مخواه. من به تو پند می‌دهم. مبادا از جاهلان باشی (هود/۴۶). هود به قوم خود گفت: من فرستاده‌ای از جانب پروردگار جهانیان هستم. پیام‌های پروردگارم را به شما می‌رسانم و برای شما نصیحت‌کننده‌ای امین هستم (اعراف/۶۵،۶۷-۶۸). قوم عاد به هود گفتند: چه پند دهی و چه پند ندهی برای ما یکسان است (شعراء/۱۳۶). صالح از قوم خود روی برتافت و گفت: به راستی من پیام پروردگار را به شما رساندم و شما را پند دادم و شما پنددهندگان را دوست ندارید (اعراف/۷۹). شعیب از قوم خود روی برتافت و گفت: به راستی پیام پروردگارم را به شما رساندم و شما را پند دادم پس چگونه بر گروهی که کافر هستند، تاسّف بخورم (اعراف/۹۳)؟ در الواح [تورات] برای موسی در هر موردی پندی نگاشتیم (اعراف/۱۴۵). گروهی از اصحاب سبت [به نهی‌کنندگان از منکر] گفتند: چرا قومی را پند می‌دهید که خداوند هلاک کنندۀ یا عذاب کنندۀ آنها به عذابی سخت است؟ گفتند: تا در پیشگاه پروردگارتان عذری باشد. به امید این‌که پرهیزگاری کنند. هنگامی که آنان آن‌چه را به آن، تذکّر داده شده بودند، از یاد بردند، کسانی را که از [کار] بد بازمی‌داشتند، نجات دادیم و کسانی را که ستم کردند به سزای آن‌که نافرمانی می‌کردند به عذابی شدید گرفتار کردیم (اعراف/۱۶۴-۱۶۵). خداوند آن را [عقوبت اصحاب سبت] را برای حاضران و نسل‌های پس از آن عبرتی و برای پرهیزگاران پندی قرار داد (بقره/۶۶). انجیل برای پرهیزگاران رهنمود و پندی است (مائده/۴۶). لقمان به پسر خود در حالی که او را پند می‌داد، گفت: ای پسرک من، به خدا شرک نیاور زیرا به راستی شرک ظلمی بزرگ است (لقمان/۱۳).

خداوند به مومنان پند می‌دهد که اگر ایمان دارید هرگز [تهمت زدن] را تکرار نکنید (نور/۱۷). هرکس پندی از جانب پروردگارش به او رسید و از [ربا] خودداری کند، آنچه گذشته، از آنِ اوست و کار او به خدا واگذار می‌شود و کسانی که [به ربا] بازگردند، اهل آتش و در آن جاودانه هستند (بقره/۲۷۵). چون زنان را طلاق دادید و عدّۀ خود را به پایان رساندند، از ازدواج آنها با همسران سابق خود، چنانچه به خوبی با یکدیگر تراضی نمایند، جلوگیری نکنید. هر که از شما به خدا و روز بازپسین ایمان دارد به این دستورها پند داده می‌شود (بقره/۲۳۲). چون عدّۀ زنان که طلاق دادید به سر رسید یا به شایستگی آنها را نگاه دارید یا به شایستگی از آنها جدا شوید. دو تن عادل از از میان خود گواه گیرید و گواهی را برای خدا به پادارید. این اندرزی است که به آن که به خدا و روز بازپسین ایمان دارد، داده می‌شود (طلاق/۲). کسانی که زنان خود را ظهار می‌کنند سپس از آنچه گفته‌اند پشیمان شوند، باید پیش از آن‌که با یکدیگر همخوابگی کنند، بنده‌ای را آزاد کنند. این است که به آن پند داده می‌شوید و خدا به آنچه انجام می‌دهید، آگاه است (مجادله/۳). آن زنان را که از نافرمانی آنها بیم دارید، [نخست] آنها را پند دهید. [اگر تأثیر نکرد] در خوابگا‌‌ه‌ها از آنها دوری کنید و [اگر تأثیر نکرد] آنها را بزنید (نساء/۳۴).

ای پیامبر، از منافقان روی‌ برتاب و آنها را پند ده (نساء/۶۳). اگر بر منافقان مقرّر می‌کردیم که تن به کشتن دهید یا از خانه‌های خود به درآیید جز اندکی از ایشان آن را به کار نمی‌بستند. اگر آنان آنچه را به آن پند داده می‌شوند به کار می‌بستند قطعاً برای ایشان بهتر و در ثبات قدم آنها موثرتر بود. در آن صورت از اجر بزرگ به آنها می‌دادیم و به راه راست هدایتشان می‌کردیم (نساء/۶۶-۶۸).

اطلاعات بیشتر: تذکّر، تبلیغ