دروغ

دروغ، آن‌چه حقیقت ندارد، این مفهوم از ریشۀ «ک ذ ب» ۵۴ بار و «ا ف ک» ۱۱ بار و «ف ر ی» ۳۴ بار آمده است.

چکیده:وای بر هر دروغ‌پرداز گناه‌پیشه. خدا دروغ‌پیشة ناسپاس را هدایت نمی‌کند. خدا مردم را می‌آزماید تا دروغگویان و راستگویان از یکدیگر متمایز شوند. شیاطین بر هر دروغ‌پرداز گناه‌پیشه فرود می‌آیند. آنان که به آیات خدا ایمان ندارند، دروغ‌پیشه‌‍‌اند. مشرکان و منافقان دروغ‌پیشه هستند و به سزای آن‌چه دروغ می‌گویند، عذاب خواهند شد. اقوام گذشته، پیامبران خود را دروغگو می‌خواندند. در وقوع قیامت دروغی نیست. هر نسبتِ بی‌پایه و اساس و ناروا، به خدا دادن، دروغ‌بافتن است. دروغبافان در دنیا و آخرت جزا خواهند داشت. منکران می‌گفتند: پیامبر قرآن را بربافته است. قرآن کتابی نیست که به دروغ بافته شده باشد.

وای بر هر دروغ‌پرداز گناه‌پیشه که آیات خدا بر او خوانده می‌شود و باز به حال تکبّر چنان‌که گویی آن را نشنیده است، سماجت می‌ورزد پس او را از عذابی پردرد خبر ده. چون از نشانه‌های ما چیزی بداند آن را به ریشخند می‌گیرد. آنان عذابی خفّت‌آور خواهند داشت. فرا روی آنها جهنّم است و آن‌چه به دست آورده و آن سرپرستانی که به جز خدا گرفته‌اند، به کارشان نیاید. برای آنها عذابی بزرگ است (جاثیه/۷-۱۰). تنها کسانی دروغ می‌بافند که به نشانه‌های خدا ایمان ندارند. آنان خود دروغگویان هستند (نحل/۱۰۵). آیا شما را خبر دهم که شیاطین بر چه کسی فرود می‌آیند؟ بر هر دروغ‌پرداز گناه‌پیشه فرود می‌آیند که [به سخنان شیاطین] گوش می‌دهند و بیشتر آنان (شیاطین) دروغگو هستند (شعراء/۲۲۱-۲۲۳). کسانی که به جای خدا سرپرستانی گرفته‌اند، [می‌گویند:] ما آنها را عبادت نمی‌کنیم جز برای این‌که ما را به خدا نزدیک کنند. به یقین خدا دربارة آن‌چه اختلاف می‌کنند، میان آنها داوری خواهد کرد. بی‌تردید خدا کسی را که دروغگوی بسیار ناسپاس است، هدایت نمی‌کند (زمر/۳). آیا مردم پنداشتند همین که گفتند ایمان آوردیم، به حال خود رها می‌شوند و مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند؟ به یقین کسانی را که پیش از اینان بودند، آزمودیم تا خدا آنها را که راست گفتند، معلوم دارد و دروغگویان را نیز معلوم می‌دارد (عنکبوت/۲-۳).

برای آن‌چه زبان شما به دروغ می‌پردازد، نگویید این حلال است و آن حرام تا بر خدا دروغ بندید زیرا کسانی که بر خدا دروغ می‌بندند، رستگار نمی‌شوند. بهره‌ای اندک [دارند] و عذاب آنان پردرد است (نحل/۱۱۶-۱۱۷).

در وقوع آن (رستاخیز) هیچ دروغی نیست (واقعه/۱-۲). خدا [رستاخیز را بر پا می‌دارد] تا آنچه را کافران در مورد آن اختلاف دارند، برای آنها روشن کند و تا کسانی که کافر شده‌اند، بدانند که دروغ می‌گفتند (نحل/۳۹). آنان آنچه را در گذشته پنهان می‌کردند، برایشان آشکار شد و اگر هم بازگردانده شوند، بی‌شک به همان‌چه از آن نهی شده بودند، باز‌می‌گردند. بی‌تردید آنان دروغگویان هستند (انعام/۲۸). [خدا روز قیامت] موی پیشانیِ دروغگویِ خطاکار را خواهد گرفت. آنگاه او همکیشان خود را فرا می‌خواند. ما نیز آتشبانان را خواهیم خواند. هرگز، پس او را اطاعت نکن (علق/۱۶-۱۹).

متّقین در آنجا [بهشت] سخن بیهوده و دروغی نمی‌شنوند (نبأ/۳۵).

دروغ- اقوام،هنگامی که فرستادگان [ما از ایمان آوردن کافران] ناامید شدند و [مردم] پنداشتند که به آنان دروغ گفته شده است، یاری ما به آنها رسید پس کسانی را که می‌خواستیم نجات دادیم و عذاب ما از گروه مجرمان برگشت ندارد (یوسف/۱۱۰).

سران قوم نوح که کافر شدند، گفتند: ما تو را جز بشری مانند خود نمی‌بینیم، جز فرومایگان ما، آن هم نسنجیده از تو پیروی نکرده‌اند. نمی‌بینیم که شما را بر ما فضیلتی باشد بلکه شما را دروغگو می‌پنداریم (هود/۲۷).

سران قوم هود که کافر بودند، گفتند: به‌راستی ما تو را در بی‌خردی می‌بینیم. قطعاً تو را از دروغگویان می‌دانیم (اعراف/۶۶).

[قوم ثمود گفتند:] آیا از میان ما وحی به او القا شده است؟ بلکه او بسیار دروغگوی خودپسند است. به‌زودی فردا خواهند دانست که بسیار دروغگوی خودپسند، کیست (قمر/۲۵-۲۶)؟ پس آن (شتر) را پی کردند. [صالح] گفت: سه روز در خانه‌های خود بهره ببرید [تا عذاب فرا رسد]. این وعده‌ای بی‌دروغ است (هود/۶۵).

ابراهیم به پدر و قوم خود گفت: چه می‌پرستید؟ آیا به غیر از خدا، به دروغ، خدایانی دیگر می‌خواهید (صافّات/۸۵-۸۶)؟

[برادران یوسف] پیراهن او را آغشته به خونی دروغین آوردند. [یعقوب] گفت: بلکه نفس شما کاری [زشت] را برای شما آراسته است. اینک صبری نیکو [برای من بهتر است] و بر آن‌چه توصیف می‌کنید خدا یاری‌ده است (یوسف/۱۸). شاهدی از خانوادة زنِ [عزیز مصر] شهادت داد: اگر پیراهن یوسف از جلو پاره شده است، زن راست می‌گوید و او [یوسف] از دروغگویان است. اگر پیراهن او از پشت پاره شده، زن دروغ گفته است و یوسف از راستگویان است پس هنگامی که [شوهر زن] دید پیراهن او از پشت پاره شده است، گفت: بی‌شک این از نیرنگ شما زنان است. نیرنگ شما زنان بزرگ است (یوسف/۲۶-۲۸). [کارگزاران یوسف به برادران او] گفتند: اگر دروغگو باشید [و دزد در میان شما باشد]، سزای [دزدیدنِ جام] چیست (یوسف/۷۴)؟

[قوم شعیب به او] گفتند: تو جز بشری مانند ما نیستی. بی‌شک تو را از دروغگویان می‌دانیم پس اگر از راستگویان هستی، قطعه‌ای از آسمان بر سر ما بیفکن (شعراء/۱۸۶-۱۸۷). شعیب گفت: ای قوم من، شما هر چه در توان دارید، عمل کنید. من نیز عمل می‌کنم. به‌زودی خواهید دانست برای چه کسی عذاب رسوا کننده فرود می‌آید و چه کسی دروغگو است؟ منتظر باشید که من هم منتظر هستم (هود/۹۳).

به یقین موسی را با آیات خود و حجّتی آشکار به سوی فرعون، هامان و قارون فرستادیم پس آنان گفتند: او جادوگری بسیار دروغگو است (غافر/۲۴). فرعون گفت: ای هامان، برای من بر گِل آتش برافروز (قصص/۳۸) و کاخی بلند بساز (قصص/۳۸؛ غافر/۳۶). شاید من به آن راه‌ها، راه‌های آسمان‌ها برسم (غافر/۳۷،۳۶). شاید از خدای موسی اطّلاع یابم (قصص/۳۸؛ غافر/۳۷). بی‌تردید من او را از دروغگویان می‌دانم (قصص/۳۸؛ غافر/۳۷). این‌گونه برای فرعون زشتی عملش آراسته شد و از راه [راست] بازماند (غافر/۳۷).

مرد مومنی از خاندان فرعون که ایمان خود را پنهان می‌داشت، گفت: آیا مردی را می‌کشید که می‌گوید: پروردگار من خداست؟ قطعاً برای شما از جانب پروردگارتان دلایل آشکاری آورده است. اگر دروغگو باشد، دروغ او به زیان اوست و اگر راستگو باشد، برخی از آنچه به شما وعده می‌دهد، به شما خواهد رسید زیرا خدا کسی را که اسرافکار بسیار دروغگو باشد، هدایت نمی‌کند (غافر/۲۸).

[سلیمان به هدهد که برای او خبری آورده بود،] گفت: خواهیم دید آیا راست گفته‌ای یا از دروغگویان بوده‌ای (نمل/۲۷)؟

[اصحاب قریه به فرستادگان] گفتند: شما جز بشری مانند ما نیستید و رحمان چیزی نفرستاده. شما جز دروغ‌ نمی‌گویید (یس/۱۵).

[خدا] به بندة خود آنچه را باید وحی کند، وحی کرد. آنچه را دلِ [پیامبر] دید، دروغ نگفت. آیا با او در آن‌چه می‌بیند، مجادله می‌کنید؟ قطعاً او بار دیگر هم او را دیده است (نجم/۱۰-۱۳).

عذرخواهانِ بادیه‌نشین آمدند تا به آنان اجازۀ [ترک جهاد] داده شود. کسانی که به خدا و فرستادۀ او دروغ گفتند [نیز در خانه] نشستند. به‌زودی به کسانی از آنان که کفر ورزیدند، عذابی دردناک خواهد رسید (توبه/۹۰). اگر غنیمت‌هایی نزدیک و سفری کوتاه بود، البتّه به دنبال تو می‌آمدند ولی راه پرمشقّت به نظر آنها دور آمد. به‌زودی به خدا سوگند می‌خورند که اگر می‌توانستیم حتماً با شما بیرون می‌آمدیم. خود را به هلاکت می‌کشانند. خدا می‌داند که آنها سخت دروغگو هستند. خدا تو را ببخشد. چرا پیش از آن که راستگویان بر تو روشن شوند و دروغگویان را بشناسی، به آنان اجازۀ [ترک جهاد] دادی (توبه/۴۲-۴۳)؟ هر کس پس از دانشی که به تو رسید، با تو [دربارۀ عیسی] محاجّه کند بگو، بیایید تا فرزندان ما و فرزندان شما، زنان ما و زنان شما و خود ما و خود شما را دعوت کنیم آنگاه مباهله کنیم تا لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم (آل‌عمران/۶۱).

ای پیامبر، کسانی که در کفر شتاب می‌کنند، تو را غمگین نکنند. خواه از آنان که به زبان گفتند: ایمان آوردیم ولی قلب آنها ایمان نیاورده است و خواه از یهودیانی که به سخنان دروغ، گوش می‌سپارند [تا دستاویزی برای تکذیب تو بیابند]. آنها جاسوسان قومی دیگر هستند که خودِ آنان، نزد تو نیامده‌اند. آنها کلمات را از جاهای خود دگرگون می‌کنند. می‌گویند: اگر این [حکم] به شما داده شد، بپذیرید و اگر داده نشد، دوری کنید. کسی را که خدا به فتنه افکند، تو هرگز نمی‌توانی چیزی [از عذاب] خدا را از او برطرف کنی. اینان هستند که خدا نخواسته است دل‌هایشان را پاک کند. برای آنها در دنیا رسوایی و در آخرت عذابی بزرگ است. آنها گوش‌سپارندگان به دروغ هستند. بسیار حرام‌خوار هستند پس اگر نزد تو آمدند، میان آنان داوری کن یا از آنها روی بگردان. اگر از آنها روی گردانی به تو هیچ زیانی نمی‌رسانند. اگر داوری کردی، به انصاف میان آنان داوری کن. به‌راستی خدا دادگران را دوست ‌می‌دارد (مائده/۴۱-۴۲). آیا ندیدی کسانی را که، قومی را دوست گرفتند که خدا بر آنها خشم گرفته است؟ اینان نه از شما هستند و نه از آنها. به دروغ سوگند می‌خورند و خود می‌دانند. خدا برای آنها عذابی سخت فراهم کرده است. به‌راستی آنها چه بد عمل می‌کردند. سوگندهای خود را سپری گرفتند و [مردم را] از راه خدا باز‌داشتند پس برای آنها عذابی خفّت‌بار است. در برابر خدا، نه اموال و نه فرزندان آنها چیزی [از عذاب] را از آنان برطرف نمی‌کند. آنها اهل آتش هستند و در آن جاودانه می‌مانند. روزی که خدا همۀ آنها را بر‌می‌انگیزد پس برای خدا سوگند می‌خورند. چنان که [امروز] برای شما سوگند می‌خورند و می‌پندارند که بر چیزی هستند. آگاه باش که آنان همان دروغگویان هستند. شیطان بر آنها چیره شده است. خدا را از یاد آنان برده است. آنها حزب شیطان هستند. آگاه باش که حزب شیطان، همان زیانکاران هستند (مجادله/۱۴-۱۹).

از مردم کسانی هستند که می‌گویند: به خدا و روز بازپسین ایمان آوردیم ولی مومن نیستند. با خدا و مومنان نیرنگ می‌بازند ولی جز بر خود نیرنگ نمی‌زنند و نمی‌فهمند. در دل‌هایشان بیماری است و خدا بر بیماری آنها افزود. به [سزای] آنچه به دروغ می‌گفتند، عذابی دردناک خواهند داشت (بقره/۸-۱۰). وقتی منافقان نزد تو می‌آیند، می‌گویند: گواهی می‌دهیم که تو بی‌شک پیامبر خدا هستی و خدا می‌‎داند که تو بی‌تردید پیامبر او هستی. خدا گواهی می‌دهد که منافقان قطعاً دروغگو هستند. سوگندهای خود را سپر خود گرفته و در نتیجه [مردم را] از راه خدا باز داشته‌اند. به‌راستی چه بد است آنچه انجام می‌دهند. این به آن سبب است که ایمان آوردند سپس کفر ورزیدند پس بر دل‌های آنان مهر زده شد پس آنها نمی‌فهمند (منافقون/۱-۳).برخی آنها (منافقان) کسانی هستند که با خدا پیمان بستند که اگر از فضل خود به ما بدهد، قطعاً صدقه خواهیم داد و از صالحان می‌شویم پس چون خدا از فضل خود به آنان بخشید، به آن بخل ورزیدند. پشت کردند و روی برتافتند پس به سزای آن که با خدا خلف وعده کردند و از آن روی که دروغ گفتند، در دل‌های آنها تا روزی که او را دیدار کنند، پیامدهای نفاق را باقی‌ می‌گذارد (توبه/۷۵-۷۷). کسانی که مسجدی را برای زیان رساندن، کفر و اختلاف افکندن میان مومنان و کمین‌گاهی برای کسانی که با خدا و پیامبر او از پیش در جنگ بودند، اختیار کردند، سخت سوگند یاد می‌کنند که جز نیکی قصدی نداشتیم ولی خدا گواهی می‌دهد که آنها قطعاً دروغگو هستند (توبه/۱۰۷). آیا کسانی را که به نفاق برخاستند ندیدی که به برادران کافر خود از اهل‌کتاب می‌گفتند: اگر شما اخراج شدید، حتماً با شما بیرون خواهیم آمد و هرگز دربارۀ شما از کسی فرمان نخواهیم برد؟ اگر با شما جنگیدند، حتماً شما را یاری خواهیم کرد. خدا گواهی می‌دهد که آنان قطعاً دروغگو هستند. اگر اخراج شوند آنها با ایشان بیرون نخواهند رفت و اگر علیه آنها جنگی شود آنها را یاری نخواهند کرد. اگر یاریشان کنند، حتماً پشت می‌کنند. آنگاه یاری نمی‌شوند (حشر/۱۱-۱۲).

[کافران] از این که بیم‌دهنده‌ای از خودشان بر آنان آمده است، تعجّب کردند. کافران گفتند: این [محمّد] ساحری بسیار دروغگو است. آیا او معبودان را معبود واحدی قرار داده است؟ این واقعاً چیز عجیبی است (ص/۴). [کافران] چون به آن (قرآن) هدایت نیافته‌اند، به‌زودی خواهند گفت: این دروغی کهنه است (احقاف/۱۱). آنان به کسانی که ایمان آورد‌ه‌اند، گفتند: راه ما را پیروی کنید. ما گناهان شما را به گردن می‌گیریم ولی چیزی از گناهان آنها را به گردن نخواهند گرفت. قطعاً آنان خود دروغگو هستند. بی‌شک بارهای گران خود و بارهای دیگران را اضافه بر بار خود، بر دوش می‌کشند. مسلماً روز قیامت از آنچه به دروغ می‌بافند، بازخواست خواهند شد (عنکبوت/۱۲-۱۳).

گفتند: آیا چون بمیریم و خاک و استخوان شدیم، آیا واقعاً برانگیخته می‌شویم؟ درست همین را قبلاً به ما و پدران ما وعده دادند. این جز افسانه‌های پیشینیان نیست. خدا حق را برای آنها آورد. قطعاً آنان دروغگو هستند (مومنون/۸۲-۸۳، ۹۰). از مشرکان جویا شو. آیا دختران برای پروردگار تو و پسران برای آنان است؟ یا فرشتگان را دختر آفریدیم و آنان شاهد بودند؟ آگاه باش که از دروغ‌پردازی خود، خواهند گفت: خدا فرزند آورده است. بی‌گمان آنان خود دروغگویان هستند (صا‌فّات/۱۴۹-۱۵۲). نه آنها و نه پدران آنها به این [ادّعای فرزند داشتن خدا] دانشی ندارند. بزرگ سخنی است که از دهان آنها بر می‌آید و جز دروغ نمی‌گویند (کهف/۵). مشرکان چیزی را که خوش ندارند برای خدا قرار می‌دهند. زبان آنان این دروغ را بازگو می‏‌کند که [سرانجامِ] نیکو برای ایشان است. بی‌گمان آتش برای آنان است و به سوی آن پیش فرستاده خواهند شد (نحل/۶۲).

کسانی که به همسران خود تهمت [زنا] می‌زنند و شاهدانی جز خود ندارند، یکی از آنان چهار بار به خدا سوگند یاد کند که به‌راستی او از راستگویان است. بار پنجم [شوهر بگوید] لعنت خدا بر او، اگر از دروغگویان باشد. عذاب را از زن بازمی‌دارد این‌که زن چهار بار به خداوند گواهی دهد که او (شوهر) از دروغگویان است. بار پنجم [بگوید] خشم خداوند بر من باد اگر او (شوهر) از راستگویان باشد، کیفر از آن (زن) بازداشته می‌شود (نور/۶-۸). چرا چهار شاهد بر آن (صحّت آن بهتان)، نیاوردند؟ پس چون شاهدان را نیاوردند، اینان خود در نزد خدا دروغگویان هستند (نور/۱۳).

دروغ- دروغ بافتن،کیست ستمکارتر از آن که بر خدا دروغ می‌بافد؟ آنان بر پروردگار خود عرضه می‌شوند و گواهان می‌گویند: همین کسان هستند که بر خدا دروغ می‌بافند. هان لعنت خدا بر ستمکاران باد. همانان که [مردم] را از راه خدا بازمی‌دارند. آن را کج می‌شمارند و آخرت را باور ندارند. آنان هستند که به خود زیان زده‌اند. آنچه را به دروغ بافته بودند، از دست داده‌اند. شکّی نیست که آنان در آخرت زیانکارتر هستند (هود/۱۸-۱۹، ۲۱-۲۲). هر کس به خدا شرک ورزد، بدون شک گناهی بزرگ بربافته است (نساء/۴۸). از آنچه به مشرکان روزی داده‌ایم، نصیبی برای آن [خدایانی] که نمی‌دانند [چیست] قرار می‌دهند. به خدا سوگند که از آنچه به دروغ برمی‌بافتید، حتماً سؤال خواهید شد (نحل/۵۶). معبودان مشرکان برای بسیاری از مشرکان، کشتن فرزندان آنها را جلوه دادند تا آنان را هلاک کنند و دین آنها را برای آنان مشتبه سازند. اگر خدا می‌خواست چنین نمی‌کردند پس آنان را با آن‌چه به دروغ‌ می‌بافند، رها کن (انعام/۱۳۷). این گونه [که تو دشمنانی داری] برای هر پیامبری دشمنانی از شیاطین جن و انس گماشتیم که برای فریب بر یکدیگر سخنان فریبنده القا می‌کنند. اگر پروردگار تو می‌خواست چنین نمی‌کردند پس ایشان را با آن‌چه برمی‌بافند، رها کن (انعام/۱۱۲). بی‌گمان [مردم] شهرهایی را که پیرامون شما بودند، هلاک کرده و آیات خود را گوناگون بیان داشتیم. امید که بازگردند پس چرا کسانی را که غیر از خدا به منزلۀ معبودانی برای تقرّب [به خدا] اختیار کرده بودند، آنها را یاری نکردند بلکه از دستشان دادند؟ این بود دروغ آنها و آنچه بر‌می‌بافتند (احقاف/۲۷-۲۸).

کسانی که کفر ورزیدند، گفتند: این (کتاب) جز دروغی که آن را بربافته و گروهی او را بر آن یاری کرده‌اند، نیست. در حقیقت ظلم و بهتانی پیش آوردند (فرقان/۴). هنگامی که آیات تابناک ما بر آنان خوانده می‌شود، می‌گویند: این جز مردی نیست که می‌خواهد شما را از آنچه پدران شما می‌پرستیدند، باز دارد. می‌گویند: این جز دروغی بربافته نیست (سبأ/۴۳).[مشرکان] گفتند: [قرآن] خواب‌های پریشان است بلکه آن را بربافته است بلکه او شاعر است (انبیاء/۵). چنین نیست که این قرآن از جانب غیر خدا به دروغ بافته شده باشد. بلکه تصدیقِ کنندة آنچه پیش از آن است، می‌باشد. توضیحی از آن کتاب است که تردیدی در آن نیست و از پروردگار جهانیان است. آیا می‌گویند: آن را بربافته است؟ بگو، اگر راست می‌گویید، سوره‌ای مانند آن بیاورید و هر کس را جز خدا می‌توانید، فراخوانید (یونس/۳۷-۳۸). آیا می‌گویند: آن را بربافته است؟ بگو، اگر راست می‌گویید ده سوره بربافته شده همانند آن بیاورید و غیر از خدا هر کس را می‌توانید، فراخوانید (هود/۱۳). آیا می‌گویند: آن را بربافته است (هود/۳۵؛ سجده/۳؛ احقاف/۸)؟ بگو، اگر آن را بافته باشم پس شما نمی‌توانید خشم خدا را از من بازدارید او به آن‌چه به آن می‌پردازید، آگاه‌تر است و شهادت او میان من و شما کافی است (احقاف/۸). بگو، اگر آن را بربافته باشم، گناهم بر عهدة من است و من از گناهی که شما انجام می‌دهید، بیزارم (هود/۳۵). بلکه آن حق و از جانب پروردگار توست تا مردمی را که پیش از تو هشدار‌دهنده‌ای برای آنها نیامد، هشدار دهی، امید که هدایت یابند (سجده/۳). [این کتاب] سخنی نیست که به دروغ بافته شده باشد. بلکه تصدیق‌کنندۀ آن‌چه پیش از خود بود و روشنگر هر چیزی است. برای مردمی که ایمان می‌آورند، رهنمود و رحمتی است (یوسف/۱۱۱). چون حکمی به جای حکم دیگر بیاوریم و خدا به آن‌چه به تدریج نازل می‌کند، داناتر است، می‌گویند: جز این نیست که تو دروغ‌بافی [نه] بلکه بیشتر آنها نمی‌دانند (نحل/۱۰۱).

آیا کسانی را که بهره‌ای از کتاب یافته‌اند، ندیدی؟ هنگامی که به سوی کتاب خدا فراخوانده می‌شوند تا میان آنها حکم کند آنگاه گروهی از آنان اعراض کرده، پشت می‌کنند. این به آن سبب است که گفتند: هرگز آتش جز چند روزی به ما نخواهد رسید. دروغ‌هایی که می‌بافتند آنها را در دینشان فریب داده است (آل‌عمران/۲۳-۲۴).

ابراهیم به پدر و قوم خود گفت: واقعاً آنچه را که شما غیر از خدا می‌پرستید، جز بتانی نیستند و دروغ می‌بافید (عنکبوت/۱۷).

هود گفت: ای قوم من، خدا را بپرستید. جز او معبودی برای شما نیست. شما فقط دروغ می‌بافید (هود/۵۰).

هنگامی که موسی معجزات روشن ما را برای آنها (بنی‌اسرائیل) آورد، گفتند: این جز سحری بربافته نیست و ما در میان پدران نخستین خود نشنیده‌ایم (قصص/۳۶). موسی عصای خود را انداخت و ناگاه آن‌چه [ساحران] به دروغ بافته بودند، بلعید (اعراف/۱۱۷؛ شعراء/۴۵). کسانی که گوساله را [به پرستش] گرفتند، به‌زودی خشمی از پروردگار خود و ذلّتی در زندگی دنیا به آنان خواهد رسید و این‌گونه دروغ‌بافان را سزا می‌دهیم (اعراف/۱۵۲).

[روزی که همه را گرد می‌آوریم] آنجاست که هر کس آنچه را از پیش فرستاده است، می‌آزماید و به سوی خدا، مولای حقیقی خود بازگردانیده می‌شوند و آنچه به دروغ برمی‌بافتند از دست آنها می‌رود (یونس/۳۰). از میان هر امّتی گواهی بیرون می‌کشیم و می‌گوییم: برهان خود را بیاورید پس بدانند که حق از آن خداست و آنچه برمی‌بافتند، از دست آنان می‌رود (قصص/۷۵). روزی که همۀ آنان (مردم) را گرد می‌آورد، آنگاه به کسانی که شرک آوردند، می‌گوییم: کجا هستند شریکانی که می‌پنداشتید؟ سپس پاسخ آنها جز این نیست که بگویند: سوگند به خدایی که پروردگار ماست که ما مشرک نبودیم. ببین چگونه به خود دروغ می‌گویند و آنچه برمی‌بافتند، از ایشان گم شد (انعام/۲۲-۲۴). چون کسانی که شرک ورزیدند، شریکان خود را ببینند، گویند: پروردگارا، اینها شریکان ما هستند که به جای تو می‌خواندیم. قول آنها را رد می‌کنند که شما قطعاً دروغگو هستید. آن روز [مشرکان] در برابر خدا، تسلیم شده‌اند و آنچه را برمی‌بافتند، از آنها ناپدید می‌گردد (نحل/۸۶-۸۷). روزی که تأویل آن (قرآن) بیاید، کسانی که قبلاً آن را به فراموشی سپرده بودند، گویند: در حقیقت فرستادگان پروردگار ما، حق را آوردند پس آیا برای ما شفیعانی هست که شفاعت ما را بکنند یا [به دنیا] بازگردانده شویم تا غیر از آنچه می‌کردیم، انجام دهیم؟ آنها به خود زیان زدند و آنچه به دروغ می‌بافتند، از دست دادند (اعراف/۵۳).

تهمت، دروغ بستن به خدا، تکذیب، باطل