چکیده: خداست که ابرهای گرانبار را پدید آورده و از ابرهای فشرده، آبی ریزان فرود می‌آورد. ابر را برمی‌انگیزد و آن را در آسمان هرگونه بخواهد، می‌گستراند و انبوهش می‌گرداند پس دانه‌های باران از خلال آن بیرون می‌آید. در ابر رام شده میان آسمان و زمین نشانه‌هایی است. روز قیامت آسمانِ پوشیده از ابر سپید، از هم می‌شکافد.

سوگند به نیروهای پراکننده، چه پراکندنی و به بارداران (ابرها) باری سنگین و به روانان به ‌آسانی و به قسمت‌کنندگان امری که آن‌چه وعده داده شده‌اید، راست است و [روز] جزا بی‌گمان تحقّق خواهد یافت (ذاریات/۱-۶). او کسی است کسی که برق را برای بیم و امید به شما می‌نمایاند و ابرهای گرانبار را پدیدار می‌کند (رعد/۱۲). از ابرهای فشرده، آبی ریزان فرود آوردیم (نبأ/۱۴). خدا همان کسی است که بادها را می‌فرستد و ابری برمی‌انگیزد و آن را در آسمان هر گونه بخواهد، می‌گستراند و پاره پاره می‌کند پس می‌بینی باران از لابلای آن بیرون می‌آید چون آن‌ را به هر کس از بندگان خود که بخواهد برساند، به‌ناگاه آنان شادمانی می‌کنند (روم/۴۸). خدا همان کسی است که بادها را می‌فرستد پس ابری را برمی‌انگیزند و آن را به سوی سرزمینی مرده راندیم و آن زمین را با آن پس از مرگش زنده گردانیدیم. رستاخیز [نیز] چنین است (فاطر/۹). اوست که بادها را پیشاپیش رحمتش مژده‌رسان می‌فرستد تا آن‌گاه که ابرهای گرانبار را بردارند، آن را به سوی سرزمینی مرده برانیم و از آن باران فرود آوریم و با آن از هر گونه میوه‌ای برآوریم. این‌گونه مردگان را خارج می‌کنیم باشد که متذکر شوید (اعراف/۵۷). آیا ندیده‌اند که خداست که ابر را به آرامی می‌راند سپس میان آن پیوند می‌دهد، آن‌گاه آن را متراکم می‌سازد پس دانه‌های باران را می‌بینی که از خلال آن بیرون می‌آید و از آسمان از کوه‌هایی [از ابر] که در آن است، تگرگی فرو می‌ریزد. هر کس را بخواهد با آن مورد اصابت قرار می‌دهد و آن را از هر کس بخواهد باز می‌دارد. نزدیک است روشنی برقش، چشم‌ها را ببرد (نور/۴۳). آیا آبی را که می‌نوشید، دیده‌اید؟ آیا شما آن را از ابر سپید فرود آورده‌اید یا ما فرود آورنده‌ایم (واقعه/۶۸-۶۹)؟ به‌راستی که در … و گردانیدن بادها و ابری که میان آسمان و زمین رام شده، برای گروهی که می‌اندیشند، بی‌تردید نشانه‌هایی است (بقره/۱۶۴).

کوه‌ها را می‌بینی، می‌پنداری که آنها بی‌حرکت هستند، حال آن‌که آنها حرکت می‌کنند، همچون حرکت ابرها. [این] صنع خدا است که هر چیزی را استوار کرده است. در حقیقت او به آن‌چه انجام می‌دهید، آگاه است (نمل/۸۸).

[یاد کن] روزی که آسمان با ابر بشکافد و فرشتگان چنان که باید فرود آیند. آن روز، فرمانروایی به حق از آنِ رحمان است. روزی است که بر کافران بسی دشوار است (فرقان/۲۵-۲۶).

ابر- اقوام، هنگامی که [قوم عاد] آن (عذاب) را به صورت ابری دیدند که به وادی‌های آنها روی نهاده، گفتند: این ابری است که برای ما باران زاست. [نه] بلکه این، همان است که به شتاب می‌خواستید. بادی است که در آن عذابی دردناک است (احقاف/۲۴).

شعیب را تکذیب کردند و عذاب روز‍ِ ابر [آتشبار]، آنان را فرا گرفت. به راستی آن عذاب روزی بزرگ بود. بی‌تردید در آن، نشانه‌ای است ولی بیشتر آنان مومن نبودند (شعراء/۱۸۹-۱۹۰).

ابر را بر فراز آنان (قوم موسی) سایبان کردیم (اعراف/۱۶۰). ابر را بر فراز شما (قوم موسی) سایبان کردیم (بقره/۵۷).

مگر انتظار آنان غیر از این است که خدا و فرشتگان در سایبان‌هایی از ابرِ سپید، به سوی آنان بیایند و کار یکسره شود. کارها به سوی خدا بازگردانده می‌شود (بقره/۲۱۰). اگر پاره‌سنگی را در حال سقوط از آسمان ببینند، می‌گویند، ابری متراکم است (طور/۴۴). [اعمال کافران] مانند تاریکی‌هایی است که در دریایی ژرف است که موجی آن را می‌پوشاند و روی آن موجی [دیگر] است و بالای آن ابری است. تاریکی‌هایی است که بعضی بر روی بعضی قرار گرفته است. هرگاه دستش را بیرون آورد به زحمت آن را می‌بیند. هر کس خدا برای او نوری قرار نداده باشد، او را نوری نخواهد بود (نور/۴۰).

باران

وَ الذَّارِيَاتِ ذَرْوًا * فَالْحَامِلَاتِ [سحاب] وِقْرًا* فَالْجَارِيَاتِ يُسْرًا* فَالْمُقَسِّمَاتِ أَمْرًا* إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَصَادِقٌ* وَ إِنَّ الدِّينَ لَوَاقِعٌ (ذاریات/۱-۶) هُوَ الَّذِي يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَ طَمَعًا وَ يُنْشِئُ السَّحَابَ الثِّقَالَ (رعد/۱۲) وَ أَنزَلْنَا مِنَ الْمُعْصِرَاتِ مَاء ثَجَّاجًا (نبأ/۱۴) اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَيَبْسُطُهُ فِي السَّمَاء كَيْفَ يَشَاءُ وَ يَجْعَلُهُ كِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ (روم/۴۸) وَ اللَّهُ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَسُقْنَاهُ إِلَى بَلَدٍ مَّيِّتٍ فَأَحْيَيْنَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا كَذَلِكَ النُّشُورُ (فاطر/۹) وَ هُوَ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ حَتَّى إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَّيِّتٍ فَأَنزَلْنَا بِهِ الْمَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ كَذَلِكَ نُخْرِجُ الْموْتَى لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ (اعراف/۵۷) أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَ يُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مِن جِبَالٍ فِيهَا مِن بَرَدٍ فَيُصِيبُ بِهِ مَن يَشَاءُ وَ يَصْرِفُهُ عَن مَّن يَشَاءُ يَكَادُ سَنَا بَرْقِهِ يَذْهَبُ بِالْأَبْصَارِ (نور/۴۳) أَفَرَأَيْتُمُ الْمَاء الَّذِي تَشْرَبُونَ* أَ أَنتُمْ أَنزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنزِلُونَ (واقعه/۶۸-۶۹) إِنَّ فِي  … وَ تَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَ السَّحَابِ الْمُسَخِّرِ بَيْنَ السَّمَاء وَ الأَرْضِ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (بقره/۱۶۴)

وَ تَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَ هِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِي أَتْقَنَ كُلَّ شَيْءٍ إِنَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ (نمل/۸۸)

وَ يَوْمَ تَشَقَّقُ السَّمَاء بِالْغَمَامِ وَ نُزِّلَ الْمَلَائِكَةُ تَنزِيلًا * الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ لِلرَّحْمَنِ وَ كَانَ يَوْمًا عَلَى الْكَافِرِينَ عَسِيرًا (فرقان/۲۵-۲۶)

سحاب- الاقوام، فَلَمَّا [عاد] رَأَوْهُ (عذاب) عَارِضًا مُّسْتَقْبِلَ أَوْدِيَتِهِمْ قَالُوا هَذَا عَارِضٌ مُّمْطِرُنَا بَلْ هُوَ مَا اسْتَعْجَلْتُم بِهِ رِيحٌ فِيهَا عَذَابٌ أَلِيمٌ (احقاف/۲۴)

فَكَذَّبُوهُ (شعیب) فَأَخَذَهُمْ عَذَابُ يَوْمِ الظُّلَّةِ إِنَّهُ كَانَ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ* إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَ مَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ (شعراء/۱۸۹-۱۹۰)

وَ ظَلَّلْنَا عَلَيْهِمُ  (قوم موسی) الْغَمَامَ (اعراف/۱۶۰) وَ ظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ (بقره/۵۷)

هَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ أَن يَأْتِيَهُمُ اللّهُ فِي ظُلَلٍ مِّنَ الْغَمَامِ وَ الْمَلآئِكَةُ وَ قُضِيَ الأَمْرُ وَ إِلَى اللّهِ تُرْجَعُ الأمُورُ (بقره/۲۱۰) وَ إِن يَرَوْا كِسْفًا مِّنَ السَّمَاءِ سَاقِطًا يَقُولُوا سَحَابٌ مَّرْكُومٌ (طور/۴۴) [اعمال الکافرون] كَظُلُمَاتٍ فِي بَحْرٍ لُّجِّيٍّ يَغْشَاهُ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ سَحَابٌ ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرَاهَا وَ مَن لَّمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِن نُّورٍ (نور/۴۰)