خواب، حالت آرامش که با از کار افتادن حواس همراه است، این مفهوم از مادّۀ «ن و م» ۷ بار و با واژۀ نُعاس ۲ بار، سِنَه ۱ بار، قائلون ۱ بار، یَهجَعوُن ۱ بار، رُقوُد ۱ بار و آیاتی که این معنا را دارد، آمده است.
چکیده: خدا خواب را مایۀ آرامش قرار داد. او هنگام خواب روح را میگیرد سپس روح کسانی که هنوز مرگشان فرا نرسیده است را به آنان باز میگرداند. متّقین اندکی از شب را میخوابند.
خداوند را نه چرت فرا میگیرد و نه خواب (بقره/۲۵۵).
خواب را مایۀ آرامش گردانیدیم (نبأ/۹). اوست کسی که شب را برای شما پوشش و خواب را مایۀ آرامش و روز را [زمان] برانگیختن قرار داد (فرقان/۴۷). از نشانههای او، خواب شما در شب و طلب کردن شما از فضل او در روز است. در این برای مردمی که میشنوند، نشانههایی است (روم/۲۳).
اوست که شبانگاه روح شما را به [هنگام خواب] میگیرد و آنچه را در روز انجام دادهاید، میداند سپس شما را در آن بیدار میکند تا هنگام معیّن به سر آید (انعام/۶۰). روح کسی را که نمرده است، به هنگام خواب [میگیرد] پس آن را که مرگ بر او مقدّر کرده است، نگاه میدارد و دیگری را تا سرآمدی معیّن بازمیفرستد. قطعاً در این برای مردمی که میاندیشند، نشانههایی است (زمر/۴۲).
پرهیزگاران از شب اندکی را میخوابند و در سحرگاهان طلب آمرزش میکنند (ذاریّات/۱۷-۱۸). ای جامۀ به خود پیچیده، شب را به پا خیز جز اندکی از آن. نیمی از شب را، یا اندکی از آن بکاه یا بر آن بیفزای و قرآن را شمرده شمرده بخوان … قطعاً برخاستن در شب مؤثرتر و ذکر و قرائت [در آن] استوارتر است (مزّمّل/۱-۶). کسانی که به آیات ما ایمان میآورند، پهلوهای آنها از خوابگاهها جدا میگردد و پروردگارشان را از روی ترس و امید میخوانند (سجده/۱۵،۱۶).
[به یاد آورید] هنگامی را که شما را [خدا در بدر] با خواب سبک آرامش بخشی که از جانب او بود، فرو پوشانید (انفال/۱۱). به دنبال آن غم، [در اُحد] آرامشی بر شما نازل کرد. خواب سبکی که جمعی از شما را فرا گرفت (آلعمران/۱۵۴).
ایشان (اصحاب کهف در غار) را بیدار میپنداشتی، در حالی که خوابیده بودند و آنها را به پهلوی راست و چپ میگرداندیم. این چنین آنها را بیدار کردیم تا میان خود از یکدیگر بپرسند (کهف/۱۹،۱۸).
مگر اهل شهرها ایمن هستند که عذاب ما، شب هنگام، زمانی که در خواب هستند سراغ آنها بیاید (اعراف/۹۷)؟ چه بسیار شهرها که [مردم] آن را به هلاکت رساندیم، در حالی که به شبانگاه یا نیمروز خوابیده بودند، عذاب ما به آنها رسید (اعراف/۴). آنان (تکذیبکنندگان) را همانگونه که باغداران را آزمودیم، مورد آزمایش قرار میدهیم آنگاه که سوگند خوردند که [میوههای] آن را صبحگاهان بچینند و چیزی از آن را [برای مستمندان] استثناء نکردند پس در حالی که خوابیده بودند، بلایی از جانب پروردگارت آن باغ را گرفت (قلم/۱۷-۱۹).
خواب دیدن، شب زندهداری