چکیده: بی‌تردید همراه سختی، آسانی است. خدا پس از سختی، آسانی قرار می‌دهد. او برای شما سختی نمی‌خواهد. خدا برای شما جامه‌هایی پدید آورد که شما را در سختی جنگ حفظ کند. هنگام سختی، احکام تغییر می‌کند. ایمان آوردن هنگام سختی، سودی ندارد. چرا اقوام پیشین به هنگام سختی عذاب تضرّع نکردند و دل‌های آنها سخت شد؟ کافران در دنیا عذاب دارند و عذاب آخرت سخت‌تر است. آن روز، روز سختی است و بر کافران بسیار دشوار است. نیکان از روزی که بسیار سخت و عبوس است، می‌ترسند. بی‌گمان در بهشت به متّقین رنجی نمی‌رسد.

سوگند به این شهر. شهری که تو ساکن آن هستی و سوگند به پدر و فرزندی که آورد، به‌راستی ما انسان را در سختی و رنج آفریدیم (بلد/۱-۴). بی‌تردید همراه سختی، آسانی است. به‌راستی با سختی، آسانی است (انشراح/۵-۶). هر توانگری باید از دارایی خود انفاق کند. هر کس روزی بر او تنگ شده، باید از آن‌‌چه خدا به او داده، انفاق کند. خدا هیچ کس را جز به اندازه‌ای که به او داده، تکلیف نمی‌کند. خدا به‌زودی پس از سختی، آسانی قرار می‌دهد (طلاق/۷). هر کس از شما این ماه (رمضان) را دریافت، باید روزه بگیرد و هر کس بیمار یا در سفر بود، به همان تعداد، از روزهای دیگر [قضا کند]. خدا برای شما آسانی می‌خواهد و سختی نمی‌خواهد (بقره/۱۸۵). نیکى آن نیست که روى خود را به سوى مشرق و مغرب کنید بلکه نیکى آن است که کسى به خدا و روز بازپسین، فرشتگان، کتاب و پیامبران ایمان آورد … و چون عهد بندند، به عهد خود وفا کنند و در سختى شدید و زیان و به هنگام سختی [جنگ]، شکیبایان هستند. آنان کسانى هستند که صادق‌اند. آنان همان متّقین هستند (بقره/۱۷۷).

[چهارپایان] بارهاى شما را به شهرى مى ‏برند که جز با مشقت خود، نمى ‏توانستید به آن برسید. بی‌تردید پروردگار شما رئوف و مهربان است (نحل/۷). [خدا] براى شما جامه‌هایی قرار داد که شما را از گرما، حفظتان کند و جامه‌هایی که شما را در سختی شدید (جنگ) حفظتان نماید. این‌گونه نعمت خود را بر شما تمام مى‏ گرداند باشد که شما تسلیم شوید (نحل/۸۱). اگر [زنان مطلّقه] براى شما [فرزند] شیر مى ‏دهند، مزدشان را به آنان بدهید و به شایستگى میان خود مشورت کنید. اگر سختی یافتید، دیگرى برای او [کودک را] شیر بدهد (طلاق/۶). اگر [بدهکار] در شرایط سختی باشد، پس تا گشایش‏، مهلتى [به او دهید]. اگر صدقه بدهید، برای شما بهتر است‏، اگر بدانید (بقره/۲۸۰). بگو، او تواناست که از بالاى سر شما یا از زیر پاهای‌تان عذابى بر شما بفرستد یا شما را گروه‌گروه به تفرقه اندازد و سختی شدید (گزند) بعضى از شما را به بعضى [دیگر] بچشاند. بنگر چگونه آیات را گوناگون بیان مى‏ کنیم باشد که آنان بفهمند (انعام/۶۵). آن که بخل ورزید و [اظهار] بى‏ نیازی نمود و آن (وعده) نیکو را به دروغ گرفت پس به‌زودى او را در [راه] سختی قرار می‌دهیم و چون هلاک شد، مال او، به حال او سودی ندهد (لیل/۸-۱۱).

سختی- اقوام، چه بسیار شهرها که آن را هلاک کردیم پس شب‌هنگام یا نیمروز در حالى که خوابیده بودند، سختی شدید [عذاب] ما به آنها رسید و هنگامى که سختی شدید [عذاب] ما بر آنان آمد، سخنشان جز این نبود که گفتند: به‌راستى که ما ستمکار بودیم (اعراف/۴-۵). چه بسیار شهرها را که ستمکار بودند، در هم شکستیم و پس از آنها، قومى دیگر پدید آوردیم پس چون سختی شدید [عذاب] ما را احساس کردند، ناگاه از آن مى ‏گریختند (انبیاء/۱۱-۱۲). آیا اهل شهرها ایمن شده‏ اند از این که سختی شدید [عذاب] ما، شامگاهان در حالى که به خواب فرو رفته‏ اند، به آنان برسد؟ آیا اهل شهرها ایمن شده‏ اند که سختی (عذاب) ما نیمروز در حالى‌که به بازى سرگرم هستند، به آنها برسد یا از مکر خدا، ایمن شده‌اند؟ جز گروه زیانکاران، [کسى] خود را از مکر خدا ایمن نمى ‏داند (اعراف/۹۷-۹۹). در هیچ شهرى پیامبرى نفرستادیم مگر آن‌که اهل آن را به سختى شدید و زیان دچار کردیم شاید تضرّع کنند آن‌گاه به جاى بدى، نیکى آوردیم تا انبوه شدند و گفتند: بی‌تردید به پدران ما زیان و  خوشی ‏رسیده است پس ناگهان آنان را در حالی که بى‌خبر بودند، گرفتیم (اعراف/۹۴-۹۵). چون [اقوام پیشین] سختى شدید [عذاب] ما را دیدند، گفتند: به خدا یگانه ایمان آوردیم و به آن‌چه با او شریک می‌کردیم، کافر شدیم ولى هنگامى که سختی شدید [عذاب] ما را دیدند، ایمانشان براى آنها سودى نداشت. این سنّت ‏خداست که درباره بندگانش گذشته است. آنجاست که کافران زیان کرده ‏اند (غافر/۸۴-۸۵).

در میان مردم براى حج بانگ بردار تا [مردم] پیاده و [سوار] بر هر شتر لاغرى که از هر راه دورى مى ‏آیند، به سوى تو آیند تا شاهد منافع خود باشند و نام خدا را در روزهاى معلومى بر دام‌هاى زبان‏ بسته ‏اى که روزى آنان کرده است، ببرند پس از آنها بخورید و به درمانده سخت فقیر، بخورانید (حج/۲۷-۲۸).

[شعیب] گفت: من مى‏ خواهم یکى از این، دو دختر خود را به ازدواج تو در آورم به این [شرط] که هشت ‏سال براى من کار کنى. اگر ده سال را تمام کردی، [اختیار] با تو است. نمى‏ خواهم بر تو سخت بگیرم و اگر خدا بخواهد مرا از صالحان خواهى یافت (قصص/۲۷).

[موسى به بنده ‏اى از بندگان ما که از جانب خود به او رحمتى عطا کرده و از نزد خود به او دانشى آموخته بودیم] گفت: به سبب آن‌چه فراموش کردم، مرا مؤاخذه نکن و در کارم بر من سخت نگیر (کهف/۷۳). [موسى] به جوان همراه خود گفت: غذایمان را بیاور. به‌راستى از  این سفرمان، رنج بسیاری به ما رسیده است (کهف/۶۲). [مرد مؤمنی از خاندان فرعون که ایمان آورده بود، به قوم خود گقت:] اى قوم من، امروز، فرمانروایى از آنِ شماست که در این سرزمین غلبه دارید ولى اگر سختی شدید [عذاب] خدا به ما برسد، چه کسى ما را یاری خواهد کرد (غافر/۲۹)؟ آن‌گاه که گروهى از آنان (اصحاب سبت) گفتند: براى چه قومى را که خدا هلاک ‏کننده آنان است‏ یا آنان را به عذابى سخت، عذاب خواهد کرد، پند مى‏ دهید؟ گفتند: تا معذرتى پیش پروردگارتان باشد و شاید آنان تقوا پیشه کنند پس هنگامى که آن‌چه را به آن تذکر داده شده بودند، از یاد بردند، کسانى را که از [کار] بد نهی می‌کردند، نجات دادیم و کسانى را که ستم کردند، برای آن‌که نافرمانى مى‏ کردند، به عذاب سختی گرفتار کردیم (اعراف/۱۶۴-۱۶۵).

برای شما به [داوود] فنّ زره‌سازى آموختیم تا شما را از سختی شدید [جنگتان] حفظ کند پس آیا شما سپاسگزار هستید (انبیاء/۸۰)؟

بنده ما ایوب را به یاد آور آنگاه که پروردگار خود را ندا داد که شیطان مرا به رنج و عذاب افکنده است (ص/۴۱).

پیش از تو جز مردانى از اهل شهرها را که به آنان وحى مى ‏کردیم نفرستادیم … تا هنگامى که فرستادگان ناامید شدند و [مردم] پنداشتند که به آنان دروغ گفته شده، در این هنگام، یارى ما به آنها رسید پس هر که را ‏خواستیم، نجات یافت و سختی شدید (عذاب) ما از گروه مجرمان برگردانده نمی‌شود (یوسف/۱۰۹-۱۱۰). به یقین ما به سوى امّت‌هایى که پیش از تو بودند، [پیامبرانى] فرستادیم و آنان را به سختی‌های شدید و زیان‌ها دچار کردیم شاید تضرّع کنند پس چرا هنگامى که سختی شدید (عذاب) ما به آنان رسید، تضرّع نکردند ولى دل‌هایشان سخت ‏شده و شیطان آن‌چه را انجام مى ‏دادند، برایشان آراسته است (انعام/۴۲ -۴۳).

آیا برای تو سینه‌ات را نگشاده ‏ایم و بار گرانت را از تو برنداشتیم که [گویى] پشت تو را شکست و نامت را براى تو بلند گردانیدیم پس بی‌تردید با هر سختی، آسانى است پس با هر سختی، آسانى است پس چون فراغت‏ یافتى، بکوش و با اشتیاق به سوى پروردگارت روى آور (انشراح/۱-۸). در راه خدا پیکار کن که جز بر نفس خود مکّلف نیستی  و مومنان را [به جهاد] برانگیز شاید خدا سختی شدید (آسیب) کسانى را که کفر ورزیدند، [از آنان] باز دارد. خداست که به سختی (عذاب) شدیدتر و کیفرش شدیدتر است (نساء/۸۴). به یقین خدا بر پیامبر، مهاجران و انصار، کسانی که در آن ساعت سخت از او پیروى کردند، بخشید بعد از آن که چیزى نمانده بود که دل‌هاى دسته‏اى از آنان منحرف شود. سپس بر آنان بخشید. بی‌گمان او به آنان رئوف و مهربان است (توبه/۱۱۷). آیا پنداشتید که داخل بهشت مى‏ شوید و حال آن که هنوز مانند آن‌چه بر پیشینیان شما آمد، بر شما نیامده است؟ به آنان سختى و زیان رسید و به تزلزل افتادند تا جایى که پیامبر و کسانى که با او ایمان آورده بودند، می‌گفتند: یاری خدا کى خواهد بود؟ آگاه باشید که یاری خدا نزدیک است (بقره/۲۱۴). مردم مدینه و بادیه ‏نشینان اطراف آنها را نرسد که از پیامبر خدا سر باز زنند و جان خود را عزیزتر از جان او بدانند. این از آن روست که هیچ تشنگى، رنجی و گرسنگى در راه خدا، به آنان نمى‏ رسد و در هیچ مکانى که کافران را به خشم مى‏ آورد، قدم نمى‏ گذارند و از دشمن، ضربه‌ای نخورند مگر این که به سبب آن، عمل صالحى براى آنان نوشته مى‏ شود. بی‌تردید خدا پاداش نیکوکاران را ضایع نمى‏ کند (توبه/۱۲۰). خدا کارشکنان شما و آن کسانى را که به برادران خود مى‌گفتند: نزد ما بیایید و جز اندکى به سختی شدید (جنگ) روى نمى‏ آورند، مى‏ شناسد ﴿احزاب/۱۸).

پس اگر تو را تکذیب کردند، بگو، پروردگار شما داراى رحمتى گسترده است و سختی شدید (عذاب) او از گروه مجرمان، بازگردانده نخواهد شد. کسانى که شرک آوردند، به‌زودى خواهند گفت: اگر خدا مى‏ خواست، نه ما و نه پدران ما شرک نمى ‏آوردیم و چیزى را تحریم نمى‏ کردیم. کسانى هم که پیش از آنان بودند، همین‌گونه [پیامبران خود را] تکذیب کردند تا سختی شدید (عذاب) ما را چشیدند. بگو، آیا نزد شما، دانشى است که آن را براى ما آشکار کنید؟ شما جز از گمان پیروى نمى ‏کنید و جز دروغ نمى ‏گویید (انعام/۱۴۷-۱۴۸). براى آنان (کافران) در زندگى دنیا عذابى است و بی‌تردید عذاب آخرت، پرمشقّت‌تر است و براى آنان در برابر خدا هیچ نگهدارنده ‏اى نیست (رعد/۳۴). اگر مالى در دسترس و سفرى [آسان و] کوتاه بود، بی‌‎تردید تو را پیروی می‌کردند ولى آن راه پر مشقت بر آنان دور مى‏ نماید. به‌زودى به خدا سوگند خواهند خورد که به‌راستی اگر مى‏ توانستیم با شما بیرون مى‏ آمدیم. خود را به هلاکت مى ‏کشانند و خدا مى‏ داند که آنان سخت دروغگو هستند (توبه/۴۲).

[نیکان می‌گویند:] ما از پروردگار خود، از روزی که سخت و عبوس است، هراسناک هستیم (انسان/۱۰).

چون در صور دمیده شود، پس آن روز، روز سختی است. بر کافران آسان نیست (مدثّر/۸-۱۰). آن روز فرمانروایى حق، از آنِ رحمان است و روزى است که بر کافران بسیار سخت است (فرقان/۲۶). کافران مى‏ گویند: امروز، روز سختی است (قمر/۸). در آن روز چهره ‏هایى زبون هستند که عمل [بیهوده] کرده و رنج کشیده‌اند. به آتشى سوزان درآیند (غاشیه/۲-۴).

بى‏ گمان متّقین، در باغ‌ها و چشمه‏ ساران هستند … نه رنجى در آن به آنان مى‏ رسد و نه از آن بیرون رانده مى‏ شوند (حجر/۴۵-۴۸).

[کسانی که در خیرات پیشگام هستند] مى ‏گویند: سپاس خدایى را که اندوه را از ما زدود. به‌راستى پروردگار ما آمرزنده حق ‏شناس است. همان که ما را به فضل خود در سراى ابدى جاى داد. در اینجا رنجى به ما نمى‏ رسد و در اینجا درماندگى به ما دست نمى‏ دهد (فاطر/۳۴-۳۵).

رنج

لَا أُقْسِمُ بِهَذَا الْبَلَدِ* وَ أَنتَ حِلٌّ بِهَذَا الْبَلَدِ* وَ وَالِدٍ وَ مَا وَلَدَ* لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِي كَبَدٍ (بلد/۱-۴) فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا* إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا (انشراح/۵-۶) لِيُنفِقْ ذُو سَعَةٍ مِّن سَعَتِهِ وَ مَن قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنفِقْ مِمَّا آتَاهُ اللَّهُ لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْرًا (طلاق/۷) فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ (رمضان) فَلْيَصُمْهُ وَ مَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَ لاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ (بقره/۱۸۵) لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ وَ الْمَلآئِكَةِ وَ الْكِتَابِ وَ النَّبِيِّينَ … وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَ الصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء و الضَّرَّاء وَ حِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ أُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ (بقره/۱۷۷)

تَحْمِلُ [الانعام] أَثْقَالَكُمْ إِلَى بَلَدٍ لَّمْ تَكُونُواْ بَالِغِيهِ إِلاَّ بِشِقِّ الأَنفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ (نحل/۷) جَعَلَ [الله] لَكُمْ سَرَابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ وَ سَرَابِيلَ تَقِيكُم بَأْسَكُمْ كَذَلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ (نحل/۸۱) فَإِنْ أَرْضَعْنَ (المطلّقات) لَكُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَ أْتَمِرُوا بَيْنَكُم بِمَعْرُوفٍ وَ إِن تَعَاسَرْتُمْ فَسَتُرْضِعُ لَهُ أُخْرَى (طلاق/۶) وَ إِن كَانَ [المقروض] ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَى مَيْسَرَةٍ وَ أَن تَصَدَّقُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره/۲۸۰) قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَى أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَ يُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْضٍ انظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ (انعام/۶۵) وَ أَمَّا مَن بَخِلَ وَ اسْتَغْنَى* وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنَى* فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَى* وَ مَا يُغْنِي عَنْهُ مَالُهُ إِذَا تَرَدَّى (لیل/۸-۱۱)

الشدّة- الاقوام، وَ كَم مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا فَجَاءهَا بَأْسُنَا بَيَاتًا أَوْ هُمْ قَآئِلُونَ* فَمَا كَانَ دَعْوَاهُمْ إِذْ جَاءهُمْ بَأْسُنَا إِلاَّ أَن قَالُواْ إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ (اعراف/۴-۵) وَ كَمْ قَصَمْنَا مِن قَرْيَةٍ كَانَتْ ظَالِمَةً وَ أَنشَأْنَا بَعْدَهَا قَوْمًا آخَرِينَ* فَلَمَّا أَحَسُّوا بَأْسَنَا إِذَا هُم مِّنْهَا يَرْكُضُونَ (انبیاء/۱۱-۱۲) أَفَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَى أَن يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا بَيَاتًا وَ هُمْ نَآئِمُونَ* أَوَ أَمِنَ أَهْلُ الْقُرَى أَن يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا ضُحًى وَ هُمْ يَلْعَبُونَ* أَفَأَمِنُواْ مَكْرَ اللّهِ فَلاَ يَأْمَنُ مَكْرَ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْخَاسِرُونَ (اعراف/۹۷-۹۹) وَ مَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِّن نَّبِيٍّ إِلاَّ أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاء وَ الضَّرَّاء لَعَلَّهُمْ يَضَّرَّعُونَ* ثُمَّ بَدَّلْنَا مَكَانَ السَّيِّئَةِ الْحَسَنَةَ حَتَّى عَفَواْ وّ َقَالُواْ قَدْ مَسَّ آبَاءنَا الضَّرَّاء وَ السَّرَّاء فَأَخَذْنَاهُم بَغْتَةً وَ هُمْ لاَ يَشْعُرُونَ (اعراف/۹۴-۹۵) فَلَمَّا رَأَوْا (قوم الاولین) بَأْسَنَا قَالُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَحْدَهُ وَ كَفَرْنَا بِمَا كُنَّا بِهِ مُشْرِكِينَ* فَلَمْ يَكُ يَنفَعُهُمْ إِيمَانُهُمْ لَمَّا رَأَوْا بَأْسَنَا سُنَّتَ اللَّهِ الَّتِي قَدْ خَلَتْ فِي عِبَادِهِ وَ خَسِرَ هُنَالِكَ الْكَافِرُونَ (غافر/۸۴-۸۵)

وَ أَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَ عَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ* لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَ يَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَّعْلُومَاتٍ عَلَى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ فَكُلُوا مِنْهَا وَ أَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِيرَ (حج/۲۷-۲۸)

قَالَ [شعیب] إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أُنكِحَكَ إِحْدَى ابْنَتَيَّ هَاتَيْنِ عَلَى أَن تَأْجُرَنِي ثَمَانِيَ حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْرًا فَمِنْ عِندِكَ وَ مَا أُرِيدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَيْكَ سَتَجِدُنِي إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ (قصص/۲۷)

قَالَ [موسی لعبدا من عبادنا اتیناه رحمة من عندنا و علمناه من لدنا علما] لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا نَسِيتُ وَ لَا تُرْهِقْنِي مِنْ أَمْرِي عُسْرًا (کهف/۷۳) قَالَ [موسی] لِفَتَاهُ آتِنَا غَدَاءنَا لَقَدْ لَقِينَا مِن سَفَرِنَا هَذَا نَصَبًا (کهف/۶۲) [قال رجل مومن من آل فرعون لقومه] يَا قَوْمِ لَكُمُ الْمُلْكُ الْيَوْمَ ظَاهِرِينَ فِي الْأَرْضِ فَمَن يَنصُرُنَا مِن بَأْسِ اللَّهِ إِنْ جَاءنَا (غافر/۲۹) وَ إِذَ قَالَتْ أُمَّةٌ مِّنْهُمْ (اصحاب السبت) لِمَ تَعِظُونَ قَوْمًا اللّهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا قَالُواْ مَعْذِرَةً إِلَى رَبِّكُمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ* فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِ أَنجَيْنَا الَّذِينَ يَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَ أَخَذْنَا الَّذِينَ ظَلَمُواْ بِعَذَابٍ بَئِيسٍ بِمَا كَانُواْ يَفْسُقُونَ (اعراف/۱۶۴-۱۶۵)

وَ عَلَّمْنَاهُ (داوود) صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَّكُمْ لِتُحْصِنَكُم مِّن بَأْسِكُمْ فَهَلْ أَنتُمْ شَاكِرُونَ (انبیاء/۸۰)

وَ اذْكُرْ عَبْدَنَا أَيُّوبَ إِذْ نَادَى رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الشَّيْطَانُ بِنُصْبٍ وَ عَذَابٍ (ص/۴۱)

وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِي إِلَيْهِم مِّنْ أَهْلِ الْقُرَى … حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَ ظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُواْ جَاءهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَاء وَ لاَ يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ (یوسف/۱۰۹-۱۱۰) وَ لَقَدْ أَرْسَلنَآ إِلَى أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاء وَ الضَّرَّاء لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ* فَلَوْلا إِذْ جَاءهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُواْ وَ لَكِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ (انعام/۴۲ -۴۳)

أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ* وَ وَضَعْنَا عَنكَ وِزْرَكَ* الَّذِي أَنقَضَ ظَهْرَكَ* وَ رَفَعْنَا لَكَ ذِكْرَكَ* فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا* إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا* فَإِذَا فَرَغْتَ فَانصَبْ* وَ إِلَى رَبِّكَ فَارْغَبْ (انشراح/۱-۸) فَقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ تُكَلَّفُ إِلاَّ نَفْسَكَ وَ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَسَى اللّهُ أَن يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَ اللّهُ أَشَدُّ بَأْسًا وَأَشَدُّ تَنكِيلًا (نساء/۸۴) لَقَد تَّابَ الله عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهَاجِرِينَ وَ الأَنصَارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ الْعُسْرَةِ مِن بَعْدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِّنْهُمْ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُوفٌ رَّحِيمٌ (توبه/۱۱۷) أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَ لَمَّا يَأْتِكُم مَّثَلُ الَّذِينَ خَلَوْاْ مِن قَبْلِكُم مَّسَّتْهُمُ الْبَأْسَاء وَ الضَّرَّاء وَ زُلْزِلُواْ حَتَّى يَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذِينَ آمَنُواْ مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اللّهِ قَرِيبٌ (بقره/۲۱۴) مَا كَانَ لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ وَ مَنْ حَوْلَهُم مِّنَ الأَعْرَابِ أَن يَتَخَلَّفُواْ عَن رَّسُولِ اللّهِ وَلاَ يَرْغَبُواْ بِأَنفُسِهِمْ عَن نَّفْسِهِ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ لاَ يُصِيبُهُمْ ظَمَأٌ وَ لاَ نَصَبٌ وَ لاَ مَخْمَصَةٌ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَ لاَ يَطَؤُونَ مَوْطِئًا يَغِيظُ الْكُفَّارَ وَ لاَ يَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَّيْلًا إِلاَّ كُتِبَ لَهُم بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ إِنَّ اللّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ (توبه/۱۲۰) قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الْمُعَوِّقِينَ مِنكُمْ وَ الْقَائِلِينَ لِإِخْوَانِهِمْ هَلُمَّ إِلَيْنَا وَ لَا يَأْتُونَ الْبَأْسَ إِلَّا قَلِيلًا (احزاب/۱۸)

فَإِن كَذَّبُوكَ فَقُل رَّبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ وَاسِعَةٍ وَ لاَ يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ* سَيَقُولُ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ لَوْ شَاء اللّهُ مَا أَشْرَكْنَا وَلاَ آبَاؤُنَا وَ لاَ حَرَّمْنَا مِن شَيْءٍ كَذَلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِم حَتَّى ذَاقُواْ بَأْسَنَا قُلْ هَلْ عِندَكُم مِّنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا إِن تَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ أَنتُمْ إَلاَّ تَخْرُصُونَ (انعام/۱۴۷-۱۴۸) لَّهُمْ عَذَابٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ لَعَذَابُ الآخِرَةِ أَشَقُّ وَ مَا لَهُم مِّنَ اللّهِ مِن وَاقٍ (رعد/۳۴) لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَ سَفَرًا قَاصِدًا لاَّتَّبَعُوكَ وَ لَكِن بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ وَ سَيَحْلِفُونَ بِاللّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنفُسَهُمْ وَ اللّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ (توبه/۴۲)

[قال الابرار] إِنَّا نَخَافُ مِن رَّبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا (انسان/۱۰)

فَإِذَا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ* فَذَلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ* عَلَى الْكَافِرِينَ غَيْرُ يَسِيرٍ (مدثّر/۸-۱۰) الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ لِلرَّحْمَنِ وَ كَانَ يَوْمًا عَلَى الْكَافِرِينَ عَسِيرًا (فرقان/۲۶) يَقُولُ الْكَافِرُونَ هَذَا يَوْمٌ عَسِرٌ (قمر/۸) وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ خَاشِعَةٌ* عَامِلَةٌ نَّاصِبَةٌ* تَصْلَى نَارًا حَامِيَةً (غاشیه/۲-۴)

إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ… لاَ يَمَسُّهُمْ فِيهَا نَصَبٌ وَ مَا هُم مِّنْهَا بِمُخْرَجِينَ (حجر/۴۵-۴۸)

وَ قَالُوا (الذین سابقوا فی الخیرات) الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٌ شَكُورٌ* الَّذِي أَحَلَّنَا دَارَ الْمُقَامَةِ مِن فَضْلِهِ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٌ وَ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا لُغُوبٌ (فاطر/۳۴-۳۵)