بازگشت به خدا، رجوع به خدا، این مفهوم از ریشۀ رَجَعَ ۵۷ بار، صَیَرَ ۱۳ بار و رَدَّ ۶ بار آمده است.
چکیده: بازگشت همۀ کارها و انسانها به سوی خداوند است. انسان بعد از مرگ به سوی خداوند بازگردانیده میشود.
خداست که آفرینش را آغاز میکند و سپس آن را بازمیگرداند. آنگاه به سوی او بازگردانده میشوید (روم/۱۱). بازگشت همۀ انسانها به سوی خدا است (بقره/۴۶،۲۴۵؛ آلعمران/۲۸،۵۵،۸۳؛ مائده/۱۰۵،۴۸،۱۸؛ زخرف/۸۵؛ جاثیه/۱۵؛ یس/۸۳؛ زمر/۷،۴۴؛ یونس/۴،۲۳،۵۶،۳۰؛ هود/۴؛ انبیاء/۹۳؛ نور/۴۰؛ فاطر/۱۸؛ غافر/۳؛ شوری/۱۵؛ تغابن/۳؛ حج/۴۸؛ مریم/۴۰؛ توبه/۹۴؛ لقمان/۱۵،۱۴،۲۳؛ قصص/۸۸،۷؛ نور۶۴؛ عنکبوت/۸؛ انعام/۱۶۴،۱۰۸؛ ق/۴۳). بازگشت همۀ کارها نیز به سوی خدا است (بقره/۲۱۰؛ آلعمران/۱۰۹؛ انفال/۴۴؛ هود/۱۲۳؛ فاطر/۴؛ شوری/۵۳؛ حج/۷۶؛ حدید/۵).
آنگاه که زمان معیّن به سر آید. بازگشت شما به سوی خدا است (انعام/۶۰). هر نفسی چشندۀ مرگ است آنگاه به سوی او باز گردانده میشوید (عنکبوت/۵۷؛ انبیاء/۳۵). فرشته مرگی که بر شما گمارده شده جان شما را میگیرد آنگاه به سوی او بازگردانده میشوید (سجده/۱۱؛ انعام/۶۲،۶۱). خدا میمیراند (بقره/۲۸؛ یونس/۵۶) و مردگان را در قیامت برمیانگیزد (انعام/۳۶) و به سوی او بازگردانده میشوید (بقره/۲۸؛ انعام/۳۶؛ یونس/۵۶). سپس شما را به آنچه انجام میدادید (مائده/۱۰۵؛ انعام/۱۰۸،۶۰؛ یونس/۵۶؛ لقمان/۲۳،۱۵؛ توبه/۹۴؛ عنکبوت/۸؛ زمر/۷) و به آنچه در آن اختلاف میکردید آگاه خواهد کرد (انعام/۱۶۴؛ مائده/۴۸) و میان شما داوری میکند (آلعمران/۵۵). کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند در زمرۀ شایستگان درمیآوریم (عنکبوت/۹). در حقیقت خدا به باز گرداندن انسان به خوبی توانا است (طارق/۸).
اگر خدا به انسان، پس از زیانی که به او رسیده، رحمتی بچشاند، او خواهد گفت: من سزاوار آن هستم و گمان نمیکنم که رستاخیز برپا شود. اگر هم به سوی پروردگارم بازگردانیده شوم، قطعاً نزد او برای من خوبی خواهد بود (فصّلت/۵۰). مومنان میگویند: بازگشت ما به سوی خداوند است (بقره/۲۸۵). شکیبایان چون مصیبتی به آنان رسد میگویند: ما از خداییم و به سوی خدا بازمیگردیم (بقره/۱۵۶). کسانی که آنچه را [در راه خدا] میدهند، در حالی میدهند که دلهایشان ترسان است از اینکه به سوی پروردگارشان باز خواهند گشت. آنان هستند که در کارهای نیک میشتابند و سبقت میجویند (مومنون/۶۱،۶۰).
هر که روی بگرداند و کفر ورزد خدا او را به بزرگترین عذاب کیفر خواهد داد. قطعاً بازگشت آنها به سوی ماست (غاشیه/۲۳-۲۵).
بازگشت به خدا- اقوام، بر مردم شهری که آن را هلاک کردهایم حرام [محال] است که به سوی ما بازنگردند (انبیاء/۹۵). نوح (هود/۳۴) و ابراهیم به قوم خود گفتند: به سوی خدا بازگردانیده میشوید (عنکبوت/۱۷) ابراهیم و کسانی که با او بودند گفتند: ای پروردگار، بازگشت به سوی تو است (ممتحنه/۴). فرعون و سپاهیان او میپنداشتند که به سوی خدا بازگردانیده نمیشوند (قصص/۳۹). مومن آلفرعون گفت: بازگشت ما به سوی خداوند است (غافر/۴۳). ذوالقرنین گفت: آن کس که ستم ورزد، عذابش خواهیم کرد. سپس به سوی پروردگارش بازگردانده میشود و سپس او را عذاب خواهد کرد (کهف/۸۷). مومنِ آلیس گفت: چرا کسی را نپرستم که مرا آفریده است و شما به سوی او بازگردانده میشوید (یس/۲۲)؟ خدا به پیامبر میفرماید: به یهودیان بگو، مرگی که از آن میگریزید، قطعا به سراغ شما خواهد آمد سپس به سوی دانای نهان و آشکار، بازگردانیده میشوید (جمعه/۸). اگر پارهای از آنچه را که به تکذیب کنندگان لقای خداوند وعده میدهیم به تو بنمایانیم یا تو را بمیرانیم [درهر دو صورت]، بازگشت آنان به سوی خداوند است (یونس/۴۵-۴۶؛ غافر/۷۷). سپس خدا بر آنچه میکنند گواه است (یونس/۴۶).
بترسید از روزی که در آن به سوی خدا بازگردانده میشوید. سپس به هر کسی پاداش آنچه به دست آورده است، داده شود و آنان مورد ستم قرار نمیگیرند (بقره/۲۸۱). خدا به نفس مطمئنه میفرماید: به سوی پروردگارت بازگرد در حالی که تو از او خشنود و او از تو خشنود است (فجر/۲۷). کسانی که به دروغ چیزی را به خدا نسبت میدهند بهرهای در دنیا دارند سپس بازگشت آنان به سوی خدا است. آنگاه به سزای آنکه کفر ورزیدهاند عذاب سخت را به آنان میچشانیم (یونس/۶۹،۷۰).
در روز قیامت پوست بدن دوزخیان میگوید: خداوندی که نخستین بار شما را آفرید و به سوی او بازگردانیده میشوید، ما را به سخن درآورده است (فصّلت/۲۱).
اطلاعات بیشتر: مرگ، آخرت، قیامت، عذاب، پاداش